pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim ta shtresojë idenë e jetës së pasme në mendjen <strong>dhe</strong> zemrën enjeriut herë me argumente krejt të hapura, herë duke dhënë shembuj.Besimi në jetën e pasme është përfundim i natyrshëm i ndjenjës së drejtësisë <strong>dhe</strong>pavdekësisë tek njeriu si <strong>dhe</strong> i idesë se njeriu nuk është krijuar kot, pa ndonjë qëllim të caktuar.Besimi te jeta e pasme është domosdoshmëri e besimit te drejtësia absolute <strong>dhe</strong>hyjnore, sepse kjo botë është përcaktuar, me vullnetin hyjnor, si një vend prove. Kështu, nukështë kjo botë vendi ku do të bëhet llogaritja përfundimtare e akteve njerëzore, por jeta e pasme.Në këtë botë jo çdo njeri vuan dënimin e fajit të kryer, në shesh dalin vazhdimisht një sërëpadrejtësish. Kurse në jetën e pasme nuk do të ndodhë kështu; asgjë nuk do të mbetet e fshehur,drejtësia do të shkojë në vend, Allahu do t'i ndëshkojë të këqinjtë e do t'i shpërblejë të mirët.Ajetet e mëposhtme parashtrojnë idenë se barazvlerësimi i të këqinjve me të mirët nuk përputhetme drejtësinë hyjnore:"Eshtë e sigurtë se për të devotshmit do të ketë te Zoti i tyre kopshte të begatshme. Amos do t'i trajtojmë Ne të bindurit njëlloj me mëkatarët?" 261"A mos menduan ata që bënë të këqia, se në jetë e në vdekje do t'i trajtojmë barazishtme ata që besuan <strong>dhe</strong> bënë vepra të mira? Sa gabim që mendojnë! Allahu i ka krijuar qiejte tokën me saktësi <strong>dhe</strong> drejtpeshim e po kështu do t'i trajtojë e<strong>dhe</strong> njerëzit e askujt nuk dot'i bëhet padrejtësi!" 262Dita kur do të bëhen llogaritë e të mirit me të keqin, e dhunuesit me viktimën e tij, ështëquajtur në Kur'an si "jevmi'd-din", "dita e fesë", dita kur do të zbatohet drejtësia hyjnore, dita endëshkimit <strong>dhe</strong> shpërblimit. Duke u kënduar kjo fjalë së bashku me suren "Fatiha" ku përmbahet,në namazet e pesë kohëve, mbahet gjallë në mënyrë të paprerë besimi te jeta e pasme, ndjenja epërgjegjësisë <strong>dhe</strong> e drejtësisë.Besimi te jeta e pasme është rezultat i natyrshëm i ndjenjës së pavdekësisë. Kërkimet e bëranë fusha të ndryshme lidhur me historinë e njerëzimit tregojnë se tek njeriu ekziston ndjenja epavdekësisë. Kjo ndjenjë tek njeriu është një veçori e bashkëlindur që e parakushtëzon atë ndajbesimit të jetës së pasosur. Megjithatë, janë gjetur e do të vazhdojnë të gjenden e<strong>dhe</strong> plot njerëzqë e kundërshtojnë besimin te jeta e pasosur për shkak të pasionit të vet ekstrem ndaj jetës sëkësaj bote si <strong>dhe</strong> njerëz që kërkojnë t'i burgosin të gjitha qëllimet e ekzistencës së vet brendakuadrit të jetës së përkohshme të kësaj bote. Duke u ndalur në pretendimin e atyre që pretendojnë"Nuk ka jetë tjetër veç jetës së kësaj bote; lindim e vdesim për të mos u ngjallur më!", Kur'anithotë se pretendimi i tyre nuk mbështetet në ndonjë dije; kështu, Kur'ani i ka dënuar mohuesit <strong>dhe</strong>përgënjeshtruesit e jetës së pasme <strong>dhe</strong> na e ka kujtuar kështu të vërtetën e pavdekshme lidhur mekëtë çështje:"Thuaj: "Allahu ju jep jetën e, pastaj, ju bën të vdisni. Pastaj do t'ju mbledhë në ditëne gjykimit për të cilën nuk ka dyshim, por shumica e njerëzve nuk i dinë këto. Pasuria <strong>dhe</strong>261 Kur'ani, Kalem: 34-35.262 Kur'ani, Xhathije: 21-22.102
pushteti i qiejve e i tokës janë të Allahut. Ditën e kiametit mohuesit do të pësojnëdisfatë!" 263Fakti që njeriu nuk është krijuar pa ndonjë qëllim e për t'u endur kot nëpër botë, e bën tëdomosdoshëm besimin në jetën e pasme. Ajetet e Kur'anit, i cili e fton njeriun të përgatitet nëmënyrë të vetëdijshme për jetën e pasme, të bëjnë të mendohesh thellë kur theksojnë, nga njëraanë, se njeriu nuk është krijuar kot e pa përgjegjësi <strong>dhe</strong>, nga ana tjetër, se Allahu i Lartë që i kadhënë jetë së pari, është i aftë, gjithashtu, e<strong>dhe</strong> për t'i dhënë jetë së dyti, pra për ta ringjallur:"A mos mendon njeriu se do të lihet pa përgjegjësi? A nuk qe ai një pikë uji e derdhur(spermë) që u bë pastaj një masë gjaku e mpiksur <strong>dhe</strong> Ai i dha formë <strong>dhe</strong> e përsosi <strong>dhe</strong> bëriprej saj mashkullin <strong>dhe</strong> femrën? A nuk ka, pra, Ai fuqi për t'i ringjallur të vdekurit?" 