stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Rudarstvo 2011 / Mining 2011♦ Istraţivanje novih naĉina pripreme i upotrebe uglja za primjenu na ostalim trţištima vanelektroenergetskog sektora, za dio uglja koji bi se proizvodio za ostale potrošaĉe, rasterećeno bi se prišlonovim rješenjima za njihovo kvalitetnije snabdijevanje. Pod pojmom kvalitetnije podrazumjevaju se višioblici prerade uglja i podizanje njegove upotrebne vrijednosti, redukcijom pepela, sumpora, i vlage, uzprihvatljive cijene.4. ZAKLJUĈCI► Bosna i Hercegovina raspolaţe sa dovoljnim rezervama mrkog uglja i lignita, što ĉini znaĉajanprirodni resurs i zbog toga predstavlja dovoljnu osnovu i snaţan razlog za njegovo korištenje uproizvodnji elektriĉne i toplotne energije u 21. stoljeću. To je naroĉito znaĉajno budućom izgradnjommodernih termoblokova u kojima stepen iskorištenja energije goriva iznosi iznad 50%.►Ugalj kao primarni energetski resurs u BiH, ima stratešku i nezamjenjivu ulogu. Samoodrţivirazvoj i opstanak rudnika uglja u BiH uslovljen je njihovim restrukturiranjem što podrazumijeva njihoveorganizacione, finansijske, tehnološke i kadrovske reforme u što kraćem roku.► Posebno i urgentno za sva leţišta uglja treba utvrditi stanje rezervi svih kategorija, a posebnoeksploatacionih, pri ĉemu posebnu paţnju treba posvetiti jasnom definisanju vanbilansnih rezervi igubitaka pri eksploataciji leţišta uglja. Na taj naĉin bi se došlo do realnih saznanja o raspoloţivostirezervi uglja u BiH. Ovo u krajnjem sluĉaju treba uraditi paralelno sa razvojem aktivnosti na planiranju idefinisanju kapaciteta budućih termoenergetskih objekata.► TakoĊe, rudarsko-geološku legislativu i regulativu treba što prije usaglasiti sa standardimaEvropske Unije i drugim meĊunarodnim standardima;► Što prije uraditi urbanu strategiju stanja i razvoja rudnih leţišta, a posebno uglja, kako bi se podhitno uticalo na razvoj urbanih prostora koji svojim nekontrolisanim razvojem veoma ugroţavaju stanjerezervi i ekonomsku opravdanost eksploatacije ugljenih resursa;► U procesu pripreme, eksploatacije, prerade i upotrebe uglja, potrebno je što prije prepoznatievropske standarde, posebno ekološke, i izraditi realnu osnovu kako što prije doći do tih vrijednosti.Savremenom tehnologijom ĉišćenja uglja od njegovog negorivog balasta (mineralne mase, vlage isumpora), prije upotrebe u industriji i širokoj potrošnji, moguće je obezbijediti konkurentnost uglja unarednom dugoroĉnom periodu. Ovo bi se posebno moglo odnositi na manja rudarska preduzeća u bilokom obliku vlasništva ona bila.5. LITERATURA1. Cvijetko Jovanić: Reforme u elektroenergetskom sektoru BiH. 38. MeĊunarodno oktobarskosavetovanje rudara i metalurga, Lepenski Vir 2006. Godina,2. Cvjetko Jovanović: «Modernizacija rudnika uglja BiH sa površinskom eksploatacijomMeĊunarodni struĉni simpozijum. Dubrovnik 2006. Godina,3. Cvjetko Jovanović: «Stanje i perspektive u proizvodnji uglja na Balkanu», II Balkanski rudarskikongres, Beograd, 2007. godina,4. Vlada Republike Srpske:«Strategija razvoja energetike Republike Srpske do 2030. godineBanja Luka 2010.5. Vlada Federacije BiH: «Strateški plan i program razvoja energetskog sektora F BiH»Sarajevo, mart 2009. godina,6. ANNUAL REPORT 2010 «Facts and Trends 2009/2010»7. EURACOAL: «European Association for Coal and Lignite»8. COAL Industry Advisori Board: ―The Role of Coal in the Post-2012 Greenhouse GasReduction Agrement‖ 9. Coal Facts 2009 Edition78