Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy

Otyłość i choroby związane z nadwagąObesity and Obesity-related Diseasesmgr. farm. Maria Wojtanowska-RzytkiKatedra i Zakład ToksykologiiŚląskiego Uniwersytetu Medycznego w SosnowcuKierownik placówki: prof. dr hab. Jerzy KwapulińskiStreszczenieOtyłość jest definiowana jako przewlekła chorobametaboliczna, charakteryzująca się zwiększeniemtłuszczowej masy ciała. Około 30 % osób w Polsceto osoby otyłe lub mające nadwagę. Niestetypomimo wielu kampanii propagujących zdrowystyl życia liczba ich stale wzrasta. Najczęstsząprzyczyną otyłości oprócz obciążeń genetycznychjest nadmierne spożywanie pokarmów bogatychw tłuszcze oraz cukry proste. Poważnym problememosób otyłych jest zwiększone ryzyko rozwojutakich chorób jak: nadciśnienie tętnicze, chorobawieńcowa, cukrzyca typu II, hiperlipidemia, kamicapęcherzyka żółciowego czy choroba zwyrodnieniowastawów. Poza tym osoby otyłe są równieżobarczone zwiększonym ryzykiem zachorowaniana raka sutka czy raka jelita grubego. Dlatego takważne jest aby jak najszybciej rozpocząć leczenieczy to pod kontrolą lekarza, czy dietetyka. Całkowitazmiana stylu życia jest istotnym czynnikiemmającym wpływ na zmniejszenie masy ciała, cowięcej liczne badania wykazały, iż obniżenie masyciała o 20 % przynosi ogromne korzyści zdrowotne.Słowa kluczowe: otyłość, redukcja masy ciałaAbstractObesity is defined as a chronic metabolic disease whichis characterized by the increase in fat body weight. About30% of women and men in Poland are obese or overweight.Unfortunately despite many campaigns whoseaim is to propagate healthy lifestyle, the number of obeseand overweight people is constantly on the increase.Next to genetic predisposition, the consumption of foodrich in fat and monosaccharides is the main reason ofobesity. Obese people are at the increased risk of arterialhypertension, coronary thrombosis, type 2 diabetes,hyperlipidaemia, cholecystolithiasis and degenerativejoint disease. Additionally, they are at the increased riskof breast cancer or large intestine cancer. Therefore thebeginning of medical treatment is so important eitherunder physician’s or dietitian’s control. Total changeof lifestyle is also a very significant factor influencingthe reduction of body weight. What is more, numerousstudies have shown that the decrease in body weight by20% results in health benefits.Key words: obesity,reduction of body weightOtyłość jako przewlekła choroba metaboliczna charakteryzującasię zwiększeniem tkanki tłuszczowej w organizmie,jest efektem utrzymującego się przez dłuższy okres czasudodatniego bilansu energetycznego tj. przewagi spożytejenergii nad energią wydatkowaną przez organizm. Oceniasię że w Polsce około 50% kobiet i mężczyzn to osoby otyłe,natomiast nadwaga występuje u około 30% zarówno kobietjak i mężczyzn.Otyłość ma poważne następstwa zdrowotne i z tegopowodu powinna być leczona tak jak każda inna choroba,natomiast nadwaga chociaż nie jest zaliczana do choróbmoże spowodować szereg zaburzeń w organizmie, a przedewszystkim może doprowadzić do powstania otyłości.Ogólnej oceny masy ciała można dokonać obliczając22 FarmaceutycznyPrzegląd Naukowywskaźnik masy ciała – BMI (Body Mass Index). BMI=masa ciała (kg)/ wzrost (m)². Norma BMI wynosi od 18,5-24,9(kg/m²).O nadwadze mówimy przy BMI wynoszącym 25-30 (kg/m²), a o otyłości stanowiącej bezwzględne wskazanie dorozpoczęcia leczenia przy BMI powyżej 30 (kg/m²).Oprócz wagi ważnym aspektem jest umiejscowienie nadmiarutkanki tłuszczowej.Oceniając rozmieszczenie nadmiaru tkanki tłuszczowejw organizmie można określić stopień zagrożenia utratyzdrowia w skutek rozwoju powikłań otyłości. Dokonujesię tego obliczając wskaźnik WHR czyli wskaźnik talia –biodra tj. stosunek obwodu talii do bioder i wyznaczająctyp otyłości. Do prawidłowego obwodu talii przykładacopyright © 2008 Grupa dr. A. R. KwiecińskiegoISSN 1425-5073