<strong>Kultura</strong> – <strong>Media</strong> – <strong>Teologia</strong>2012 nr 10, s. 8-17.Grzegorz Łęcicki<strong>Teologia</strong> mediów audiowizualnychjako wyzwanie XXI wiekuTheology of audio-visual media as a challenge to the twenty-first centurySTRESZCZENIE:ANALIZA WSPÓŁCZESNEJ SYTUACJI KULTUROWEJ,CHARAKTERYZUJĄCEJ SIĘ DOMINACJĄ CYWILIZACJIWIZUALNEJ. UKAZANIE SPECYFIKI TEOLOGII MEDIÓWW KONTEKŚCIE TEOLOGII RZECZYWISTOŚCI ZIEMSKICH ORAZTEOLOGII PRAKTYCZNEJ: PASTORALNEJ I KATECHETYKI.PRÓBA SFORMUŁOWANIA METODOLOGII, ZADAŃ, CELÓWI OBSZARÓW BADAWCZYCH TEOLOGII MEDIÓWAUDIOWIZUALNYCH JAKO DZIAŁU TEOLOGII ŚRODKÓWSPOŁECZNEGO PRZEKAZU. POSTULAT KWALIFIKOWANIATEOLOGII MEDIÓW JAKO SUBDYSCYPLINY NAUK O MEDIACHORAZ ZALICZANIA ICH DO NAUK HUMANISTYCZNYCH.SŁOWA KLUCZOWE:CYWILIZACJA OBRAZU, TEOLOGIA ŚRODKÓWSPOŁECZNEGO PRZEKAZU, NAUKI O MEDIACH, TEOLOGIAMEDIÓW AUDIOWIZUALNYCHABSTRACT:ANALYSIS OF CURRENT CULTURAL SITUATIONCHARACTERIZED BY DOMINATION OF VISUAL CIVILIZATION.PRESENTATION OF SPECIFICITY OF MEDIA THEOLOGY WITHINCONTEXT OF EARTHLY REALITIES THEOLOGY AND PRACTICALTHEOLOGY: PASTORAL AND CATECHESIS. AN ATTEMPT TODEVELOP METHODOLOGY, TASKS, PURPOSES AND FIELDS OFRESEARCH OF AUDIOVISUAL MEDIA THEOLOGY AS A FIELDOF SOCIAL COMMUNICATION MEANS THEOLOGY.A POSTULATE TO QUALIFY MEDIA THEOLOGY AS A SUB-DISCIPLINE OF KNOWLEDGE ABOUT MEDIA AND INCLUDE ITINTO HUMANISTIC FIELD OF STUDY.KEYWORDS:VISUAL CIVILIZATION, SOCIAL COMMUNICATION MEANSTHEOLOGY, MEDIA STUDIES THEOLOGY, AUDIOVISUAL MEDIATHEOLOGY8 <strong>Kultura</strong> – <strong>Media</strong> – <strong>Teologia</strong> 10/2012
G. Łęcicki, <strong>Teologia</strong> mediów audiowizualnych...Postęp w dziedzinie komunikacji (naturalnie, rozumianej w tym przypadku jakoproces przekazu i rozpowszechniania informacji, a nie w aspekcie środków lokomocjii przemieszczania się) oraz rozwój środków społecznego przekazu spowodowałw XX wieku istotne zmiany nie tylko cywilizacyjne, ale i kulturowe. Dostrzegali jekolejni papieże, w okresie pontyfikatu których pojawiały się nowe urządzenia i wynalazkimedialne. 1 Specyficzne znaczenie środków społecznego przekazu zaakcentował takżeII Sobór Watykański (1962 – 1965); w dekrecie Inter mirifica, ogłoszonym w 1963 roku ojcowiesoborowi podkreślili wyjątkową wartość wynalazków medialnych, oddziałującychzarówno na poszczególnych odbiorców, jak i na całą społeczność 2 . Aktualna ludzkość jesttak silnie zależna od mediów, że charakteryzowana bywa jako społeczeństwo zmediatyzowane3 . „<strong>Media</strong>, które są współcześnie obecne w każdym obszarze ludzkiego życia, stająsię jednocześnie nośnikiem obecności człowieka w świecie” 4 . W dużej mierze twierdzenieto odnosi się również do mediów audiowizualnych.Cywilizacja obrazuNa rewolucyjne przemiany kulturowe, spowodowane rozwojem mediów audiowizualnych,filmu, a szczególnie telewizji, zwrócił szczególną uwagę papież Paweł VI (1963 –1978). Z całą ostrością i przenikliwością dostrzegł on istotę radykalnej metamorfozy cywilizacyjnej,polegającej na odchodzeniu od dawnego, tradycyjnego modelu kulturyi komunikacji, dla których głównym nośnikiem było słowo (głównie pisane), a kształtowaniusię nowej formy przekazu, a mianowicie ruchomego, udźwiękowionego obrazu,obecnego w domu, i stanowiącego nowy rodzaj poznania. 5 Cywilizację obrazu papież PawełVI określił jako nowy styl życia. 6 Niewątpliwym powodem popularności kina, filmui telewizji stała się ich atrakcyjność jako przekazu oddziałującego jednocześnie na słuchi wzrok. Znakiem oraz miernikiem popularności mediów audiowizualnych było i jestobliczanie czasu spędzanego przed telewizorem, a także liczby widzów uczęszczającychdo kina, bądź oglądających wybrany film. W dzisiejszych czasach prowadzi się zaś analogicznebadania dotyczące liczby godzin spędzonych przed ekranem komputera.123456Pius XI (1922 – 1939) w 1936 r. ogłosił pierwszą encyklikę(Vigilanti cura ) dotyczącą kinematografii;w 1957 r. Pius XII (1939 – 1958) ogłosił encyklikę (Miranda prorsus) poświęconą radiu, kinu i telewizji.Na temat nowych mediów i wynalazków z dziedziny komunikacji społecznej wypowiadali się, najczęściejw orędziach na Światowe Dni Komunikacji Społecznej, papieże epoki posoborowej: Paweł VI, bł.Jan Paweł II, Benedykt XVI.Zob. Dekret Inter mirifica o środkach społecznego przekazu, p. 1 – 2. w: Sobór Watykański II, Konstytucje,dekrety, deklaracje, Poznań 2002, s. 87.Zob. A. Adamski, <strong>Media</strong> w analogowym i cyfrowym świecie. Wpływ cyfrowej rewolucji na rekonfiguracjękomunikacji społecznej, Warszawa 2012, s. 12.Tamże.Zob. Paweł VI, List apostolski Octogesima adveniens z okazji 80.rocznicy ogłoszenia encykliki Rerumnovarum, p. 20, Wrocław 1999, s. 23 – 25.Zob. Paweł VI, Adhortacja apostolska Evangelii nuntiandi o ewangelizacji w świecie współczesnym, p.42, Wrocław 2001, s. 35.<strong>Kultura</strong> – <strong>Media</strong> – <strong>Teologia</strong> 10/2012 9
