Dağlıq Qarabağ münaqiĢəsi - Prezident Kitabxanası

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Halacoğlu yeni tarixi faktlar ortaya çıxarıbOsmanlı dövlətinin teleqraf müdirinin erməni olması, erməni terror dəstələrinin İtaliyadanalınan silahları gizlincə Anadoluya gətirməsi, Yunanıstanın Suriyadakı erməni dəstələrinə silahgöndərməsi haqqında sənədlər aşkarlanıbKadir Arıçı: “Ermənidən üzr istəyək” deyən adam ya qafildir, ya tarixi bilmir, ya da xaindir”Bu günlərdə Türkiyə Qazi Universiteti İqtisadiyyat və İdarəetmə Elmləri fakültəsinin İctimaiİdarəetmə Araşdırma Cəmiyyəti və İşlətmə Araşdırma Cəmiyyətləri birgə “Ermənipərəst təbliğata cavab” adlıseminar təşkil edib. “100 İl Mədəniyyət Mərkəzi”ndə keçirilən tədbirdə Qazi Universiteti İqtisadiyyat vəİdarəetmə elmlər fakültəsinin dekanı, professor, doktor Kadir Arıçı çıxış edərək dünyada türk insanını “gündəlikyaşamağa alışdırma” layihəsinin olduğu iddiasında bulunub.Bunun beynəlxalq layihə olduğunu deyən Arıçı bunun arxasında “Türkiyəni bölgəsəl lider olmaqdançıxarma”, “Açıq bazar halına gətirmə” niyyətlərinin və “Tarixi səlibçi düşüncəsi”nin olduğunu vurğulayıb.Türkiyədə 1920-ci il şərtlərinin yenidən yaradılmağa başladıldığını söyləyən dekan hazırda Amerika və Avropatərəfdarlarının istehsal olunmağa başladıldığını açıqlayıb: “Türk insanının insanlığa qarşı verə bilməyəcəyi heçbir hesab yoxdur. Tarixi mütəxəssislər araşdırmalı, ortaya çıxarmalıdırlar. Türklər Anadoluda irqçilik həyatakeçirmiş olsaydılar, indi bu torpaqlarda başqa irqlərdən, millətlərdən bir nəfər də olsa, yaşaya bilərdi? Buermənipərəst təbliğatı aparanlar erməninin dostu deyil. Bu təbliğat başqa yerlərdə layihələndirilir. Bizimüzüntümüz isə Türkiyədəki qafil, cahil şəxslərlə bağlıdır. Çnki “ermənidən üzr istəyək” deyən adam ya qafildir,ya tarixi bilmir, ya da xaindir”.Türkiyə Tarix Qurumunun keçmiş rəhbəri, professor, doktor Yusif Halacoğlu ölkəsində bir ziyalıproblemi və dünya dövlətlərinin maraqları baxımından isə “türk problemi” olduğunu bildirib. Yusif Halacoğluerməni məsələsilə bağlı geniş araşdırma həyata keçirilməsini, bu məsələ ilə bağlı ictimaiyyətinməlumatlandırılmasını və siyasətçilərin də məsələyə çözüm gətirməsinin vacibliyinə toxunub. Professorömürləri boyu Osmanlı arxivlərinə daxil olmayan, araşdırma aparmayan, Osmanlı dili haqqında bilməyəninsanların indi “üzr istəyirəm” kampaniyasına başlatdıqlarını deyib. O, seminarda ABŞ və Avropadakıarxivlərdən topladığı materiallar əsasında “Erməni probleminin gerçəkləri nədir?” adlı məruzəylə çıxış edib.Halacoğlu 1915-ci ildə Osmanlı dövlətinin teleqraf müdirinin erməni olduğunu, erməni terror dəstələrininİtaliyadan alınan silahları gizlincə Anadoluya gətirməsi, Yunanıstanın Suriyadakı erməni dəstələrinə silahgöndərməsi haqqında sənədlərin olduğunu təsdiqləyən slaydları