PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA. BESIMI TE ENGJEJTB. NATYRA E ENGJEJVEC. DETYRAT DHE LLOJET E ENGJEJVED. DOBITE E BESIMIT TE ENGJEJTE. VERTETIMI DOGMATIK I ENGJEJVE DHE PRANIMI LOGJIK I TYREF. QENIET E TJERA QE S’SHIHEN ME SYPUNE PERGATITORE1. A ka qenie që, megjithëse s’i shohim, ua pranojmë ekzistencën ose ua ndiejmë ndikimin?2. Kur bëni një gjë të fshehtë, a ju kap frika se jeni duke u vëzhguar?3. Mblidhni të dhëna nga librat e akaidit mbi veçoritë e engjëjve.A. BESIMI TE ENGJEJTKuptimi leksikor i fjalës “engjëll” në arabisht është lajmëtar, i dërguar, përfaqësues, fuqi. Siterm, do të thotë qenie dritësore që zbaton detyra të ndryshme me urdhrin e Allahut.Në Amentu, besimi te engjëjt zë vend të dytë, pra zë një vend të rëndësishëm mes bazave tëbesimit në islam. Në Kur’an ka shumë ajete që bëjnë të ditur se besimi te engjëjt është farz:“I Dërguari i besoi asaj që iu zbrit nga ana e Zotit të vet, ashtu e<strong>dhe</strong> besimtarët. Seciliprej tyre u besuan Allahut, engjëjve të Tij, librave të Tij <strong>dhe</strong> të dërguarve të Tij...” 138“... mirësi e vërtetë është ajo e atij që u beson Allahut, ditës së ringjalljes, engjëjve,librave <strong>dhe</strong> të dërguarve...” 139Personi që nuk u beson engjëjve, quhet mohues (qafir) sepse ka mohuar konkluzionin ekëtyre ajeteve. Në mënyrë të veçantë, Allahu në Kur’an i ka cilësuar si qafir armiqtë e engjëjve<strong>dhe</strong> ka theksuar se ata janë e<strong>dhe</strong> armiq të Allahut:138 Kur’ani, Bakara: 285139 Kur’ani, Bakara: 17754
“Kush është armik i Allahut, i engjëjve të Tij, i të dërguarve të Tij, i Xhebrailit <strong>dhe</strong> iMikailit, ta dijë se e<strong>dhe</strong> Allahu është armik i mohuesve!” 140Mosbesimi te engjëjt është, në mënyrë të tërthortë, e<strong>dhe</strong> mohim i zbulesës hyjnore, i dërgesësprofetike, i librit të dërguar me anë të profetit <strong>dhe</strong> i fesë së kumtuar prej tij, sepse konkluzionetfetare u janë dërguar profetëve me anë të engjëjve.B. NATYRA E ENGJEJVEEngjëjt janë qenie dritësore <strong>dhe</strong> shpirtërore shumë të fuqishme që nuk mund të përceptohenme anë të organeve të shqisave, që e adhurojnë Allahun pa pushim, që kurrë nuk bëjnë mëkat, qënuk hanë e nuk pinë. Prandaj, i vetmi burim të dhënash për ta janë ajetet kur’anore <strong>dhe</strong> hadithet evërteta, pra, për t’u besuar engjëjve, duhet mjaftuar me njohuritë që jepen në këto burime. Eshtë epamundur të thuhet për engjëjt diçka tjetër jashtë njohurive të dhëna nga ajetet <strong>dhe</strong> hadithet. Faktiqë engjëjt nuk mund të përceptohen me anë të organeve të shqisave, nuk përbën justifikim për tëmos u besuar atyre. Për ekzistencën apo mosekzistencën e engjëjve nuk mund të jepen argumentetë prera as duke u mbështetur në arsyen, as duke u mbështetur në shkencat e natyrës, sepse engjëjtjanë qenie metafizike që, si të tilla, dalin jashtë fushës së shkencave të natyrës të cilat mbështetennë vëzhgimin <strong>dhe</strong> eksperimentin. Ndërkaq, mendja e njeriut i cili mundet të mendojë krejtësisht ipandikuar, e sheh ekzistencën e engjëjve jo të pamundur, por, përkundrazi, të mundur. Në këtokushte, ajetet me kuptim të drejtpërdrejtë si <strong>dhe</strong> hadithet e vërteta mbeten burimi i vetëm i tëdhënave kategorike mbi këtë çështje.Në Kur’an nuk ka ndonjë të dhënë mbi lëndën e krijimit të engjëjve. Por Profeti, në njëhadith, ka thënë se engjëjt janë krijuar prej drite:“Egjëjt u krijuan prej drite, xhindët, prej flakës së zjarrit, kurse Ademi, u krijua prej cilësisësuaj (prej <strong>dhe</strong>u)!” 141Siç kuptohet nga Kur’ani, engjëjt janë krijuar para njerëzve. Allahu i ka lajmëruar engjëjt sedo ta krijojë njeriun të cilin do ta caktojë zëvendësin e vet mbi tokë. Dhe engjëjt e kanë pyeturAllahun: “Ndërsa ne të madhërojmë pa pushim, Ti kërkon ta caktosh zëvendës njeriun që tëshkaktojë ngatërresa e të derdhë gjak mbi tokë?” Atëherë Allahu ua ka tërhequr kështuvëmendjen: “Unë di atë që ju s’e dini...” 142Engjëjt kanë disa veçori dalluese që i ndajnë ata prej qenieve të tjera.1. Engjëjt janë qenie dritësore <strong>dhe</strong> shpirtërore të krijuara prej driteEngjëjt nuk kanë veçori njerëzore si ushqyerja, seksi, martesa, gjumi, lodhja, mërzitja, rinia,pleqëria.140 Kur’ani, Bakara: 98. Veçanërisht shih Nisa: 136.141 Muslim, Zuhd, 10; Ahmed b. Hanbel, Musned, VI, 168.142 Kur’ani, Bakara: 30.55
- Page 1:
AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6: 5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8: PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10: Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12: Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13: “Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17: “Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19: këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21: pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23: person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25: Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27: PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29: mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31: Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33: të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35: domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37: II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39: Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41: “O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43: “Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45: “(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47: Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49: 2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51: këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67: “O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93: I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95: "Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97: * Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99: PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101: A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103: pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105:
Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107:
D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109:
5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111:
Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113:
Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115:
V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117:
I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119:
Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121:
dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123:
PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125:
paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127:
Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129:
Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131:
Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133:
ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135:
Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137:
PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139:
A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141:
6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143:
Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145:
PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147:
thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149:
Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151:
Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................