Ãrsskýrsla 2012 - Orkustofnun
Ãrsskýrsla 2012 - Orkustofnun Ãrsskýrsla 2012 - Orkustofnun
4OrkustofnunOrkustofnunH l u t v e r k O r k u s t o f n u n a rHlutverk Orkustofnunar er markað af sérlögum umstofnunina og öðrum lögum. Í lögum um Orkustofnun er kveðiðá um að stofnunin skuli meðal annars vera ríkisstjórninni tilráðuneytis um orku- og auðlindamál, standa fyrir rannsóknumá orkubúskap þjóðarinnar, orkulindum landsins og hafsbotnsinssem og öðrum jarðrænum auðlindum þannig að unnt sé aðmeta þær og veita stjórnvöldum ráðgjöf um skynsamlegaog hagkvæma nýtingu þeirra. Þá ber Orkustofnun að safna,varðveita og miðla gögnum um orkulindir og aðrar jarðrænarauðlindir, nýtingu þeirra og orkubúskap landsmanna. HlutverkOrkustofnunar er einnig að vinna að áætlanagerð til langstíma um orkubúskap þjóðarinnar og hagnýtingu orkulinda.Að auki skal stofnunin stuðla að samvinnu þeirra sem sinnaorkurannsóknum og samræmingu á rannsóknarverkefnum,fylgjast með framkvæmd opinberra leyfa sem gefin eru út tilrannsókna og nýtingar jarðrænna auðlinda, reksturs orkuvera ogannarra meiri háttar orkumannvirkja og loks að annast umsýsluOrkusjóðs. Orkustofnun sinnir þess utan leiðbeiningarskyldusinni gagnvart almenningi.Sem fagstofnun á sviði auðlinda- og orkumála gegnirOrkustofnun einnig víðtæku stjórnsýsluhlutverki og skyldum.Stofnunin fer með stjórnsýslu og leyfisveitingarvald samkvæmtákvæðum laga um rannsóknir og nýtingu á auðlindum íjörðu, nr. 57/1998, (auðlindalög), raforkulögum, nr. 65/2003,vatnalögum, nr. 15/1923 og lögum um eignarrétt íslenska ríkisinsað auðlindum hafsbotnsins, nr. 73/1990. Þá fer Orkustofnuneinnig með leyfisveitingarvald samkvæmt ákvæðum laga umleit, rannsóknir og vinnslu kolvetnis, nr. 13/2001.Leyfisveitingarvaldið er lögum samkvæmt óháðatbeina ráðherra frá og með 1. janúar 2012, en þann 17.september 2011 voru samþykktar á Alþingi lagabreytingarvegna fullgildingar Árósasamningsins á þann veg aðleyfisveitingarvaldið færðist alfarið til Orkustofnunar, sem eftiratvikum var áður í höndum ráðherra. Ákvarðanir Orkustofnunareru kæranlegar til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamálaeða til úrskurðarnefndar raforkumála. Á árinu 2012 vorutvær ákvarðanir kærðar til úrskurðarnefndar umhverfis- ogauðlindamála og 10 til úrskurðarnefndar raforkumála.Stjórnsýslulegt hlutverk Orkustofnunar hefur farið vaxandiundanfarin ár enda hafa kröfur til stjórnsýslunnar umleyfisveitingar, eftirlit og umsagnir svo og stjórnsýslulegar byrðará sviði orku- og auðlindanýtingar aukist með bættri löggjöf fráþví sem áður var. Þá er einnig mikilvægt að Orkustofnun vinni
Orkustofnun 5að þeim málum sem stofnuninni eru fengin, meðal annars semeftirlitsstofnun, innan þeirra valdheimilda sem henni er gert aðfara eftir.Hlutverk Orkustofnunar er einnig að veita, eftir atvikum,umsagnir um mat á umhverfisáhrifum, sem voru ellefu árið2012, margar beiðnir um umsagnir um þingsályktunartillögurog lagafrumvörp komu til skoðunar og umsagnir umleyfisveitingar annarra stjórnsýlsustofnana, svo sem fyrirskeldýrarækt og fiskeldi. Sem dæmi um það má nefnatímabundið tilraunaleyfi til kræklingaræktunar á tveimursvæðum í Skötufirði í