Dağlıq Qarabağ münaqiĢəsi - Prezident Kitabxanası

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev tarixçi alimlar qarşısında fundamental “Azərbaycan tarixi”ninyaradılması kimi mühüm vəzifə qoymuşdu. Azərbaycanın siyasi, iqtisadi və mədəni tarixində çox mühüm dövr olanXIX və XX əsrlərin tarixinin əhatəli tədqiqi və nəşri üçün xüsusi qrant ayrılmışdı. Respublikanın an görkəmli tarixçialimləri bu işə cəlb olunmuşdu. Şərqdə ilk demokratik respublika olmuş Azərbaycan Cümhuriyyətinin tarixi genişşəkildə öyrənilməyə başlandı. Tarix İnstitutunda “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi” şöbəsi təşkil edildi.Azərbaycanın siyasət və dövlət xadimləri, generalları, siyasi partiyaları haqqında yeni əsərlər meydana gəldi. 1997-ciildə Azərbaycan EA Rəyasət Heyətin, nəzdində yaradılmış “Azərbaycan tarixi” Baş Redaksiya Şurasının rəhbərliyialtında 7 cildlik “Azərbaycan tarixi” hazırlanmış və nəşr olunmağa başlanmışdı. Tarix institutunda “Azərbaycan XXəsrin əvvəllərində. Müstəqilliyə aparan yollar”, “Azərbaycan Cümhuriyyəti, 1918-1920”, “İkinci AzərbaycanRespublikasinın təşkili tarixinə dair”, “Azərbaycan tarixi. 1920-1991” və “Azərbaycan Respublikası: əsrə bərabər onil - 1991-2001”, “XVIII yüzillikdə - XIX yüzilliyin əvvəllərində Osmanlı Azərbaycan münasibətləri”, AzərbaycanTarixi Muzeyində “Azərbaycanda dövlətçilik və onun rəmzləri” kitab-albomu, Arxeologiya və Etnoqrafiyainstitutunda “Azərbaycan epiqrafik abidələrinin korpusu” və digər əsərlər hazırlanmış, nəşr olunaraq dünyaictimaiyyətinə çatdırılmışdır.Bəhs olunan dövrdə Ermənistan azərbaycanlılarının soyqırımı və etnik tarixi, ərazilərdən deportasiyasıhaqqında çoxsaylı tədqiqat işləri aparılmış, “Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası”, “Türklər,azərbaycanlılar, ermənilər: tarixi həqiqətin soyqırımı” kimi dəyərli kitablar çap etdirilmişdir. Dünya siyasətçisiHeydər Əliyevin “Müstəqilliyimiz əbədidir” adlı çoxcildlik monumental külliyyatı müasir tarixin öyrənilməsi üçünçox qiymətli mənbədir. Heydər Əliyev Azərbaycan tarixçilərinin əməyini qiymətləndirərək yazırdı: “Keçid dövrününçətinliklərinə, ağır proseslərə baxmayaraq, biz öz tarixi keçmişimizin çox [səh. 57-58] dəyərli səhifələrini qısa birmüddətdə aça bilmiş və xalqa göstərməyə nail olmuşuq”.Keçən əsrin 90-cı illərindən tarixi mənbələrin toplanması və araşdırılmasına diqqət daha da artırıldı.Azərbaycanda 7 respublika dövlət arxivi, onların 15 filialı, Naxçivan MR arxivi və 56 rayon dövlət arxivi fəaliyyətgöstərirdi. Bu arxivlərdə elmin, mədəniyyətin, iqtisadiyyatın və ictimai həyatın ən müxtəlif sahələrini əks etdirənsənədlər mühafizə olunurdu. 1999-cu ilin iyun ayında “Milli arxiv fondu haqqında” qanun qəbul edildi. 2002-ci ildekabrın 2-də Prezident Heydər Əliyev “Azərbaycan Respublikasında arxiv işinin təkmilləşdirilməsi haqqında”fərman verdi. Baş Arxiv İdarəsinin bazasında Azərbaycan Respublikası Milli Arxiv İdarəsi yaradıldı. Arxivlərinmaddi-texniki bazası möhkəmləndirildi və arxiv işçilərinin sosial vəziyyəti yaxşılaşdırıldı. “Azərbaycan tarixi: İlkmənbələr”, “Azərbaycan xalqına qarşı 1918-ci il mart soyqırımı (sənədlər toplusu)” III cilddə, “Naxçivan”; “Gəncə-Qarabağ əyalətinin icmal dəftəri”, “Yeni siyasi xətt”, “Azərbaycan nefti dünya siyasətində”, “Qaçqınlar” və digərəsərləri, “Qayıdış 1990-1993”, “Qəsd”, “Azərbaycan milli Dövlət quruculuğu yollarında”, “Azərbaycan - 93” vədigər qiymətli sənəd və material topluları hazırlanıb nəşr olunmuşdur.Tarixçi alimlər “Ümumi türk tarixinə giriş”, “Cənubi Azərbaycan tarixinin qısa oçerkləri”, “GüneyAzərbaycan” kitablarını hazırlamış və çap etdirmişlər. Azərbaycan tarixçiləri 1999-cu ildə Ankarada nəşr olunmuş12 cildlik “Osmanlı”, 2002-ci ildə nəşr olunmuş 21 cildlik “Türklər”, 10 cildlik “Genel Türk tarihi” kimifundamental əsərlərin hazırlanmasında iştirak etmişlər.Bütün bunlarla yanaşı, “Üzeyir Hacıbəyov Ensiklopediyası”, “Kitabi-Dada Qorqud Ensiklopediyası”, M.Füzuli əsərlərinin 6 cildliyi, “Azərbaycan ədəbi dili tarixi” nəşr edilmişdi. “Füzuli Ensiklopediyası” hazırlanmağabaşlamışdı. “XIX əsr türk ədəbiyyatı oçerkləri” kitabı nəşr olunmuşdu. Tarix institutunda “İrəvan xanlığı (Rusiyaişğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycana köçürülməsi”;) “İrəvan əyalətinin müvəssər dəftəri”; “İrəvan əyalətininicmal dəftəri”; “Qarabağ” (real tarix, sənədlər və faktlar)”, Dilçilik institutunda “Azərbaycan dilinin orfoqrafiklüğəti”, “Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti”, “Azərbaycan dilinin işgüzar üslubu” kitabları hazırlanmışdı.Akademiyanın Dilçilik, Telekommunikasiya və İnformasiya institutları birlikdə “İngiliscə-Azərbaycanca,Azərbaycanca-İngiliscə maşın tərcüməsi sistemi” və digər əsərlər nəşr olunmuşdur.Görkəmli Azərbaycan filosofları, hüquqşünasları Azərbaycan fəlsəfi fikrinin və hüquq elminin inkişafındamühüm rol oynamışlar. “Azərbaycan fəlsəfə tarixi”nin birinci cildi çapdan çıxmışdır. “Azərbaycanın inkişafdinamikası”, “Azərbaycan: tarixi irs və müstəqillik fəlsəfəsi” və s. əsərlərdə müasir cəmiyyətdə baş verən mürəkkəbproseslər dərindən təhlil olunur, fəlsəfi baxımdan mənalandırılır. Azərbaycan memarlıq və sənətşünaslıq elminin305