“Siz razılaşın,

10AvtomobilÝkinci äl avtomobil alarkännälärä diqqät etmäliyikÝkinci äl avtomobil alarkän birinci növbädä onunqäza keçirib-keçirmädiyini araþdýrmaq lazýmdýr.Bäzän müþtärilär avtomobilin xaricigörünüþünä aldanaraq seçimedirlär. Bilmäk lazýmdýr ki, härtämiz vä yaraþýqlý görünän avtomobilmäslähätli olmaya bilär.13Üz-üzäTäyyar Mustafayev:“Yüksäkixtisaslý vä bacarýqlýkadrlara här bir þirkätin ehtiyacý var”Ayrý-ayrý þirkätlärdä apardýðýmýz müþahidälär,hämçinin ölkänin ämäk bazarýndakýaraþdýrmalarýmýz göstärir ki, bu gün müasirtexnologiyalarý bilän mühändislärä böyükehtiyac var. Bu, häm yüngül, häm dä aðýr sänayesahälärindä hiss edilir. Xüsusilä, neftkimyamühändislärinä böyük ehtiyac var.6-7 ÝYUL 2010 WWW.ZAMAN.AZ 40 QÄPÝKÝlham ÄliyevMinsk Qrupununhämsädrlärini qäbul edib1Dünän ölkä baþçýsý Ýlham ÄliyevATÄT-in Minsk Qrupunun hämsädrläriRobert Bradke (ABÞ), BernarFasye (Fransa), Ýqor Popov (Rusiya) väATÄT-in fäaliyyätdä olan sädrinin xüsusinümayändäsi Anji Kaspþiki qäbul edib.Görüþdä Daðlýq Qarabað münaqiþäsininnizama salýnmasý ilä baðlý aparýlan danýþýqlarýnhazýrki väziyyäti vä perspektivlärinädair fikir mübadiläsi aparýlýb.Dünän Azärbaycan Prezidenti ÝranÝslam Respublikasýnýn mädäniyyät vä islammaarifländirilmäsi naziri Seyid MähämmädHüseyninin baþçýlýq etdiyi nümayändäheyätini dä qäbul edib. Söhbätzamaný mädäniyyät sahäsindä ämäkdaþlýðýngeniþländirilmäsinin här iki ölkäüçün vacib mäsälä olduðu qeyd edilib.Komarovski PolþaPrezidenti seçildi1Polþada prezident seçkilärininikinci turunun ilkin näticäläri açýqlanýb.Dövlät Seçki Komissiyasý bülletenlärin80,4 faizinin sayýlmasýný baþaçatdýrýb. Ýlkin näticälärä görä, parlamentinspikeri Bronislav Komarovski51,32 faiz, “Qanun vä ädalät” Partiyasýnýnlideri Yaroslav Kaçinski isä 48,68faiz säs toplayýb. Seçkilärdän därhalsonra açýqlanan “exit-poll” näticälärinägörä Bronislav Komarovski qalibgälib. Bundan sonra öz seçki qärargahýndaçýxýþ edän Yaroslav Kaçinskiseçkilärdä mäðlub olduðunu açýqlayýbvä räqibini qalib gälmäsi münasibätilätäbrik edib.“Madrid täklifläri sänädformasýnda mövcuddur”1“Daðlýq Qarabað münaqiþäsininhälli ilä baðlý yalnýz bir sänäd mövcuddur:yenilänmiþ Madrid täklifläri”. Bufikirläri Azärbaycan Xarici Ýþlär Nazirliyininmätbuat xidmätinin rähbäri ElxanPoluxov Ermänistanýn xarici iþlär naziriEdvard Nalbandyanýn Sankt-Peterburqtäklifläri ilä baðlý dediklärinä münasibätbildirärkän deyib. “Baxmayaraq ki, Rusiyabu prosesdä böyük rol oynayýr vä RusiyaPrezidentinin iþtiraký ilä bir neçä görüþkeçirilib, täkliflär yalnýz hämsädrlärtäräfindän hazýrlanýr. Yenilänmiþ Madridtäklifläri sänäd formasýnda mövcuddurvä ötän il här iki täräfä täqdim olunub.Sankt-Peterburqda yalnýz müxtälif yanaþmalarmüzakirä olunub”.07ABÞ üçün prioritet: Qarabað, yoxsa ÝranAsfaltda“hörmät”çuxurlarý“Azärbaycan diasporuinkiþaf edir”ABÞ dövlät katibi Hillari Klinton02“Ýsrail üzr istämäsä,älaqälär tam käsiläcäk”“Siz razýlaþýn,biz dästäkläyäk”Obama administrasiyasý Daðlýq Qarabað münaqiþäsinin tezliklävä Azärbaycanýn ärazi bütövlüyü çärçiväsindä hällini istäyir.Ancaq Vaþinqton problemin aradan qaldýrýlmasý üçün mäsälänibirbaþa häll etmäk imkanýna malik olmadýðýný vä täräflär razýlýðagäläcäkläri halda onlara dästäk verä biläcäyini iddia edir.ABÞ dövlät katibi Hillari1Klintonun Azärbaycana etdiyisäfär beynälxalq alämin diqqätmärkäzindä oldu. Klintonindiyädäk Azärbaycana säfäredän än yüksäk säviyyäli ABÞräsmisidir. Gözlänildiyi kimi,ABÞ dövlät katibi HillariKlinton ilä Prezident ÝlhamÄliyevin görüþündä täräflärbirbaþa öz mövqeläriniortaya qoydular. PrezidentÝlham ÄliyevKlintonaiþðal altýndaolanAzärbaycantorpaqlarýnýnazad1Ölkämizdä yük maþýnlarýnýnçäki parametrlärini tänzimläyänqanun qäbul edilib vä mäqsäd dä yollarýnvaxtýndan ävväl daðýlmasýnýnqarþýsýný almaqdýr. Amma aparýlanaraþdýrmalar göstärir ki, bu sahädäqanun sälahiyyätlilärin kefinä görätänzimlänir vä daha çox onlarýn maraqlarýnaxidmät edir. Aðasälim Abbasovadlý sürücü deyir ki, bu gün avtomobilyollarýnýn känarlarýnda kifayätqädär yol polisläri, näqliyyat müfättiþläri,yollarýn mühafizäsi idaräsininämäkdaþlarý olsa da onlar ancaq kasýbsürücüläri, adamý olmayanlarý cärimäläyir,iþlämälärinä imkan vermirlär. A.Abbasov onu da qeyd etdi ki, kim pulverirsä, “KamAZ”a istädiyi qädär yük04Faydasý tükänmäyänmeyväedilmäsi barädä BMT-nin qätnamälärinäErmänistanýn mähäl qoymadýðýnýxatýrladýb. Hillari Klintonisä täräflärin ortaq mäxräcä gäläbiläciyinä ümid etdiyini bildirib.Mätbuat konfransýnda Hillari Klintonmünaqiþänin hällinä münasibätdäölkäsinin ikili standartlardanäl çäkmäk niyyätindä olmadýðýnýnümayiþ etdirän açýqlama verib. Odeyib ki, ABÞ münaqiþänin Azärbaycanýnärazi bütövlüyü çärçiväsindähällini dästäkläyir, ancaqproblemin aradan qaldýrýlmasýüçün birbaþa täsir imkanlarýnamalik deyil. Onun sözlärinä görä,ABÞ münaqiþänin hälli üçün täräflärähansýsa säviyyädä yardým edäbilär: “Siz razýlaþýn, biz dästäk veräk”.1GÜNDÄM 03vurur, kim vermirsä, maþýný cärimämeydançasýna aparýlýr. Digär “KamAZ”sürücüsü Nuh Säfärovun sözlärinä görä,qärar qäbul olunubsa, hamýya aidedilmälidir: “KamAZ”-a norma daxilindäyük vuranda xärci borcunuödämir. Onda gäräk kubikin biriniikiqat qiymätä sataq” , - deyä bildirdi.1SOSÝAL HÄYAT 0608Onu baðýþlamaqolarmý?09FOTO: REUTERS