- Page 2 and 3: Szanowni Państwo!Wiemy, że praca
- Page 4 and 5: Kultura - Media - TeologiaKWARTALNI
- Page 7: TEMAT NUMERU:RELIGIA I MEDIAKultura
- Page 11 and 12: G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 13 and 14: G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 15 and 16: G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 17 and 18: G. Łęcicki, Teologia mediów audi
- Page 19 and 20: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 21 and 22: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 23 and 24: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 25 and 26: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 27 and 28: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 29 and 30: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 31 and 32: A. Vaľková, Mediálna výchova...
- Page 33 and 34: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 35 and 36: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 37 and 38: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 39 and 40: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 41 and 42: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 43 and 44: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 45 and 46: M. Małek, Młodzieżowe media rozr
- Page 47 and 48: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 49 and 50: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 51 and 52: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 53 and 54: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 55 and 56: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 57 and 58: E. Dudkiewicz, Promocja muzyki sakr
- Page 59 and 60:
Kultura - Media - Teologia2012 nr 1
- Page 61 and 62:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 63 and 64:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 65 and 66:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 67 and 68:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 69 and 70:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 71 and 72:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 73 and 74:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 75 and 76:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 77 and 78:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 79 and 80:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 81 and 82:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 83 and 84:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 85 and 86:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 87 and 88:
A. Suławka, Polska i rosyjskojęzy
- Page 89 and 90:
OBLICZA MEDIÓWKultura - Media - Te
- Page 91 and 92:
Wnajprostszym rozumieniu teleturnie
- Page 93 and 94:
A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 95 and 96:
A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 97 and 98:
A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 99 and 100:
A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 101 and 102:
A. Barczyk, Charakterystyka teletur
- Page 103 and 104:
Kultura - Media - Teologia2012 nr 1
- Page 105 and 106:
P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 107 and 108:
P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 109 and 110:
P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 111 and 112:
P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 113 and 114:
P. Mikuláš, Global Patterns for N
- Page 115 and 116:
PRZESTRZENIEKULTURYKultura - Media
- Page 117 and 118:
K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 119 and 120:
K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 121 and 122:
K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 123 and 124:
K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 125 and 126:
K. Kamiński, Barbarzyństwo w uję
- Page 127 and 128:
SPRAWOZDANIAI OMÓWIENIAKultura - M
- Page 129 and 130:
SPRAWOZDANIA I OMÓWIENIATa książ