Afleiðsla og samsetning - Orðabók Háskólans

148 5 GÖGNIN OG VIÐFANGSEFNIÐ1 hnó 0 ! hnóhnika1 hol 0 ! holland1 hrok 0 ! hrokbullandi1 húllum 0 ! húllumhæ1 hý 0 ! hýbýli1 hýa 0 ! hýalín1 iðja 0 ! iðjagrænn1 ítar 0 ! ítarlega1 kampa 0 ! kampavín1 kapp 0 ! kappmella1 kartur m ! kartnagla1 koð 0 ! koðræna1 kræsa v ! kræsilegur1 köpur 0 ! köpuryrði1 lís 0 ! líspund1 lú n ! lúberja1 marin 0 ! marinkjarni1 naður 0 ! naðurkollur1 reddu 0 ! redduskel1 riga 0 ! rigaþorskur1 ræ 0 ! rækarl1 skrá 0 ! skráþurr1 skút 0 ! skútyrði1 sleifara 0 ! sleifaralag1 slembi 0 ! slembilukka1 span 0 ! spangóla1 spíg 0 ! spígspora1 splunkur 0 ! splunkurnýr1 spró 0 ! sprósetja1 stikk 0 ! stikkfrí1 sum 0 ! sumtag1 svaka 0 ! svakafenginn1 sváfa 0 ! sváfalækur1 svigur 0 ! svigurmæli1 tas 0 ! tasvígur1 tá 0 ! táhreinn1 tér 0 ! ótérlegur1 tindil 0 ! tindilfættur1 vanin adj ! vaninhyrndur1 vág 0 ! vágbinda1 ve 0 ! vefengja1 veimil 0 ! veimiltíta1 ver n ! vergangur1 vett 0 ! vettvangur1 virka 0 ! virkamikill1 vor 0 ! vorkenna1 ýtar 0 ! ýtarlega1 þul 0 ! þulbaldi1 ær 0 ! ærlegur1 önd 0 ! öndverður1 örv 0 ! örvhenturMörkin á milli orðhlutanna í þessum lista og í listanum um erlend stakmyndön í íslensku(8) eru alls ekki ljós og sama máli gegnir um mörkin á milli (9) og (10) hér á eftiren þar eru orðhlutar sem í eru stofnbrigði sem ekki koma fram í sjálfstæðum myndumorða. Þessari flokkun er því fremur ætlað að sýna hve fjölbreytilegir þessir liðir eru en aðhér sé um eðlisflokkun að ræða.5.3.1.3 Bundnir stofnar og stofnbrigðiÍ (10) hér á eftir eru orðhlutar þar sem auðvelt er að finna sömu rætur í öðrum orðum, ánþess að þær komi fyrir nema í orðum sem eru afrakstur af einhvers konar orðmyndunarreglum,t.d. loð í loðband sem líka kemur fyrir í afleidda orðinu loðinn, freð í freðfiskurog freðmýri sem líka finnst í afleidda orðinu freðinn og sjald í sjaldgæfur en þar er ljóst aðum rót er að ræða þegar atviksorðið sjaldan er haft í huga. Þarna er erfitt að sjá nákvæmlegahver orðmyndunartengslin eru enda eru þarna á ferðinni stofnar eða stofnbrigði semhafa mjög takmarkaða dreifingu og koma t.d. ekki fyrir í beygingarmyndum grunnorða afþessum rótum. Þá eru afbrigði í listanum sem aðeins koma fyrir bundin, t.d. at- og viður-(sbr. athöfn og viðurværi) en frjálsu myndönin að og við eru ekki greind sem forskeyti hérþótt svo sé stundum gert (sjá t.d. tilvísun í leiðbeiningar um greiningu forskeyta í RitmálsskráOH á bls. 97 hér að framan). 27 Samkvæmt greinimörkum sem Aronoff og Sridhar(1988) setja fram um muninn á forskeytum og samsetningarliðum eru stofnbrigði e.t.v.nóg til að gera þarna greinarmun á en þeir sýna einmitt dæmi úr kannada um samstofnaorðhluta þar sem annar kemur fyrir frjáls en hinn ekki og greina síðan bundna liðinn semforskeyti, aðallega með hljóðkerfisfræðilegum rökum (sjá Aronoff & Sridhar 1988:181).27 Í sögulegri greiningu er at til dæmis greint sem forskeyti; sjá Íslenska orðsifjabók (Ásgeir Blöndal Magnússon1989).