Mars 2010 - Gazeta "Korça"

Mars 2010 - Gazeta "Korça" Mars 2010 - Gazeta "Korça"

gazeta.korca.com
from gazeta.korca.com More from this publisher
12.07.2015 Views

8-K o r ç a-mars 2010EDHE NJË HERË PËR FOTOGRAFIN SHQIPTARO-AMERIKAN GEORGE D. BORIAKristaq BALLIOpinioni publik shqiptar,veçanërisht aikulturor, është bërë iditur me muzeun më tëri shqiptar, atë të ArtitOriental "Bratko" tëvendosur në qytetin eKorçës, si dhe mekrijuesin e tij, GeorgeDimitri Boria.1 Pamjetbefasuese e të veçantatë këtij institucioni janëeksponatet dhe objektetqë paraqiten aty eqë i përkasin kulturavedhe arteve të disavendeve e kombevenga Lindja e Largët 2,pak të njohura përMërgimtariTë dhënat biografiketregojnë se G. D. Boria,si shumë korçarë tëtjerë, ka shkuar nëShBA që në moshërinore 4 dhe, shumëshpejt, duhet t'i jetëkushtuar e përveshurmësimit të gjuhësangleze dhe arsimimit eedukimit profesional.Riosh nga një familjetradicionale korçare,optimist, kureshtar,energjik, guximtar derinë kokëshkrepje, sedërtar,stoik e sfidues ietur deri në aventurë,intuitiv e pragmatist përt'u orientuar në situatatë panjohura në atëshoqëri të madhe prodhimie konsumi, aipublikun shqiptar, siedhe mënyra se siështë ngritur ai, pra qëndërtesa dhe gjithëobjektet e ekspozuaranë vitrinat e tij janë fruti një akti shembullorhuman, atdhetar, qytetare filantropik ngashqiptaro-amerikaniGeorge Dimitri Boria3,i cili ia kushtoi e dhuroiato vendlindjes së tij,qytetit të Korçës. G. D.Boria bëhet kështuvijuesi i traditës sëdalluar të shekujvepozicionohet shumëshpejt dhe merr frenate jetës për ta komanduaratë drejt ambicjeveëndërrimtare.Falë edhe prirjeve të tijartistike në pikturë emuzikë, ai studion nëdisa kolegje apoXIX-XX, atë të dhurimite altruizmit, që qytetarëtkorçarë e kanëkultivuar shpesh si njëalternativë prosperiteti eqytetërimi human tëvendlindjes dhe atdheuttë tyre.shkolla të tjera artistike5dhe, ndoshta, pas tyre,fillon punën e tij siteknicien në filmatKrahas veprave eeksponateve muzeoreqë iu përkasin disashekujve të mijëvjeçarittë kaluar, në mjediset etij ekspozohet, gjithashtu,një koleksion merreth 90 fotografi tëdimensionevemesatare, punë tëBorias, të cilat, nëkrahasim me objektet etjera rrezëlluese, parakalojnësi pa u vënë re.Por, po të përqëndroheshme vëmendjenë to, pasi mësondisa detaje kryesorehistorike, pasi lexonedhe diçiturat, kureshtjai kapërxen kufijtëekspozicionalë dhe tëtundon me idenë se,pas atyre dhjetra fotografivemund të fshihetnjë dimension e kontributtjetër, jo dhe aqmodest.Bash këtij profili prejvizatimorë të kompaniveHollivudiane6 dhe,më pas, vijon profesionine fotografit përnjë periudhë shumëvjeçare.Gjatë viteve '30ai shoqëron, gjithashtu,vaporë turistikë amerikanësi artist siluetash7dhe instrumentist muzikorme mandolinë (aikishte një mandolinëGibson)8 dhe gjatëfotografi të një hierarkietë epërme synont'i dedikohet ky shkrimqë, bashkë me të tjerët,e plotëson përfytyriminrreth portretit tëspikatur human tëGeorge D. Borias.kësaj kohe ai hap edhestudion e tij fotografikenë Los Anxhelos CA.Duhet t'i jetë kushtuartërësisht fotografisënga fundi i viteve '30,duke hapur edhe studione tij në Uashington,ku ai u bë injohur e i kërkuar,sidomos nga shqiptarët.Të rëndësishmepër