AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

* Nuk hynte në polemikë me kënd, nuk kritikonte, nuk qortonte në formë ulëse, nuk shante enuk fyente, tregonte respekt për nderin dhe dinjitetin e njerëzve.* Kurrë nuk kërkonte të dinte të metat dhe mangësitë e të tjerëve, anët e dobëta, të fshehtatdhe sekretet e tyre. Nuk përfolte askënd, e bënte të pushonte atë që përfolte të tjerët.* Kishte neveri dhe urrejtje për gënjeshtrën dhe gënjeshtarët. Në çdo punë mbante si parim tëdrejtën dhe drejtësinë.* Kur i drejtoheshin apo i silleshin trashë apo kur e fyenin, nuk kundërpërgjigjej, tregohej idurueshëm e i qetë. Kjo cilësi e Profetit pati ndikuar që dijetari çifut, Abdullah b. Selam të bëhejmusliman.* Nuk i pëlqente kur dikush e lavdëronte dhe të dëgjonte ata që vetëlavdëroheshin.* Kurrë në jetën e tij nuk pati trajtuar keq ndonjë njeri apo kafshë dhe askënd s'patingacmuar apo prekur. Nuk pati menduar kurrë të merrte shpagim nga ata që i patën bërë keq, pori pati falur.* Kujdesej vazhdimisht për të varfërit, për të vetmuarit, bonjakët, skllevërit dhe shërbëtorët,për të dobëtit, merrte pjesë në gëzimet dhe hidhërimet e njerëzve.* Në zbatimin e urdhrave të Zotit, ishte tepër i kujdesshëm, i vëmendshëm dhe s'bëntelëshime. Drejtësinë e merrte gjithmonë për parim.* Ata që e shihnin për herë të parë, dridheshin para seriozitetit dhe rëndësisë së tij. Por, pasi enjihnin nga afër ose bënin shoqëri me të, e kuptonin se ishte zemërmirë, i dhembshur, e i sinqertëdhe atëherë lidheshin pas tij me gjithë zemër. Një ditë, një njeri kishte hyrë te Profeti e kishtenisur të dridhej. Dhe ai i kishte thënë: "Mos u tremb, o njeri, unë s'jam sundimtar. Unë jam biri injë gruaje kurejshe që ka ngrënë bukë thatë!"* Profeti ynë ishte shumë bujar. Atë që i kërkonte diçka, me sa të kishte mundësi, nuk ekthente prapë. Pa tjetër që do të merrte një të varfër në sofrën e vet edhe ashtu të përkorë, kurse tëvarfërit e tjerë i dërgonte te shokët. Edhe në kohët e mungesës apo të zisë, përpiqej të ushqente tëvarfërit edhe në se vetë mbetej pa ngrënë. Kurrë nuk merrte lëmoshë (sadaka), kurse dhuratat ipranonte. Po qe se i binte në dorë ndonjë mall a gjë, menjëherë e shpërndante.* Njerëzit i këshillonte e i nxiste të mos lipnin, por të punonin dhe të jetonin me djersën evet. Edhe vetë nuk shmangej nga punët që mund t'i bënte vetë. Kur i shqepej rroba a i këputeshinkopësat a lidhëset, i qepte vetë. Ndihmonte në punët e shtëpisë.* U shkonte për vizitë njerëzve, i dëgjonte gjer në fund po të kishin ankesa dhe përpiqej t'uazgjidhte problemet. Kishte një dashuri të madhe për fëmijët. Kur takonte fëmijë në rrugë, ndalej ei përkëdhelte.97