“Po, hyn në xhennet e<strong>dhe</strong> në se kjo Ebu Dherit s’i pëlqen!” 28V. Kushtet e besimit të qenëQë besimi të jetë i qenë (i vërtetë e i vlefshëm) e që ta çojë bartësin e tij në ahiret në shpëtim,duhet të plotësojë këto kushte:1. Personi nuk duhet të ketë besuar duke qenë në gjendje të pashpresë. Për shembull, po qe senjë jomusliman sheh, në çastet e fundit, ndëshkimin që e pret, pra e<strong>dhe</strong> beson, besimi i tij nukquhet i qenë.2. Besimtari nuk duhet të mbajë një qëndrim mohues ose që përbën përgënjeshtrim ndaj fesë.Për shembull, nuk quhet besimtar personi që i pranon Allahun <strong>dhe</strong> të gjithë profetët, por nuk ibeson profetësisë së Muhammedit (a.s.) ose që mohon me vullnet të lirë një konkluzion fetar tëformës së prerë (namazin si farz, pijet alkoolike si haram, etj.), ose që adhuron gjëra si idhujt,kryqin, etj.3. Besimtari duhet t’i pranojë të gjitha konkluzionet islamike si një e tërë <strong>dhe</strong> nuk duhet tëngurrojë në zbatimin e asnjërit prej tyre. Për shembull, po qe se një person i pranon urdhrat e tjerëtë Allahut, kurse ndonjë prej adhurimeve si namazi, agjërimi, etj. nuk i pëlqen <strong>dhe</strong> tallet me të, ehumb besimin, del prej tij. Po kështu, del prej besimit personi i cili i braktis adhurimet vetëm psejanë urdhra të Allahut <strong>dhe</strong> bën gjërat e ndaluara prej Tij.4. Besimtari nuk duhet as ta humbë shpresën në mëshirën e Allahut, as të jetë i sigurtë se nukdo të ndëshkohet prej Tij. Ai duhet të jetë mes frikës <strong>dhe</strong> shpresës. Po qe se besimtari ndihet isigurtë se nuk do ta prekë ndëshkimi i Allahut duke menduar “sido që të jetë, unë kam besim,prandaj me siguri do të hyj në xhennet” ose e pret shpresën prej mëshirës së Allahut dukemenduar “kam bërë shumë mëkate, me siguri që kam për të hyrë në xhehennem”, kjo gjë bëhetshkak që ai ta humbë besimin. Në dy ajete të ndryshme, Allahu i Lartë urdhëron kështu:“... sepse, veç mohuesve, askush nuk e pret shpresën në mëshirën e Allahut!” 29“... por të tjerët veç atyre që kanë dështuar, nuk janë të sigurtë se Allahu do t’u japëafat!” 30E) BESIMI DHE ISLAMI 31Kuptimi leksikor i fjalës “islam” është “bindje, nënshtrim, dorëzim, paqe, shëndet”.Kurse kuptimi si term fetar, është “bindje ndaj Allahut, besim me zemër i të gjithë gjërave tëkumtuara prej Profetit Muhammed <strong>dhe</strong> jetesës në përputhje me besimin”.28 Buhari, Tevhid, 33; Rikak, 16; Muslim, Iman, 40; Tirmidhi, Iman, 18.29 Kur’ani, Jusuf: 87.30 Kur’ani, A’raf: 99.31 Në arabisht, besimit i thuhet iman.16
Në Kur’an, fjalët islam <strong>dhe</strong> besim janë përdorur, disa herë, me të njëjtin kuptim kurse, disaherë, si koncepte të ndryshme. Po qe se përdoren me të njëjtin kuptim, atëherë fjala islam do tëthotë besim, do të thotë fe, prandaj duhet besuar se konkluzionet e tij janë vetë feja, duhet pranuarai si fe <strong>dhe</strong> duhet treguar nënshtrim ndaj tij. Fjala islam është një koncept shumë i gjerë <strong>dhe</strong> do tëthotë nënshtrim. Nënshtrimi është tre llojesh: nënshtrimi me zemër që do të thotë besim i prerë,nënshtrimi me gojë që do të thotë pohim, nënshtrimi me organe që do të thotë veprim. Kështu,besim quhet njëri prej tre llojeve të nënshtrimeve, nënshtrimi me zemër. Në ajetin e mëposhtëm,fjalët besim <strong>dhe</strong> islam janë përdorur me të njëjtin kuptim:“... vetëm atyre që u kanë besuar ajeteve Tona <strong>dhe</strong> janë nënshtruar, mund t’uanjoftosh!” 32Po qe se fjala besim me fjalën islam përdoren me të njëjtin kuptim, domethënë, po qe se meemërtimin feja islame nënkuptohen pranimi me zemër i konkluzioneve të saj si <strong>dhe</strong> pranimi iislamit si fe, atëherë çdo besimtar 33 është musliman 34 <strong>dhe</strong> çdo musliman është besimtar.Por, kur fjalët besim <strong>dhe</strong> islam merren si koncepte të ndryshme, çdo besimtar është e<strong>dhe</strong>musliman, mirëpo, ndërkaq, çdo musliman nuk fiton cilësinë të jetë besimtar, sepse, në këtëkuptim, islam s’do të thotë lidhje <strong>dhe</strong> nënshtrim ndiesor (me zemër), por lidhja <strong>dhe</strong> nënshtrimime anë të gjuhës si <strong>dhe</strong> kryerja e veprimeve të caktuara. Në këto kushte, islami bëhet një konceptmë i përgjithshëm, besimi, një koncept më i veçantë. Për shembull, hipokriti apo hezitanti 35 thotëme gojë se është musliman <strong>dhe</strong> krijon përshtypjen sikur i zbaton urdhrat e fesë. Por me zemërnuk beson. Kështu, hipokriti apo hezitanti i cili në të vërtetë nuk beson, në këtë botë mund tëduket si musliman. Në ajetin e mëposhtëm, besimi <strong>dhe</strong> islami përdoren si koncepte të ndryshme:“Beduinët thanë se besuan. Thuaju: “Ju nuk besuat, ju vetëm sa përkulët qafën! Besimiende s’është shtruar në zemrat tuaja!..” 