264Ekzistenca e jetës së pasme, siç është e mundur mendërisht, është e<strong>dhe</strong> e domosdoshme(vaxhib) dogmatikisht. Para njerëzve që e mohojnë jetën e pasme të cilën njeriu i zhveshur prejndikimeve negative të mjedisit të jashtëm, e quan mendërisht të mundshme, madje tëdomosdoshme, bën të ditur se kjo jetë do të shfaqet pa asnjë diskutim si <strong>dhe</strong> sjell këto argumentepër vërtetimin e ekzistencës së saj:1. Allahu që i ka krijuar njerëzit së pari, do të mund t'i rikrijojë e<strong>dhe</strong> në jetën e pasme.2. Allahu që krijon një gjë të vështirë, sigurisht që mund të krijojë e<strong>dhe</strong> gjënë e lehtë: krijimii qiejve e i tokës është më i vëshitrë se krijimi i njeriut!3. Allahu që e gjallëron në pranverë tokën e vdekur pas një dimri të gjatë, mund ta ngjallëe<strong>dhe</strong> njeriun.4. Allahu që e kthen një gjë në të kundërtën e vet, mund ta rikthejë e<strong>dhe</strong> në gjendjen eparë. 265C. VLERA PSIKOLOGJIKE E BESIMIT NE JETEN E PASMEBesimi në jetën e pasme, para së gjithash, bën të shfaqet te njeriu vetëdija e përgjegjësisë,kështu, i jep kahje jetës së njeriut, e mëson të sillet e veprojë sipas qëllimit <strong>dhe</strong> urtësisë së krijimittë vet. Njerëzit që e dinë se do të japin pa dyshim llogari për bëmat e tyre në këtë botë e që ibesojnë kësaj, e rishikojnë <strong>dhe</strong> e korrigjojnë veten, kërkojnë të bëjnë gjëra të mira që do të fitoninpëlqimin e Zotit <strong>dhe</strong> përpiqen të qëndrojnë larg të keqes. Duke u shprehur, "A mos mendonnjeriu se do të lihet pa përgjegjësi?" 266 , Kur'ani tërheq vëmendjen në ndjenjën e përgjegjësisë<strong>dhe</strong> thekson lidhjen e kësaj ndjenje me besimin mbi jetën e pasme.263 Kur'ani, Xhathije: 26-27.264 Kur'ani, Kijame: 36-40.265 Në lidhje me këtë ide, shih Haxh: 5-7; Rum: 27; Jasin: 78-81; Ahkaf: 33; Kaf: 15.266 Kur'ani, Kijame: 36.103
- Page 1:
AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6:
5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8:
PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10:
Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12:
Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13:
“Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17:
“Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19:
këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21:
pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23:
person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25:
Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27:
PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29:
mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31:
Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33:
të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35:
domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37:
II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39:
Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41:
“O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43:
“Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45:
“(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47:
Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49:
2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51:
këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55: PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 60 and 61: mundshme ekzistencën e engjëjve.
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67: “O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93: I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95: "Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97: * Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99: PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101: A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 104 and 105: Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107: D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109: 5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111: Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113: Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115: V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117: I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119: Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121: dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123: PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125: paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127: Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129: Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131: Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133: ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135: Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137: PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139: A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141: 6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143: Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145: PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147: thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149: Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151: Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................