ISSN 1800-6906 - Vlada Crne Gore

Bilten Mi­nis­tar­stva fi­nan­si­ja Cr­ne Go­re/januar-mart 2008.Višekorisnički programiinstrumenta zapretpristupnu pomoć (mb ipa)Olja ŠukovićUredbom o osnivanju Instrumentaza pretpristupnu pomoć (udaljem tekstu: IPA), koja je usvojena17. jula 2006. godine, od strane SavjetaEvropske unije Crnoj Gori, zemljisa statusom potencijalnog kandidataza članstvo u Evropskoj unijise omogućava pristup programimapretpristupne pomoći Evropske unijekroz niz različitih načina regulisanihpravilima implementacije IPA-e. Osnovnicilj programa IPA je pomoć uoblasti usklađivanja sa propisima Evropskeunije, izgradnje institucija, razvojgrađanskog društva, unaprijeđenjeregionalne i prekogranične saradnje,kao i pomoć usmjereno na pripremuza korišćenje strukturnih fondova.Stoga, Crnoj Gori su u sklopuIPA-e dostupna sredstva namijenjenaregionalnom aspektu saradnjekao obliku finansijske pomoći tj.Višekorisnička IPA (u daljem tekstu:MB IPA). Budući da proces evropskihintegracija podrazumijeva regionalnusaradnju kao princip od najvećegznačaja za političku stabilnost, bezbjednosti privredni razvoj zemaljaZapadnog Balkana, razvoj pomenutesaradnje odgovara obavezama kojesu preuzele zemlje iz regiona naSamitu između država Evropske unijei Zapadnog Balkana, održanom u Zagrebutokom 2000. godine i Solunu2003. godine.Višekorisnička IPA predstavljavrstu revizije prethodnog regionalnogCARDS programa i ima za ciljunapređenje saradnje između državaregiona (u daljem tekstu: Korisnice),njihove saradnje sa zemljamačlanicama, kao i pomoć zemljamaKorisnicama prilikom suočavanjasa mnogobrojnim izazovima u procesustvaranja osnove za ispunjenjeKopenhaških političkih i ekonomskihkriterijuma, kao i usvajanja i implementacijeEU acquis. Aktivnostiovog aspekta pomenutog instrumentaupotpunjuju aktivnosti nacionalneIPA-e, te sredstva koja se koristekroz programe Višekorisničke IPA-edopunjuju i komplementarna su saprogramima nacionalne IPA-e.Prioriteti po pojedinačnim oblastimakoji se odnose na sve zemljekandidate i potencijalne kandidate,kao i finansijska sredstva za njihovosprovođenje, utvrđena su uVišegodišnjem indikativnomplanskom dokumentu za VišekorisničkuIPA-u (u daljem tekstu:MB MIPD) koji se priprema odstrane Evropske komisije u konsultativnompostupku sa nadležnim institucijamazemalja Korisnica za tribudžetske godine. Naime, dokumentiza planiranje Višekorisničke IPA-eobuhvataju oblasti regionalne saradnje,razvoja infrastrukture, pravosuđai unutrašnjih poslova, internog tržišta,reforme javne administracije, podrškecivilnom društvu u cilju demokratskestabilnosti, obrazovanja, omladinei istraživanja, tržišne privrede,nuklearne bezbjednosti i tretman radioaktivnogmaterijala, i privremeneadministrativne institucije i rezervnasredstva. Oblasti su podijeljene premapolitičkim i ekonomskim kriterijumima,obavezama članstva EU, razvojadruštva i podsticanja javnog dijaloga,regionalne i horizontalne saradnje,kao i prema aktivnostima podrškeputem razvoja komunikacionih i informacionihtehnologija, revizije,nadzora i evaluacije. Pojedinačneoblasti i podrške pojedinačnih oblastidetaljnije su objašnjene u Tabeli #1.Institucije koje sudjeluju u procesuupravljanja projektnim ciklusomMB IPA-e koji uključuje: programiranje,identifikaciju, formulaciju, implementacijui evaluaciju sa revizijomsu institucije državne uprave (Sekretarijatza evropske integracije kaokoordinator projekta, PotpredsjednikVlade Crne Gore, resorna ministarstvai lokalna samouprava), Evropskaagencija za rekonstrukciju (u daljemtekstu: EAR), Sekretarijat za regionalnusaradnju (RCC), kao i Generalnidirektorati (DG) Evropske komisije(EK) u saradnji sa delegacijamaEK (DEK). U skladu sa pomenutomstrukturom, Sekretarijat za regionalnusaradnju (RCC) sa sjedištem uSarajevu, koji ima za preteču Pakt stabilnosti,posjeduje moć odlučivanjau predstojećem periodu za pitanja uoblasti ekonomije, ljudskog kapitala,društva, sigurnosti, kao i efikasnostienergetskog sistema koja se tičuregiona. Nacionalnim kanalima seprojekti mogu plasirati u pomenutiodbor kako bi se nacionalnim doprinosompostigla strateška regionalnasaradnja.MB IPA se programira kroz regionalnei horizontalne programekoji plodotvornije i jeftinije rezultatemogu dati ako se paralelno imple-14