t'i theksuar duken,gjithashtu, dy fakte tëkësaj periudhe: së pariqë ai, krahas punës sëtij private ka qenë edheanëtar i stafeve redaksionaletë disa gazetavee revistave periodiketë kohës10, si dhefakti tjetër që, gjatëkëtyre viteve, ai ështënjohur me Gjon Milin- fotografin tjetër tëfamshëm korçar endetë paafirmuar, me tëcilin ishte moshatar11Ushtrimi i profesionittë fotografit do tëpërcaktonte më tej tëardhmen e jetës së tijpër më shumë se dydekada dhe do të ishteetapa më intensive dhemë prodhimtare eaktivitetit të tij profesionale intelektual, ecila shënon, pa dyshim,edhe një kapitulltë çmuar në historinëe fotografisë shqiptaredhe asaj ndërkombëtare.Vijon në faqen 12

9-K o r ç a-mars 2010Iu përgjigjemi pyetjeve të lexuesveç’është Mafia?....MAFIA!Iu përgjigjemi pyetjeve të lexuesveç’është Mafia?....Vijon nga numri i kualuarRitualet dhe kodete sjelljesCeremoniaPas arrestimit të tij,Giovanni Brusca e kapërshkruar ceremoninëmafioze në të cilën aiishte bërë zyrtarisht njëanëtar i plotë i “CosaNostra”. Në vitin 1976 aiishte i ftuar në njëbanket. Ai u çua në njëdhomë, ku disa mafiozëishin ulur rreth njëtavolinë mbi të cilën u ulnjë pistoletë, një kryq dhenjë imazh i shenjtë. Atavunë në pikëpyetjeangazhimin e tij dhendjenjat e tij në lidhje mekriminalitetin dhe vrasjen.Kur ai e pohoi vetëatë, atëherë SalvatoreRiina, bosi më i fuqishëmi “Cosa Nostra, ka marrënjë gjilpërë dhe shpoigishtin e Brusca-s.Brusca njollosi megjakun e tij imazhin eshenjtë, të cilin ai embante në duart e tij.Ndërkohë që Bruscambante në duar imazhine shenjtë të gjakosur,Riina i tha atij: “Nëse jutradhtoni Cosa Nostra,mishi yt do të digjet si kyshenjt.”PrezantimetNjë mafioz nuk supozohetqë ta prezantojë veten nënjë mafioz tjetër. Nëse aikërkon të krijojë njëmarrëdhënie, ai duhet tëkërkojë një të tretë, njëmafioz tjetër të njohur,për ti prezantuar ata menjëri-tjetrin. Ky ndërmjetësmund të garantojse as njëri nga të dy nukështë një mashtrues. Kjotraditë ndiqet me përpikmëri:kur mafioziIndelicato Amedeo ukthye në Sicili pasveprimtarisë të tij nëAmerikë, ai nuk mund tëvendosë vetë për t’iuprezantuar babai tëmafies në Sicili, por duhejtë priste për një ndërmjetësnga Amerika që enjihnin për të ardhur nëSicili dhe për ta prezantuaratë.duhet të jetë e vërtetë.kontratave publike dheprivate. Për të fituarkontratat për kompanitëqë ata kontrollojnëshpesh mafiozët përdorindhunë. Ata rrallë menaxhojnëbizneset e këtyrekompanive, por kontrollojnëata duke marrë njëpjesë të fitimeve të tyre,zakonisht përmes pagesave.Krimet e ndaluarDisa lloje të veçantakrimesh janë të ndaluarapronës, ndërsa sulmi fizik nga “Casa Nostra”, ngaDhjetë urdhëresat 9.Paraja nuk mund të është më i rrallë. Në Sicili, antarët e saj, ose kriminelëbrenda teritorit. NëNë nëntor 2007 policia përvetësohet në qoftë se paratë që paguhen përsiçiliane ka raportuar të ajo i takon të tjerëve ose këtë mbrojtje njihen si përgjithësi mafiozët janëketë gjetur një listë me familjeve të tjera.