“O ju që keni besuar! Besojeni Allahun, të dërguarin e Tij, librit të zbritur të dërguarit<strong>dhe</strong> librave të zbritur më parë. Kush mohon Allahun, engjëjt, librat, të dërguarit <strong>dhe</strong> ditëne ringjalljes, ka humbur <strong>dhe</strong> është shkatërruar!” 172Bazat ose parimet e besimit në islam janë të lidhura ngushtësisht me njëri-tjetrin, prandaje<strong>dhe</strong> besimi në librat nuk mund të ndahet nga parimet e tjera. Besimi te Allahu na çon nëpranimin se Ai ka dërguar profetë si udhërrëfyes, për rrjedhojë, në pranimin <strong>dhe</strong> vërtetimin ekumtesës së tyre të sjellë prej Allahut. Kumtesa e profetëve përmbahet në librat e Allahut.Çdo libër hyjnor është dërguar me anë të një profeti. Kurse profeti ka kumtuar urdhrat <strong>dhe</strong>ndalimet e përmbajtura në atë libër <strong>dhe</strong> zbatimin e tyre duke treguar praktikisht zbatueshmërinë etyre.B. KONCEPTI “LIBRA HYJNORE”Si term fetar, libër quhet dokumenti i shkruar që përmban fjalët <strong>dhe</strong> mesazhet e zbuluara ngaAllahu të dërguarve të vet për t’u treguar udhë robve e për t’i ndriçuar ata. Krishterët <strong>dhe</strong> çifutëtjanë quajtur “njerëz të librit” (ehli kitap) me që u janë dërguar përkatësisht librat hyjnorë Ungjilli<strong>dhe</strong> Teurati. Librat hyjnorë quhen e<strong>dhe</strong> “libra qiellorë”. Në Kur’an, fjala “libër” është përdorurpër Kur’anin, për të gjithë librat hyjnorë si <strong>dhe</strong> për regjistrin ku janë shënuar aktet e njeriut, i cilido t’i jepet në dorë njeriut në çastin e llogaridhënies.Çështja e librave hyjnorë ka të bëjë me atributin “fjalë” të Allahut. Ato janë shfaqje konkretetë këtij atributi. Libri hyjnor është trajta konkrete e mesazhit hyjnor të transmetuar profetëve ngaAllahu me anë të zbulesës. Cilësimi i këtyre librave si “hyjnorë” është se ata janë dërguar ngaAllahu <strong>dhe</strong> se te ata nuk bëhet fjalë për asnjë lloj ndërhyrjeje apo kontributi njerëzor.Ne jemi të detyruar t’u besojmë librave hyjnorë para Kur’anit jo në trajtën e tyre të sotme tëkorrigjuar <strong>dhe</strong> të prishur, por në trajtën origjinale me të cilën janë dërguar nga ana e Allahut.Mosbesimi në librat hyjnorë pengon që personi të ketë një besim të plotë. Ashtu si fletët edërguara profetit Ibrahim, disa prej librave hyjnorë janë humbur, kështu që prej tyre s’kemi asgjënë dorë. Kurse Teurati, Zeburi <strong>dhe</strong> Ungjilli kanë pësuar ndryshime me kohë <strong>dhe</strong> janë prishur.Kur’ani është libri i vetëm hyjnor që ka ardhur gjer në ditët tona pa pësuar as e<strong>dhe</strong> ndryshiminmë të vogël <strong>dhe</strong> që do të vazhdojë të ruhet kështu gjer në kiamet. Në Kur’an, Allahu ka premtuar:“Pa dyshim, Ne e zbritëm Kur’anin <strong>dhe</strong>, pa dyshim, ne do ta ruajmë atë!” 173Me anë të këtij ajeti kuptohet se Kur’ani ndo<strong>dhe</strong>t nën garancinë hyjnore, për çka e<strong>dhe</strong> do tëmbetet i tillë gjer në kiamet!Kur’ani ka miratuar disa prej konkluzioneve të librave të mëparshëm, kurse disa të tjera i kahequr ose ndryshuar. Kur’ani ka theksuar me këmbëngulje se, për t’u bërë besimtar, duhet172 Kur’ani, Nisa: 36.173 Kur’ani, Hixhr: 9.66
vepruar siç thonë Kur’ani <strong>dhe</strong> Profeti të cilit i është zbritur. 174 Sipas kësaj, që një ehli kitap(krishter apo çifut) të mund të quhet besimtar <strong>dhe</strong> të mund të shpëtojë, duhet t'i pranojë me zemërProfetin <strong>dhe</strong> urdhrat e Kur’anit!C. SHKAQET E DERGIMIT TE LIBRAVE HYJNOREAllahu i Lartë nuk e ka për detyrë <strong>dhe</strong> nuk është i detyruar të dërgojë profet <strong>dhe</strong> libër. Pornjerëzit kanë nevojë për profetë <strong>dhe</strong> libra. Ç’është e vërteta, kur janë krijuar, njerëzit janë pajisurme disa mundësi. Në saje të këtyre mundësive, me përpjekjet e veta, njeriu është në gjendje tëfitojë disa njohuri për veten, mjedisin <strong>dhe</strong> krijesat e tjera, ka mundësi t’i rrokë disa të vërteta.Ndërkaq, këto janë të kufizuara <strong>dhe</strong> në raport me fuqinë e vet. Eshtë e qartë se, në çështje që ekapërcejnë fuqinë njerëzore e ku mundësia e njeriut është e pamjaftueshme, ai ka nevojë përzbulesën hyjnore <strong>dhe</strong> librat hyjnorë. Allahu i Lartë i cili e di më mirë se kushdo këtë nevojë tënjeriut, i ka dërguar atij, si një favor <strong>dhe</strong> dhuratë, profetë <strong>dhe</strong> libra. Për bashkësinë për të cilënjanë zbritur, librat hyjnorë janë burimi i parë ku parashtrohen urdhrat e Allahut. Bazat besimoretë fesë, konkluzionet moralo-etike <strong>dhe</strong> praktike, detyrimet <strong>dhe</strong> ndalimet përcaktohen <strong>dhe</strong> bëhen tëditura me anë të librave.Librat hyjnorë bartin qëllimin për të shuar mosmarrëveshjet mes njerëzve, për