AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

Lexim letrar: SI U BE ÇIFUTI MUSLIMANKalifi abasit el-Me’mun, i ulur në postin e udhëheqësit të shtetit musliman në fundet e shek.II hixhri, ishte një burrë shteti i hapur ndaj botës së jashtme. Ai pati treguar respekt për të gjithëdijetarët, qofshin muslimanë apo krishterë, pati nxitur përkthimin e librave nga gjuhë të tjera nëarabisht dhe shkëmbimin e informacionit. Në kohën e tij qe provuar rrumbullakësia e tokës dheqenë kryer një sërë kërkimesh shkencore me vlerë.Në kuadër të kësaj veprimtarie shkencore, një ditë, në kuvendin e tij, kalifi Me’mun e pyetikështu një dijetar çifut që ia kishte tërhequr vëmendjen me idenë e tij mbi xhindët:- Me që dukuritë mundesh t’i shqyrtosh me një logjikë të tillë të shëndoshë, pse nuk bëheshmusliman? A nuk i di ndryshimet mes Kur’anit, Ungjillit dhe Teuratit?Çifuti iu përgjegj:- Jam duke bërë studime rreth kësaj. Kur të mbaroj, do t’jua bëj të ditur vendimin që kam përtë marrë!Kalifi Me’mun nuk mendoi të ushtronte presion mbi çifutin sepse e dinte që besimi nukarrihet me forcë, muslimani s’mund të bëhet me detyrim.Kalifi Me’mun e la të lirë dijetarin çifut të bënte si të donte dhe s’e pyeti më. Kështu kaloinjë vit, dhe çifuti u duk sërish mes dijetarëve të tjerë në kuvendin që mblidhej te kalifi. Mirëpo,tani, pas një viti, nuk ishte më ai çifuti i parë. Tani ai e kishte bërë të tijin islamin tërësisht,legjislacionin e Kur’anit e kishte pranuar plotësisht.Kur e pa sërish, kalifi Me’mun u çudit:- Qoftë e hajrit! Ç’ndryshim ka mes Kur’anit të një viti më parë dhe Kur’anit të sotëm qëatëherë nuk besove e sot paske besuar?Çifuti i dha këtë shpjegim:- Imzot, pa dyshim, mes Kur’anit të një viti më parë dhe Kur’anit të sotëm nuk ka asnjëndryshim. Ky është, në të vërtetë, shkaku që më afroi te islami e që më bëri të besoj!- Ç’farë, mosndryshimi i Kur’anit? – E pyeti kalifi.- Po! – Iu përgjegj dijetari çifut. – Shihni ç’ndodhi dhe pse u bëra musliman!Dhe dijetari çifut nisi të tregonte se ç’kishte ngjarë gjatë një viti:- Në fillim u mbylla në shtëpi. U vura me ditë të tëra të shkruaj një ungjill. Shkrova tri libra.Njërin e mora si masë. Në të dytin lashë disa rrjeshta mangut, kurse në të tretin, shtova. Shtesaishte e imja. I mora këta tre ungjij e shkova në kishë ku ia tregova priftit. Prifti i shqyrtoi e i79