02GÜNDÄMBir ildä 564 bälädiyyä sädri mähkämäyä verilib1Ädliyyä naziri Fikrät Mämmädovun sädrliyi ilänazirliyin geniþ kollegiya iclasý keçirilib. Ýclasda“Dövlät vä bälädiyyä ämlakýnýn vä väsaitlärinin idaräolunmasý sahäsindä korrupsiya ilä älaqädar hüquqpozmalaraqarþý mübarizänin gücländirilmäsi haqqýnda”Azärbaycan Respublikasý prezidentinin 22iyun 2009-cu il tarixli Färmanýnýn qäbul edilmäsindänkeçän 1 il ärzindä onun icrasý üzrä görülmüþ iþlärmüzakirä olunub.Ýclasda färmanýn icrasý üzrä görülmüþ iþlär barädämälumat verilib. Ýnzibati näzarät qaydasýnda 20mindän çox bälädiyyä aktýna baxýldýðý vä hämin aktlarývaxtýnda täqdim etmäyän 564 bälädiyyä sädri baräsindäinzibati xäta protokollarýnýn tärtib ediläräkmähkämälärä verildiyi, bälädiyyälärin fäaliyyätindäaþkar olunmuþ korrupsiya hüquqpozmalarý iläbaðlý 21 fakt üzrä materiallarýn hüquqi qiymät verilmäsiüçün prokurorluða göndärildiyi, 4 min hektarayaxýn torpaq sahäsinin qanunsuz ayrýlmasýnadair qärarlar läðv ediläräk bälädiyyä mülkiyyätinäqaytarýldýðý vurðulanýb.Regional ädliyyä þöbäläri rähbärlärinin iþtiraketdiyi kollegiyada bälädiyyälärin fäaliyyätinä inzibatinäzarätin gücländirilmäsi, þäffaflýðýn artýrýlmasý, regionalädliyyä þöbäläri ilä iþin daha sämäräli älaqäländirilmäsi,Ädliyyä Akademiyasý ilä birgä bälädiyyäüzvläri vä qulluqçularý üçün hüquqi maarifländirmäningeniþländirilmäsi, inzibati näzaräti häyatakeçirän ämäkdaþlarýn peþäkarlýðýnýn yüksäldilmäsiüzrä älavä tädbirlärin görülmäsi qärara alýnýb.“Azärbaycan diasporuinkiþaf edir”Nazim Ýbrahimov1514 abituriyentimtahana gälmäyib1Täläbä Qäbulu üzrä DövlätKomissiyasý (TQDK) ali mäktäblärävä 11 illik tähsil bazasýndanorta ixtisas tähsili müässisälärinä IIIixtisas qrupu üzrä abituriyentlärin“Cavab kartlarý”nýn emalýna vä imtahanýngediþi haqqýnda protokollarýnaraþdýrýlmasýna baþlayýb. Komissiyanýnmätbuat xidmätinin rähbäri ElnurNaðýzadä bildirib ki, abituriyentlärinimtahanda topladýqlarý ballar yaxýniki gün ärzindä açýqlanacaq.TQDK räsmisinin sözlärinä görä,iyulun 4-dä keçirilän imtahanda iþtiraküçün 33 min 316 abituriyent qeydiyyatdankeçsä dä, onlardan 1514-üimtahana gälmäyib, 30 abituriyentimtahan qaydalarýný pozduðuna göräimtahandan xaric edilib. Äksäriyyätiköçürmäyä cähd edän hämin abituriyentlärinimtahan näticäläri läðv edilib.E. Naðýzadä deyib ki, artýq I ixtisasqrupu üzrä abituriyentlär “Ýmtahanaburaxýlýþ väräqäsi”ni äldä edäbilärlär. “Ýmtahana buraxýlýþ väräqäsi”ilä yanaþý, abituriyentlärä “Yaddaþkitabçasý” da täqdim edilir.Diasporla iþ üzrä Dövlät Komitäsinin kollektivi bu qu-yaranmasýnýn 8-ci ildönümü ilä baðlý dünän Fäx-1rumunri Xiyabanda Heydär Äliyevin mäzarýný ziyarät edib. Komitäninsädri Nazim Ýbrahimov jurnalistlärä açýqlamasýnda bildiribki, H. Äliyev diasporun önämli qüvvä olduðunu göräräk beläbir dövlät qurumunun yaradýlmasý barädä qärar verib. O, hazýrdadünyada Azärbaycan diasporunun mütäþäkkil hala gätirildiyinivurðulayýb: “Ötän dövr ärzindä Azärbaycan diasporuinkiþaf edib vä Azärbaycan häqiqätlärini dünyaya çatdýrýr. Ammatäcrübä az olduðu üçün täbii ki, sähvlär, yanlýþlýqlar daolur. Buna baxmayaraq, bu gün Azärbaycan diasporu dünyadatanýnmýþ diasporlardandýr. Onlar iþðal olunmuþ torpaqlarýmýz,Daðlýq Qarabað mäsäläsindä Azärbaycanýn haqlý olduðunudünyaya çatdýrýrlar vä bu prosesdä mühüm rol oynayýrlar”.N. Ýbrahimov Azärbaycan diasporunun digär xalqlarýn diasporlarýilä ämäkdaþlýq etdiyini dä vurðulayýb.Komitä sädri diasporun fäaliyyäti vä inkiþafý ilä baðlý birsýra tädbirlärin näzärdä tutulduðunu da bildirib: “Bu iþlärtäkcä vätänpärvär olmaqla bitmir, burada yüksäk säviyyäli,iþ aparýlan ölkänin ab-havasýna uyðun fäaliyyät göstärmäklazýmdýr ki, müäyyän däyiþikliklär olsun. Artýq müxtälif ölkälärdäbu iþlär institutlaþdýrýlýb”.Qäbälä bäyannamäsi imzalanacaq1Bakýda havanýn häraräti 40 däräcäyä qalxacaq1Dünän Qäbälänin “Qafqaz Resort”otelindä Ekologiya vä Täbii SärvätlärNazirliyi vä BMT-nin Ätraf Mühit Proqramýnýnbirgä täþkilatçýlýðý ilä “Biomüxtälifliyä särmayälärvä yaþýl täsärrüfata yardýmýn artýrýlmasý”mövzusunda ekspertlär säviyyäsindäbeynälxalq seminar öz iþinä baþlayýb. ÞärqiAvropa vä Märkäzi Asiya regionundan 30-ayaxýn dövläti tämsil edän ekspertlärin iþtiraketdiyi tädbirdä ekologiya vä täbii särvätlärnazirinin müavini Firdovsi Äliyev çýxýþ edäräkson illär Azärbaycanda täbiätin mühafizäsisahäsindä mühüm iþlärin görüldüyünü, ätrafmühit sahäsindä strateji proqramlarýn müväffäqiyyätläicra olunduðunu, bu tädbirlärinmäntiqi davamý kimi 2010-cu ilin “Ekologiyaili” elan edildiyini bildirib. Seminarda Avropaüzrä proqram rähbäri vä ekosistemlärin idaräedilmäsi alt-proqramýnýn älaqäländiricisiÝvonna Hiquore bildirib ki, hazýrda Þärqi Avropavä Qafqaz ölkäläri xüsusi mühafizä olunanäraziläri artýrmaqdadýrlar: “Bioloji müxtälifliyinqorunmasý üzrä vahid tädbirlär planýiþlänib hazýrlanmalý, bu sahäyä böyük investisiyalarayrýlmalýdýr”. Ýki gün davam edäcäktädbirin ilk günündä ekspertlärin iþtirakýilä Þärqi Avropa vä Märkäzi Asiya regionundabiomüxtälifliyin qorunmasý vä idarä edilmäsiilä baðlý müzakirälär aparýlýb, regionalvä ölkä säviyyäli biomüxtäliflik mäsäläläriaraþdýrýlýb, prioritet mäsälälär vä Avropa NazirlärKonfransýna çýxarýlacaq äsas mäsälälärtählil edilib.Qeyd edäk ki, Qäbälädä beynälxalq seminarlayanaþý, Avropa Nazirlär Konfransýçärçiväsindä Biomüxtäliflik Konvensiyasýnýn“Biomüxtäliflik zirvä toplantýsý” üzrä10-cu Täräflär Konfransýna QHT-lärin hazýrlýqgörüþü dä keçirilir. Bu tädbirlärin davamýolaraq, sabah Qäbälädä iþtirakçý ölkälärinNazirlär Konfransý baþ tutacaq vä bäyannamäimzalanacaq. Bäyannamänin qäbulunda40-dan çox ölkänin nazir vä nazirmüavinläri ilä yanaþý, BMT-nin Ätraf Mühitüzrä Avropa Bürosunun direktoru KristofBuvye dä iþtirak edäcäk.Bu gün Baký vä Abþeron yarýmadasýnda cänub-þärqküläyi axþam mülayim þimal-qärbküläyi ilä äväzlänäcäk.Havanýn temperaturu gecä 23-26, gündüz35-38, bäzi yerlärdä 40, Abþeron çimärliklärindädäniz suyunun temperaturu 28-29 däräcä istiolacaq. Ýyulun 7-dä þimal-qärb küläyi äsäcäk,gündüz arabir yarýmadanýn bäzi yerlärindä güclänäcäk.Havanýn temperaturu gecä 24-27, gündüz35-39 däräcä isti olacaq. Ýyulun 8-dä þimalqärbküläyi axþam þimal-þärq küläyi ilä äväzlänäcäk.Havanýn temperaturu gecä 23-26, gündüz35-39 däräcä isti olacaq.