Raporti Vjetor 2008

2008Raporti Vjetorstrukturore të likuiditetit në sistemin bankar, Banka e Shqipërisë uli portofoline saj të bonove të thesarit me 2 miliardë lekë, nëpërmjet një ankandi tëvetëm.Ndërhyrjet me karakter strukturor patën kahun e kundërt në tremujorine fundit të vitit. Duke vlerësuar se rrjedhja e depozitave nuk po reflektontecilësitë e një dukurie të rikuperueshme për një periudhë të shkurtër kohore 2 ,Banka e Shqipërisë në fund të vitit 2008, organizoi pesë ankande për blerjenme të drejta të plota të bonove të thesarit nga bankat e nivelit të dytë. Në këtoankande u blenë bono thesari në nivelin mesatar prej 2.2 miliardë lekësh.Hapësirë informuese 7: Ndryshimet e kuadrit operacional të bankaveqendrore në përshtatje të situatës së tregjeve.Kriza financiare e nisur në vitin 2007 dhe e përkthyer në një krizë ekonomike gjatëvitit 2008, ka nxjerrë në pah rolin e bankave qendrore si garantuese të stabilitetitmakroekonomik dhe ruajtjes së atij financiar, krahas funksionit klasik të arritjesdhe ruajtjes së stabilitetit të çmimeve. Turbullirat e shkaktuara vunë në pikëpyetjefunksionimin e sistemit financiar si dhe paraqitën sfida për politikëbërësit dheautoritetet rregulluese në të gjithë botën. Në këtë mjedis, bankat qendrore janëmunduar të adresojnë rritjen e pasigurisë, luhatjes së tregjeve dhe të rrezikut tëkredidhënies duke ndërmarrë masa jokonvencionale dhe në bashkëpunim tëngushtë me njëra tjetrën. Këto kanë rezultuar efektive në qetësimin e agjentëve,uljen e rrezikut të perceptuar dhe rifunksionimin e tregut ndërbankar, por ende nukkanë zgjidhur të gjitha problemet që kanë shoqëruar krizën financiare në sektorinreal. Më poshtë, është një përmbledhje e riformulimit të kuadrit operacional tëdy bankave qendrore, asaj të ShBA-së dhe Eurozonës, si dhe disa ndryshime nëinstrumentet e politikës monetare të Bankës së Shqipërisë në kuadrin e shtrëngimittë kushteve të likuiditetit.Rezerva FederaleFillimisht, për të lehtësuar tensionin në tregun ndërbankar, bankat qendrorefunksionuan si huadhënës të fundit në rradhë duke ofruar likuiditet afatshkurtër.Përpara krizës, Rezerva Federale e ShBA ishte e kufizuar në gamën e kolateralit tëbankave dhe të numrit të partnerëve për dhënien e huasë. Kolaterali që pranohejishin letra me vlerë të qeverisë, letra me vlerë të renditura si AAA. Palët me tëcilat bëheshin transaksionet ishin të kufizuara në 19 ndërmjetës (kryesisht bankainvestimi). Vështirësitë për likuiditet në tërë segmentet e tregut financiar në vitin 2007,bënë që kuadri rregullativ të modifikohej duke zgjeruar llojin e kolateralit që pranohej,numrin e partnerëve në transaksione dhe kohëzgjatjen e huadhënies. Kjo e fundit ushtri deri në 28-35 ditë, ndërkohë që lista e kundërpartisë përfshinte 7,000 banka.Norma e huadhënies zbriti me 50 pikë bazë dhe për të mos shkaktuar panik nëtreg, u ruajt anonimiteti i huamarrësve. Në këtë periudhë, u krijuan dhe marrëveshjeswap 3 me BQE dhe BKZ 4 për furnizimin e tregut me këto dy valuta. Në shtator tëvitit 2008, kohëzgjatja e huadhënies u shtri deri në 90 ditë dhe marrëveshjet swapu lidhën dhe me Bankën e Australisë, të Suedisë, të Danimarkës e të Norvegjisë emë vonë dhe me atë të Anglisë. Deri në fund të vitit, Fed krijoi disa skema me qëllimnxjerrjen e tregut të parasë nga ngërçi, duke hedhur likuiditet kundrejt garancive qënuk mund të tregtoheshin përfshirë këtu dhe aksione, apo blerjen e instrumenteve tëmbështetura nga kredi hipotekore. Në këtë periudhë u shitën dhe letra me vlerë tëqeverisë kundrejt borxheve që mbështeteshin te kredia konsumatore e për rrjedhojë,96 Banka e Shqipërisë