“Allahu e do aksh njeri, e<strong>dhe</strong> ti duaje!”E<strong>dhe</strong> Xhebraili e do atë, pastaj u bën zë e<strong>dhe</strong> banorëve të tjerë të qiellit:“Allahu e do aksh njeri, e<strong>dhe</strong> ju duajeni!”Atë njeri nisin ta duan e<strong>dhe</strong> banorët e qiellit <strong>dhe</strong>, pastaj, dashuria për të lind e<strong>dhe</strong> në zemrate banorëve të tokës. Kjo do të thotë se ai që kërkon ta duan të gjitha qeniet, duhet ta dojë nëfillim Allahun!C. EMRAT DHE ATRIBUTET E ALLAHUTKonceptet që e cilësojnë individualitetin hyjnor me qëllim që besimtari ta njohë Allahun,janë emërtuar emra ose atribute. Cilësimet si hajj (i gjallë), alim (i ditur), halik (krijues), etj.shërbejnë e<strong>dhe</strong> si mbiemra, e<strong>dhe</strong> si emra.I. Emri i përveçëm “Allah”Sipas shumicës së dijetarëve islamë, fjala Allah që është një emër i përveçëm arab, nuk ështëi prejardhur (prej ndonjë fjale tjetër rrënjë apo temë). Kjo fjalë përjashtohet nga të gjitha mënyrate fjalëformimit të arabishtes, pra, gjithashtu, prej saj nuk formohen fjalë të tjera të prejardhura.Ky emër nuk ka trajta të shumësit as për dy e as për më shumë se dy, siç ndodh në arabisht. Kyështë emri i përveçëm i qenies së lartë që adhurohet. Emrat e përveçëm të një gjuhe nukpërkthehen në gjuhë të tjera. Për më tepër, vendin e fjalës Allah nuk mund ta zejë as <strong>dhe</strong> ndonjëfjalë tjetër arabishte. Prandaj dijetarët janë të një mendimi se asnjë fjalë tjetër, qoftë arabisht ose enjë gjuhe tjetër, nuk mund ta zëvendësojë emrin Allah. Ndërkaq, në Kur’an janë përdorur disaemra si il’lah, mevla <strong>dhe</strong> rab me të cilat bëhet fjalë për Allahun. Në ngjashmëri me këtë,emërtimet në gjuhë të tjera si, p.sh., hyjni, zot <strong>dhe</strong> perëndi në shqip mund të përdoren në vend tëemërtimeve të mësipërme në arabisht. 100II. Emri i Madh (Ism-i Adham, emri më i madh i Zotit)Emërtimi përmbledhës Ismi Adham përdoret në terminologjinë fetare për një grup emrash kufuten emrat më të bukur të Allahut.100 Mendojmë se në shqip është i përshtatshëm vetëm përdorimi i emërtimit zot, pasi ky nuk ka trajtë të gjinisëfemërore.42
Një grup dijetarësh islamë kanë thënë se që të gjithë emrat e Allahut janë të bukur e të lartëpa bërë ndonjë dallim mes tyre, kurse një grup tjetër, duke mbajtur parasysh hadithet, kanë bërëtë vetën pikëpamjen se disa nga emrat janë më të më<strong>dhe</strong>nj e më të shquar. Në disa hadithe tëProfetit përmenden ata që quhen ismi adham <strong>dhe</strong> thuhet se, kur lutja bëhet me ta, ajo do tëpranohet pa tjetër. 101 Por është e pamundur të përcaktohet në mënyrë të prerë se cili është emrimë i madh i Allahut, sepse në një pjesë të këtyre haditheve përmendet emri Allah, në një pjesëtjetër, emrat Rahman (Mëshirues), Rahim (Bamirës), el-Hajjul Kajjum (i Gjallë e në Këmbë),dhul-Xhelali vel-Ikram (i Madh e Bujar). Fakti që Profeti, megjithëse e ka ditur se cili është emrimë i madh i Allahut, nuk ua ka bërë të ditur muslimanëve, mund të shpjegohet, ndoshta, medëshirën e tij që muslimanët të mos e përmendin vetëm atë emër <strong>dhe</strong> t’i harrojnë të tjerët.III. Emrat e Bukur (Esma-i Husna, emrat e bukur të Allahut)Në Kur’an thuhet:“Ai është Allahu, nuk ka zot tjetër veç Tij. Atij i takojnë emrat më të bukur!” 102“... Emrat më të bukur janë të Tij. Atë e madhëron gjithçka është në qiej e në tokë, Aiështë ngadhnjyes, i urtë!” 103Siç pohohet e<strong>dhe</strong> në këto ajete, emrat më të bukur janë të posaçëm vetëm për Allahun, sepseAi është zotëruesi i të gjitha aftësive <strong>dhe</strong> përsosmërive. Emrat e Tij janë koncepte të shenjta qëshprehin lartësinë më të shquar <strong>dhe</strong> epërsinë absolute. Emrat e Allahut quhen e<strong>dhe</strong> “Esma-iIlahije”, “Emrat Hyjnorë”.Allahu i Lartë ka shumë emra që përmenden në Kur’an <strong>dhe</strong> në hadithe. Duke i njohur këtaemra, robi e njeh Allahun, e do <strong>dhe</strong> bëhet adhurues i vërtetë. Pastrohet prej shprehive të këqia qëAllahu nuk i do <strong>dhe</strong> stoliset me shprehi të mira që Allahut i pëlqejnë. Në Kur’an, duke u shprehursi më poshtë, është urdhëruar të bëhen lutje duke përdorur emrat e bukur të Allahut:“Emrat më të bukur janë të Allahut. Atëherë, lutiuni Atij me ata emra të bukur...” 104Fakti që janë shumë emra, nuk ndryshon gjë; të gjithë ata shënojnë të njëjtin individualitet:“Thuaj: “Po të doni, thoni Allah, po të doni, Rahman, është po Ai!..” 105Siç bëhet e ditur në një hadith të Profetit, përveç emrave që përmenden në Kur’an <strong>dhe</strong>hadithe, Allahu ka e<strong>dhe</strong> emra që ia ka caktuar vetes në dijen e fshehtë ose që ua ka bërë të diturarobve të Tij të zgjedhur:101 Për hadithet lidhur me çështjen, shih Ebu Davud, Vitr, 23; Tirmidhi, Daavat, 64, 65, 100; Ibni Maxhe, Dua, 9, 10.102 Kur’ani, Taha: 8.103 Kur’ani, Hashr: 24.104 Kur’ani, Araf: 180.105 Kur’ani, Isra: 10.43
- Page 1: AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6: 5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8: PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10: Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12: Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13: “Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17: “Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19: këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21: pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23: person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25: Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27: PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29: mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31: Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33: të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35: domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37: II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39: Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41: “O ju që keni besuar, kush prej
- Page 44 and 45: “(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47: Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49: 2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51: këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55: PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67: “O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93:
I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95:
"Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97:
* Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99:
PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101:
A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103:
pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105:
Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107:
D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109:
5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111:
Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113:
Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115:
V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117:
I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119:
Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121:
dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123:
PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125:
paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127:
Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129:
Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131:
Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133:
ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135:
Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137:
PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139:
A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141:
6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143:
Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145:
PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147:
thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149:
Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151:
Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................