Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010 - ammk-rks.net

Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010/RaportPELLGU I LEPENCIT DHE MORAVËS SË BINÇËSKomente të përgjithshme për lumenjtë e pellgjeve Lepenc dhe Morava e Binçës.Lumi Lepenc– Ky lumë ka dy burime, njëri në bjeshkën e Prevallës e tjetri në bjeshkën e Brezovicës. Që të dy kanëcilësi shumë të mirë të ujërave. Kjo gjendje vazhdon të qëndroj deri në shkarkimin e ujërave të kompanisë “Silkapor”, kuherë pas here ujin e pastër të lumit Lepenc, këto ujëra e turbullojnë tej mase. Kjo dukuri vazhdon për disa km dhe ështëprezent edhe në stacionin e dytë të monitorimit të këtij lumi i cili ndodhet para puqjes me lumin Nerodime në Kaçanik.Pas bashkimit me këtë lumë, matja bëhet në stacionin e tretë në Han të Elezit, që është stacion ndërkufitarme Republikën e Maqedonisë, ku cilësia e tij është brenda kufijve të lejueshëm.Lumi Nerodime– Ky lumë formohet nga bashkimi i disa rrjedhave të vogla ujore që burojnë në bjeshkët eJezercit, komuna e Ferizajt, me një cilësi të lartë të ujit. Në stacionin e dytë pas shkarkimeve të ujërave urbanedhe të ujërave të tjera të regjionit të Ferizajt cilësia e ujit të këtij lumi bie, duke vazhduar kështu edhe në stacionine radhës në Kaçanik para puqjes së tij me lumin Lepenc.Morava e Binçës- Monitorimi i këtij lumi bëhet duke filluar nga Morava e Binçës, pastaj në Kllokot dheUglare dhe në kufirin me Serbinë në Domorovc. Ky lumë bashkohet me Lumin e Lakuar të Dardanës. Në këtëlumë po ashtu shkarkohen të gjithë ujërat urbane dhe industriale të Vitisë, Gjilanit dhe Dardanës.Lumi i Lakuar- Ky lumë ngërthen në vete dy rrjedha. Në pikën e parë të monitorimit uji rezulton me cilësi tëlartë, përderisa në stacionin e dytë në Domorovc cilësia e ujit bie. Parametrat që rezultojnë më ndotje më të lartëjanë: turbullira, amoniaku si dhe nitritet.Interpretimi i rezultateveInterpretimin e gjendjes së nënpellgjeve të lumit Lepenc dhe Moravë e Binçës do ta paraqesim në vijim meanë të grafikoneve me vlera mesatare vjetore të secilit parametër në secilin lumë të këtyre pellgjeve.Sasia e oksigjenit të tretur (O 2tretur)- Nga grafiku vihet re tendenca në ulje e vlerave të oksigjenit të treturnë stacionet pas shkarkimit të kolektorëve të ujërave të ndotura urbane. Në rrjedhjen e sipërme ujërat janë tëpastër dhe të pasur me oksigjen. Varfërimi i lumenjve me oksigjen është pasojë e konsumit të tij pas shkarkimittë lëndëve organike, burim kryesor i të cilave janë shkarkimet urbane.Figura 35: Oksigjenit të tretur në pellgun e Lepencit dhe Morava e BinçësUji i lumit Nerodime-Gërlicë dhe lumi Morava e Binçës- Uglare, në të tri vitet rezulton me sasi më të vogëltë parametrit oksigjen i tretur dhe kjo si pasojë e shkarkimeve të ujërave urbane dhe industriale të pa trajtuaraparaprakisht. Por, sasia minimale që nuk do të duhej të jetë nën 3 mg/l nuk është tejkaluar në këtë pellg.Lumi Nerodimje-Gërlicë edhe për 2010 tregon pasqyrë të njejtë sikurse edhe tri vitet tjera, vlerë minimale6.237 mg/l, derisa vlerë maksimale tregon lumi Lumi i Lakuar- Ajnovc 11.22 mg/l.50 © Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës/AMMK