36F) NJEREZIT SI VERTETUES DHE MOHUESSipas besimit <strong>dhe</strong> mohimit, njerëzit ndahen në tre grupe: besimtarë, mohues <strong>dhe</strong> hipokritë. 371. BesimtarQuhet personi që u beson me zemër, i pranon <strong>dhe</strong> i vërteton Allahun, Profetin <strong>dhe</strong> gjërat ekumtuara prej tij. Po qe se besimtarët vdesin me besim, në jetën tjetër (ahiret) do të hyjnë nëxhennet ku do të kenë shumë të mira e dhunti. Sa për besimtarët që mund të kenë bërë mëkate në32 Kur’ani, Neml: 81.33 Në arabisht, mumin (nga rrënja iman, besim)34 Musliman, fjalë e prejardhur nga fjala islam.35 Termi përkatës munafik do të thotë hipokrit (dyfytyrësh) si <strong>dhe</strong> hezitant (ngurrues).36 Kur’ani, Huxhurat: 14.37 Respektivisht: mumin, qafir, munafik.17
- Page 1: AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6: 5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8: PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10: Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12: Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13: “Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 18 and 19: këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21: pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23: person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25: Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27: PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29: mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31: Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33: të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35: domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37: II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39: Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41: “O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43: “Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45: “(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47: Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49: 2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51: këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55: PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67:
“O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69:
Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71:
1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73:
Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75:
Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77:
të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79:
4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81:
analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83:
PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85:
“Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87:
Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89:
1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91:
E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93:
I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95:
"Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97:
* Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99:
PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101:
A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103:
pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105:
Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107:
D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109:
5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111:
Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113:
Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115:
V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117:
I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119:
Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121:
dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123:
PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125:
paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127:
Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129:
Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131:
Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133:
ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135:
Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137:
PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139:
A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141:
6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143:
Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145:
PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147:
thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149:
Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151:
Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................