“Dhjetë urdhëresat” në 10.Njerëzit të cilët nuk“pizzo”, (zhvatje parash). të ndaluar të kryejnëkrime si vjedhje.strofullën e shefit të mund të jenë pjesë e Trafikimi i drogës Rrëmbimi, gjithashtumafias Salvatore Lo “Cosa Nostra” janë: Sicilia është një qendër e është i ndaluar. KëtoPiccolo. Ato mendohen të çdokush që ka një të madhe në tregtinë ndërkombëtarekrime janë të ndaluaratë drogës. Në edhe nga jo antarët ejenë udhëzimet se si të afërm të ngushtë mejesh një mafioz i mirë, i policinë, dikush që ka vitin 2003, Mafia siçiliane “Casa Nostra”, sepserespektueshëm dhe i një të afër tradhëtar në vlerësohet të ketë bërë tërheq vëmendjen enderuar.familje, të gjithë ata që rreth 8 miliard euro popullit dhe policisë. Këto1.Askush nuk mund ta sillen keq dhe nuk i përmes trafikut të drogës. rregulla shpesh janëparaqesë veten direkt mbrojnë vlerat morale. Trafiku i armëve shkelur me, ose pa lejënnë një tjetër mafioz. Aktivitetet kriminale Në vitin 2003, Mafia e kryemafiozit.Duhet të jetë një personi tretë për ta bërë atë.Mbrojtja ekriminelëvesiçiliane vlerësohet tëketë bërë një shumë tëMafia moderne nëItali2.Kurrë mos shiko Është vlerësuar që kostoja madhe prej • 1.5 miliard Bosët e burgosur janëgratë e miqve. e Mafias siçiliane për me trafikimin e armëve. aktualisht subjekt i3.Asnjëherë mos u tako mbrojtjen e kriminelëve Dhënia e fajdeve kontrolleve të ashpra nëme policët.kushton 10 bilion euro në Në një botim të vitit 2007, kontaktet e tyre me botën4.Mos shkoni në bare vit gjë kjo që i kushton shoqata italiane e biznesit e jashtme, që kufizojnëdhe klube.shumë ekonomisë siciliane.të vogël “Confesercenti” aftësinë e tyre për tëRreth 80% e bizne-ka raportuar se, rreth drejtuar operacionet e5.Gjithmonë duhet tëjesh në dispozicion për seve siciliane paguajnë 25,2% e bizneseve siciliantyre nga prapa hekuravejanë në borxhe të sipas neni 41-bis të“Cosa Nostra”, është para për mbrojtjen enjë detyrim - edhe nëse “Cosa Nostrës”. Pagesat fajdexhinjve, që kanë regjimit të burgut.gruaja juaj është gati të mujore mund të variojnë mbledhur rreth • 1.4 Antonino Giuffrè - njëlindë.nga • 200 për një dyqan të miliardë në vit nga shok i ngushtë i6.Takimet duhen absolutishtvogël ose bar në 5.000 • pagesat.Provencano, u penduatë respektohen. për një supermarket. Kontrolli i kontratave menjëherë pas kapjes së7.Gratë duhet të trajtohenBiznese të cilët refuzojnë Mafia siciliane në Itali tij në vitin 2002.me respekt. të blejnë këtë mbrojtje besohet të ketë një Në një marrëveshje të8.Kur të pyesin për çdo ngacmohen shpesh duke mbledhje mbi • 6.5 miliard fshehtë u vendos shfuqizimiinformacion, përgjigjia shkaktuar dëme i nenit 41 bis, të nëpërmjet kontrollit tënëkëmbim për mbështetjezgjedhore në Sicili.Megjithatë, deklaratat eGiuffrè nuk janë konfirmuarende. Parlamentiitalian, ka përforcuardispozitat e ligjit 41 bis, icili do të përfundojë në2002, por është zgjaturpër katër vjet dhe shtrihetedhe në krime të tjera, tëtilla si terrorizmi.Megjithatë, sipas një prejrevistave kryesore tëItalisë, L’Espresso, 119mafiozë - një e pesta e tëburgosur nën regjimin eligjit 41- janë lëshuar mbibaza individuale. Grupi itë drejtave të njeriut“Amnesty International”ka shprehur shqetësiminse ligji 41-bis duhet që nëdisa raste të mos arrije në“trajtime mizore, çnjerëzor,ose poshtërues”për të burgosurit.Përveç Salvatore Lima,të përmendur më lart,politikani dhe gjyqtari iGjykatës së Lartë kanëqenë prej kohësh tëdyshuar se kanë lidhjeme Mafian.Nga fundi i viteve 1990,e dobësuar “CosaNostra” duhet ti japë njëpjesë të madhe të tregtisësë paligjshme të drogësorganizatës së krimit enjohur si “Ndrangheta”nga Kalabria. Në 2006,kjo e fundit u vlerësua përtë kontrolluar 80% tëimportit të kokainës nëEvropë.Vijon në numrin e ardhshëm

