Ilustracja 2: - Kultura - Media - Teologia

RELIGIA I MEDIAFranciszka Skoryny w Wilnie 44 . Późniejsze numery były jednak pisane na arkuszach pisanychna maszynie i odbijane na hektografie. W roku 1933 ukazały się tylko dwa numerypisma, które ostatecznie upadło z braku środków oraz wydalenia jednego z członkówkomitetu redakcyjnego Kluczenowicza jako „uciążliwego cudzoziemca” 45 .W opisywanym okresie duże wpływy wśród prawosławnych w Polsce zdobywałakoncepcja soborowości zakładająca duży wpływ świeckich na działalność Kościoła 46 .W związku z tym zwolennicy soborowości wydawali kilka pism propagujących swoje poglądy.Pierwszym z nich była „Narodnaja Niwa” („Narodowa Niwa”) - pismo wydawanew języku białoruskim, ukraińskim i rosyjskim w Wilnie w roku 1928 47 . Redaktorem wydawcąpisma był Dorofiej Bochan 48 , zaś redaktorem Aleksander Kowsz, inspirator i głównydziałacz Białoruskiego Komitetu Prawosławnego 49 . Siedziba redakcji mieściła sięw Wilnie przy ulicy Subocz 2 i było drukowane przez Drukarnię Bekkera przy ulicy Subocz2. Pismo miało kształt niewielkiej broszurki liczącej 20 stron, jego cena wynosiła 20groszy. Pismo było organem prasowym Prawosławnego Białoruskiego Zjednoczenia Demokratycznego,organizacji założonej w 1927 roku przez senatora Wiaczesława Bohdanowicza.Organizacja ta postulowała wprowadzenie kazań w cerkwi prawosławnej w językubiałoruskim, popierała ruch soborowości w kościele prawosławnym oraz domagałasię utrzymania zależności prawosławia w Polsce od patriarchatu moskiewskiego 50 . Artykułyzamieszczone na łamach pisma koncentrowały się wokół problemów, jakim byłudział duchownych prawosławnych w życiu mniejszości narodowych w Polsce oraz ichdziałalności politycznej i społecznej. Pismo miało również bronić praw mniejszości narodowychw kościele prawosławnym w Polsce; jego celem było skupienie narodówwschodniosłowiańskich wokół cerkwi prawosławnej przy zachowaniu ich odrębności.Artykuły zamieszczano na łamach pisma w ukraińskiej białoruskiej oraz rosyjskiej wersjijęzykowej. Pierwszy numer pisma ukazał się 5 I 1928 roku 51 . Na jego łamach zamieszczanoprzegląd prasy oraz dział „Chronika” (wydarzenia bieżące). Ukazał się najprawdopodobniejtylko jeden numer tego pisma. Nieco dłużej przetrwało inne pismo popierającekoncepcję soborowości pod tytułem „W ograde cerkownoj” („W murachkościelnych”), tygodnik poruszający zagadnienia religijne, ukazywał się w Warszawiew latach 1931-1932 (jako dodatek do dziennika „Za Swobodu”), a ponownie w roku 19334445464748495051Tamże, s. 84-85. Co ciekawe w tym samym czasie ta sama Typografia odpowiadała za druk pisma „K'Sojedinieniju”propagującego ruch neounicki w Polsce, o czym w dalszej części tekstu.Tamże, s. 85, 97.Pismo „Oriens” podało błędną informację o 47 numerach. Zob. „Po tamtej stronie”, „Oriens”, nr5/1933, s. 153.www.mochola.org... ; A. Kuryłowicz, art. cyt., s. 209. M. Papierzyńska-Turek podaje błędną informację,jakoby pismo ukazywało się wyłącznie w języku białoruskim. Zob. taż, dz. cyt., s. 223.www.mochola.org...M. Papierzyńska-Turek, dz. cyt., s. 224.Tamże, s. 223-224.Por. A. Kuryłowicz, art. cyt., s. 209.68 Kultura – Media – Teologia 10/2012