stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Rudarstvo 2011 / Mining 2011PROMENE EKSPLOATACIONIH KOLIĈINA UGLJANA POVRŠINSKOM KOPU ,,POLJE D“THE CHANGE OF THE EXPLOITATION COAL AMOUNTSIN THE OPEN PIT MINE FIELD DAPSTRAKTZoran Ilić, Bosiljka KitanovićPD RB ,,KOLUBARA” d.o.o. ,,PROJEKT”Površinski kop ,,Polje D‖ u okviru PD RB ,,Kolubara‖ d.o.o. je najproduktivniji površinski kop lignita uRepublici Srbiji i decenijama je najpouzdaniji snabdevaĉ ugljem termoelektrana ,,Nikola Tesla‖. Od otvaranjaovog kopa daleke 1961. godine do 2011. godine otkopano je 1 276 110 390 m 3 jalovine i 466 132 780 t uglja.Maksimalna godišnja proizvodnja uglja od 15,96 miliona tona ostvarena je 1990. godine, a otkrivke 1991.godine u koliĉini od 46,43 miliona m 3 ĉm. Tokom decenija rudarski radovi na ,,Polju D‖ su se odvijali uzbezbrojne proizvodne probleme, meĊutim rudari su uspevali da odrţe i unaprede proizvodnju uglja, ĉime suobezbeĊivali elektroenergetsku stabilnost zemlje. Od devedesetih godina rudarenje na ovom kopu suoĉeno je i saproblemima oko eksproprijacije zemljišta za potrebe napredovanja fronta radova. U ovom radu dat je prikazpromena granica eksploatacije zbog nerešene eksproprijacije, što je imalo za posledicu i promeneeksploatacionih koliĉina uglja na ovom površinskom kopu. TakoĊe, dat je i kratak prikaz razvoja ,,Polja D‖ odnjegovog otvaranja, promene bilansiranih rezervi uglja sa osvrtom na trenutno stanje eksploatacije uglja zapotrebe termoelektrana.Kljuĉne reĉi: EKSPLOATACIONE KOLIĈINE UGLJA, EKSPLOATACIONE GRANICEABSTRACTIn the Coal Mining Basin ‗Kolubara‘, open-pit mine Field D is the most productive lignite mine in RepublicaSerbia and it was the most reliable provider of coal to the termo-electric power plant ‗Nikola Tesla‘ for decades.Since the opening of this mine in 1961. until 2011., it has been digged up 1, 276 110 390 m³ overburden and466,132 780 t of coal. Maximal annual production of coal was 15,96 millions in 1990. and the overburden was46,43 millions m³ in 1991. During the decades, mining works in the Field D have been faced with numerousproblems, however the miners managed to keep and improve the production of coal, by which they secured theelectric-power stability in the country. Since 90‘s working at this mine has been confronted with the problemsconcerning exploitation of the ground for the needs of the improvement of the work. In this research it is shownthe change of the exploitation boundaries due to unsolved exproporiation, which as a result also had changes ofthe exploitation coal amounts in this open-pit mine. In addition, the brief review of the development of the FieldD and its opening is given, the changes of the balance f the coal reserves with a glance on the momentarycondition of the coal exploitation for the needs of the termo-electric power plants.Key words: EXPLOITATION COAL AMOUNTS, EXPLOITATION BOUNDARIESUvodRadovi na otvaranju površinskog kopa ,,Polje D‘‘ poĉeli su 1961. godine, kada se koristi deomehanizacije prebaĉene sa ,,Polja B‘‘. Kasnijom nabavkom nove i savremene mehanizacije poĉinjeintezivan rad ovoga kopa. Od 1967. godine poĉinje sa radom prvi BTO sistem na otkrivci (rotornibager, transporteri sa trakama, odlagaĉ). Od 1970. godine radi sistem na uglju BTU (rotorni bager,transporteri sa trakama, utovarno mesto) i dva BTO sistema na otkrivci.Prvo spoljašnje odlagalište je Peštan u Zeokama, gde je izmešten i regulisan deo korita reke Peštan.Drugo je Turija gde su delovi korita reke Turije dva puta izmeštani i regulisani (Mirosaljci, Arapovac,Junkovac). Treće spoljašnje odlagalište je Istoĉno odlagalište u Baroševcu koje nije u reĉnoj dolini, adeo ovog odlagališta je u granicama geološkog polja ,,C‘‘. Od 1985. godine sva otkrivka ovoga kopase transportuje na unutrašnje odlagalište. Površinski kop je pored Zeoka zahvatio delove Baroševca,338