9-K o r ç a-mars <strong>2010</strong>Iu përgjigjemi pyetjeve të lexuesveç’është Mafia?....MAFIA!Iu përgjigjemi pyetjeve të lexuesveç’është Mafia?....Vijon nga numri i kualuarRitualet dhe kodete sjelljesCeremoniaPas arrestimit të tij,Giovanni Brusca e kapërshkruar ceremoninëmafioze në të cilën aiishte bërë zyrtarisht njëanëtar i plotë i “CosaNostra”. Në vitin 1976 aiishte i ftuar në njëbanket. Ai u çua në njëdhomë, ku disa mafiozëishin ulur rreth njëtavolinë mbi të cilën u ulnjë pistoletë, një kryq dhenjë imazh i shenjtë. Atavunë në pikëpyetjeangazhimin e tij dhendjenjat e tij në lidhje mekriminalitetin dhe vrasjen.Kur ai e pohoi vetëatë, atëherë SalvatoreRiina, bosi më i fuqishëmi “Cosa Nostra, ka marrënjë gjilpërë dhe shpoigishtin e Brusca-s.Brusca njollosi megjakun e tij imazhin eshenjtë, të cilin ai embante në duart e tij.Ndërkohë që Bruscambante në duar imazhine shenjtë të gjakosur,Riina i tha atij: “Nëse jutradhtoni Cosa Nostra,mishi yt do të digjet si kyshenjt.”PrezantimetNjë mafioz nuk supozohetqë ta prezantojë veten nënjë mafioz tjetër. Nëse aikërkon të krijojë njëmarrëdhënie, ai duhet tëkërkojë një të tretë, njëmafioz tjetër të njohur,për ti prezantuar ata menjëri-tjetrin. Ky ndërmjetësmund të garantojse as njëri nga të dy nukështë një mashtrues. Kjotraditë ndiqet me përpikmëri:kur mafioziIndelicato Amedeo ukthye në Sicili pasveprimtarisë të tij nëAmerikë, ai nuk mund tëvendosë vetë për t’iuprezantuar babai tëmafies në Sicili, por duhejtë priste për një ndërmjetësnga Amerika që enjihnin për të ardhur nëSicili dhe për ta prezantuaratë.duhet të jetë e vërtetë.kontratave publike dheprivate. Për të fituarkontratat për kompanitëqë ata kontrollojnëshpesh mafiozët përdorindhunë. Ata rrallë menaxhojnëbizneset e këtyrekompanive, por kontrollojnëata duke marrë njëpjesë të fitimeve të tyre,zakonisht përmes pagesave.Krimet e ndaluarDisa lloje të veçantakrimesh janë të ndaluarapronës, ndërsa sulmi fizik nga “Casa Nostra”, ngaDhjetë urdhëresat 9.Paraja nuk mund të është më i rrallë. Në Sicili, antarët e saj, ose kriminelëbrenda teritorit. NëNë nëntor 2007 policia përvetësohet në qoftë se paratë që paguhen përsiçiliane ka raportuar të ajo i takon të tjerëve ose këtë mbrojtje njihen si përgjithësi mafiozët janëketë gjetur një listë me familjeve të tjera.“Dhjetë urdhëresat” në 10.Njerëzit të cilët nuk“pizzo”, (zhvatje parash). të ndaluar të kryejnëkrime si vjedhje.strofullën e shefit të mund të jenë pjesë e Trafikimi i drogës Rrëmbimi, gjithashtumafias Salvatore Lo “Cosa Nostra” janë: Sicilia është një qendër e është i ndaluar. KëtoPiccolo. Ato mendohen të çdokush që ka një të madhe në tregtinë ndërkombëtarekrime janë të ndaluaratë drogës. Në edhe nga jo antarët ejenë udhëzimet se si të afërm të ngushtë mejesh një mafioz i mirë, i policinë, dikush që ka vitin 2003, Mafia siçiliane “Casa Nostra”, sepserespektueshëm dhe i një të afër tradhëtar