RELIGIA I MEDIA1937), Józef Wawrzyniak (1937), Edward Przybysz (od XI 1937) 144 . „Druh” ukazywał siętrzy razy w roku. Objętość jednego numeru wahała się w granicach 24-32 stron. Naokładce znajdował się spis treści danego numeru w języku łacińskim oraz informacją,w jakim języku dany artykuł został opublikowany. Pismo miało kształt niewielkiej broszurkidrukowanej na powielaczu i było wydawane na prawach rękopisu. Od VI 1937 pismobyło wydawane z nową, ilustrowaną okładką. Stałym działem była „Chronika”. Nałamach pisma zamieszczano artykuły o tematyce teologicznej, ich autorami byli alumniSeminarium, m.in. S. Filipowicz, Mychajło Berhuk, Jazep Gaducewicz, Stanisław Czub,Wiktor Maroz, Roman Danyłewycz, Józef Bąk, Józef Wawrzyniak, Julian Gabrusiewicz,Antoni Palka, M. Klimowicz, Jan Żak, ks. Teodor Kocaba.Pismo o nieustalonym profilu wyznaniowymJedynym pismem, którego profilu wyznaniowego nie udało się ustalić autorowi to „BłagajaWiest'” („Dobra Nowina”), pismo o profilu konserwatywno-religijnym, ukazującesię w Warszawie w roku 1926. Ukazał się tylko jeden numer tego pisma 145 .Najwięcej spośród opisanych pism ukazywało się w Warszawie, Wilnie i w Łodzi.Fakt ten nie powinien dziwić nie tylko dlatego że, jak zauważył Andrzej Notkow -ski, owe miasta były ośrodkami wielkomiejskimi II Rzeczypospolitej, co czyniło je rów -nież oczywistymi ośrodkami wydawania prasy 146 . Zastanawiające jest też to, że społecznośćstaroobrzędowców, która w II Rzeczypospolitej liczyła, według różnych szacunków,50-80 tys. wiernych 147 , posiadała tylko jedno pismo. Zwraca uwagę na fakt, iżspołeczność Rosjan w ówczesnej Polsce liczyła ok. 138,7 tys. (w tym ok. 35 tys. wiernychinnego wyznania niż prawosławne: protestantów, prawosławnych oraz wyznaniamojżeszowego) 148 , podczas gdy jak już wcześniej wspomniano, w tym czasie wydawanow Polsce 24 czasopisma prawosławne w języku rosyjskim oraz 23 dla innych wyznańw tym samym języku. Porównując czytelnictwo periodyków religijnych Polaków i Rosjanw wybranym roku 1936, można stwierdzić, że dla ludności polskiej, która wedługdanych z oficjalnego spisu z 1931 roku stanowiła 20 mln. 644 tys. ludności 149 , wydawa-144 http://www.emigrantika.ru/cat2010/703-bookiv (dostęp: 3.01.2013 r.). B. Łomacz, M. Wrzeszcz, Dubnow: Encyklopedia Katolicka, R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz (red.); Lublin 1983, s. 271 (tamżebłędna informacja, jakoby redaktorami pisma byli tylko J. Hermatiuk i J. Wawrzyniak); N. H. Stokołos,Neounija jak eksperyment schidnoji polityki Watikanu w Polszczi (1923-1939 rr.) w: „Ukrajinśkyj istorycznyjżurnał”, nr 4 (427)/1999, s. 77; tamże błędna informacja, jakoby pismo ukazywało się dopiero odroku 1937 (wersja elektroniczna: http://history.org.ua/JournALL/journal/1999/4/7.pdf , dostęp:2.12.2012 r).145 www.mochola.org...146 A. Notkowski, Polska prasa prowincjonalna Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Warszawa-Łódź 1982,s. 7-8.147 Liczbę 50 tys. podaje portal philipponia.republika.pl (zob. http://www.philipponia.republika.pl/intro-.html dostęp 5.01.2013 r.), zaś 80 tys. J. Tomaszewski. Zob. tenże, Ojczyzna nie tylko Polaków, Mniejszościnarodowe w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1985, s. 149.148 Dane za: J. Tomaszewski, Rzeczpospolita wielu narodów, Warszawa 1985, s. 237, 243.149 Dane za: J. Tomaszewski, Ojczyzna nie tylko Polaków..., dz. cyt., s. 173.84 <strong>Kultura</strong> – <strong>Media</strong> – <strong>Teologia</strong> 10/2012
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzyczna prasa religijna...no 225 czasopism religijnych (w tym 199 katolickich) 150 , podczas gdy w tym samymroku w języku rosyjskim ukazywało się tylko dziewięć pism religijnych (cztery prawosławne,trzy baptystyczne, dwa neounickie). Niestety, obiektywne porównanie czytelnictwaprasy religijnej Polaków i Rosjan, a także dokładniejsze ustalenie czytelnictwareligijnych periodyków wśród rosyjskiej społeczności oraz wpływu tych periodykówna jej religijność w przedwojennej Polsce jest utrudnione; jedynie w wypadku kilkuopisanych czasopism znany jest ich nakład, a ponadto, jak zaznaczono na początku tekstu,wiele z opisanych tytułów (dotyczy to zwłaszcza periodyków protestanckich)mimo wydawania w języku rosyjskim była adresowana raczej do mniejszości ukraińskieji białoruskiej II Rzeczypospolitej 151 . W wypadku prasy prawosławnej duża liczbatytułów (w stosunku do liczby wiernych rosyjskich w prawosławnej cerkwi w II Rzeczypospolitej)nie powinna dziwić wobec faktu, iż na terenach wchodzących niegdyśw skład zaboru rosyjskiego religia prawosławna była wykorzystywana przez władzecarskie w celach rusyfikacji, zaś stanowiska duchowne w związku z tym były powierzanegłównie Rosjanom; zaś w II Rzeczypospolitej Rosjanie zachowali duże wpływyw hierarchii 152 . Należy zwrócić jednak uwagę, iż spośród owych tytułów aż 22 (46% całości)stanowiły efemerydy prasowe, podczas gdy liczba periodyków długowiecznychwynosi jedynie osiem (co oznacza, że stanowiły jedynie 17%) całości 153 .Podsumowując, opisane tytuły cechuje duże zróżnicowanie pod względem żywotności,profilu wyznaniowego czy też politycznego, stosunku do władz państwa polskiego,czy też jakości technicznej i literackiej. Stanowią one cenne źródło zarówno dlabadaczy mniejszości narodowych jak i wyznaniowych II Rzeczypospolitej, dlatego możedziwić fakt, iż jako źródło tak często są przez nich pomijane. ■BIBLIOGRAFIA:Źródła:Prasa (roczniki objęte kwerendą w BUW oraz BN)„Beseda Druga”, Łuck 1924.