Filozofia kultury fizycznej w Polsce.pdf - Stowarzyszenie Idokan Polska

This copy is for personal use only - distribution prohibited - This copy is for personal use only - distribution prohibitednym gruntownymi studiami medycznymi i pedagogicznymi. Został twórcą polskiego ruchu wychowaniazdrowotnego oraz pedagogiki zdrowotnej, będąc jakby kontynuatorem rudymentarnychzałożeń Komisji Edukacji Narodowej, Piaseckiego czy też pedagogiki Hessenowskiej. Mimo iżpierwotnie reprezentował koncepcje o charakterze przyrodniczym, to jednak jako pierwszyw omawianym okresie dokonał próby odejścia od wyłącznie naturalistycznej wizji jednostkiludzkiej. Wynikało to z przeświadczenia, że należy wprowadzić w obręb kształcenia i kształtowaniarównież założenia humanistyczne, zachowując równowagę między treściami biologicznymii humanistycznymi (społecznymi). Maciej Demel przeciwny jest zatem zarazemwersji abiologicznej oraz skrajnie naturalistycznemu ujęciu wychowania fizycznego [Demel,Skład 1970, s. 11].Aktualnie najbardziej wybijającym się (oprócz Henryka Grabowskiego, który nie uwzględniaw swoich rozważaniach refleksji filozoficznej) i najbardziej twórczym teoretykiem wychowaniafizycznego jest Andrzej Pawłucki. Jego poglądy osadzone są na rzetelnym, rozbudowanym kontekścieuzasadniania, opartym na pogłębionych studiach z zakresu pedagogiki i socjologii, a także –szczególnie ostatnio – w coraz większym zakresie na założeniach personalizmu, a zwłaszczapersonalizmu katolickiego. Zajmuje on w związku z tym krytyczną postawę wobec wartości (szerzejaksjologii) charakterystycznych dla postmodernizmu jako kierunku filozoficznego oraz pedagogicznego(i zarazem kulturowego) oddziałującego ujemnie, jego zdaniem, na treści, metodyoraz etos wychowania fizycznego i kultury fizycznej w środowisku szkolnym i poza szkołą. Myślicielz Gdańska zwraca szczególnie uwagę na wartości i rozwój ciała w relacji do kształtującejsię permanentnie osobowości w interakcjach ze środowiskiem społecznym, kulturowym i przyrodniczym,a także w relacji do Boga, jeżeli danej jednostce jest to potrzebne i niezbędne do samorealizacjii samopotwierdzenia.Pawłucki konstruuje rozbudowaną i stale dopełnianą (dzięki nowym publikacjom) teorię wychowaniafizycznego o charakterze holistycznym, która oparta jest na czterech założeniach-fundamentach:ontologicznym, pedagogicznym, socjologicznym i aksjologicznym. Pierwsze określaciało jako podstawę ontologiczną, a więc ostateczną przesłankę w zakresie aktywności teoretyczneji praktycznej w sferze kultury fizycznej; drugie wskazuje, że wychowanie fizyczne winno być –zgodnie z pierwszym założeniem – skoncentrowane przede wszystkim na właściwościach ciała;trzecie zaś podkreśla znaczenie relacji społecznych dotyczących nauczyciela i wychowanka orazśrodowiska, w którym proces edukacji przebiega; natomiast czwarta przesłanka informuje o znaczeniuźródła, sensu i kontekstu aksjologicznego dla wychowania do wartości ciała; o tym, żepowinno ono przebiegać w oderwaniu od relatywizmu pedagogicznego wywodzącego się z założeńteoretycznych postmodernizmu. Owym niepodważalnym fundamentem aksjologicznym dla wychowaniado wartości ciała powinien być, zdaniem Pawłuckiego, system aksjologiczny wywodzący sięz antropologii personalistycznej, nawiązujący źródłowo do antropologii adekwatnej Jana Pawła II.W poglądach Pawłuckiego można wyróżnić trzy okresy. W pierwszym odrzucał on poglądyDemela, w drugim zaś afirmował je w znacznym stopniu [Pawłucki 1982, s. 64–73; 1992,1994 a, b, 1996, 1997, 2003], w trzecim natomiast stworzył własną oryginalną teorię wychowaniafizycznego opartą na założeniach antropologicznych i aksjologicznych personalizmukatolickiego – określił ją jako wychowanie do wartości ciała.Po pierwsze, twierdził za Znanieckim, że nie można stworzyć teorii wychowania fizycznegona pograniczu nauk przyrodniczych i społecznych, gdyż treści jej jako metodologicznie niejednorodne,pochodzące z różnych dziedzin wiedzy o naturze i kulturze, nie poddadzą się zabiegomsyntezy [Pawłucki 1982, s. 64–73; 1992, 1994, 1997]. Andrzej Pawłucki jest orędownikiemhumanistycznej wersji wychowania fizycznego. Kontynuował on w tym względzie tradycję Znanieckiego.Jednakże chyba wbrew niemu (ale między innymi na podstawie Socjologii wychowania)interpretował teorię wychowania w kategoriach socjologii. Twierdził w pierwszym okresiebadawczym, iż teorii wychowania, w tym teorii wychowania fizycznego, nie należy wiązaćz pedagogiką, to jest dyscypliną o charakterze teleologiczno-optymalizacyjnym, ale z socjologiąwychowania, gdyż nawet pedagogika jest, jego zdaniem – jako dyscyplina podstawowa, dziedzinąstricte socjologiczną.Po drugie, jako twórca oryginalnych założeń pedagogiki wartości ciała i zarazem przeciwniktak zwanego korporeizmu (zmierzającego do biotechnizacji wychowania fizycznego i sportu orazreifikacji wychowanka czy sportowca) głosi jednak potrzebę potraktowania teorii wychowaniaElectronic PDF security powered by Committee of Scientific Research, Stowarzyszenie Idokan Polska ®, Poland 19