iştirakçılara göstərib. Osmanlı dövlətinierməniləri sürgün etməyə məcbur edən onların xəyanətkarlığı, erməni terror dəstələrinin türklərə qarşıtörətdikləri qətliamlar, soyqırım hadisələri idi. Rusiyanın hücumu ərəfəsində erməni xəyənətkarlığıyla üzləşənOsmanlı özünün erməni vətəndaşlarını təhlükəsizlik məqsədiylə ölkənin bir vilayətindən digər tərəfinəköçürməyə məcbur qalıb.Osmanlı dövlətinin hətta tehcir (sürgün) zamanı vilayətlərə nağd pul göndərdiyini deyən YusifHalacoğlu “Allah eşqinə, yox etmək istədiyiniz bir millətə niyə pul verirsiniz ki?” - söyləyib. Ermənilərin“Deyrizara (çölə) sürüldük” dedikləri 1915-ci ilə aid fotoşəkli göstərən Halacoğlu həmin yerin Fərat çayı sahiliolduğunu bildirib. O, ermənilərin “Daxiliyyə naziri Tələt” imzalı saxta sənədlər hazırladıqlarını, guya bununlaqondarma soyqırımı sübuta yetirdiklərini deyən tarixçi Osmanlı dövlətinin naziri Tələt Paşanın belə şəkildəimza atmadığını, yalnız “Nazir Tələt” imzasıyla sənədləri təsdiqlədiyini bildirib. Bundan başqa, HalacoğuOsmanlı dövlətinin rəsmi sənədlərinin ən yuxarı hissəsində “lillah” anlamı verən bir işarənin əks olunduğunu,amma ermənilərin istinad etdiyi saxta sənədlərdə bunun yer almadığını açıqlayıb. Sürgün zamanı bəzi qruplarınermənilərə hücum etdiyinə görə Osmanlı dövlətinin 1673 nəfəri “Divani-Hərbə” göndərdiyini söyləyən alimhətta bəzilərinin 1915-ci ildə mühakimə olunduqlarını, bəzilərinin edam, bəzilərinin isə həbsləcəzalandırıldıqlarını deyib: “Beynəlxalq sənədlərə görə, bir dövlət günahkarları hadisə baş verən tarixdəcəzalandırmışsa, həmin hadisəyə heç bir şəkildə soyqırım deyə bilməzsiniz”. Qarsın Dərəcik kəndində 476nəfərin samanlıqda yandırılaraq qətlə yetirildiyini, erməni və rusların 1915-ci ilin 15 mayında Vanda qətliamhəyata keçirdiklərini, 80 min nəfəri öldürdüklərini açıqlayan Halacoğlu qadınların namuslarını qorumaq üçünözlərini Van gölünə atıb intihar etdiklərini bildirib: “Bəs bizim ziyalılar bundan xəbərdar deyilmi? Xəbərdardeyilsə, ziyalı deyil. Yox xəbərdarlarsa və yenə belə bir ermənipərəst kampaniya aparırlarsa, yenə də ziyalıdeyillər. Yəni hər yöndə ziyalı deyillər. Hər kəsin Türkiyə Cümhuriyyətini ayaqda tutma məsuliyyəti vardır”.Keçmiş nazirlərdən Həsən Cəlal Gözəl də Osmanlı dövlətindən öncə də erməni və türklərin Anadolucoğrafiyasında birlikdə yaşadıqlarını anladıb. Selcuqlu dövlətinin erməniləri Bizansın soyqırımından,hücumundan qoruduğunu xatırladan keçmiş nazir qeyri müsəlmanların arasında ermənilərin türklərlə birgəyaşayan ən hüzurlu topluluqlardan olduğunu söyləyib. Həsən Cəlal Gözəl XIX əsrdə orta təhsil səviyyəsindəTürkiyədə 2 minə yaxın, türk məktəblərinin sayının isə 64 olduğunu xatırladıb. Hazırda Türkiyədə 70 minErmənistan vətəndaşının yaşadığını və onlara qarşı heç bir ayrı-seçkilik yapılmadığını deyən Həsən Cəlal Gözəl122