Muhammedi ka njoftuar se, duke u ringjallur, njerëzit do të bëhen siç kanë qenë, 287 kurse në njëhadith tjetër ka thënë: "Çdo njeri do të ringjallet siç ka qenë!" 288Rilindja pas vdekjes mund të vërtetohet e<strong>dhe</strong> mendërisht, logjikisht. Kur përqëndrohetvëmendja në procesin e rritjes që kalon fëmija në mitër gjersa bëhet një krijesë e përsosur, del nëshesh se ringjallja e njeriut nga Allahu që zotëron fuqi të pasosur, s'është e pamundur.Një tjetër argument racional është e<strong>dhe</strong> ngjashmëria e ringjalljes së njeriut me rigjallërimin etokës së pajetë pas dimrit të gjatë në pranverë <strong>dhe</strong> mbushjen e saj me bimë të shumëllojshme.Po qe se njeriu e vret mendjen se si rikthehet në jetë pasi bie në gjumë që mund të quhet njëlloj vdekjeje, e ka të mundur ta kuptojë <strong>dhe</strong> pranojë se Allahu që ia ka favorizuar njeriut këtë, kamundësi e<strong>dhe</strong> ta ringjallë pas vdekjes!F. JETA E PASME DHE SITUATAT E SAJMe vdekjen e njeriut, fillon jeta e pasme. Më sipër patëm bërë të njohura etapat e jetës sëpasme si jetën e varrit, kiametin, ringjalljen, grumbullimin <strong>dhe</strong> tubimin, shpërndarjen e librave tëllogarive, llogaridhënien, peshoren, siratin, ndërhyrjen për falje (shefaat), xhennetin <strong>dhe</strong>xhehennemin.I. Jeta e varritNë një hadith thuhet: "Varri është i pari i vendqëndrimeve të ahiretit (jetës së pasme). Ai qëshpëton nga ai vendqëndrim, vendqëndrimet e tjera i kalon lehtë. Po të mos shpëtojë, do ta ketëvështirë." 289 Jetës që nis me vdekjen e që vazhdon gjer në rilindje, i thuhet "jeta e varrit". Me qëkjo jetë është një periudhë e ndërmjetme mes kësaj bote <strong>dhe</strong> jetës së pasme, është quajtur e<strong>dhe</strong>"berzah", "vend në mes".Çdo njeri i vdekur, pa përjashtim, qoftë i varrosur në tokë, qoftë i mbytur <strong>dhe</strong> i groposur nëdet, qoftë i djegur <strong>dhe</strong> i shpërndarë si hi në hapësirë, do ta kalojë periudhën e quajtur "jeta evarrit" <strong>dhe</strong> ditën e kiametit do të ringjallet. Në këtë kontekst përdoret shprehja "jeta e varrit"sepse, në përgjithësi, njeriu i vdekur groposet në varr.Pasi të varroset, te njeriu i vdekur do të shkojnë engjëjt Munker <strong>dhe</strong> Nekir <strong>dhe</strong> do ta pyesin:Kush është Zoti yt? Kush është profeti yt? Cila është feja jote? Personat besimtarë <strong>dhe</strong> memoral të bukur do t'u përgjigjen drejt këtyre pyetjeve, prandaj atyre do t'u hapen dyert e xhennetit<strong>dhe</strong> ata do ta sodisin xhennetin. Kurse mohuesit <strong>dhe</strong> hipokritët (qafirët <strong>dhe</strong> munafikët) nuk do tëmund t'u përgjigjen drejt këtyre pyetjeve, prandaj për ta do të hapen dyert e xhehennemit <strong>dhe</strong> atado ta sodisin xhehennemin. Ndërsa mohuesit <strong>dhe</strong> hipokritët do të vuajnë e mundohen në varr,287 Buhari, Rikak, 45. Muslim, Xhennet, 55-59.288 Muslim, Xhennet, 83.289 Tirmidhi, Zuhd, 5. Ibni Maxhe, Zuhd, 32.110
esimtarët do ta kalojnë këtë periudhë të qetë e të lumtur. 290 Lidhur me mundimin (ahzab) <strong>dhe</strong>dhuntinë (nimet) e varrit, në Kur'an <strong>dhe</strong> në hadithet e vërteta ka njohuri të ndryshme.Lexim letrar: MUNDIMI I VARRITMundimi i varrit është i vërtetë <strong>dhe</strong> i vendosur. Shumë hadithe bëjnë të ditur se njerëzit nëvarr do të vihen nën mundim ose do të meritojnë mirëtrajtim.Kjo është krejt si njeriu që sheh ëndërr në gjumë sikur ndo<strong>dhe</strong>t në një botë shumë të bukurose në kushte të vështira. Kënaqësia apo mundimi që përjetohen në ëndërr janë disi të ngjashmeme kënaqësinë apo mundimin e varrit.Mundimin apo kënaqësinë në varr e përjeton shpirti. Në ndryshim me trupin që kalbet etretet në <strong>dhe</strong>, shpirti mbetet siç është gjer në ditën e kiametit pa pësuar asgjë, pa iu shtuar apopakësuar gjë.Hadithet që tregojnë për mundimin <strong>dhe</strong> tmerrin e varrit si <strong>dhe</strong> situatat e vëzhguara me anë tëaftësisë zbuluese të njerëzve parashikues, janë mjaft paralajmëruese. Eshtë thënë se më e lehtaprej mundimeve të varrit është sikur kufoma të futet mes dy gurëve mulliri e të ndihet kërcëllitjae kockave që thyhen e bluhen nën peshën e tyre!Në një hadith thuhet: "Varri është një kopësht si kopshtet e xhennetit ose një gropë si gropate xhehennemit!"Natyrisht, shfaqja e varrit në këto dy trajta ka të bëjë me vetë veprën e njeriut. Po qe se nëkëtë botë nuk e ka kundërshtuar Allahun, varri do t'i duket si kopësht xhenneti. Po qe se nuk e kanjohur islamin <strong>dhe</strong> nuk ka vepruar në përputhje me urdhrat e tij, pa dyshim që do t'i duket sigropë xhehennemi!Një kohë, Hz. Osmani, sa herë kur shkonte për të vizituar varrezat, qante. Dhe e pyetën sepse qante. Ai iu përgjegj kështu:"Qaj për shkak të një paralajmërimi të të Dërguarit të Allahut. Ai pati thënë: "Varri është njëprej qëndrimeve të ahiretit (jetës së pasme). Po qe se pritja që i bëhet dikujt në varr është e mirë,më tej do ta ketë të lehtë, por po qe se dikush pritet keq në varr, do ta ketë punën keq gjer nëfund!" Unë për vete mendoj e them: Po mua, ç'pritje do të më bëhet, vallë?"290 Për një hadith lidhur me këtë çështje, shih Tirmidhi, Xhenaiz, 70.111
- Page 1:
AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6:
5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8:
PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10:
Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12:
Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13:
“Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17:
“Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19:
këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21:
pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23:
person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25:
Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27:
PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29:
mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31:
Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33:
të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35:
domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37:
II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39:
Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41:
“O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43:
“Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45:
“(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47:
Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49:
2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51:
këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53:
“Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55:
PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57:
“... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59:
3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67: “O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93: I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95: "Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97: * Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99: PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101: A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103: pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105: Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107: D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109: 5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 112 and 113: Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115: V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117: I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119: Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121: dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123: PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125: paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127: Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129: Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131: Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133: ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135: Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137: PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139: A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141: 6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143: Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145: PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147: thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149: Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151: Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153: këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155: IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157: a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159: 6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................