stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...
Share Embed Flag
Download ePaper

stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ... stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

pks.rs
13.07.2015 Views

Rudarstvo 2011 / Mining 2011MOGUĆNOST KORIŠTENJA GEOTERMALNE ENERGIJE ZAPOTREBE INDUSTRIJSKIH ZONA I, II i III U BIJELJINIPOSSIBILITY OF USING GEOTHERMAL ENERGY FORINDUSTRIAL ZONE I, II & III IN BIJELJINANeĊo Đurić 1 , Martinović M. 2 , Radovanović S. 1 , Đurić A. 31 Tehniĉki institut Bijeljina, 2 Rudarsko-geološki fakultet Beograd, 3 Agencija za vode Republike Srpske,RezimeBijeljinaPodruĉje Semberije raspolaţe velikim resursima geotermalne energije, što je konstatovano ranijim istraţnimbušotinama koje su uglavnom bile za naftu. Iskorištenost resursa u dosadašnjem periodu je simboliĉna, ali dovoljnada ukaţe na opravdanost korištenje geotermalne energije. Posljednjih godina izraţen je znaĉajniji interes zakorištenje geotermalne energije, prvenstveno za toplifikaciju grada Bijeljine, ali i neke druge manje poslovne iprivredne objekte. U radu će se dati prikaz mogućnosti korištenja geotermalne energije i ekonomski efekti njeneprimjene na dijelu industrijskih zona koje se nalaze na obodu sjevernog dijela grada Bijeljine. Pored ekonomskihefekata, znaĉajni su i ekološki efekti, jer će doći do smanjenja emitovanja štetnih gasova, prvenstveno CO 2 uatmosferu.Kljuĉne rijeĉi: geotermalna energija, toplifikacija, ekonomski efekti, ekološki efektiAbstractSemberija has large resources of geothermal energy, as noted earlier in the drill holes that were mostly for oil.Resource utilization in the current period is symbolic, but sufficient to indicate the reasons for the use of geothermalenergy. In recent years expressed a strong interest in the use of geothermal energy, primarily for heating the town ofBijeljina, and some other small business and commercial property. The paper will provide insight into thepossibilities of using geothermal energy and economic effects of its application on the part of industrial zone locatedon the outskirts of the northern part of the town of Bijeljina. In addition to economic effects, are also significantenvironmental effects, it will be a reduction in transmission of harmful gases, primarily CO2 into the atmosphere.Key words: geothermal energy, heating, economic effects, environmental effectsUVODPrisustvo geotermalne energije u sjeveroistoĉnom dijelu Republike Srpske i zapadnom dijelu Srbije okoBogatića, predmet je interesovanja druge polovine dvadesetog vijeka i traje do danas. Tokom pedesetihgodina izbušeno je nekoliko bušotina za naftu na podruĉju Semberije. Obzirom da nafta nije pronaĊena, atople vode nisu bile interesantne, to su dalja istraţivanja obustavljena. Do tada uraĊene bušotine suzatvorene i ostavljene za „neka bolja vremena―Zainteresovanost graĊana za mogućnost korištenja toplih voda, izraţena je prvo u naselju Dvorovi. Odprvih poĉetaka korištenja vode kao obiĉne kupke, vremenom se razvijao banjski kompleks, tako da danaspredstavlja jedan od najmodernijih banjsko rekreacioni centara u Republici Srpskoj.Osamdesetih godina na prostoru Semberije intenzivirana su istraţivanja geotermalnih voda u ciljunjihovog korištenja za potrebe proširenja banjskih kapaciteta i mogućnosti korištenja energije zatoplifikaciju grada Bijeljine. Istraţivanja su pokazala da je Semberija zajedno sa podruĉjem Maĉve velikonalazište termalnih voda.431

