AfleiÃ°sla og samsetning - OrÃ°abÃ³k HÃ¡skÃ³lans

Recommendations

Info

44 2 UM AFLEIÐSLU OG SAMSETNINGU ί GENERATίFRI MÁLFRÆÐI2.5.6 Rochelle Lieber og Deconstructing MorphologyBók Rochelle Lieber, Deconstructing Morphology, kom út 1992, á sama ári og bókStephens R. Anderson sem sagt er frá í næsta kafla hér á undan. Heita má að í þessumverkum tveimur komi fram eins miklar andstæður og unnt er. Markmið Lieber með því aðskrifa bókina er að sýna fram á að öll orðmyndun fari fram í setningarhluta málkerfisins: 51. . . the literal sense of the verb “deconstruct” — “to take something to pieces” — soaptly expresses what I am trying to do in this book; in it I wish to take to pieces themorphological component of lexicalist theories and reconstitute morphology as anintegral part of the syntax.(Lieber 1992:vii)Áður hafði hún aðhyllst þá kenningu sem hún hafnar nú, sbr. það að Scalise nefnir doktorsritgerðhennar On the Organization of the Lexicon (1981) meðal höfuðrita þeirra sem teljaalla orðhlutafræði vera orðasafnsferli (Strong Lexicalist Hypothesis, sjá bls. 14 hér aðframan).Samkvæmt kenningu Lieber er hver orðasafnseind 52 geymd í orðasafninu með upplýsingumum hljóðform, merkingu (Lexical Conceptual Structure, LCS), orðflokksþætti,rökform (Predicate Argument Structure, PAS) og að auki fylgir bundnum liðum lýsing áþeim liðum sem þeir geta tengst. Hér fylgja dæmi um orðasafnseindir eins og Lieber seturþær upp (1992:22–23):[=[>@?BA & ([CEDGF IH [J & D[=([CEDGF [J & D [>@?BA IH ([CODPF&IH ([JLK NM A[
2.5 Afstaðan til afleiðslu og samsetningar ί frumheimildum 45[< d lexicalized transmission ]words˘sən][trænsmU[CEDGF GHLCS: part of a car]e lexicalized phrases to kick the bucketand sentences The cat is out of the bag.Eins og sjá má af þessu gerir Lieber ráð fyrir því að allar einingar í orðasafninu séu ígrundvallaratriðum settar upp á sama hátt og það hve miklar upplýsingar fylgja hverriorðasafnseind ræðst af eðli hennar. Þannig eru upplýsingar um rökgerð (Predicate ArgumentStructure, PAS) með sögnunum run og enter hér að ofan, en ekki með nafnorðinucat. Við bundna liði sést af hornklofunum hvaða skilyrðum þeir lúta, t.d. bætist -izevið orðasafnseindir með orðflokksþáttunum N, A (þ.e. nafnorð og lýsingarorð) og myndarsagnir og un- bætist framan á lýsingarorð (A). Það er athyglisvert að forskeytið sjálfter ekki orðflokksmerkt hjá Lieber. 53 Öll skilyrði um röðun liða verður að setja fram áþann hátt sem hér er sýnt og þannig verður röðun aðskeyta, til dæmis, að byggjast á þvíað flokkunarrammar á borð við þá í dæmunum hér að ofan gefi allar nauðsynlegar upplýsingar.Öll stofnbrigði og önnur atriði sem venjulega eru flokkuð sem ólínuleg ferli(þ.e. nonconcatenative morphology) flokkar Lieber með afleiðslu og segir enga þörf fyrirsérstök lögmál um orðmyndun þar sem hægt sé að ná yfir öll þessi fyrirbæri með setningarlögmálumog hljóðkerfisfræðilögmálum: „In no case is any specifically morphologicalprinciple needed for these sorts of word formation“ (1992:195). Þarna fetar hún í fótsporþeirra formgerðarsinna sem aðhylltust Item and Arrangement (sjá kafla 2.3.2 hér aðframan). Dreifing stofnbrigða, t.d. hljóðvörp í þýsku, eru þannig skýrð með skilyrðingum(subcategorization) á bundnu lesunum (þ.e. endingum og viðskeytum) þannig að þauvelji rétt afbrigði af stofninum, en öll stofnbrigði eru geymd í orðasafninu. GreininguLieber fylgir að enginn eðlismunur er á einingum í orðasafninu, orðum, lesum, orðtökum,setningum og aðskeytum. 54Lieber setur ekki upp liðgerðarreglur á sama hátt og Selkirk en beitir þess í stað innsetninguí tré í ¯X-kerfinu á sama hátt og gert er í setningafræði, eftir að kenningar umlögmál og breytur urðu þar allsráðandi og hætt var að setja fram liðgerðarreglur um setningar.55 Í ¯X-kerfi hennar er gert ráð fyrir því að allir liðir í orðasafninu hafi XV gildið , semer í samræmi við uppsetningu hennar á orðasafnseindunum í (11) hér á undan. Hún gerirþví ekki ráð fyrir vörpunum innan orða heldur endurkvæmni, eins og fram kemur í því aðhún hafnar hríslu af þeirri gerð sem fram kemur í (12)a hér á eftir og gerir aðeins ráð fyrir53 Annars segist Lieber aðeins orðflokksmerkja stofna, bundna liði (bound bases) og aðskeyti. Þetta er lykilatriðií kenningu hennar um það hvernig þættir stíga (eða perkólera) upp eftir hríslum:Only stems, bound bases, and derivational affixes will have full categorial signatures. Inflectionalaffixes will be marked only with individual features for which they contain specifiedvalues. In derivational word formation the value for a feature of a head morpheme will supercedeor override