Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010 - ammk-rks.net

Gjendja e Mjedisit në Kosovë 2008-2010/Raport1.3. Profili i KosovësPozita Gjeografike- Kosova gjendet në pjesën qendrore të gadishullit Ballkanik. Shtrihet në mes të 41°50’58”dhe 43°51’42” të gjerësisë gjeografike veriore dhe 20°01’30” dhe 21°48’02” të gjatësisë gjeografike lindore.Kosova ka sipërfaqe prej 10.908 km 2 . Sipas rezultateve paraprake nga regjistrimi preliminar te realizuar nga ESKne vitin 2011, Kosova ka 1.73 milion banorë dhe dendësi mesatare prej 159 banor në km² (ne regjistrim nukjanë përfshirë komunat Leposaviq, Zubin Potok dhe Zveçan) 4 . Kufizohet me Shqipërinë (në jugperëndim), meMaqedoninë (në juglindje), me Serbinë (në lindje, veri dhe verilindje) dhe me Malin e Zi (në perëndim). Gjatësiae përgjithshme e kufirit të Kosovës me vendet fqinje është rreth 700.7 km².Relievi- Kosova është vend malor dhe me ultësira, i përbërë nga Fusha e Kosovës (me lartësi mbidetare 510-570 m) dhe Rrafshi i Dukagjinit (lartësia mbidetare 350-450 m). Lartësia mesatare mbidetare e Kosovës është810m. Pika me e ulët është 270 m, ndërsa më e larta 2656 m (Gjeravica). Në aspektin hipsometrik sipërfaqe nën300m lartësi mbidetare përfshinë vetëm 16.4 km² ( 0.2 % ) deri 1000 m shtrihen 8754 km² ( 80.7 %), prej 1000deri 2000 m 1872.3 km² ( 17 % ) dhe mbi 2000 m deri 250.6 km² ( 2.3 %). Format kryesore në relievin e Kosovësjanë: malet me 63 % dhe fushëgropat 37%.Klima - Klima është e mesme-kontinentale, me ndikim mbizotërues të klimës adriatiko-mesdhetare nëRrafshin e Dukagjinit, përmes luginës së Drinit të Bardhë, si dhe me ndikim më të vogël të klimës së ndryshuaradriatiko-egjeniane në Fushën e Kosovës. Të reshurat mesatare vjetore 596 mm. Temperaturat mesatare vjetoretë Kosovës janë 10 O C, me temperaturën e arritur minimale -27,2 dhe maksimale 39,2 5 . Faktorët lokal kryesorëqë ndikojnë në klimën e Kosovës janë: relievi, ujërat, trualli dhe bimësia.Hidrografia- Vlerësohet se Kosova ka vetëm 1600 m 3 /ujë/vit për kokë banori. Ujërat e Kosovës ndahen në 4Pellgje Lumore: Drini i Bardhë, Ibri, Morava e Binçës, dhe Lepenci. Nga territori i Kosovës në vitin me lagështimesatare rrjedhin përafërsisht 3.8 x 10 9 ujë, përkatësisht 121.2 m 3 /sec. Potenciali për energji ujore në Kosovëështë shumë i vogël dhe deri më tani shfrytëzimi i saj është mjaft modest. Kushtet topografike për ndërtimin erezervuarve artificial për mbledhjen e ujit nuk janë të përshtatshme.Rezervat e ujërave nëntokësore janë të kufizuara dhe gjenden kryesisht në pjesën perëndimore të Kosovës,ku edhe rezervat e ujërave sipërfaqësore janë më të mëdha, në krahasim me pjesën lindore me rezerva të paktadhe pjesën jug-lindore, ku nevojat për ujë janë shumë të mëdha. Kosova ka numër të vogël të liqeneve natyrore.Liqene artificiale janë Batllava, Gazivoda, Radoniqi, Përlepnica dhe Badovci, si dhe një numër i liqeneve të voglapër ujitje.Lëvizja e numrit të përgjithshëm të popullsisë dhe parashikimet- Kosova për një periudhë të gjatë kohore (mbi 25 vjeçare) ballafaqohet me mungesë të dhënave statistikore për popullsinë, kështu që përcaktimi i numrittë popullsisë bëhet kryesisht në bazë të vlerësimeve dhe parashikimeve. Numri i përgjithshëm i popullsisë sëKosovës edhe përkundër shpërnguljeve dhe trysnive të shumta ndaj saj, vazhdimisht është rritur në periudhën epas Luftës së Dytë Botërore me ritme të ndryshme. Gjatë periudhës 63 vjeçare (1948-2011) popullsia e Kosovëskishte një rritje prej 138.2%.Tabela 1: Lëvizja e numrit të përgjithshëm të popullsisë në Kosovë 1948-2011 6Viti Nr.i banorëve Komentet1948 727820 Regjistrimi1961 963988 Regjistrimi1971 1243693 Regjistrimi1981 1584440 Regjistrimi1991 1956196 Vlerësimi2002 1985000 Vlerësimi2011 1733872 Regjistrim preliminar4 Regjistrimi i popullsisë, ekonomive familjare dhe banesave në Kosovë, Rezultatet paraprake ESK 20115 Instituti Hidrometrologjik i Kosovës, 20086 Statistikat e lindjeve në Kosovë 2008, ESK 200914 © Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës/AMMK