Raporti Vjetor 2008

Kapitulli I. Zhvillimet në ekonomitë dhetregjet e huajaRaporti Vjetor 20081.1 Ekonomia botëroreEkonomia botërore në vitin 2008 është karakterizuar nga një ngadalësimi ritmeve të rritjes, duke shënuar 3.4 për qind, pas një periudhe katërvjeçareme një rritje prej mesatarisht 5 për qind. Ky ngadalësim erdhi kryesisht sipasojë e krizës financiare që nisi në ShBA në vitin 2007 dhe mori përmasamë të gjera në mesin e vitit 2008, duke rritur shtrirjen gjeografike në vendet ezhvilluara evropiane dhe më pas në vendet e Evropës Qendrore e Lindore.Kolapsi i tregut të kredive hipotekore solli zhvlerësimin e vazhdueshëm nëbursë të aksioneve të institucioneve financiare, duke bërë që kriza të përcillejnë segmente të ekonomisë. Këto kushte detyruan institucionet vendimmarrësetë zbatojnë politika monetare lehtësuese për t’i dhënë frymëmarrje tregut,si edhe paketa fiskale për të rritur besimin e publikut në sistemin financiardhe për të ndihmuar bankat dhe industritë e tjera të mëdha në vështirësifalimentimi, në disa raste duke shtetëzuar një pjesë të tyre.Presionet inflacioniste kanë qenë të larta në gjysmën e parë të vitit, për t’uqetësuar më pas në pjesën në vazhdim. Inflacioni mesatar në nivel globalshënoi vlerën 3.5 për qind për vitin 2008, nga 2.1 për qind që ishte në vitin2007. Ky zhvillim është pasojë e rritjes së shpejtë të çmimit të energjisë dhe tëushqimeve, shkaktuar nga rënia e ofertës gjatë gjysmës së parë të vitit dhe ekërkesës relativisht të lartë. Me thellimin e krizës financiare në gjysmën e dytëtë vitit 2008, çmimet kryesisht kanë ndjekur një prirje rënëse, e cila gjykohettë vijojë edhe gjatë vitit 2009.Rritja e PBB-së Norma vjetore e papunësisë Norma vjetore e inflacionitVendet 2007 2008 2007 2008 2007 2008ShBA 2.0 1.1 4.6 5.8 2.9 3.8Eurozonë 2.7 0.9 7.5 7.5 2.1 3.3Gjermani 2.5 1.3 8.4 7.3 2.3 2.8Greqi 4.0 2.9 8.3 8.3 1 3.0 4.2Itali 2.9 -0.6 1 6.1 6.7 1 2.0 3.5Japoni 1.9 -0.6 3.9 4.0 0.0 1.4Burimi: Komisioni Evropian, Eurostat, Institutet statistikore përkatëse.1Vlerësime.Tabelë 1. Disa tregueskryesorë makroekonomikë.1.1.1. Ekonomia e EurozonësEkonomia e Eurozonës ka njohur ritme të ngadalësuara të rritjes në vitin 2008duke shënuar rreth 0.9 për qind, krahasuar me 2.7 për qind në vitin 2007.Viti 2008 është karakterizuar nga një ngadalësim i kërkesës së brendshmeBanka e Shqipërisë 15