Afleiðsla og samsetning - Orðabók Háskólans

2.5 Afstaðan til afleiðslu og samsetningar ί frumheimildum 29síðu 22 hér á undan), og það meira að segja raunverulegt orð í orðasafninu. Útkoman úrorðmyndunarreglu á líka að vera raunverulegt orð. Hver regla hefur merkingarlegan ogformlegan hluta þannig að merkingin er órjúfanlegur hluti reglunnar og orðið sem reglanbýr til hlýtur alltaf að vera merkingarlega í samræmi við regluna sjálfa þegar það verðurtil: „Semantically, the meaning of the output of a WFR [Word Formation Rule] willalways be a function of the meaning of the base. This function is the meaning of theWFR itself“ (Aronoff 1976:50). Merkingarbreytingar (semantic drift) geta síðan orðið íorðasafni eftir að orðið hefur verið myndað. Sjálf aðskeytin eru líka órjúfanlegur hlutireglunnar sjálfrar og eru ekki einingar í orðasafninu: „Affixes, unlike stems, have noindependent existence“ (Aronoff 1976:66). 25Eins og áður hefur komið fram hér er orðið grunneining Aronoffs í orðmynduninni enskilyrðing á grunneiningunum kemur í veg fyrir ofvirkni í orðasafninu þannig að orð erumerkt með tilliti til þess hvort tiltekið aðskeyti getur bæst við þau eða ekki:Summing up so far, we can say that a WFR has at least two parts. First, there is apart which specifies the syntactic and semantic characteristics. There will be no disjunctionin the specification of these characteristics, and no negation. The semanticsof the output of the WFR is specified here as a compositional function of the base.Second, there is a series of positive conditions on the morphology of the base. Theseconditions are associated with productivity and semantic coherence (which are, in asense, the same thing). (Aronoff 1976:62–3)Röðun aðskeytanna sjálfra er líka afgreidd með skilyrðingu í orðasafni og Aronoffhafnar ytri regluröðun til að gera grein fyrir henni, m.a. með þeim rökum að orðmyndunarreglurhans gildi aðeins einu sinni en síðan séu orðin geymd í orðasafninu:This [i.e. the ordering of WFRs] is impossible within our theory, for the orderingof WFRs requires that speakers always carry out derivational processes for complexwords, and the improbability of this forms the basis of the present work. It is thereforeimperative that we demonstrate on independent grounds that the ordering hypothesisis untenable in spite of its initial appeal. (Aronoff 1976:56)Meðal þeirra raka sem Aronoff notar á móti ytri röðun á orðmyndunarreglum er þaðað aðskeyti raða sér ekki alltaf í sömu röð. Orðin organizational og industrialize duga tilað sýna þetta en í fyrra orðinu er röðin -ize, -ation, -al en í seinna orðinu er hún -al, -ize(sjá Aronoff 1976:59). Röðun á orðmyndunarreglum hjá Aronoff er því einungis innriregluröðun, þ.e. röðun sem skilyrðist af reglunum sjálfum og inntakinu í þær. Þetta segirAronoff jafngilda því að reglurnar séu óraðaðar:The only possible ordering among WFRs will then be intrinsic, which means in effectthat WFRs are unordered. Within such a system, the morphological conditions on thebase of each WFR must simply be stated for each rule. (Aronoff 1976:61–62)Þetta er sérstaklega athyglisvert vegna þess að á þessum tíma var gert ráð fyrir að setningarreglurværu raðaðar og Aronoff telur þetta atriði styðja það enn frekar að orðmyndunog setningagerð lúti mismunandi reglum.Hljóðhluti orðmyndunarreglunnar er einfaldur og bætir aðskeyti við grunninn en aðskeytingeta verið án hljóðforms: „Every WFR specifies a unique phonological operationwhich is performed on the base“ (Aronoff 1976:22). Í meðfylgjandi neðanmálsgreinstendur síðan: „This operation usually consists of the addition af some affix. It can,25 Á sama stað notar Aronoff tvöföldun (reduplication) m.a. sem rök en þar er alls ekki hægt að segja aðhljóðform viðskeytisins sé gefið og notar þar orðalagið „WFRs are not labeled frames“.