stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Rudarstvo 2011 / Mining 2011Soko 58.022.430 38.294.804 18.239 698.458.927 16.682.405Jasenovac 1.186.200 830.340 16.057 13.332.769 318.448Lubnica 13.528.900 10.146.675 14.349 145.594.640 3.477.468Štavalj (C. polje) 10.070.000 6.344.100 12.541 79.561.358 1.900.290U k u p n o: 95.457.089 65.709.717 1.123.228.046 26.827.841Jedna tona ekvivalentne nafte (Mtoe) iznosi 41,868 GJ ili 11,630 MWh elektriĉne energije ili 2 t kamenoguglja odnosno 5,586 t sirovog lignita.Ukupna energetska vrednost eksploatacionih rezervi uglja iz aktivnih leţišta iskazana kroz GJ, pomnoţenasa jediniĉnom cenom uglja koja iznosi 1,75 €/GJ, vrednost prirodnog kapitala izraĉunata po ovojmetodologiji iznosila oko dve milijardi €.Ovde treba napomenuti da se bilansne rezerve uglja u leţištima u Srbiji, koje se mogu otkopatipodzemnom eksploatacijom, procenjuju na oko 860 miliona tona (aktivni rudnici, ukupno leţište Štavalj,Ćirikovac i mala leţišta).Po predhodno primenjenoj metodologiji obraĉuna, ukupna vrednost prirodnog kapitala u leţištima koja semogu otkopati podzemnom eksploatacijom iznosi oko 25 h 10 9 €.2. Trţište i pitanje cene uglja u SrbijiTrţište uglja u sektorima industrija i široka potrošnja u Srbiji, snabdeva se iz ĉetiri izvora: JP EPS (PDKolubara, PD Kostolac), JP PEU, Rudnik Kovin i iz uvoza.Od ukupne proizvodnje uglja za 2011 god, JP PEU planira da "TE Morava" isporuĉi 350.000 t, a ostalih326.000 t sektorima industrije i široke potrošnje u Srbiji. U tabeli 3 dat je pregled isporuke uglja u TEMorava u poslednjih pet godina:Tabela 3. Plasmani uglja iz JP PEU u TE „Morava―Godina 2007. 2008. 2009. 2010. 2011.Tona 118.394 150.889 176.350 241.000 350.000 1)1) – plan isporuke uglja za 2011 godEnergetskim bilansom za 2011 god predviĊeno je snabdevanje ugljem TE Morava iz sledećih izvora: 350.000tJP PEU Resavica, 360.000t PD Kolubara i 90.000t PD Kostolac.Posebno strateško pitanje podzemne eksploatacije kao i ostalih proizvoĊaĉa uglja u Srbiji, predstavljapitanje cene. Cena uglja u Srbiji od 1990. godine predstavlja socijalnu kategoriju a i danas je cena uglja uSrbiji niţa od cene uglja u zemljama u okruţenju, a višestruko niţa od cena koje su na evropskom trţištu.3. Programi obnavljanja i istraţivanja novih leţišta ugljaPored navedenih rudnika uglja, u Srbiji je u manjoj ili većoj meri istraţeno preko 25 lokaliteta, koji mogubiti predmet kompleksne tehniĉko-ekonomske analize sa realnim oĉekivanjem da veći broj moţe datipozitivne efekte u proizvodnji uglja.47