AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

“Kush është armik i Allahut, i engjëjve të Tij, i të dërguarve të Tij, i Xhebrailit dhe iMikailit, ta dijë se edhe Allahu është armik i mohuesve!” 140Mosbesimi te engjëjt është, në mënyrë të tërthortë, edhe mohim i zbulesës hyjnore, i dërgesësprofetike, i librit të dërguar me anë të profetit dhe i fesë së kumtuar prej tij, sepse konkluzionetfetare u janë dërguar profetëve me anë të engjëjve.B. NATYRA E ENGJEJVEEngjëjt janë qenie dritësore dhe shpirtërore shumë të fuqishme që nuk mund të përceptohenme anë të organeve të shqisave, që e adhurojnë Allahun pa pushim, që kurrë nuk bëjnë mëkat, qënuk hanë e nuk pinë. Prandaj, i vetmi burim të dhënash për ta janë ajetet kur’anore dhe hadithet evërteta, pra, për t’u besuar engjëjve, duhet mjaftuar me njohuritë që jepen në këto burime. Eshtë epamundur të thuhet për engjëjt diçka tjetër jashtë njohurive të dhëna nga ajetet dhe hadithet. Faktiqë engjëjt nuk mund të përceptohen me anë të organeve të shqisave, nuk përbën justifikim për tëmos u besuar atyre. Për ekzistencën apo mosekzistencën e engjëjve nuk mund të jepen argumentetë prera as duke u mbështetur në arsyen, as duke u mbështetur në shkencat e natyrës, sepse engjëjtjanë qenie metafizike që, si të tilla, dalin jashtë fushës së shkencave të natyrës të cilat mbështetennë vëzhgimin dhe eksperimentin. Ndërkaq, mendja e njeriut i cili mundet të mendojë krejtësisht ipandikuar, e sheh ekzistencën e engjëjve jo të pamundur, por, përkundrazi, të mundur. Në këtokushte, ajetet me kuptim të drejtpërdrejtë si dhe hadithet e vërteta mbeten burimi i vetëm i tëdhënave kategorike mbi këtë çështje.Në Kur’an nuk ka ndonjë të dhënë mbi lëndën e krijimit të engjëjve. Por Profeti, në njëhadith, ka thënë se engjëjt janë krijuar prej drite:“Egjëjt u krijuan prej drite, xhindët, prej flakës së zjarrit, kurse Ademi, u krijua prej cilësisësuaj (prej dheu)!” 141Siç kuptohet nga Kur’ani, engjëjt janë krijuar para njerëzve. Allahu i ka lajmëruar engjëjt sedo ta krijojë njeriun të cilin do ta caktojë zëvendësin e vet mbi tokë. Dhe engjëjt e kanë pyeturAllahun: “Ndërsa ne të madhërojmë pa pushim, Ti kërkon ta caktosh zëvendës njeriun që tëshkaktojë ngatërresa e të derdhë gjak mbi tokë?” Atëherë Allahu ua ka tërhequr kështuvëmendjen: “Unë di atë që ju s’e dini...” 142Engjëjt kanë disa veçori dalluese që i ndajnë ata prej qenieve të tjera.1. Engjëjt janë qenie dritësore dhe shpirtërore të krijuara prej driteEngjëjt nuk kanë veçori njerëzore si ushqyerja, seksi, martesa, gjumi, lodhja, mërzitja, rinia,pleqëria.140 Kur’ani, Bakara: 98. Veçanërisht shih Nisa: 136.141 Muslim, Zuhd, 10; Ahmed b. Hanbel, Musned, VI, 168.142 Kur’ani, Bakara: 30.55