Ölkämizin rayonlarýnda Bu gün hava yaðmursuzkeçäcäk, þärq küläyi äsäcäk, arabir güclänäcäk.Havanýn temperaturu gecä 21-26, gündüz35-40, bäzi yerlärdä 42, daðlarda gecä 15-20, gündüz 28-33 däräcä isti olacaq.Ýyulun 7-8-dä hava äsasän yaðmursuz keçäcäk.Lakin iyulun 8-dä gecä vä axþam bäzi þimalrayonlarýnda þimþäk çaxacaðý, qýsamüddätli yaðýþyaðacaðý ehtimalý var.6-7 ÝYUL 2010 ZAMANPrezidentin räsmiinternet saytý yeni tärtibatdaAzärbaycan prezidentinin räsmi internet saytý(www.president.az) yeni tärtibatda fäaliyyätä baþlayýb.Saytýn strukturu täkmilläþdiriläräk yeni funksionalbölmälär älavä edilib vä än son internet texnologiyalarýäsasýnda çox mükämmäl dizayn hazýrlanýb.Saytýn baþ sähifäsindä Ýlham Äliyevin fäaliyyäti iläbaðlý än son xäbär vä yeniliklär yerläþdirilib. Bununlayanaþý, baþ sähifädäki axtarýþ xidmäti vasitäsi ilämüvafiq xäbärläri vä imzalanmýþ sänädläri äldä etmäkolar. Baþ sähifädä hazýrlanmýþ xüsusi menyuvasitäsilä Azärbaycan Prezidentinin saytýndan bütündigär märkäzi dövlät orqanlarýnýn internet sähifälärinäbirbaþa keçid etmäk mümkündür.8 näfär dänizdä batýb,47 näfäri isä gün vurubYay mövsümü baþlayandan bäri Bakýda 8 näfär dänizdäbatýb. Bu barädä mälumat verän Baký þähärTäcili Tibbi Yardým Stansiyasýnýn baþ häkimin müaviniRauf Naðýyevin sözlärinä görä, yay mövsümügirändän paytaxtda 47 näfäri gün vurub, onlardan12 näfär xästäxanaya yerläþdirilib. Bu müddät ärzindä23 näfär dänizdä çimärkän boðulub. Onlardan8-i dünyasýný däyiþib, 6 näfäri xästäxanayayerläþdirilib, digärlärinä isä ilkin tibbi yardým göstärilib.R. Naðýyev hämçinin bu yay mövsümündä10 näfäri ilan sancdýðýný qeyd edib.Ýranda AzärbaycanMädäniyyät Günläri keçiriläcäkAzärbaycanýn mädäniyyät vä turizm naziri ÄbülfäsQarayev Bakýda säfärdä olan Ýranýn mädäniyyät väislami irþad naziri Mähämmäd Hüseyninin rähbärliketdiyi nümayändä heyätini qäbul edib. Görüþdä ikiölkä arasýnda mädäniyyät sahäsindä qarþýlýqlý ämäkdaþlýq,gäläcäk perspektivlär müzakirä olunub. Görüþünsonunda mädäniyyät sahäsindä qarþýlýqlýämäkdaþlýq haqqýnda protokol imzalanýb.Protokola äsasän, bu ilin sentyabr ayýndaÝranda Azärbaycan Mädäniyyät Günläri keçiriläcäk.Daha sonra isä Azärbaycanda Ýran MädäniyyätGünläri täþkil olunacaq. Ýmzalanma märasimindänsonra Ä. Qarayev iranlý hämkarýna Azärbaycanxalçasý hädiyyä edib. Ýranýn nümayändäheyätinin säfäri Beynälxalq Muðam MärkäzindäÝran musiqi qrupunun konserti ilä yekunlaþýb.6-7 ÝYUL 2010 24-25 RÄCÄB 1431 SAYI: 078/3018Baþ direktor SÜLEYMAN ÜNALs.unal@zaman.azs.unal@zaman.com.trBaþ direktorun müaviniOsman Uçako.ucak@zaman.azREDAKTOR MÜAVÝNLÄRÝSämäd MälikzadäÄli ÇärkäzoðluREKLAM ÞÖBÄSÝNÝN MÜDÝRÝArif KeysanMARKETÝNQ ÞÖBÄSÝNÝN MÜDÝRÝMehmet ÞimþekMÄTBÄÄ MÜDÝRÝHarun AydoðduÜMUMÝ ÞÖBÄ MÜDÝRÝOrhan KýraçTÄMSÝLÇÝLÝKLÄRNaxçývan:(136) 452430Gäncä: (22) 560194Aðdaþ: (193) 55131Quba: (169) 53810TÄSÝSÇÝ“ZAMAN-AZÄR” MMCRedaktorÜrfan Mämmädliu.memmedli@zaman.azÞÖBÄLÄRQvami Räsulov - Mädäniyyät þöbäsiNicat Ýntiqam - Ýqtisadiyyat þöbäsiNatiq Pänahlý - Siyasät þöbäsiLoðman Mämmädov - Humanitar þöbäRuslan Sadýqov - Ýdman þöbäsiNÖVBÄTÇÝ REDAKTOR:Räþad ZalovLänkäran:(171) 52057Mingäçevir:(147) 45896Þirvan: (197) 51292Zaqatala:(174) 54055Þäki: (177) 46083Sumqayýt: (018)655 89 64Ünvanýmýz: Baký, Tbilisi prospekti. 1058-ci mähällä, ev 34.Tel: (+994 12) 498 17 24 , 530 85 81 (82, 83), 498 04 14. Faks: 498 17 24web: www.zaman.az e–mail: info@zaman.azÇap: “ZAMAN-AZÄR” MMC firmasýnýn mätbääsi.Redaksiya ilä müällifin mövqeyi färqli ola bilär, reklamlardaký mätnlärä görä redaksiya mäsuliyyät daþýmýr.• “APA” vä “AzärTAc” xäbär agentliklärinin materiallarýndan istifadä olunur.• Älyazmalar geri qaytarýlmýr • Abunä ilä älaqädar þikayätlärinizi redaksiyaya bildirmäyinizi xahiþ edirik.• Abunä indeksi: 022382ÞÄHÄRLÄR SÜBH GÜNÄÞ GÜNORTA ÝKÝNDÝ AXÞAM GECÄBAKIQUBALÄNKÄRANÞÄKÝSABÝRABADNAXÇIVANYEVLAXÞAMAXIGÄNCÄZAQATALA4 10 6 12 13 52 17 48 21 20 23 094 08 6 15 13 58 17 56 21 29 23 214 25 6 21 13 57 17 49 21 19 23 024 15 6 20 14 03 18 01 21 34 23 254 18 6 19 13 58 17 53 21 25 23 124 36 6 34 14 10 18 04 21 34 23 194 19 6 22 14 03 18 00 21 32 23 214 13 6 16 13 57 17 54 21 26 23 154 22 6 25 14 06 18 03 21 35 23 254 14 6 21 14 05 18 04 21 37 23 307 ÝYUL ÜÇÜN

03GÜNDÄM“Azärbaycan AvropaBirliyi vä NATO-yaüzv olmaða hazýrlaþmýr”1“Azärbaycan Avropa Birliyi vä NA-TO ilä ämäkdaþlýða can atýr, ammabu täþkilatlara üzv olmaða hazýrlaþmýr”.Bu sözläri Azärbaycanýn xarici iþlär naziriElmar Mämmädyarov Almaniyanýn“Frankfurter Allgemeine Zeitung” qäzetinämüsahibäsindä deyib. O bildirib ki,avroatlantik strukturlara inteqrasiyaAzärbaycanýn xarici siyasätinin prioritetläriolaraq qalýr: “Amma aydýn baþa düþmäliyikki, inteqrasiya üzv olmaq deyil.NATO vä Avropa Birliyi ilä ämäkdaþlýðýmýzbizä lazým olan islahatlarýn aparýlmasýmäqsädilä davam edäcäk”. Nazir xatýrladýbki, Azärbaycan müxtälif sahälärdä çoxsaylýAvropa standartlarýný qäbul etmäyä çalýþýr.Norveç Krallýðýnýnyeni säfiri sentyabrdaiþä baþlayacaq1Norveç Krallýðý Azärbaycana yenisäfir täyin edib. Säfirlikdän APA-yaverilän mälumata görä, täcrübäli diplomatolan vä hazýrda Xarici Ýþlär Nazirliyindäçalýþan Erlinq Þönsberq sentyabrdasälahiyyätlärinin icrasýna baþlayacaq.Qeyd edäk ki, hazýrký säfir Yon Ramberq2006-cý ilin dekabrýndan Azärbaycandaçalýþýr. O häm dä Norveçin Gürcüstandakýsäfiridir. Diplomat bu ayýn sonundaAzärbaycaný tärk edäcäk.“Hämsädr ölkälärinprezidentlärininverdiyi bäyanataümidlä yanaþýrýq”1“Daðlýq Qarabaðýn azärbaycanlý icmasýATÄT-in Minsk Qrupununhämsädr ölkälärinin prezidentlärinin verdiyibäyanata böyük ümidlä yanaþýr”.Bu sözläri “Daðlýq Qarabaðýn AzärbaycanlýÝcmasý” Ýctimai Birliyinin sädri BayramSäfärov ATÄT-in Minsk Qrupunun hämsädrläriRobert Bradke (ABÞ), Bernar Fasye(Fransa), Ýqor Popov (Rusiya) vä ATÄT-infäaliyyätdä olan sädrinin xüsusi nümayändäsiAnjey Kaspþiklä görüþdän sonra keçirdiyimätbuat konfransýnda deyib. B. Säfärovbildirib ki, icma üzvläri hämsädr ölkälärinverdiyi bäyanatýn näticäsini göräcäklärinäümid edir.