Ísafjarðardjúpi, ræktunarleyfi fyrirkrækling á svæðum út af Saltvík og Héðinsvík á austanverðumSkjálfanda, ræktunarleyfi fyrir krækling á svæði út af Húsavík– Saltvík á austanverðum Skjálfanda og drög að tillögu aðstarfsleyfi fyrir sjókvíaeldi á þremur svæðum í Dýrafirði. Meðalþingmála má nefna sem dæmi umsögn Orkustofnunar umfrumvarp til stjórnarskipunarlaga, um þingsályktunartillögu umáætlun um vernd og orkunýtingu landsvæða, rammaáætlun, umtillögu til frumvarps laga um breytingu á lögum um upprunaábyrgðá raforku sem framleidd er með endurnýjanlegum orkugjöfum,umsögn um tillögu til þingsályktunar um útgáfu virkjunarleyfa,breytt eignarhald Landsvirkjunar og félagsform fyrirtækisins,verkefnafjármögnun og undirbúningsvinnu vegna lagningarrafstrengs til Evrópu og umsögn Orkustofnunar vegna tillögu tilþingsályktunar um rannsóknir á umfangi og nýtingarmöguleikumsjávarorku á Íslandi.Til þess að sinna þessu umfagsmikla hlutverki Orkustofnunar,leggur stofnunin áherslu á þverfaglega vinnu sérfræðingastofnunarinnar, þar sem margir koma að teymisvinnu, áður enendanleg ákvörðun er tekin í hverju verkefni fyrir sig.Skipurit OrkustofnunarAtvinnuvega- oköpunarráOrkumálastjóriAtvinnuvega- og nýsköpunarráðherra:Steingrímur J. SigfússonOrkuseturOrkumálastjóri: Guðni A. JóhannessonOrkumálGagnamálReksturHáskólaForstöðumaður Jarðhitaskóla HáskólaSameinuðu þjóðanna: Ingvar Birgir FriðleifssonOrkutölfræðiMikið hefur dregið úr því tölulega efni sem birt er í ársskýrsluOrkustofnunar á síðastliðnum árum, þess í stað er nú vísað tilheimasíðu Orkustofnunar þar sem er að finna ýmsar ítarlegriupplýsingar sem ekki eru lengur gefnar út á prenti. Einnig er aðfinna á vef Hagstofu Íslands, undir iðnaði og orkumálum, gögnum frumorkunotkun, raforkunotkun og eldsneytisnotkun, ásamtverðþróun á orku.Raforkuvinnsla og raforkunotkun 2012 og 20112012 2011Afl orkuvera MW % MW %Vatnsorka 1.885 70,9% 1.884 70,6%Jarðhiti 659 24,8% 663 24,8%Eldsneyti 115 4,3% 120 4,5%Vindorka 0 0,0% 0 0,0%Samtals 2.659 100,0% 2.667 100,0%Notkun frumorku á Íslandi 2012 og 20112012* 2011Frumorka ktoí PJ % ktoí PJ %Vatnsorka 1.060 44,4 17,6% 1.075 45,0 19,2%Jarðhiti 4.174 174,9 69,2% 3.726 156,1 66,6%Olía 704 29,5 11,7% 699 29,3 12,5%Kol 95 4,0 1,6% 93 3,9 1,7%Samtals 6.633 253 100,0% 5.593 234 100,0%* BráðabirgðatölurRaforkuvinnsla GWh % GWh %Vatnsorka 12.337 70,3% 12.507 72,7%Jarðhiti 5.210 29,7% 4.701 27,3%Eldsneyti 3 0,0% 2 0,0%Vindorka 0 0,0% 0 0,0%Samtals 17.550 100,0% 17.210 100,0%Raforkunotkun GWh % GWh %Almenn notkun 3.119 17,8% 3.025 17,6%Stóriðja 13.545 77,3% 13.284 77,2%Töp og notk. í virkj. 399 2,3% 400 2,3%Töp í dreifikerfum 147 0,8% 178 1,0%Töp í flutningskerfinu 323 1,8% 323 1,9%Samtals 17.533 100,0% 17.210 100,0%
- Page 1 and 2: ÁRSSKÝRSLA ORKUSTOFNUNAR2012
- Page 3: Ávarp orkumálastjóraNú eru rúm
- Page 7 and 8: Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuð
- Page 9 and 10: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 11 and 12: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 13 and 14: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 15 and 16: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 17 and 18: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 19 and 20: Helstu viðfangsefni Orkustofnunar