Rudarstvo 2011 / Mining 2011Poĉetkom ovog vijeka odobrena je koncesija za toplifikaciju grada Bijeljine. Njena realizacija se oĉekujeu narednih pet do deset godina. Kako je geotermalni kompleks veliki, to se otvaraju mogućnosti zakorištenje energije u industrijske svrhe. Tako se danas razraĊuje mogućnost korištenja tople vode zaindustrijske zone, koje se nalaze na sjevernom dijelu grada Bijeljine, a izvan istraţnog prostorapredviĊenog za toplifikaciju grada BijeljineOPŠTE GEOLOŠKE I HIDROGEOLOŠKE KARAKTERISTIKEGeološki sastav površine terena u podruĉju istraţivanja je relativno jednostavan. Prema podacima OGK list"Bijeljina" 1:100.000 saĉinjavaju ga sedimentne stene kvartarne starosti. Do dubine oko 2,5 km, u graĊi terenauĉestvuju tercijarni i mezozojski sedimenti, slika 1.0.0BIJELJINABij - 1DVOROVIDv- 114 2 0 km1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Slika 1. Geotermalni procesi terena Semberije - krovinski izolator u hidrogeotermalnom sistemu1. neogene gline i pijeskovi, 2. paleogeni pješĉari - rezervoar hidrogeotermalnih fluida, 3. gornjokredni kreĉnjaci,4. gornjokredni laporci i pješĉari, 5. srednjetrijaski dolomiti, 6. srednjetrijaski kreĉnjaci - podinski izolatorhidrotermalnom sistemu, 7. donjotrijaski pješĉari i kreĉnjaci. 8. paleozojski škriljci, 9. izoterma, 10. bušotinaFigure 1 Geothermal processes Semberije ground - hanging insulator in the hydro-geothermal system1st Neogene clay and sand, 2 Paleogene sandstones - hydro-geothermal fluid reservoir, 3 Upper Cretaceouslimestones, 4 Upper Cretaceous marls and sandstones, 5 Middle Triassic dolomite, 6 Midlle Triassiclimestone - foot wall insulator hydrothermal system, 7 Lower Triasic sandstones and limestones.8 Paleozoic sediments, 9 isotherm, 10 wellsKvartarni sedimenti (Q) imaju veliko prostranstvo i moćnosti su od 30,0 – 60,0 m, a u njima dominirašljunkovita komponenta sa valuticama preĉnika 2,0 – 20,0 cm. Valutice su porijeklom od kreĉnjaka, roţnjaca,pješĉara, kvarcita i magmatskih stijena.Pliopleistocenski sedimenti (Pl, Q) uĉestvuju u sastavu velikog dijela površi terena. Predstavljeni susivosmeĊim glinama sa malo karbonatnih konkrecija, a prisutna su soĉiva šljunka i pijeska. Miocenskisedimenti (M) predstavljeni su pešĉarima i laporcima, do masivnim i bankovitim lajtovaĉkim i litotamnijskimkreĉnjacima debljine 20,0 – 140,0 m. Najbliţi izdanci podloge tercijarnih sedimenata, odnosno rezervoara,nalaze se po obodu uţe istraţivanog terena, odnosno u slivu rijeke Tavne, u Pocerini, u okolini BanjeKoviljaĉe i na juţnim padinama Fruške Gore. Kredni sedimenti (K) ĉini podlogu tercijarnih sedimenata. Zageotermalnu potencijalnost najbitniji je paket kreĉnjaka koji ima veliko rasprostranjenje na ovom podruĉju.Oni su masivni, bankoviti, a rjedje slojeviti. Karstifikacija je mestimiĉno veoma dobro izraţena. Preko njih432

Rudarstvo 2011 / Mining 2011Poĉetkom ovog vijeka odobrena je koncesija za toplifikaciju grada Bijeljine. Njena realizacija se oĉekujeu narednih pet do deset godina. Kako je geotermalni kompleks veliki, to se otvaraju mogućnosti zakorištenje energije u industrijske svrhe. Tako se danas razraĊuje mogućnost korištenja tople vode zaindustrijske zone, koje se nalaze na sjevernom dijelu grada Bijeljine, a izvan istraţnog prostorapredviĊenog za toplifikaciju grada BijeljineOPŠTE GEOLOŠKE I HIDROGEOLOŠKE KARAKTERISTIKEGeološki sastav površine terena u podruĉju istraţivanja je relativno jednostavan. Prema podacima OGK list"Bijeljina" 1:100.000 saĉinjavaju ga sedimentne stene kvartarne starosti. Do dubine oko 2,5 km, u graĊi terenauĉestvuju tercijarni i mezozojski sedimenti, slika 1.0.0BIJELJINABij - 1DVOROVIDv- 114 2 0 km1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Slika 1. Geotermalni procesi terena Semberije - krovinski izolator u hidrogeotermalnom sistemu1. neogene gline i pijeskovi, 2. paleogeni pješĉari - rezervoar hidrogeotermalnih fluida, 3. gornjokredni kreĉnjaci,4. gornjokredni laporci i pješĉari, 5. srednjetrijaski dolomiti, 6. srednjetrijaski kreĉnjaci - podinski izolatorhidrotermalnom sistemu, 7. donjotrijaski pješĉari i kreĉnjaci. 8. paleozojski škriljci, 9. izoterma, 10. bušotinaFigure 1 Geothermal processes Semberije ground - hanging insulator in the hydro-geothermal system1st Neogene clay and sand, 2 Paleogene sandstones - hydro-geothermal fluid reservoir, 3 Upper Cretaceouslimestones, 4 Upper Cretaceous marls and sandstones, 5 Middle Triassic dolomite, 6 Midlle Triassiclimestone - foot wall insulator hydrothermal system, 7 Lower Triasic sandstones and limestones.8 Paleozoic sediments, 9 isotherm, 10 wellsKvartarni sedimenti (Q) imaju veliko prostranstvo i moćnosti su od 30,0 – 60,0 m, a u njima dominirašljunkovita komponenta sa valuticama preĉnika 2,0 – 20,0 cm. Valutice su porijeklom od kreĉnjaka, roţnjaca,pješĉara, kvarcita i magmatskih stijena.Pliopleistocenski sedimenti (Pl, Q) uĉestvuju u sastavu velikog dijela površi terena. Predstavljeni susivosmeĊim glinama sa malo karbonatnih konkrecija, a prisutna su soĉiva šljunka i pijeska. Miocenskisedimenti (M) predstavljeni su pešĉarima i laporcima, do masivnim i bankovitim lajtovaĉkim i litotamnijskimkreĉnjacima debljine 20,0 – 140,0 m. Najbliţi izdanci podloge tercijarnih sedimenata, odnosno rezervoara,nalaze se po obodu uţe istraţivanog terena, odnosno u slivu rijeke Tavne, u Pocerini, u okolini BanjeKoviljaĉe i na juţnim padinama Fruške Gore. Kredni sedimenti (K) ĉini podlogu tercijarnih sedimenata. Zageotermalnu potencijalnost najbitniji je paket kreĉnjaka koji ima veliko rasprostranjenje na ovom podruĉju.Oni su masivni, bankoviti, a rjedje slojeviti. Karstifikacija je mestimiĉno veoma dobro izraţena. Preko njih432

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!