CzÄÅÄ I - Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki
CzÄÅÄ I - Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki CzÄÅÄ I - Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki
III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Bliskie Naturze Kształtowanie Dolin Rzecznych”Rajgród, 7-9.06.2004 r.powinna być stosowana w ostateczności (Słomiński 1963), a w tym wypadku powoduje onadodatkowo degradację gleby.Jak wykazywano w ekspertyzach (Zawistowski i in. 1979) gleby mineralnewystępujące na tym terenie są poniżej średniej żyzności, odznaczają się małą retencją wodną irównocześnie dużą przepuszczalnością oraz małą przewodnością kapilarną podłoża. Glebymułowe oraz mineralno-organiczne (mursze, czarne ziemie) na znacznej przestrzeni są płytkopodścielone piaskami luźnymi o dużej przepuszczalności i małej zdolności podsiąkowej.Obawiano się w ekspertyzie Zawistowskiego (l.c.), by drenaż nie doprowadził do obniżeniapoziomu tzw. wód zawieszonych w glebie na głębokość niedostępną dla korzeni roślin(Eagleson 1978). Gleby mineralne np. mady piaszczyste w wyniku nadmiernego odwodnieniaszybko tracą dotychczas nagromadzoną substancję organiczną i przeobrażąją się w mineralnemałopróchnicze gleby, okresowo suche.W sąsiedztwie kanału dawnej Branki, w okolicach mostu pod Skowronnem Górnym,łąki na nadmiernie przesuszonych glebach nie dają oczekiwanych plonów. Znaczneprzestrzenie pokryte są bezwartościowymi rolniczo roślinami, cieniutka powierzchniowawarstewka żyźniejszych namułów została w wielu miejscach zniszczona i wyłania się spodniej piasek. Łąki są tak suche, że latem 1994 r. spłonęło kilkadziesiąt hektarów. Obszar tenprzed melioracją pokrywały podmokłe łąki i bagna o dużej wartości przyrodniczej. W trakciemelioracji rzekę Brankę (Struga Podłęska) nawadniającą ten teren ujęto w bardzo głębokidrenujący nadmiernie kanał. Zamykające go jazy, które prawdopodobnie miały zapewnićwłaściwe nawodnienie tego obszaru, są cały czas otwarte.Podobnie wydaje się być w zachodnim basenie rozlewisk. Planuje się budowękolejnych kanałów i ujęć wody w celu nawodnienia z kolei nadmiernie przesuszonego terenu,tymczasem niektóre kanały nawadniające zachodni basen w ciągu kilku lat uległy prawiecałkowitemu zaczopowaniu piachem. Lokalne rolnictwo znajduje się na poziomie średniointensywnym a miejscowa ludność w coraz większym stopniu czerpie dochody z działalnościpozarolniczej. Produkcyjność mleka jest niska, co wynika z prymitywnego żywieniainwentarza. Mały wskaźnik skupu mleka i żywca wołowego był i pozostał ważnymczynnikiem ograniczającym produkcję zwierzęcą. Pociągnęło to za sobą niedostatecznewyposażenie w budynki inwentarskie, niska jakość bydła. W obszarze Delty Środkowejwystępuje obecnie niskie zapotrzebowanie na tereny rolnicze.4. Plan zagospodarowania przestrzennego zlewni rzeki Nidy
III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Bliskie Naturze Kształtowanie Dolin Rzecznych”Rajgród, 7-9.06.2004 r.Plan zagospodarowania przestrzennego obszaru objętego renaturyzacją zlewni Nidy iterenów będących w zasięgu skutków tej renaturyzacji musi być podporządkowany celowinadrzędnemu zmierzającemu do przywrócenia i zachowania równowagi przyrodniczej ikorzyści wynikających z tego faktu tzn. utrzymania unikatowych wartości środowiska w skaliregionu, kraju, Europy.Wytyczne ochrony przyrodniczej i hydrotechnicznej będą podstawą określenia zasadzagospodarowania przestrzennego, dostosowanych do priorytetów funkcjonalnych tegoobszaru i wiążących się ze sposobem użytkowania wraz z określoną siecią infrastrukturydrogowej i medialnej aktywizującej lub ograniczającej dostęp do poszczególnych rodzajówśrodowiska przyrodniczo-kulturowego.Celem w tym zakresie jest modelowe dochodzenie do rozwiązań zapewniających realizacjęprogramu, którego finalnym rezultatem będą potwierdzone przez określone grupybeneficjentów korzyści w sferze kulturowej, ekonomicznej i cywilizacyjnej.W sensie fizycznym, poza budowlami inżynieryjnymi niezbędnymi dla procesu renaturyzacjizlewni Nidy pojawiają się nowe elementy pokrycia terenu związane z sieciami drógkołowych, pieszych, ścieżek i szlaków turystycznych, tras rowerowych, konnych, całegozaplecza w dziedzinie