Ýcmanýn hämsädri, millät väkili ElmanMämmädov isä hämsädrlärin bäyanatýnýädalätli, beynälxalq hüquqa äsaslanan sänädkimi qiymätländirib: “Biz ümid edirikki, Daðlýq Qarabað münaqiþäsi yaxýn vaxtlardahäll olunacaq vä insanlar öz doðmatorpaqlarýna qayýdacaqlar”.Säfär Äbiyevhämsädrläri qäbul edib1Azärbaycanýn müdafiä naziri, general-polkovnikSäfär Äbiyev ATÄTinMinsk Qrupunun hämsädrlärini qäbuledib. Müdafiä Nazirliyinin mätbuat xidmätindänverilän mälumata görä, görüþzamaný nazir qeyd edib ki, münaqiþäninsülh yolu ilä häll edilmäsi üçün öncäErmänistan öz iþðalçý qüvvälärini Azärbaycantorpaqlarýndan geri çäkmälidir.Bir sýra beynälxalq täþkilatlarýn qäbuletdikläri qärar vä qätnamälärin dä bunutäläb etdiyini xatýrladan nazir täcavüzkarýniþðalçý siyasätini dayandýrmasýüçün hämsädr ölkälärin daha täsirlitädbirlär görmäsini tövsiyä edib.6-7 ÝYUL 2010 ZAMAN“Siz razýlaþýn, biz dästäk veräk”Obama administrasiyasý Daðlýq Qarabað münaqiþäsinin tezliklä vä Azärbaycanýn ärazi bütövlüyü çärçiväsindähällini istäyir. Ancaq Vaþinqton problemin aradan qaldýrýlmasý üçün mäsäläni birbaþa häll etmäk imkanýnamalik olmadýðýný vä täräflär razýlýða gäläcäkläri halda onlara dästäk verä biläcäyini iddia edir.Ötän bazar günü ABÞ dövlät1katibi Hillari Klintonun Azärbaycanaetdiyi säfär beynälxalq alämindiqqät märkäzindä oldu. Bu daäsassýz deyildi. Belä ki, xaným KlintonAzärbaycana säfär edän än yüksäksäviyyäli ABÞ räsmisi idi. Bundanälavä, Hillari Klintonun Azärbaycanasäfäri Baký-Vaþinqton münasibätlärininxoþagälmäz bir säviyyädä olduðuvä iki ölkä arasýnda ziddiyyätlärin kifayätqädär därinläþdiyi bir vaxta täsadüfedirdi. Üstälik, ABÞ räsmisininölkämizä säfäri äräfäsindä Konqresinnümayändälär palatasý Daðlýq Qarabaðýnseparatçý rejiminä göstärdiyimaliyyä yardýmýnýn 2 milyon dollardan10 mlyon dollara çatdýrýlmasý barädäqärar qäbul etdi. Buna baxmayaraq,ABÞ Dövlät katibinin säfärininiki ölkä münasibätlärindäki ziddiyyätläriaradan qaldýracaðýna ümidlärbäslänilirdi. Gözlänildiyi kimi, ABÞdövlät katibi Hillari Klinton ilä PrezidentÝlham Äliyevin görüþündä täräflärbirbaþa öz mövqelärini ortayaqoydular. Ýki ölkä arasýndaký münasibätlärätoxunmazdan öncä PrezidentÝlham Äliyev ABÞ räsmisinä xatýrladýbki, Daðlýq Qarabað münaqiþäsininhäll edilmämäsi region üçün böyüktählükäyä çevrilib. Azärbaycan üçünciddi problemä çevrilän bu münaqiþäninqýsa müddätdä hällinin vacibliyinisöyläyän Azärbaycan Prezidentixaným Klintona Ermänistanýn iþðalaltýnda olan Azärbaycan torpaqlarýnýnazad edilmäsi barädä BMT vä digärbeynälxalq täþkilatlar täräfindänqäbul edilän qätnamälärä mähäl qoymadýðýnýxatýrladýb. Hillari Klinton isäBakýya säfäri çärçiväsindä här iki ölkäüçün xüsusi ähämiyyät daþýyan regionalvä beynälxalq mäsälälärin müzakiräediläcäyini vä täräflärin ortaqmäxräcä gälä biläciyinä ümid etdiyinibildirib. Sonra görüþ baðlý qapýlar arxasýndadavam etdirilib.5 rayonun qaytarýlmasý müzakirä edilibBu arada isä Türkiyänin “Hürriyyät”qäzeti diplomatik mänbälärä istinadänxäbär verib ki, iki ölkä räsmiläriarasýnda baðlý qapýlar arxasýnda keçirilängörüþdä iþðal altýnda olan 7 rayondan5-nin azad edilmäsi mäsäläsimüzakirä edilib. Öz növbäsindä, ABÞräsmisi bu çärçivädä ölkäsinin münaqiþänindinc yollarla häll edilmäsiniistädiyini vä problemin härbi yollaaradan qaldýrýlmasýnýn qäti þäkildääleyhinä çýxdýðýný bir daha vurðulayýb.ABÞ ärazi bütövlüyümüzüdästäkläyir,amma...Hllari Kintonun Azärbaycan xariciiþlär naziri Elmar Mämmädyarovlagörüþündä dä oxþar fikirlär säsländirilib.Görüþdän sonra KÝV ämäkdaþlarýüçün keçirilän mätbuat konfransýndaHillari Klinton münaqiþäninhällinä münasibätdä ölkäsinin ikilistandartlardan äl çäkmäk niyyätindäolmadýðýný nümayiþ etdirän açýqlamaverib. O deyib ki, ABÞ münaqiþäninAzärbaycanýn ärazi bütövlüyü çärçiväsindähällini dästäkläyir, ancaqproblemin aradan qaldýrýlmasý üçünbirbaþa täsir (täcavüzkara iþðal etdiyiäraziläri azad etmäk üçün täzyiq göstärmäyä)imkanýna malik deyil. Onunsözlärinä görä, ABÞ münaqiþäninhälli üçün täräflärä hansýsa säviyyädäyardým edä bilär: “Siz razýlaþýn, bizdästäk veräk”. Bu isä o demäkdir ki,ABÞ ävvälki kimi täcavüzkar Ermänistanamünasibätdä här hansý särtaddým atmaq niyyätindä deyil. Azärbaycanaqarþý tätbiq edilän “Azadlýðadästäk aktý”na 907 saylý düzäliþä gälincä,ABÞ räsmisi könülsüz þäkildäObamanýn bu mäsälä ilä mäþðul olduðunu,onun tam þäkildä läðvi üçüncähd edäcäyini bildirib. Bütün bunlarda göstärir ki, yaxýn illärdä ABÞ-ýn täcavüzkarErmänistana münasibätdäyeritdiyi siyasätindä här hansý bir däyiþiklikbaþ vermäyäcäk vä Vaþinqtonmünaqiþänin aradan qaldýrýlmasý iläbaðlý ikili standartlarý yenä dä davametdiräcäk. Bu da öz növbäsindä ABÞ-Azärbaycan münasibätlärinin dahayüksäk säviyyädä inkiþaf etdirilmäsivä täräflär arasýnda ämälä gälän ziddiyyätlärinaradan qaldýrýlmasý yolundaciddi ängälä çevriläcäk.“Maliyyä tählükäsizliyi” mövzusunda sessiya baþlayýbAzärbaycan-NATO Beynälxalq1Mäktäbindä yay sessiyasý baþlayýb.Sessiya “Maliyyä tählükäsizliyi”mövzusuna häsr olunub. NATO-nunAzärbaycanda tämsilçiliyini häyata keçiränRumýniyanýn Azärbaycandaký säfiriNikole Ureki bildirib ki, sessiyanýkeçirmäkdä mäqsäd qlobal maliyyä väiqtisadi böhranýn täsir vä fäsadlarý kontekstindämaliyyä tählükäsizliyi problemininaktuallýðýný näzärä alaraq, müvafiqmövzü ätrafýnda müzakirä vä fikirmübadiläsinin aparýlmasý, praktikimäþðälälärin keçirilmäsindän ibarätdir.Sessiyada NATO-ya üzv ölkälärinAzärbaycanda akkreditä olunmuþ diplomatikmissiyalarýnýn nümayändäläridä iþtirak edir.Sessiya iyulun 10-na kimi davamedäcäk.

