Raporti Vjetor 2008

2.1.2 Tendencat kryesore inflacioniste gjatë vitit 2008Raporti Vjetor 2008Analiza e ecurisë së çmimeve të konsumit gjatë vitit 2008, sugjeron sepresionet krahasimisht të larta inflacioniste të vëna re gjatë kësaj periudhekanë reflektuar si ndikimin e presioneve të kërkesës së brendshme ashtu edhegoditjet që kanë ardhur nga ecuria e çmimeve të mallrave në tregjet botërore.Nivelet e larta dhe ecuria në rritje e inflacionit bazë dhe atij të mallrave tëpatregtueshëm gjatë tre tremujorëve të parë të vitit, sugjeron se kërkesa ebrendshme e ekonomisë ka qenë në nivele të larta gjatë kësaj periudhe.Ndërkohë, ecuria e inflacionit të mallrave të tregtueshëm dhe të komponentesjobazë të inflacionit vjetor, ka qenë nën ndikimin e fortë të goditjeve që kanëardhur nga sektori i jashtëm i ekonomisë. Këto të fundit, janë edhe faktorikryesor që ka ndikuar në luhatjen e vlerave të inflacionit përgjatë vitit.Viti 2008 u karakterizua nga vlera relativisht të larta të komponentesbazë (afatgjatë) të inflacionit. Mesatarja e matjeve kryesore të inflacionitbazë vjetor rezultoi 2.8 për qind apo 2-3.5 herë më e lartë se sa ajo eperiudhës 2006-2007. Kjo prirje pasqyroi rritjen e vazhdueshme të kërkesëssë brendshme dhe zhvillimet e tensionuara në ecurinë e çmimeve të lëndëvebazë ushqimore dhe joushqimore në tregjet e huaja, të vërejtura që në mesine vitit 2006 e në vijim. Këto zhvillime u manifestuan edhe gjatë pjesës sëparë të vitit 2008. Kohëzgjatja dhe shkalla relativisht e lartë e përfshirjessë produkteve të rëndësishme të shportës së IÇK-sënë valën e rritjes së çmimeve 5 , ndikuan në rritjen evlerave të inflacionit bazë. Këta faktorë bënë qëinflacioni bazë të arrinte pikën kulmore në periudhënmaj-qershor 2008. Pas kësaj periudhe, prirja e këtijtreguesi shënoi rënie graduale, si pasojë e rëniessë çmimeve të produkteve bazë në tregjet botërore.Mesatarja e matjeve të inflacionit bazë vjetor shënoivlerën 2.6 për qind gjatë pjesës së dytë të vitit. Rëniae inflacionit bazë është ndikuar edhe nga politikamonetare e Bankës së Shqipërisë, e cila, nëpërmjetndjekjes së një politike monetare të kujdesshmegjatë dy viteve të fundit, ka ndihmuar kontrollin epresioneve të kërkesës së brendshme në ekonomi.Ndërkohë, stabilizimi i vlerave të inflacionit bazë rrethprirjes afatgjatë të inflacionit total konfirmoi frenimine presioneve inflacioniste të ndikuar nga faktorët eofertës në ekonominë e vendit.Në këndvështrimin sektorial të ndarjes së mallrave dhe shërbimeve tëshportës së IÇK-së 6 , vlerësohet se presionet e shtuara inflacioniste gjatë vitit2008, janë gjeneruar kryesisht nga ambienti i jashtëm i ekonomisë. Nivelimesatar i inflacionit të mallrave të tregtueshëm rezultoi rreth vlerës 2.7 përqind për vitin 2008. Ai regjistroi vlera rreth 2-3 herë më të larta se sa në dy vitetparaardhës. Nivelet më të larta të këtij komponenti të inflacionit u shënuannë periudhën mars-qershor 2008, duke u luhatur rreth një mesatareje prej3.7 për qind. Gjashtëmujori i dytë i vitit 2008 u karakterizua nga ritme më tëBanka e Shqipërisë 31