t’ua kujtuaratyre se ekziston vetëm një krijues <strong>dhe</strong> për të siguruar, duke e adhuruar vetëm Atë, bashkimin etyre në rrugën e treguar prej Tij!Librat hyjnorë, pas profetëve, mbrojnë parimet themelore të fesë <strong>dhe</strong> qëllimet e saj kundërsajuesve, perversëve e mohuesve. Mbrojtja e ekzistencës së një libri brenda një bashkësie, në njëaspekt, do të thotë që profeti që e ka sjellë atë libër të vazhdojë të jetojë mes asaj bashkësie. Porprofetët janë njerëz <strong>dhe</strong> vdesin, kurse librat hyjnorë që përmbledhin mesazhet e tyre <strong>dhe</strong> tëvërtetat fetare, vazhdojnë të ekzistojnë e<strong>dhe</strong> pas profetëve. Dërgimi i çdo libri me anë të njëprofeti tregon se urdhrat <strong>dhe</strong> ndalimet që përmbahen në ta, janë të zbatueshme.Librat hyjnorë vijnë drejtpëdrejt nga Allahu. Nga ky aspekt, janë fjalë e Allahut e<strong>dhe</strong> si fjalë,e<strong>dhe</strong> si kuptim. Synimi i tyre është ta shpëtojnë njeriun nga perversiteti, (mbrapështitë), tanxjerrin në rrugë të drejtë, të mirë e të ndriçuar <strong>dhe</strong>, më në fund, për ta bërë të lumtur në të dybotët!D. FLETETKështu quhen librat e vegjël ose shkrimet e përbëra prej disa fletësh të dërguara një mjedisitë ngushtë, një popullate apo bashkësie të vogël për të plotësuar disa nevoja të tyre. Urdhrat <strong>dhe</strong>ndalimet hyjnore, në periudhat kur njerëzimi ka qenë i paktë, janë dërguar në formë fletësh. Në174 Shih Kur’ani, Ali Imran, 31; Nisa: 47; Maide: 15; En’am: 153; A’raf: 3.67
- Page 1:
AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6:
5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8:
PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10:
Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12:
Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13:
“Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17: “Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19: këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21: pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23: person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25: Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27: PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29: mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31: Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33: të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35: domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37: II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39: Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41: “O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43: “Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45: “(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47: Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49: 2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51: këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55: PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93: I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95: "Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97: * Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99: PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101: A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103: pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105: Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107: D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109: 5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111: Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113: Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115: V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117:
I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119:
Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121:
dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123:
PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125:
paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127:
Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129:
Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131:
Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133:
ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135:
Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137:
PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139:
A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141:
6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143:
Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145:
PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147:
thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149:
Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151:
Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................