agroturystyki, edukacji, zaplecza związanego ze specjalistycznymizainteresowaniami przyrodniczymi, badaniami naukowymi, miejscami doświadczeńwynikającymi z unikatowych, oryginalnych cech środowiska obszaru zlewni.Do zadań projektowych będą również należeć decyzje co do granic urbanizacji, jej charakterui skutków, zakresu przekształceń własnościowych, wykupu terenów chronionych lubniezbędnych pod kątem koniecznych inwestycji.Ostatecznym rezultatem będzie zbudowanie i uruchomienie kluczowych elementów tegoprogramu rozłożone w czasie i realizowane wg. przyjętych etapów zależnych od potencjałuśrodków pomocowych, zaangażowania własnych środków kapitałowych, nakładu pracyśrodowisk i samorządów lokalnych.Program musi generować w sferze materialnej źródła dochodów, miejsca pracy w aspekciespołecznym (socjalnym), równoważyć popyt na funkcje szeroko pojętej rekreacji, powinienbudować nową świadomość o możliwości korzystania z unikalnych cech regionu.Generalnie program, poza inwestycjami z zakresu renaturyzacji zlewni Nidy, mającymi wwiększości charakter inżynieryjnych budowli (wały, mosty, przepusty), a także działańzwiązanych z uzupełnieniem stanu przyrodniczego, np. w sferze zalesień, będzie obejmowałtakże istniejące i nowe obiekty i zespoły funkcjonalne jak:1. Istniejące struktury osiedleńcze - skorygowane ewentualnie granice zabudowy),
- Page 2 and 3: III Ogólnopolska Konferencja Nauko
- Page 4 and 5: III Ogólnopolska Konferencja Nauko
- Page 6 and 7: III Ogólnopolska Konferencja Nauko
- Page 10: III Ogólnopolska Konferencja Nauko
III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Bliskie Naturze Kształtowanie Dolin Rzecznych”Rajgród, 7-9.06.2004 r.powinna być stosowana w ostateczności (Słomiński 1963), a w tym wypadku powoduje onadodatkowo degradację gleby.Jak wykazywano w ekspertyzach (Zawistowski i in. 1979) gleby mineralnewystępujące na tym terenie są poniżej średniej żyzności, odznaczają się małą retencją wodną irównocześnie dużą przepuszczalnością oraz małą przewodnością kapilarną podłoża. Glebymułowe oraz mineralno-organiczne (mursze, czarne ziemie) na znacznej przestrzeni są płytkopodścielone piaskami luźnymi o dużej przepuszczalności i małej zdolności podsiąkowej.Obawiano się w ekspertyzie Zawistowskiego (l.c.), by drenaż nie doprowadził do obniżeniapoziomu tzw. wód zawieszonych w glebie na głębokość niedostępną dla korzeni roślin(Eagleson 1978). Gleby mineralne np. mady piaszczyste w wyniku nadmiernego odwodnieniaszybko tracą dotychczas nagromadzoną substancję organiczną i przeobrażąją się w mineralnemałopróchnicze gleby, okresowo suche.W sąsiedztwie kanału dawnej Branki, w okolicach mostu pod Skowronnem Górnym,łąki na nadmiernie przesuszonych glebach nie dają oczekiwanych plonów. Znaczneprzestrzenie pokryte są bezwartościowymi rolniczo roślinami, cieniutka powierzchniowawarstewka żyźniejszych namułów została w wielu miejscach zniszczona i wyłania się spodniej piasek. Łąki są tak suche, że latem 1994 r. spłonęło kilkadziesiąt hektarów. Obszar tenprzed melioracją pokrywały podmokłe łąki i bagna o dużej wartości przyrodniczej. W trakciemelioracji rzekę Brankę (Struga Podłęska) nawadniającą ten teren ujęto w bardzo głębokidrenujący nadmiernie kanał. Zamykające go jazy, które prawdopodobnie miały zapewnićwłaściwe nawodnienie tego obszaru, są cały czas otwarte.Podobnie wydaje się być w zachodnim basenie rozlewisk. Planuje się budowękolejnych kanałów i ujęć wody w celu nawodnienia z kolei nadmiernie przesuszonego terenu,tymczasem niektóre kanały nawadniające zachodni basen w ciągu kilku lat uległy prawiecałkowitemu zaczopowaniu piachem. Lokalne rolnictwo znajduje się na poziomie średniointensywnym a miejscowa ludność w coraz większym stopniu czerpie dochody z działalnościpozarolniczej. Produkcyjność mleka jest niska, co wynika z prymitywnego żywieniainwentarza. Mały wskaźnik skupu mleka i żywca wołowego był i pozostał ważnymczynnikiem ograniczającym produkcję zwierzęcą. Pociągnęło to za sobą niedostatecznewyposażenie w budynki inwentarskie, niska jakość bydła. W obszarze Delty Środkowejwystępuje obecnie niskie zapotrzebowanie na tereny rolnicze.4. Plan zagospodarowania przestrzennego zlewni rzeki Nidy
Change language