04DÜNYABursada TürkBayraqlarý Meydaný açýlýbTürkiyänin Bursa þähärindä, Yýldýrým Bälädiyyäsiönündä Yeddi Dövlät - Bir Millät Bayraq Meydanýnýnaçýlýþ märasimi olub. Diplomatik korpus nümayändäläri,Bursa Yýldýrým Bälädiyyäsi baþqaný ÖzgenKeskin, Yeddi Dövlät - Bir Millät Kültür väDayanýþma Därnäyi baþqaný Ýbrahim Demirtaþ,Yeddi Dövlät - Bir Millät Konseyi baþqaný AzärHäsrät vä çox sayda ictimai-siyasi xadimlärin qatýldýðýtädbirdä Azärbaycan, Qazaxýstan, Qýrðýzýstan,Quzey Kýbrýs Türk Cümhuriyyäti, Özbäkistan,Türkiyä vä Türkmänistanýn bayraqlarý göyläräqaldýrýlýb. Bu barädä mälumatý AZADÝNFORM-aYeddi Dövlät - Bir Millät Konseyi baþqaný AzärHäsrät verib. Yeddi Dövlät - Bir Millät Konseyibaþqaný Azär Häsrät belä bir olayýn Türk dövlätläriarasýndaký inteqrasiyaya ciddi täsir edä biläcäyinisöyläyib.“Biz bu gün yeddi baðýmsýz Türk dövlätininbayraðýný yüksäldirik. Heç þübhä etmiräm ki,yaxýn zamanlarda bu yeddi räqämi on yeddi,ardýndan da iyirmi yeddi olacaq”, - deyä o qeydedib. Qazaxýstanýn Türkiyädäki säfirliyinin 3-cükatibi Niþangül Qaratay çýxýþýnda xüsusi olaraqTürkiyä vä Qazaxýstan arasýndaký münasibätlärininkiþafý, digär Türk dövlätläri ilä älaqäläringeniþländirilmäsi mäsälälärinä ciddi önäm verdiklärinideyib. Tädbir tanýnmýþ ozan Araz ElsäsinOrhan Hakalmazýn türküläri ilä davam edib.Fälästinlilär Ýsrail ilä birbaþadanýþýqlardan imtina edirlärDörd aydan çox bir müddätdä vasitäçilärin iþtirakýilä Fälästin-Ýsrail arasýnda aparýlan danýþýqlar yekunmärhäläsinä qädäm qoyub. Bununla älaqädarÝsrailin Baþ naziri Benyamin Netanyahu bildirib ki, Fälästinlideri Mahmud Abbasla birbaþa danýþýqlarabaþlamaða hazýrdýr.Amma Fälästinin Baþ naziri Salam Fayad bildiribki, hälä birbaþa danýþýqlara baþlamaðýn vaxtýdeyil: “Biz hälä vasitäçilärlä gedän danýþýqlarda iräliläyiþmüþahidä etmirik”.Xatýrladaq ki, Fälästin Ýsrailin Ýordan çayýnýnqärb sahilindä vä Yerusälimin þärqindä yähudi yaþayýþmäntäqäläri salmasýna etiraz olaraq birbaþadanýþýqlardan imtina edibDanýþýqlarda Yerusälimin statusu, Fälästin qaçqýnlarý,Fälästin dövlätinin särhädläri vä s mäsälälärmüzakirä edilib.Ýranda 2 näfär edam edilibÝranýn Zahidan þähärindä 2 näfär edam edilib.APA-nýn “TABNAK” xäbär saytýna istinadän verdiyimälumata görä, Zahidan þähär Prokurorluðununmätbuat xidmätindän bildiriblär ki, müttähimlärAmanullah Purian vä Yunis Rähmani þähär märkäzihäbsxanasýnýn häyätindä islam inqilab mähkämäsininhökmü ilä edam olunublar. Här iki þäxsdövlätä müharibä elan etmäkdä, dövlät mämurlarýnýnüzärinä atäþ açmaqda, quldurluq, qarät, insanvä maþýn oðurluðunda ittiham ediliblär.Rusiyada partlayýþ:6 näfär ölübRusiyanýn Altay diyarýnýn Biysk þähäri yaxýnlýðýndakýhärbi poliqonda partlayýþ baþ verib. APA-nýn “RÝANovosti”yä istinadän verdiyi mälumata görä, partlayýþzamaný poliqondan barýt vä xüsusi mähsullardaþýyan 6 näfär ölüb. Ölänlär arasýndamayor vä podpolkovnik var.Tiflisdä Gürcüstan Prezidenti Mixail Saa-vä ABÞ dövlät katibi Hillari Klin-1kaþviliton arasýnda görüþ keçirilib. Täkbätäk görüþdänsonra här iki ölkä räsmilärinin iþtiraký ilä geniþtärkibdä danýþýqlar olub. Sonra jurnalistlär üçünmätbuat konfransý keçirilib.H. Klinton ABÞ Prezidenti adýndan Gürcüstanýnsuverenliyi vä ärazi bütövlüyünä dästäkifadä edib: “Män Gürcüstana ABÞ Prezidentininismarýþý ilä gälmiþäm. Biz Gürcüstanýn suverenliyivä ärazi bütövlüyünü qäti þäkildä dästäkläyirikvä bu mövqeyimizi iyunun 24-dä dünya liderlärinävä Vaþinqtondaký görüþlärdä rusiyalýhämkarlarýmýza da çatdýrmýþýq”.H. Klinton Rusiyaný 2008-ci il avqustun 12-dä Dmitri Medvedev vä Mixail Saakaþvili täräfindänimzalanmýþ saziþi yerinä yetirmäyä çaðýrýb.Bu sänäd qoþunlarýn Abxaziya vä CänubiOsetiyadan çýxarýlmasýný vä onlarýn müharibädänävvälki mövqelärä geri çäkilmäsini näzärdätutur.”Gürcüstan üçün qýzýl äsr yetiþäcäk”Tiflisdä qadýn liderlärlä görüþän H. KlintonABÞ hökumäti vä xalqýnýn här zaman täräfdaþölkä Gürcüstanýn yanýnda olacaðýný söyläyib.Gürcüstanýn problemlärindän (Abxaziya,Cänubi Osetiya) danýþan dövlät katibi “iþðal”Ýsrailin humanitar yardým1daþýyan gämilärä hücumundansonra Türkiyä bu ölkäyäqarþý särt mövqeyi sürdürmäkdädavam edir vä täläblärindängeri çäkilmäk fikrindä dädeyil: 1. Ýsrail öz ämälinä göräüzr istäyäcäk; 2. Basqýndan zärärçäkmiþlärinailälärinä vä yaözlärinä kampessasiya ödäyäcäk;3. Qäzzä üzärindän blokadanýgötüräcäk; 4. Hadisäniaraþdýracaq beynälxalq komissiyanýnyaradýlmasýna razý olacaq.Ýsrail vä eläcä dä onun havadarlarýbu þärtlärin çox aðýr olduðunubildiräräk Türkiyäni yumþaltmaðaçalýþýrlar. Türkiyä täräfiisä Ýsraili yerindä oturtmaðaqätiyyätli kimi görünür. Bu barädäTürkiyänin xarici iþlär naziriÄhmäd Davudoðlu çýxýþ edib. Ä.Davudoðlu ötän häftä Ýsrailin sänayevä ticarät naziri BenyaminBen-Eliezer vasitäsilä göndärdiyimesajlarýn Ýsrail hökumätinä çatdýrýldýðýnýsöyläyib: “Cavab üçüntarix müäyyänläþdirmädik. Ammasonsuza qädär dä gözlämäyäcäyik”.Ä. Davudoðlu bäyan edib ki,Türkiyä Ýsraildän gämi basqýnýnagörä üzrxahlýq vä hadisädäzärär çäkänlärin ailälärinä täzminatödämäsini gözläyir: “Ýsrailinbasqýnýndan bir häftä sonrahava mäkanýmýz Ýsrail härbi aviasiyasýüçün tam qapadýlýb. Havamäkanýnýn mülki aviasiyaüçün dä baðlanmasý ilä baðlý hälälikqärar yoxdur. Amma hadisälärininkiþafýna görä bu da näzärdänkeçirilä bilär. Müvafiqaddým atmasalar, Ýsrailin täklänmäsiprosesi davam edäcäk.Biz tam haqlýyýq”.sözündän istifadä edib vä NATO, Avropa Birliyiilä yaxýnlaþmaðýn, islahatlarýn davam etdirilmäsininzäruriliyini vurðulayýb. Çariça Tamaranýndövründä Gürcüstandaký dövlät quruculuðunuxatýrladan qonaq ämin olduðunu bildirib ki,Gürcüstan üçün qýzýl äsr yetiþäcäk: “Çariça Tamaraqýzýl äsrdä Gürcüstaný idarä etmiþ qadýnolub. Hesab ediräm ki, 21-ci äsr dä Gürcüstanüçün qýzýl äsrä çevrilä bilär”.6-7 ÝYUL 2010 ZAMAN“Ýsrail üzr istämäsä, beynälxalqkomissiya yaradýlmasýnarazý olmasa, älaqälär tam käsiläcäk”“Rusiyalý hämkarlarýmýza bildirmiþik ki,Amerika täsir dairälärini tanýmýr”MixailSaakaþviliHillariKlintonTalibançýlar ABÞ YardýmTäþkilatýna hücum ediblär1Türkiyänin xarici iþlär naziriÄhmäd DavudoðluTaliban kamikadzeläri þimaliÄfqanýstanda ABÞ YardýmTäþkilatýna hücum ediblär. Bölgädänverilän xäbärä görä, kamikadzelärdänbiri öz avtomobilini ABÞYardým Täþkilatýnýn qarþýsýndapartladaraq baþqa beþ talibançýnýnbinaya daxil olmasý üçün þärait yaradýb.Partlayýþ zamaný bir äfqanpolis zabiti vä äfqan tählükäsizlikmühafizäçisi, hämçinin üç xarici iþçidä hälak olub. Onlardan biri alman,biri britaniyalý vä digäri filippinlidir.Hadisä zamaný 24 näfär yaralanýb.Äfqanýstan Prezidenti HämidKarzayi isä därhal bu täcavüzüpisläyib. O deyib ki, bu hadisä Äfqanýstandayenidänqurma iþlärinäängäl olmaq istäyänlärin ämälidir.Taliban isä hadisäyä görä mäsuliyyätiöz üzärinä götürüb. Qeyd edäkki, Talibanýn bu hücumu generalDavid Petrausun Äfqanýstandaký140 min näfär ABÞ vä NATO qüvvälärinäbaþçýlýðý öz üzärinä götürmäsindänsonra baþ verib. Bu aradaisä NATO räsmisi bildirib ki, Äfqanýstanhärbçiläri vä beynälxalqqüvvälär dörd saatlýq atýþmadansonra yerli talibançýlarýn lideriniyaxalayýblar. Helmand vilayätininBaqran rayonunda da keçirilän härbiämäliyyat zamaný yerliTaliban rähbärihäbs edilib.

