AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

E ngjashme me mrekullinë është çudia. Edhe kjo është një dukuri apo ndodhi jo e zakonshmeme të cilën njerëzit ndeshen për ditë. Por mes tyre ka ndryshim të madh. Mrekullia ndodh meprofetin si dhe shpreh sfidë ndaj të zakonshmes, kurse çudia edhe me njerëz që s'janë profetë sidhe që s'shpreh sfidë apo s'ka qëllim sfide. Gjithashtu, ndërsa mrekullia nuk imitohet, çudia mundtë imitohet.G. PARIMET E PERBASHKETA TE FEVE TE KUMTUARA PREJ PROFETEVEDuke nisur me Hz. Ademin e duke përfunduar me Hz. Muhammedin, të gjithë profetët i kanëftuar bashkësitë, fiset apo popujt e tyre për të besuar ekzistencën dhe njësinë e Zotit, engjëjt e Tij,librat e Tij, të dërguarit e Tij, ringjalljen pas vdekjes dhe jetën e pasosur, paracaktimin hyjnor(kaderin dhe kazanë), për ta adhuruar vetëm Zotin dhe për t'u sjellur e për të vepruar në mënyrë tëmoralshme. Veçanërisht kumtesa profetike është përqëndruar mbi parimin e besimit monoteist(tevhid) mbi Zotin si i vetmi hyjni që ekziston e që duhet adhuruar, si e vetmja mbështetje. Kohëmë kohë kanë ndodhur shmangie nga besimi monoteist, por, ndryshimet dhe shformimetbesimore të shkaktuara prej ndërhyrjes njerëzore, janë mënjanuar përsëri nga profetët dhe besimimonoteist është rikthyer përsëri në vendin e vet.Profetët kanë sjellë, gjithashtu, të njëjtat gjëra edhe në parimet themelore moralo-etike si dhenë adhurimet. Ndryshimet që vihen re në tërësinë e kumtesës së tyre kanë të bëjnë vetëm mehollësi të çështjeve praktike-juridike.Konkluzionet besimore, të cilat janë parime të pandryshueshme të sjella nga profetët, pra qënuk paraqesin ndryshime sipas kohës, vendit, shoqërive dhe individëve, nuk mund të ndahen apotë diferencohen në të tilla që një pjesë e tyre të besohen e, një pjesë tjetër, të mos besohen.H. PROFETET E PERMENDUR NE KUR’ANNë Kur'an nuk jepet ndonjë shifër për numrin e profetëve. Dijetarët sunnitë, duke mbajturparasysh pohimin në ajetin "Ne kemi dërguar lajmëtarë edhe para teje; për disa të kemitreguar me rrëfimet për ta, kurse për disa të tjerë nuk të kemi treguar...", 234 me që përnumrin e profetëve nuk jepet ndonjë shifër, kanë thënë se më e përshtatshme do të ishte të thuhej:"U besoj të gjithë të dërguarve nga Ademi e gjer te Muhammedi dhe them se të gjithë ata janë tëvërtetë!"Në Kur'an përmenden 25 të dërguar. Emrat e tyre janë: Adem, Idris, Nuh, Hud, Salih, Lut,Ibrahim, Ismail, Is'hak, Jakub, Jusuf, Shuaib, Harun, Musa, Daud, Sulejman, Ejub, Dhulkifl,Junus, Iljas, Eljesa, Zekerija, Jahja, Isa, Muhammed. Veç këtyre, në Kur'an përmenden edheemrat e Uzejrit, Lukmanit dhe Dhulkarnejnit, por ka kontradikta lidhur me të qenit apo jo të tyreprofetë.234 Kur'ani, Gafir: 78.90