- Page 21 and 22: Annáll orkumála 21grundvelli þei
- Page 23 and 24: Annáll orkumála 23Haustið 2012 l
- Page 25 and 26: Ritaskrá 2012 25F r á J a r ð h
- Page 27 and 28: Brot úr fréttum ársins af vef Or
- Page 29 and 30: Rekstur Orkustofnunar á árinu 29a
- Page 31 and 32: Reikningar 31Rekstrarreikningur ár
4<strong>Orkustofnun</strong><strong>Orkustofnun</strong>H l u t v e r k O r k u s t o f n u n a rHlutverk <strong>Orkustofnun</strong>ar er markað af sérlögum umstofnunina og öðrum lögum. Í lögum um <strong>Orkustofnun</strong> er kveðiðá um að stofnunin skuli meðal annars vera ríkisstjórninni tilráðuneytis um orku- og auðlindamál, standa fyrir rannsóknumá orkubúskap þjóðarinnar, orkulindum landsins og hafsbotnsinssem og öðrum jarðrænum auðlindum þannig að unnt sé aðmeta þær og veita stjórnvöldum ráðgjöf um skynsamlegaog hagkvæma nýtingu þeirra. Þá ber <strong>Orkustofnun</strong> að safna,varðveita og miðla gögnum um orkulindir og aðrar jarðrænarauðlindir, nýtingu þeirra og orkubúskap landsmanna. Hlutverk<strong>Orkustofnun</strong>ar er einnig að vinna að áætlanagerð til langstíma um orkubúskap þjóðarinnar og hagnýtingu orkulinda.Að auki skal stofnunin stuðla að samvinnu þeirra sem sinnaorkurannsóknum og samræmingu á rannsóknarverkefnum,fylgjast með framkvæmd opinberra leyfa sem gefin eru út tilrannsókna og nýtingar jarðrænna auðlinda, reksturs orkuvera ogannarra meiri háttar orkumannvirkja og loks að annast umsýsluOrkusjóðs. <strong>Orkustofnun</strong> sinnir þess utan leiðbeiningarskyldusinni gagnvart almenningi.Sem fagstofnun á sviði auðlinda- og orkumála gegnir<strong>Orkustofnun</strong> einnig víðtæku stjórnsýsluhlutverki og skyldum.Stofnunin fer með stjórnsýslu og leyfisveitingarvald samkvæmtákvæðum laga um rannsóknir og nýtingu á auðlindum íjörðu, nr. 57/1998, (auðlindalög), raforkulögum, nr. 65/2003,vatnalögum, nr. 15/1923 og lögum um eignarrétt íslenska ríkisinsað auðlindum hafsbotnsins, nr. 73/1990. Þá fer <strong>Orkustofnun</strong>einnig með leyfisveitingarvald samkvæmt ákvæðum laga umleit, rannsóknir og vinnslu kolvetnis, nr. 13/2001.Leyfisveitingarvaldið er lögum samkvæmt óháðatbeina ráðherra frá og með 1. janúar <strong>2012</strong>, en þann 17.september 2011 voru samþykktar á Alþingi lagabreytingarvegna fullgildingar Árósasamningsins á þann veg aðleyfisveitingarvaldið færðist alfarið til <strong>Orkustofnun</strong>ar, sem eftiratvikum var áður í höndum ráðherra. Ákvarðanir <strong>Orkustofnun</strong>areru kæranlegar til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamálaeða til úrskurðarnefndar raforkumála. Á árinu <strong>2012</strong> vorutvær ákvarðanir kærðar til úrskurðarnefndar umhverfis- ogauðlindamála og 10 til úrskurðarnefndar raforkumála.Stjórnsýslulegt hlutverk <strong>Orkustofnun</strong>ar hefur farið vaxandiundanfarin ár enda hafa kröfur til stjórnsýslunnar umleyfisveitingar, eftirlit og umsagnir svo og stjórnsýslulegar byrðará sviði orku- og auðlindanýtingar aukist með bættri löggjöf fráþví sem áður var. Þá er einnig mikilvægt að <strong>Orkustofnun</strong> vinni