Afleiðsla og samsetning - Orðabók Háskólans

128 4 GREINING Á ίSLENSKU DÆMASAFNImýrispýta f 1 mýri -0 0 mýri f g spýta f g |mýrisspýta f 1 mýris -s b mýri f g spýta f g |Endingarnar eru skráðar á því formi sem þær hafa í fyrri hlutunum sjálfum og þær hefjastalltaf á bandstriki. Endingarleysi er táknað með 0. Þá er spurningarmerki eða stjarnanotað til að sýna óregluleika, eins og víðar er gert í greiningunni. Hér fylgir tafla umendingastrengina í tíðniröð, ásamt dæmum um hvern streng.(48) Endingar fyrri hluta í tíðniröð:Ending: Tíðni: Dæmi: Ending: Tíðni: Dæmi:-0 33.481 acetylen -0 -um 24 dáðum -um-a 8.726 aðalbláberja -a -t 23 allt -t-s 5.116 aðals -s -in 7 heyrin -in-ar 5.035 aðdáunar -ar -tt 7 hátt -tt-u 4.246 aðfinnslu -u -n 4 einhvern -n-i 787 aðgengi -i -? 4 sín -?-na 195 augna -na -ans 3 ansans -ans-an 175 aðdáan -an -i? 2 burni -i?-r 166 ár -r -m 2 smám -m-ur 166 eyðimerkur -ur -s* 1 millistríðs -s?-ra 50 allra -ra -st 1 lengst -stTiltölulega lítil not eru af þessu sviði einu og sér og það nýtist þá fyrst til fulls þegargreiningin á endingunum er skoðuð samtímis. Þær upplýsingar er að finna í sjötta sviðií hverri línu og saman eru sviðin til margra hluta nytsamleg. Til að nefna eitt dæmi þámá nota þau til að finna allar samsetningar þar sem fyrri hlutinn er kvenkynsnafnorð semendar á -na.Eftir greiningu á endingum í sjötta sviði má flokka orð eftir föstum og lausum samsetningum,bandstöfum og öðrum afbrigðum í formi fyrri hlutanna. Greint er í samræmivið íslenska hefð og orðhlutar sem eru samhljóða sjálfstæðum beygingarmyndum eru hiklaustkenndir við sjálfstæðu myndirnar. Eignarfalli er skipt eftir tölu eftir því sem kosturer. Í orðum þar sem eignarfall eintölu og fleirtölu er samhljóða verður að grípa til þessað greina eignarfall þar sem tala er óskilgreind. Algengustu formin eru þau sem HalldórHalldórsson minnist á, þ.e. stofn og eignarfallsmynd, en þágufallsmyndirnar sem hannnefnir líka koma einnig fyrir. Þá er talsvert um bandstafi, eins og sést hér á eftir þar semalgengustu flokkar í endingagreiningunni eru sýndir, ásamt tíðnitölum og dæmum:(49) Greining á endingu fyrri hluta:Skammstöfun: Tíðni: Skýring og dæmi0 33.353 Stofnsamsetning (eða endingarlaus fyrri hluti)acetylen -0 0 í acetylengasee 14.555 Eignarfallsmynd í eintöluaðals -s ee í aðalsmerkief 6.373 Eignarfallsmynd í fleirtöluaðalbláberja -a ef í aðalbláberjalynge* 2.323 Eignarfall eintölu eða fleirtölu (samhljóða)alþýðuskóla -a e* í alþýðuskólakennariþgf 121 Þágufalldáðum -um þgf í dáðumhróðugur