AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

D. DOBITE E BESIMIT TE ENGJEJTVetëm Allahu e di me plot kuptimin e fjalës urtësinë e ekzistencës së engjëjve. Krahas kësaj,duke mbajtur parasysh se besimi te engjëjt ka shumë dobi dhe se ata kanë një vend me rëndësi nëjetën e njeriut, mund të themi kështu:a. Personi që beson në ekzistencën e engjëjve, beson se ndodhet nën vëzhgimin e fuqive tëfshehta e të fuqishme, se engjëjt shkrues shënojnë si në një shirit filmi, si në një videobandë aponë një disketë kompjuterike të gjitha fjalët dhe veprimet e tij. I vetëdijshëm për këtë, njeriu priretpër të bërë punë të mira. Besimi në engjëjt i kujton njeriut çdo çast përgjegjësinë për jetën tjetër.b. Personi që i merr engjëjt si shembull për vete, duke dashur t’u ngjajë atyre, jo vetëmpërpiqet të lartësohet para Allahut, por edhe tregon respekt për jetën dhe pasurinë e të tjerëve.Personi që beson te engjëjt, i vë veshin çdo zëri që e thërret për mirë, sepse beson se zëri qëthërret për mirë, është zëri i engjëllit, kurse zëri që thërret për keq, është zëri i djallit. Lidhur mekëtë çështje, Profeti ynë, në një porosi të tij ka bërë këtë vërejtje:“Edhe engjëlli, edhe shejtani, duke hyrë te njeriu, i futin në zemër ca gjëra. Puna e shejtanitështë që, duke e frikësuar njeriun me ndonjë të keqe, ta përgënjeshtrojë të vërtetën. Kurse puna eengjëllit, të këshillojë për mirë e ta vërtetojë të vërtetën. Njeriu që ndien në vete një zë të tillë, tadijë se e ka prej Allahut dhe ta falenderojë Atë. Kurse ai që ndien zërin e shejtanit, të mbështetette Allahu për t’u mbrojtur prej tij!” 156c. Besimi te engjëjt kërkon të jemi të matur në sjellje, në fjalë e në marrëdhëniet me të tjerët,pasi besimi te engjëjt na bën të vetëdijshëm se ndodhemi nën vëzhgim të vazhdueshëm.E. VERTETIMI DOGMATIK I ENGJEJVE DHE PRANIMI LOGJIK I TYREE fiksuar me zbulesën hyjnore, ekzistenca e engjëjve që janë qenie dritësore dhe shpirtërore,mund të vërtetohet vetëm me anë të ajeteve me kuptim të drejtpërdrejtë dhe haditheve të vërteta.Edhe arsyeja e çliruar prej çdo lloj ndikimi, e pranon ekzistencën e engjëjve pa e parë atë si diçkatë pamundur.Me që engjëjt janë qenie të papërceptueshme me anë të organeve të shqisave, zbulesahyjnore është për ne burimi i vetëm i njohurive për ta, ne mjaftohemi për ta me të dhënat qëndodhen në ajetet kur’anore dhe në hadithet e vërteta. Ndërkaq, fakti që engjëjt nuk përceptohenme anë të organeve të shqisave, pra, nuk shihen, nuk preken e nuk dëgjohen, nuk përbën arsyedhe justifikim për mosbesimin e tyre. Nuk mund të paraqiten argumente kategorike kundërekzistencës së engjëjve as të mbështetura në arsyen, as të mbështetura në shkencat e natyrës,sepse engjëjt janë qenie metafizike, pra të tilla që dalin jashtë fushës së shkencave të natyrës. Sotne pranojmë ekzistencën e shumë gjërave, të tilla si arsyeja, shpirti, vetëdija, etj. që shkencat enatyrës nuk i kanë shpjeguar ende. Siç thamë, arsyeja e çliruar prej çdo lloj ndikimi, e sheh të156 Tirmidhi, Tefsir, 3.59