that of an inner morpheme. Features from inflectional morphemes can never overridefeatures from their bases, but can only fill in values unspecified in the categorial signatures oftheir bases. Inflectional word formation is therefore additive in a way that derivational wordformation and compounding are not. A corollary of this is that while derivational affixes may ormay not be heads of their words, inflectional affixes will never be heads. (Lieber 1992:112)Það væri athyglisvert að skoða nefnifallsendingar í íslenskum nafnorðum sérstaklega í ljósi þessarar kenningar.54 Lieber notar samt sem áður hugtökin ‘aðskeyti’, ‘viðskeyti’ og ‘forskeyti’ á hefðbundinn hátt en þau vísaþá aðeins til sérstakrar gerðar orðasafnseinda, ekki eðlisólíkra fyrirbæra.55 Það virðist loða við orðmyndunarfræðinga að tala um orðmyndunarreglur, jafnvel þótt þeir hafi í verunnihafnað reglukerfum yfirleitt. E.t.v. er þá aðeins um ónákvæmt orðalag að ræða, þ.e. X X X hefur þá nákvæmlegasömu merkinguna og [[X][X]] (sem reyndar má lesa út úr uppsetningunni á grunngerð ¯X-kerfisinshjá flestum). Aðrir gera strangan fræðilegan mun á þessu tvennu og setja ekki upp eiginlegar ‘reglur’ nemaþegar átt er við reglur sem slíkar.
Page 1 and 2: Rannsóknar- og fræðslurit 7Aflei
Page 5 and 6: FormáliRitgerð þessi er lögð f
Page 9: 55.3.1.4 Hefðbundin íslensk forsk
Page 12 and 13: 8 1 INNGANGURekki fyrir sem sjálfs
Page 14 and 15: 10 1 INNGANGUReða sem afleitt orð
Page 16 and 17: 12 1 INNGANGURkMerkingarlegur haus
Page 18 and 19: 14 2 UM AFLEIÐSLU OG SAMSETNINGU
Page 40 and 41: )/.££-+0).+43+./)36 2 UM AFLEIÐS
Page 54 and 55: \\50 2 UM AFLEIÐSLU OG SAMSETNINGU
Page 92 and 93: 88 4 GREINING Á ίSLENSKU DÆMASAF
Page 98 and 99:
94 4 GREINING Á ίSLENSKU DÆMASAF
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
100 4 GREINING Á ίSLENSKU DÆMASA
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
9¦£ mHG N adjH f 9X£ fHGX A fH
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
136 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐtak
Page 142 and 143:
138 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐeð
Page 144 and 145:
140 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐí
Page 146 and 147:
142 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ5.3
Page 148 and 149:
144 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ31
Page 150 and 151:
146 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐþe
Page 152 and 153:
148 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ1 h
Page 154 and 155:
150 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐhé
Page 156 and 157:
152 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐset
Page 158 and 159:
154 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐtag
Page 160 and 161:
156 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐEfs
Page 162 and 163:
158 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ-r
Page 164 and 165:
160 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ1
Page 166 and 167:
162 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐhlu
Page 168 and 169:
164 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐþe
Page 170 and 171:
¸£-++++++++++3++++++++++1¸-+++++
Page 172 and 173:
££¸-+++++£-++++++°”±°L»
Page 174 and 175:
170 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐÍ
Page 176 and 177:
172 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ(48
Page 178 and 179:
174 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ5.5
Page 181 and 182:
1776 LokaorðÍ þessari ritgerð h
Page 183 and 184:
[[mat]< ]< ]
Page 185 and 186:
181til fyrirstöðu að formið sj
Page 187 and 188:
HeimildaskráAbraham, Werner, Samue
Page 189 and 190:
HEIMILDASKRÁ 185Booij, Geert, & Je
Page 191 and 192:
HEIMILDASKRÁ 187Halldór Halldórs
Page 193 and 194:
HEIMILDASKRÁ 189Kristján Árnason
Page 195:
HEIMILDASKRÁ 191Williams, Edwin. 1
Page 198 and 199:
194 MANNANAFNASKRÁSpencer, Andrew,
Page 200 and 201:
196 DÆMASKRÁallrahæstur 165allra
Page 202 and 203:
198 DÆMASKRÁbreima 56brekan 55bre
Page 204 and 205:
200 DÆMASKRÁfjarg- 144 147fjargvi
Page 206 and 207:
202 DÆMASKRÁheimvið 120-heit 98
Page 208 and 209:
204 DÆMASKRÁ-kríkaður 118krín
Page 210 and 211:
206 DÆMASKRÁ-næma 159-næmi 77n
Page 212 and 213:
208 DÆMASKRÁslembi- 66 144 148sle
Page 214 and 215:
210 DÆMASKRÁutanstokks 122utansve
Page 217 and 218:
Viðauki: Bundnir afleiddir síðar
Page 219 and 220:
Bundnir afleiddir sίðari hlutar 2
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
show all

AfleiÃ°sla og samsetning - OrÃ°abÃ³k HÃ¡skÃ³lans

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?