05 ÝQTÝSADÝYYAT6-7 ÝYUL 2010 ZAMANUSD EURORUBL LÝRÄ0,8039 0,80390,8039 0,8039 0,8038 0,80380,9859 0,9862 0,9817 0,9814 1,0061 1,00780,02600,0259 0,0257 0,0257 0,0259 0,0258 0,5127 0,5105 0,5053 0,5068 0,5095 0,51423 iyun 29 iyun 30 iyun 1 iyul2 iyul 5 iyul23 iyun 29 iyun 30 iyun 1 iyul2 iyul 5 iyul23 iyun 29 iyun 30 iyun 1 iyulAzärbaycan Respublikasýnýn Märkäzi Banký2 iyul 5 iyul“Ölkämizdä sänayeistehsalýnýn häcmi azalýb”ALLAHVERDÝ CÄFÄROVCari ilin may ayýnda Müstäqil Dövlätlär1Birliyinä (MDB) daxil olan ölkälärdän - Ermänistanda,Azärbaycanda, Qýrðýzýstanda väUkraynada sänaye istehsalýnýn häcmi azalýb. Änkäskin azalma Ermänistan vä Qýrðýzýstanda qeydäalýnýb. Müvafiq olaraq, 6,3% vä 5,1% häcmindä.Sänaye istehsalýnýn häcmi Azärbaycanda1,3%, Ukraynada isä 2,4% häddindä azalýb. Bubarädä MDB Dövlätlärarasý Statistika Komitäsindänmälumat verilib. Mälumat üçün bildiräk ki,komitänin ötän ay açýqladýðý statistiki hesabatdaMDB ölkälärindän yalnýz Azärbaycanda sänayeistehsalýnda artým qeydä alýndýðý bildirilirdi. Häminhesabatda göstärilirdi ki, cari ilin aprel ayýndaMDB-yä üzv olan ölkälärin heç birindä sänayeistehsalýnda artým baþ vermädiyi halda, Azärbaycandasänaye istehsalý 6,7% häddindä artýb.Qeyd edäk ki, komitänin ötän ilin yekunlarý iläbaðlý hesabatýnda da Azärbaycanýn sänaye istehsalýnagörä MDB-dä lider olduðu göstärilirdi.ÜDM-in artým tempi sürätlä aþaðý düþürKomitä täräfindän açýqlanan statistik hesabatdahämçinin qeyd olunur ki, cari ilin yanvarmayaylarýnda Ümumi Daxili Mähsulun (ÜDM)artým tempi Azärbaycanda 4,3% säviyyäsindäolub. Hesabatda bu göstäricinin äksär MDB ölkälärindäbir qädär yüksäk olduðu qeyd olunub.Halbuki MDB Dövlätlärarasý StatistikaKomitäsinin 2010-11 -ci illär üçün açýqladýðýAzärbaycanErmänistanBelarusQazaxýstanQýrðýzýstanproqnozda qeyd olunurdu ki, ÜDM-in artýmtempinä görä Azärbaycan cari ildä üzv dövlätlärarasýnda Qýrðýzýstan vä Özbäkistandan sonraüçüncü yerä sahib olacaq. 2011-ci ildä isä yalnýzÖzbäkistandan geri qalacaq. Qeyd edäk ki, komitäninproqnozlarýna görä, häm 2010-cu, hämMoldovaSänaye istehsalýnýn häcmi(may-2010)RusiyaTaciqistanUkraynaQrafik MDB Dövlätlärarasý Statistika Komitäsinin mälumatlarý äsasýnda hazýrlanýbdä 2011-ci ildä Azärbaycanda ÜDM-nin artýmtempi 7% häddindä olacaq. Azärbaycan StatistikaKomitäsinin açýqladýðý räsmi mälumatdaisä qeyd olunur ki, ÜDM-in artým tempi yanvarayýnda 9,3% säviyyäsindä olduðu halda, mayayýnda bu göstärici 4,3%-ä düþüb.23 iyun 29 iyun 30 iyun 1 iyul2 iyul 5 iyulMisirin neft naziriölkämizä gälir1Sabah Misirin neft naziri AminSami Fähminin ölkämizä säfäribaþlayacaq. Sänaye vä Energetika Nazirliyininmätbuat xidmätindän verilänmälumata görä, nümayändä heyätiBakýda sänaye vä energetika naziriNatiq Äliyev, iqtisadi inkiþaf naziri ÞahinMustafayev, hämçinin ARDNÞprezidenti Rövnäq Abdullayevlä görüþlärkeçiräcäk. Görüþlärdä iki ölkäarasýnda neft-qaz sahäsindä, eyni zamandadigär layihälärlä baðlý müzakiräläraparýlacaq. Nümayändä heyätinintärkibindä Misirin Milli Qaz Þirkätininprezidenti dä daxildir.“Azärpoçt”unfiliallarý maliyyäxidmätläri göstäräcäk1Rabitä vä Ýnformasiya TexnologiyalarýNazirliyinin “Azärpoçt”MMC-nin Bakýda fäaliyyät göstäränpoçt filiallarýna maliyyä xidmätläri göstärmäsiüçün xüsusi icazälär artýq verilib.Bu barädä Rabitä vä ÝnformasiyaTexnologiyalarý Nazirliyinin poçt sektorununmüdiri Novruz Mämmädovbildirib. N. Mämmädovun sözlärinägörä, 20-yä yaxýn filialda maliyyä xidmätlärigöstäriläcäk: “Eyni zamanda“Azärpoçt”un 10 regional filialý da maliyyäxidmätlärinin göstärilmäsi üçünMilli Banka (MB) müraciät edib”.Vaxtý keçmiþ kreditlärin häcmi 5% artýbMay ayýnda vaxtý keç-kreditlärin häcmi1miþ18,4 milyon manat artýb.Märkäzi Bankýn mälumatýnagörä, vaxtý keçmiþ kreditlärinümumi kreditlärdä payý4,4%-ä häddindä olub. Cariilin mayýnda vaxtý keçmiþkreditlärin häcmi 5% artaraq,383,6 milyon manatayüksälib. Aprel ayýnda beläkreditlär 365,2 milyon manattäþkil edib. 2009-cu ilin mayayý ilä müqayisädä vaxtý ötmüþkreditlär 175 milyonmanat artýb. 2010-cu ilin 5ayý ärzindä isä onlarýn häcmi26,4% artýb. Ýlin ävvälindäbu göstärici 303,5 milyonmanata bärabär olub.MDB-dä yeni Gömrük Ýttifaqý qurulduRusiya, Belarus vä Qaza-1xýstan prezidentläriDmitri Medvedev, AleksandrLukaþenko vä Nursultan Nazarbayevüç ölkänin GömrükÝttifaqýnýn qüvväyä minmäsihaqqýnda saziþ imzalayýblar. Bubarädä Astanada (Qazaxýstan)säfärdä olan Rusiya Prezidentiaçýqlama verib. Ýttifaq saziþi üçölkä arasýnda mallarýn yerdäyiþmäsizamaný radikal sadäläþdirmäproseduralarýnýn häyatakeçirilmäsini näzärdä tutur.Qeyd edäk ki, Gömrük Ýttifaqýnýniyulun 1-dän qüvväyäminmäsi gözlänilirdi. Lakin Rusiyailä Belarus arasýnda ötän aybaþ verän “qaz müharibäsi” bunubir neçä gün längidib. BelarusPrezidenti Aleksandr Lukaþenkoölkäsinin Gömrük Ýttifaqýnadair sänädläri täsdiqlämäsiniyalnýz iyulun 3-dä elan edib.Nyu-York Ticarät Birjasý (NYMEX)Xam neft (CL)72.68 $/barelTäbii qaz (NG)475.0 $/min m3Qýzýl (GC)39.1 $/qrGümüþ (SI)577.4 $/kq

06 SOSÝAL HÄYAT6-7 ÝYUL 2010 ZAMANAsfaltda “hörmät” çuxurlarýSon illärdä ölkämizdä yol tikintisi geniþ vüsät alýb. Yol mädäniyyätdir, el-obanýn abadlýðýdýr. Amma etiraf edäk ki, bir çoxistiqamätlärdä yenicä çäkilmiþ yollarýmýz belä, qýsa müddät ärzindä yük maþýnlarýnýn aðýrlýðý altýnda daðýlýb gedir.Mütäxässislär yol tikintisinin äksär hallarda täläblärä uyðun aparýldýðýný söyläyir, äsas täqsiri isä yük maþýnlarýnýnnormadan xeyli artýq yüklänmäsindä görürlär. Üstälik dä, yay aylarýnda, bir täräfdän, havalarýn istiläþmäsi ilä asfaltörtüyünün yumþalmasýný, digär täräfdän isä, inþaatýn canlanmasý ilä daþ, qum, sement, metal daþýnmalarýný äsas säbäbkimi göstärirlär. Dünyanýn äksär ölkälärindä olduðu kimi, bizdä dä yük maþýnlarýna çäki parametrlärini tänzimläyän qanunqäbul edilib vä mäqsäd dä yollarýn vaxtýndan ävväl daðýlmasýnýn qarþýsýný almaqdýr. Amma aparýlan araþdýrmalar göstärir ki,bäzi sahälärdä olduðu kimi, burada da qanun sälahiyyätlilärin kefinä görä tänzimlänir vä daha çox onlarýn maraqlarýna xidmät edir.NÝCAT