MIKE'A TYSONA - Powrót do strony głównej

TELE WARTO WIEDZIEĆTECHNIKAMH 14,4 V 140 Wh Li-jonowa, 14,4 V 160 Wh Ładowarkaminimum 50 Wh. Stosunek pojemności do prąduwyładowania wpływa istotnie na czas życia baterii- 25 W kamkorder nie zaszkodzi baterii 50 Wh,która będzie pracowała kilka miesięcy dłużej niż(częściej przecież wymieniana) bateria 25 Wh.ŁADOWANIE BATERIIZjawiska elektrochemiczne towarzyszące ładowaniusą dość skomplikowane. Zależą od trybuładowania (wolne, szybkie), temperatury i oczywiściekonstrukcji ogniwa. Różna jest odpornośćna przeładowanie lub nadmierne wyładowanie.Oba są niebezpieczne i dla baterii i dla ludzi.NiCd są tu najbezpieczniejsze – dzięki niecowiększej powierzchni okładzin ujemnych absorbująnadmiarowy ładunek i zamieniają na ciepło,które przy umiarkowanym przeładowywaniu jestbezproblemowo odprowadzane na zewnątrz.Przy większych prądach po całkowitym naładowaniuzaczyna się wytwarzać tlen, który mimozaworu bezpieczeństwa może wskutek wysokiegociśnienia uszkodzić celkę, przy bardzo dużychprądach i zimnej temperaturze pojawia się wodóra to jest już bardzo niebezpieczne. Najgorsze jestładowanie zimnych baterii. Owszem zaleca się ichprzechowywanie w lodówce, ale ładowanie powinnobezwzględnie odbywać się w temperaturzepokojowej. Podobnie zachowują się celki NiMH,ale wersje Li-jonowe absolutnie nie tolerują przeładowania,mają też zawór odprowadzający organicznyi palny elektrolit, ale po takiej przygodzienadają się tylko do wyrzucenia.Problem każdej ładowarki to właściwy momentPRZERWANIA ładowania. Na szczęście celki bateriisame sygnalizują, że mają dość – wyraźnymspadkiem napięcia. Ten właśnie spadek napięciapowinna wykryć dobra ładowarka. Niestety, niejest to takie proste – jak widać z rysunku w temperaturachinnych niż pokojowa ten spadek jestbardzo mało wyraźny.Najprostsze ładowarki monitorują napięcie, lepszenapięcie i temperaturę, „cyfrowe” – to wszystkoplus zapisane w chipie „cyfrowej” baterii dane o jejpojemności czy liczbie cykli. Problem polega na tym, żewszystkie akumulatory składają się z kilku celek, z którychkażda ma nieco inne parametry (mimo starannegodoboru w fabryce, po latach dzieją się tam dziwne sprawy).Czujniki napięcia czy temperatury (tak naprawdę tochwilowego spadku napięcia oraz chwilowego wzrostutempa narastania temperatury) w każdej celce to rozwiązaniepewne ale i drogie. Najlepsze są baterie i ładowarkitworzące jeden, interaktywny system. Generalnie należyunikać „parowania” baterii i ładowarek pochodzącychod innych producentów oraz ładowarek „uniwersalnych”.Zła ładowarka to gwarancja wczesnego zakupunowych i drogich baterii. Kolejny mit głosi, że lepsze jestładowanie wolne (małym prądem, 1/10 pojemności) niższybkim. Jest dokładnie odwrotnie, ładowanie szybkie(1 do 6-8 godzin) prądem równym pojemności (dla 5Ahjest to 5A) jest prawidłowe, bo tak są te baterie zaprojektowane.Mały prąd przez długi czas może doprowadzićdo powstania na płytkach baterii NiCd obszarów„wtórnych stopów” – czegoś w rodzaju ogniw o napięciu1,08 V. Bateria staje się wówczas „podwójna” – częściowo12 a częściowo 10,8 woltowa. Rozładowaniu i ładowaniupodlega wówczas część o wyższym napięciu (a więci część baterii), część 10,8 V pozostaje bez zmian. Nadmiernerozładowanie również prowadzi do problemów –niszczenia celek, odwracania ich polaryzacji i wydzielaniasię wodoru.Techniką naprawdę współczesną są ładowarki i baterie„interaktywne” i „inteligentne” sterowane mikroprocesoremi chipem z oprogramowaniem (umożliwiającymaktualizację). Urządzenia takie uprzytamniają wielu użytkownikomprzywykłym do tego, że już po pół roku trzebawyrzucić połowę użytkowanych akumulatorów, że takwcale być nie musi, że baterie mogą pracować znaczniedłużej, minimum przez 2 lata. I to bez ryzyka i niepewności,ze 100% kontrolą niezawodności.GRZEGORZ MORKOWSKIPodczas pisania artykułu korzystałem z materiałówfi rmy Anton Bauer, znanego producenta profesjonalnychsystemów zasilania bateryjnego.* Electronic Field Production i Electronic News Gathering– dziennikarstwo elektroniczne.22 CZERWIEC 2011