Raporti Vjetor 2008

2008Raporti Vjetor1.2 Politikat monetare të bankave qendrorekryesore dhe zhvillimet në tregjet financiarePërgjatë vitit 2008, tregjet financiare u përballën me luhatje të pazakonta,të mëdha dhe të befta si pasojë e ristrukturimit të bilanceve të institucionevefinanciare dhe reagimeve të agjentëve, pas pasigurisë që solli tronditjafinanciare e nisur në vitin 2007. Kjo ndjesi ka prekur pothuajse të gjithasegmentet e tregut financiar. Goditja më e madhe erdhi në tremujorin e tretë,kur në muajin shtator u lajmërua falimentimi i Lehman Brothers gjë që bëri qëindekset në bursë të pësonin rënie dhe luhatshmëri në vlera historike.Me qëllim zbehjen dhe normalizimin e këtyre tensioneve në tregjetfinanciare botërore, autoritetet monetare morën masa të koordinuara dhe tëmenjëhershme 9 . Disa prej tyre, kanë ulur normat e interesit në vlerat më tëulëta historike. Ecuria pozitive e çmimeve për lëndë të para, gjatë periudhësnë fjalë, ka mundësuar këto autoritete që të ndryshojnë fokusin e tyre ngapolitikat anti-inflacioniste në ato lehtësuese, me qëllim zbutjen e kostos sëparasë për institucionet financiare.Banka Qendrore Evropiane ka ndryshuar katër herë normën bazë tëinteresit gjatë vitit 2008. Nga këto vetëm një herë (në muajin korrik 2008)norma e interesit u rrit me 0.25 pikë përqindjeje, me qëllim kontrollin epresioneve inflacioniste të sinjalizuar nga zhvillimet në gjysmën e parë të vitit.Në tremujorin e fundit, politika monetare ndryshoi në kahun lehtësues dhenorma bazë e interesit u ul dy herë me nga 0.50 pikë përqindjeje, dhe njëherë me 0.75 pikë përqindjeje. Në muajin janar 2008, norma bazë e interesitishte 4.0 për qind, ndërsa në muajin dhjetor ajo shënonte 2.5 për qind.Rezerva Federale uli shtatë herë normën e interesit gjatë vitit 2008 duke eçuar atë në 0-0.25 për qind, nga 4.25 për qind në fillim të vitit. Këto ulje tënormës në vlera minimale historike janë ndërmarrë, për të nxitur aktivitetinkreditues në rënie pas problemeve financiare në SHBA.Banka e Anglisë, gjithashtu ka ndërmarrë njëpolitikë monetare lehtësuese, duke e ulur pesë herënormën e interesit në vlerën 3.0 për qind, nga 5.5 përqind që ishte në fillim të vitit. Këto vendime u morënnë kuadrin e masave për të frenuar ngadalësiminekonomik dhe rrjedhojat negative të zhvillimeve nëtregjet financiare.Pavarësisht hapësirës së kufizuar, Banka eJaponisë ka ulur normën e interesit, me dy lëvizje tënjëpasnjëshme me nga 0.2 pikë përqindjeje, duke eçuar normën në 0.1 për qind në muajin dhjetor. Kjolëvizje u bë pas parashikimeve për një ngadalësimtë mëtejshëm të aktivitetit ekonomik në Japoni gjatëvitit 2009.20 Banka e Shqipërisë