„Cerkownyj Wiestnik”, Łuck-Warszawa 1933-1935.„Christijanin”, Łódź-Warszawa 1923-1924.„Christijanin”, Wilno 1929-1931.150 Dane za: A. Paczkowski, Prasa polska 1918-1939, Warszawa 1980, s. 293.151Aczkolwiek długowieczność niektórych z tych tytułów, takich jak baptystyczne „Gost'” czy „Majak”może świadczyć o dużej popularności języka rosyjskiego wśród ich czytelników152 J. Tomaszewski, Ojczyzna nie tylko Polaków..., dz. cyt., s. 150.153 Autor przyjął za A. Notkowskim, że efemerydę stanowi periodyk ukazujący się krócej niż rok, podczasgdy długowiecznym jest pismo istniejące co najmniej 5 lat. Zob. A. Notkowski, Polska prasa prowincjonalna...,dz. cyt., s. 88. Część z owych efemeryd, jak „W ograde Cerkownoj, „Woskriesienije” czy „Put'Prawdy” były później wznawiane, lecz owe wznowienia również nie przetrwały dłużej niż rok, dlategosą również zaliczane przez autora do efemeryd.<strong>Kultura</strong> – <strong>Media</strong> – <strong>Teologia</strong> 9/2012 85
- Page 2 and 3:
Szanowni Państwo!Wiemy, że praca
- Page 4 and 5:
Kultura - Media - TeologiaKWARTALNI
- Page 7 and 8:
TEMAT NUMERU:RELIGIA I MEDIAKultura
- Page 9 and 10:
G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 11 and 12:
G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 13 and 14:
G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 15 and 16:
G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 17 and 18:
G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 19 and 20:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 21 and 22:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 23 and 24:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 25 and 26:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 27 and 28:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 29 and 30:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 31 and 32:
A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 33 and 34: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 35 and 36: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 37 and 38: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 39 and 40: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 41 and 42: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 43 and 44: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 45 and 46: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 47 and 48: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 49 and 50: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 51 and 52: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 53 and 54: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 55 and 56: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 57 and 58: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 59 and 60: Kultura - Media - Teologia2012 nr 1
- Page 61 and 62: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 63 and 64: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 65 and 66: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 67 and 68: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 69 and 70: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 71 and 72: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 73 and 74: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 75 and 76: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 77 and 78: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 79 and 80: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 81 and 82: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 83: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 87 and 88: A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 89 and 90: OBLICZA MEDIÓWKultura - Media - Te
- Page 91 and 92: Wnajprostszym rozumieniu teleturnie
- Page 93 and 94: A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 95 and 96: A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 97 and 98: A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 99 and 100: A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 101 and 102: A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 103 and 104: Kultura - Media - Teologia2012 nr 1
- Page 105 and 106: P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 107 and 108: P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 109 and 110: P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 111 and 112: P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 113 and 114: P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 115 and 116: PRZESTRZENIEKULTURYKultura - Media
- Page 117 and 118: K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 119 and 120: K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 121 and 122: K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 123 and 124: K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 125 and 126: K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 127 and 128: SPRAWOZDANIAI OMÓWIENIAKultura - M
- Page 129 and 130: SPRAWOZDANIA I OMÓWIENIATa książ