ÝNTÝQAM2009-cu ilin iyul ayýnýn 7-dä1Nazirlär Kabinetinin 104 nömräliqärarý ilä “Azärbaycan Respublikasýnýnümumi istifadädä olan avtomobilyollarý ilä iriqabaritli vä aðýrçäkilinäqliyyat vasitälärinin häräkät etmäsivä onlarýn häräkätinä xüsusi icazäninverilmäsi qaydasý” vä “AzärbaycanRespublikasýnýn ümumi istifadädäolan avtomobil yollarý ilä häräkätedän avtonäqliyyat vasitälärinin icazäverilän qabarit vä çäki parametrläri”nitäsdiq edib. Qaydaya äsasän, ölkämizdäümumi istifadädä olan avtomobilyollarý ilä iriqabaritli vä aðýrçäkilinäqliyyat vasitälärinin häräkäti,onlarýn avtomobil yollarý ilä häräkätinädair xüsusi icazänin verilmäsi parametrlärimüäyyänläþdirilib. Bununlada normadan artýq yüklä yüklänmiþaðýrtonnajlý maþýnlarýn ümumi istifadädäolan avtomobil yollarý ilä häräkätiqadaðan edilib.Nazirlär Kabinetinin bu sänädindägöstärilib ki, qabarit uzunluðu yükavtomobilindä, avtobusda, qoþquda12 metri, avtoqatarda, birläþdirilmiþnäqliyyat vasitäsindä 20 metri, qabariteni bütün näqliyyat vasitälärindä 2.55metri, maksimal hündürlük isä 4 metriaþmamalýdýr. Yük maþýnlarýnýn häroxuna 10 ton yük düþmälidir. Maksimalkütlä isä qoþqu ilä birlikdä 44 tondanartýq ola bilmäz.Aðýrtonnajlý avtomobillär normadanartýq yük daþýyýrlarTäbii ki, yollarýn mühafizäsi mäqsädiläbelä bir qärarýn qäbul olunmasýyaxþý haldýr. Elä hämin äräfädä bumäsälä ilä baðlý açýqlama verän dövlätqurumlarýnýn rähbärläri dä belä deyirdilär.Mäsälän, “Azäryolservis”Sähmdar Cämiyyätinin sädr müaviniBayram Hüseynov deyib ki, hökumätinçýxardýðý bu qärar kimliyindän,maddi durumundan, etirazlarýndanasýlý olmayaraq bütün sürücülärä qarþýtätbiq ediläcäk. Bayram Hüseynovonu da qeyd etmiþdi ki, belä bir täcrübäSovet dövründän tätbiq olunub:“Sovet dövründä görürdülär ki, yayaylarýnda havalarýn isti keçmäsi näticäsindäasfalt qýzaraq yumþalýr väaðýrtonnajlý maþýnlarýn häräkätinä tabgätirmir. Ona görä bu mähdudiyyätqoyulurdu. Här bir näqliyyat vasitäsinintexniki imkanýna görä yük daþýmaqqabiliyyäti var. Amma bu gün ölkämizdäyük avtomobilläri normadanartýq yük daþýyýrlar. Bu da däyäri milyonlarlamanat olan yollarýn daðýlmasýnasäbäb olur”.Bu qärar Norveçdä, Ýsveçdä,Finlandiyada, Kanadada da tätbiq olunurNäqliyyat Nazirliyinin mätbuatxidmätinin rähbäri Namiq Häsänovisä bildirib ki, normadan artýq yüklänänaðýrtonnajlý maþýnlarýn yollardahäräkätinin mähdudlaþdýrýlmasý täcrübäsinäinki MDB-dä qüvvädädir,häm dä inkiþaf etmiþ ölkälärdä, Norveçdä,Ýsveçdä, Finlandiyada, Kanadadada tätbiq olunur: “Sürücülär buqaydalara ämäl etmäli vä qärara hörmätläyanaþmalýdýrlar. Kimlär ki ämäletmäyäcäk, mäsuliyyätä cälb olunacaqvä cärimälänäcäklär”.“Yaxþý, bäs män pul versäm,yol xarab olmayacaq?”Lakin bütün bu açýqlamalara väaradan bir ilä yaxýn vaxt ötmäsinäbaxmayaraq, yollarýmýzda väziyyäthälä dä düzälmäyib. Söhbät ondangedir ki, Nazirlär Kabinetinin bu qärarý,nädänsä, bütün “KamAZ” sürücülärinäþamil edilmir. Elä “KamAZ” sürücülärininarahat edän dä budur.Mäsälä ilä baðlý bizä müraciät edänbelä sürücülärdän biri - Aðasälim Abbasovdedi ki, bu gün avtomobil yollarýnýnkänarlarýnda kifayät qädär yolpolisläri, näqliyyat müfättiþläri, yollarýnmühafizäsi idaräsinin xidmätiämäkdaþlarý olsa da, onlar ancaq kasýbsürücüläri, adamý olmayanlarý cärimäläyir,iþlämälärinä imkan vermirlär.Aðasälim Abbasovun sözlärinägörä, ägär Nazirlär Kabineti belä birqärar qäbul edibsä, bütün sürücüläräaid edilmälidir: “Qärar qäbul olunandadedilär ki, yollar xarab olur, onagörä bu addýmý atýrýq. Amma birmüddät keçändän sonra här þey aydýnoldu. Yäni kim pul verirsä, “KamAZ”aistädiyi qädär yük vurur, kim vermirsä,cärimä meydançasýna aparýlýr. Soruþandaki niyä belä edirsiniz, deyirlär,yollar xarab olur. Yaxþý, bäs mänpul versäm, guya yol xarab olmayacaq?”.“20 manat ver, get”Digär “KamAZ” sürücüsü NuhSäfärov da väziyyätdän þikayätländivä dedi ki, qärar qäbul olunubsa, hamýyaaid edilsin: “KamAZ”a normadaxilindä yük vuranda xärci borcunuödämir. Onda gäräk kubikin biriniikiqat qiymätä sataq. Amma kim ki“KamAZ”ý istädiyi qädär yükläyir,onun üçün färqi yoxdur”. Maþýnlarýnormadan artýq yüklämäyä görä alýnan“þirinliyä” gälincä, hämsöhbätimizbunun här sürücüyä görä däyiþdiyinidedi: “Bir däfäyä görä alýnanminimum mäbläð isä 20 manatdýr”.Sürücülär deyirlär ki, ägär belä bir qanunvarsa vä iþläyirsä, hamýya tätbiqedilsin, yox, ägär yoxdursa, onda biziincitmäsinlär.Mäsälä ilä baðlý sürücülärin söylädiklärinämünasibät öyränmäk üçünNäqliyyat Nazirliyinin mätbuat xidmätininrähbäri Namiq Häsänovlaälaqä saxlasaq da o, þähärdän känardaolduðunu äsas gätirib, bundan imtinaetdi. Ýnanaq ki, yazý qäzetimidädärc olunandan sonra müvafiq qurumlaraçýqlama veräcäk vä araþdýrmaaparýlýb, tädbir görüläcäk.Dondurmalarýn saxlanma müddäti däyiþdirildiStandartlaþdýrma, Metrologiya vä Patent üzrä Dövlät Komitäsi“Dondurma” dövlät standartýna däyiþikliklär edib. Dä-1yiþikliklär mähsulun saxlanma müddätinin artýrýlmasýný þärtländiränkonservantlar, emulqatorlar, hämçinin digär älavälär vä qatqýlartätbiq edilmädän istehsal olunan dondurmalarýn saxlamamüddäti mänfi 18 däräcä C-dän yüksäk olmayan temperaturdaaþaðýdaký kimi müäyyänläþdirilmäsini näzärdä tutur: südlü dondurmalar1 ay, qaymaqlý dondurmalar 1,5 ay, plombir 2 ay, pirojnalar,tortlar vä kekslär 15 gün, meyväli-gilämeyväli vä aromatikdondurmalar isä 1,5 ay müddätindä saxlanmalýdýr. Däyiþikliklärääsasän, mähsullarýn istehsalýnda beynälxalq täcrübäyä äsaslananmüasir texnologiyalardan istifadä edildikdä, eläcä dä mähsulunsaxlanma müddätinin artýrýlmasýna zämanät verän Sähiyyä Nazirliyitäräfindän istifadäsinä icazä verilmiþ konservantlar, stabilizator-emulqatorlarvä digär qida älaväläri standartlara uyðun olaraqälavä edildikdä südlü, qaymaqlý vä plombir dondurmalarý mänfi(18 ± 2) däräcä C-dän yüksäk olmayan temperaturda än çoxu 10ay, hämin dondurmalardan hazýrlanan tortlar, kekslär vä pirojnalarisä mänfi (18 ± 2) däräcä C-dän yüksäk olmayan temperaturdaän çoxu 6 ay saxlanýla bilär. Qeyd edäk ki, däyiþiklik bu ilin iyulayýnýn 1-dän qüvväyä minib.