në vlerësohet të ketë bërë tërheq vëmendjen enderuar.familje, të gjithë ata që rreth 8 miliard euro popullit dhe policisë. Këto1.Askush nuk mund ta sillen keq dhe nuk i përmes trafikut të drogës. rregulla shpesh janëparaqesë veten direkt mbrojnë vlerat morale. Trafiku i armëve shkelur me, ose pa lejënnë një tjetër mafioz. Aktivitetet kriminale Në vitin 2003, Mafia e kryemafiozit.Duhet të jetë një personi tretë për ta bërë atë.Mbrojtja ekriminelëvesiçiliane vlerësohet tëketë bërë një shumë tëMafia moderne nëItali2.Kurrë mos shiko Është vlerësuar që kostoja madhe prej • 1.5 miliard Bosët e burgosur janëgratë e miqve. e Mafias siçiliane për me trafikimin e armëve. aktualisht subjekt i3.Asnjëherë mos u tako mbrojtjen e kriminelëve Dhënia e fajdeve kontrolleve të ashpra nëme policët.kushton 10 bilion euro në Në një botim të vitit 2007, kontaktet e tyre me botën4.Mos shkoni në bare vit gjë kjo që i kushton shoqata italiane e biznesit e jashtme, që kufizojnëdhe klube.shumë ekonomisë siciliane.të vogël “Confesercenti” aftësinë e tyre për tëRreth 80% e bizne-ka raportuar se, rreth drejtuar operacionet e5.Gjithmonë duhet tëjesh në dispozicion për seve siciliane paguajnë 25,2% e bizneseve siciliantyre nga prapa hekuravejanë në borxhe të sipas neni 41-bis të“Cosa Nostra”, është para për mbrojtjen enjë detyrim - edhe nëse “Cosa Nostrës”. Pagesat fajdexhinjve, që kanë regjimit të burgut.gruaja juaj është gati të mujore mund të variojnë mbledhur rreth • 1.4 Antonino Giuffrè - njëlindë.nga • 200 për një dyqan të miliardë në vit nga shok i ngushtë i6.Takimet duhen absolutishtvogël ose bar në 5.000 • pagesat.Provencano, u penduatë respektohen. për një supermarket. Kontrolli i kontratave menjëherë pas kapjes së7.Gratë duhet të trajtohenBiznese të cilët refuzojnë Mafia siciliane në Itali tij në vitin 2002.me respekt. të blejnë këtë mbrojtje besohet të ketë një Në një marrëveshje të8.Kur të pyesin për çdo ngacmohen shpesh duke mbledhje mbi • 6.5 miliard fshehtë u vendos shfuqizimiinformacion, përgjigjia shkaktuar dëme i nenit 41 bis, të nëpërmjet kontrollit tënëkëmbim për mbështetjezgjedhore në Sicili.Megjithatë, deklaratat eGiuffrè nuk janë konfirmuarende. Parlamentiitalian, ka përforcuardispozitat e ligjit 41 bis, icili do të përfundojë në2002, por është zgjaturpër katër vjet dhe shtrihetedhe në krime të tjera, tëtilla si terrorizmi.Megjithatë, sipas një prejrevistave kryesore tëItalisë, L’Espresso, 119mafiozë - një e pesta e tëburgosur nën regjimin eligjit 41- janë lëshuar mbibaza individuale. Grupi itë drejtave të njeriut“Amnesty International”ka shprehur shqetësiminse ligji 41-bis duhet që nëdisa raste të mos arrije në“trajtime mizore, çnjerëzor,ose poshtërues”për të burgosurit.Përveç Salvatore Lima,të përmendur më lart,politikani dhe gjyqtari iGjykatës së Lartë kanëqenë prej kohësh tëdyshuar se kanë lidhjeme Mafian.Nga fundi i viteve 1990,e dobësuar “CosaNostra” duhet ti japë njëpjesë të madhe të tregtisësë paligjshme të drogësorganizatës së krimit enjohur si “Ndrangheta”nga Kalabria. Në 2006,kjo e fundit u vlerësua përtë kontrolluar 80% tëimportit të kokainës nëEvropë.Vijon në numrin e ardhshëm

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!