Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010 - ammk-rks.net

Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010/Raport3.2. Kualiteti i ujit të pijes dhe shëndeti publikUjërat sipërfaqësorë dhe nëntokësorë nuk janë të mbrojtur nga ndotja dhe nuk respektohen zonat e përcaktuarasanitare. Kualiteti i ujit të pa trajtuar për furnizim të popullatës dallon prej rajoni në rajon. Përmbajtja e ujëravesipërfaqësore varet edhe nga përbërja minerale e tokës nëpër të cilën rrjedh si dhe nga struktura e akuiferëve. Kyështë një problem serioz duke pasur parasysh se nuk respektohen standardet për zona sanitare. Është prioritetabsolut të themelohen mekanizmat për monitorim me qëllim të sigurimit të të dhënave të sakta mbi kualitetindhe kuantitetin e ujërave në Kosovë.Përgjegjës për monitorimin e cilësinë e ujit të pijshëm të ujësjellësve publik në Kosovë është Instituti Kombëtar iShëndetësisë Publike, i cili përcjell, kryen analizat dhe bënë raportet për përshtatshmërinë e cilësisë së ujit në bazë të rregullave.Shumica e mbetjeve bakteriologjike ndodhin në ujësjellësit e qyteteve të vogla/rurale (zakonisht në puse tëshpuara apo burime), edhe pse ka të raportuar edhe mos-përshtatshmëri të kualitetit të ujit të pijshëm (kryesishtmbetje bakteriologjike) edhe në sistemet e ujësjellësve publik.Vetëm rreth 60-70 %, e popullatës janë të kyçur në sistemin e ujësjellësit. Rreth 65 % e popullatës rurale pinëujë nga puset, ku shumica e tyre janë jo higjienike. Rreth 50 % e popullatës ka qasje në rrjetin e kanalizimit. Rastete sëmundjeve ngjitëse dhe parazitare kanë shënuar rënie të ndjeshme që nga periudha e pasluftës e deri me sot.Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike (IKSHP), rregullisht ndërmerr aktivitete me qëllim të vendosjes së njëkontrolli të shtuar mbi cilësinë e ujërave të pijshëm. Në bazë të dhënave nga monitorimi i burimeve të ujit të pijshëmnga ky institucion, konstatohet se ndotja e ujërave të pijshëm është më e madhe nga kontaminimi bakteriologjik sesa nga kontaminimin kimik. 74%-90% e ujërave të bunarëve sipas IKSHP-së janë me kontaminim fekale.Tabela 45 : Raporti i sëmundjeve ngjitëse në Kosovë sipas komunave për vitin 2009 1KOMUNA ITPR-Pneumonia Diarreja akute Varicela Dyshimi në Influencë GjithsejDEÇAN 31 2 1021 673 16SHARR 130 1 163 472 92FERIZAJI 1730 18 3926 2671 521FUSHË KOSOVË 281 14 772 1242 128GJAKOVË 37 8 260 1165 142GJILANI 791 6 2188 2535 330DRENAS 175 23 1304 1339 250BURIM 75 1 452 766 13KAÇANIK 123 4 596 656 64HANI I ELEZIT 5 913 35 57DARDANË 359 1 1988 742 101KLINË 390 3 2263 1627 166LIPJAN 371 15 1195 1287 150MALISHEVË 290 10 1999 1097 167MITROVICË 1544 10 1824 6091 284ARTANË 11 3 64 5KASTRIOT 272 8 514 738 134PEJË 752 6 1217 2498 202JUNIK 9 383 265 33PODUJEVË 881 9 1661 1891 146PRISHTINË 2149 116 4557 8742 867PRIZREN 1704 17 5009 3903 790RAHOVEC 1656 6 1390 1405 152SHTIME 161 4 479 170 28SKENDERAJ 38 10 860 1269 118THERANDË 303 2 3221 553 55VITI 57 4 1211 1226 140VUSHTRRI 212 10 590 1989 203TOTALI 14537 308 41959 47111 5354© Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës/AMMK85