Plan urzÄ dzenia lasu dla Nadleśnictwa Brynek - Państwowe ...

91D0-2 SOSNOWY BÓR BAGIENNYSiedlisko priorytetowe.Sosnowy bór bagienny (Vaccinio uliginosi-Pinetum sylvestris Kleist 1929) występuje wmiejscach z bardzo wysokim poziomem stagnujących wód gruntowych pochodzeniaopadowego. W stanie naturalnym zwierciadło wody nie opada poniżej 50 cm podpowierzchnię terenu. W podłożu mogą występować ubogie piaski różnego pochodzenia lubgliny morenowe, na których odłożona jest warstwa silnie kwaśnego (pH 3,5-4,5),oligotroficznego torfu typu wysokiego, o różnej miąższości. W zależności od grubościwarstwy torfu, gleby boru bagiennego powstają, jako gleby gruntowo-glejowe torfowe lubgruntowo-glejowe torfiaste. Rozwój boru bagiennego na żywym torfowisku wysokimograniczony jest do wąskiego pasa u podstawy i niższych partii zboczy kopuły torfowiska,gdzie lepszy drenaż umożliwia rozwój drzew. Na torfowiskach wysokich, które z przyczynnaturalnych lub antropogenicznych cechuje deficyt wody, bór porasta zbocza kopuły i całąpowierzchnię wierzchowiny, kończąc ciąg sukcesyjny torfowiska wysokiego. Inicjalne idojrzałe postaci boru występują ponadto za pasem otwartych mszarów wokół lądowiejącychzbiorników dystroficznych i w stale podtopionych obniżeniach międzywydmowych wydmśródlądowych i nadmorskich. Fitocenozy boru mogą zajmować stosunkowo niewielkiepowierzchnie, tworzyć rozległe płaty w bezodpływowych nieckach w całości wypełnionychtorfem wysokim lub też wchodzić w skład rozległych kompleksów torfowych.Fitocenozy boru bagiennego mają budowę czterowarstwową. W warstwie drzew, która jestniska, luźna lub średnio zwarta, dominuje sosna zwyczajna (Pinus sylvestris). Poza nią rośniebrzoza omszona (Betula pubescens), rzadziej świerk (Picea abies). Warstwa krzewów jestsłabo rozwinięta, natomiast runo bardzo bujne. Budują je głównie krzewinki, jak: bagnozwyczajne (Ledum palustre), borówka bagienna (Vaccinium uliginosum), żurawina bagienna(Oxycoccus palustris), ponadto wełnianka pochwowata (Eriophorum vaginatum), wniewielkiej ilości borówka czernica (Vaccinium myrtillus), niekiedy trzęślica modra (Moliniacaerulea). W warstwie mszystej licznie rosną torfowce, mchy właściwe występują wmniejszości. Fitocenozy są skąpo gatunkowe - w płatach jest najczęściej około 20 gatunków.Reprezentatywne gatunki to: bagno zwyczajne (Ledum palustre), borówka bagienna(Vaccinium uliginosum), wełnianka pochwowata (Eriophorum vaginatum), żurawina błotna(Oxycoccus palustris), Sphagnum magellanicum, S. capillifolium.Potencjalnym zagrożeniem dla tego siedliska są zmiany warunków wodnych itroficznych, spowodowane działalnością człowieka lub zmianami klimatycznymi- pogarszaniesię bilansu wodnego uzależnionego od wielkości i rozkładu opadów.Ochrona polega na zachowaniu lub przywróceniu stosunków wodnych właściwych dlasiedliska. Zaleca się generalne wyłączenie najlepiej zachowanych fragmentów borówbagiennych z gospodarki leśnej. Zabiegi ochrony mogą również polegać na usunięciu zdrzewostanu gatunków niepożądanych (brzozy) oraz zmniejszeniu zwarcia podszytu. Dorzadkości należy użytkowanie gospodarcze tego siedliska, w takim przypadku należy włączyćgo do gospodarstwa specjalnego i prowadzić ekstensywną gospodarkę leśną rębniąprzerębową.Na terenie nadleśnictwa siedlisko sosnowego boru bagiennego występuje w leśnictwieKrywałd, na siedlisku BMb, zajmując powierzchnię 2,93 ha, tj. 0,78 % powierzchniwszystkich siedlisk naturowych.128