ÄLÝ ÇÄRKÄZOÐLUBu qädär iyränc deyilik axý!Son dövrlärdä yerli telekanallarda insanýnüräyini bulandýran veriliþlär geniþ yayýmlanmaðabaþlayýb. Tok-þou adlanan vä getdikcäsaylarý artan bu proqramlara arvadýnýn xäyanätindändanýþan kiþi, anasýný küçäyä atanoðul, övladý ilä pul davasýnaçýxan ana, balasýný satan ata,on üç yaþýnda ärä verilmiþqýz.., daha kimlär, kimlär çýxarýlýr.Bäzisinin üzünä maskatutýb camaat qarþýsýna çýxarýrlar,bäzisi dä elä utanýbçäkinmädänçýxýr vä elä þeylärdanýþýr ki, adamýn tükü ürpäþir.Diqqätlä qulaq assanýz,onlarýn çoxunun xästä olduqlarýqänaätinä gälärsiniz.Proqramý aparanlar iddiaedirlär ki, guya onlarýn därdinäälac edirlär, problemläriniçözürlär, amma diqqätlä izläsäniz,här þeyin reytinq xatirinätärtib edildiyini asanlýqlasezmäk olur. Bunlar millätindälisini, xästäsini öz oyunlarýnaalät edirlär: nä olur-olsun,täki bunlarýn reytinqi artsýn. Elä þeylärdän danýþýrlarki, adam sakit qulaq asa bilmir, ammaaparýcýnýn sifätinä baxanda açýq-aydýn görürsänki, heç vecinä dä deyil. Hiss edirsän ki, oya irälicädän bu sähnäyä ciddi hazýrlaþýb, yada ümumiyyätlä hässaslýðýný itirib. Milläti läyaqätsizlikläbarýþdýrmaq istäyirlär, millätiözündän bezdirmäyä çalýþýrlar, tähqir edirlär,“sän bu qädär alçaqsan” deyirlär. Bu millätinläyaqätli, doðru-dürüst, vätänpärvär insanlarýyoxdurmu?- Älbättä, var. Mäsälä orasýndadýrki, o doðrularý da layiq olduðu kimi göstäräbilmirlär. Etiraf edäk ki, vätänpärvärlik mövzusundaveriliþlärä heç birimiz baxmýrýq. Niyä?- Çünki hamýsý süni hazýrlanýr, gerçäkläriäks etdirmir. Ýndi artýq þähidlärimiz arasýndaÄZÝZ MUSTAFAABÞ dövlät katibi Azärbaycana gäldi,Prezident Ýlham Äliyev vä digär dövlät räsmilärimizilägörüþdü vä getdi. Älbättä, bizonun Baký säfärinä vä burada apardýðý danýþýqlarýnmäzmunu vä mahiyyätinä toxunmaqfikrindä deyilik. Çünki bu, tamambaþqa bir mövzudur vä daha geniþ prizmadanyanaþma täläb edir. Sadäcä olaraq, bizixaným Klintonun Bakýya säfärinä kimiolan müddätdäki ABÞ-Eyiblärimiz yetärincädir.Amma män bu millätdänelä gözäl, elä unikal faktlarda biliräm ki, xatýrlayandagözlärim dolur. Tanýmadýðýbir uþaq üçüncanýný fäda edänlärimizolub, täk bu deyil ki, çoxfädakarlarýmýzdan xäbärimvar. Amma bunlardandanýþýlmýr. Här käs dünyayaöz niyyätinin gözüilä baxýr, göstärmäk istädiyinigörür, görmäk istädiyinigöstärir.Hillari Klinton nä deyir-desin...Obamanýn ABÞ Prezidentikimi fäaliyyätäbaþlamasýndan sonraVaþinqton-Baký münasibätläridaha böhranlýanlarýný yaþamaðabaþladý. Bu çärçivädäxaným Hillari KlintonunBakýya säfärininvä burada apardýðýyüksäksäviyyäli danýþýqlarýnABÞ-Azärbaycanmünasibätlärindäkiziddiyyätläri aradanqaldýracaðýna inanmaqçätindir.PRiZMA 076-7 ÝYUL 2010 ZAMANda ayrý-seçkilik qoymaða baþlamýþýq, kiminimkaný varsa, þähidinä heykäl dä qoydurur,kitab da yazdýrýr, veriliþ dä hazýrlatdýrýr. Çoxdanunutmuþuq ki, þähid bir ailänin deyil, hamýmýzýndäyäridir. Bu dediklärim bir ayrý söhbätinmövzusudur.Bizim davamýz millätinyarasýný eþib qan çýxaranlarla,o qanla bäslänänlärlädir.Bu milläti Mirzä Cälil dätänqid edib, Sabir dä, baþqalarýda, amma belä tähqirelämäyiblär, bu qädär aþaðýlamayýblar.Bunlar adamýnheysiyyatýný tapdalayýrlar.Biz demirik ki, bu qädär läyaqätli,gözäl insanlarýq.Hamýmýzýn kifayät qädäreybimiz dä var, qüsurumuzda. Qarabað här bir Azärbaycankiþisinin alnýnýn ortasýndaqara damðadýr, qäbuleläsäk dä, elämäsäk dä.Eyiblärimiz yetärincädir.Amma män bu millätdän elägözäl, elä unikal faktlar dabiliräm ki, xatýrlayanda gözlärim dolur. Tanýmadýðýbir uþaq üçün canýný fäda edänlärimizolub, täk bu deyil ki, çox fädakarlarýmýzdanxäbärim var. Amma bunlardan danýþýlmýr.Här käs dünyaya öz niyyätinin gözü iläbaxýr, göstärmäk istädiyini görür, görmäk istädiyinigöstärir.Kimsä fahiþäliyä bäraät qazandýra bilmäz.Amma unutmayaq ki, bu, digär millätlärdädä var, bälkä bizdäkindän daha çox. Bizbu bälaný aradan qaldýrmaq üçün çalýþmalýyýq,amma bütün bunlarla yanaþý, onu da demäliyikki, tutduðu postun imkanlarýný zorlayýbinsanlarýn qanýný soran mämur o faþihädändaha þäräfli deyil. Yäni, deyiläsi, göstäriläsio qädär eyiblärimiz, acý häqiqätlärimizAzärbaycan münasibätlärimüäyyänläþdirir. Belä ki,ABÞ-Azärbaycan münasbätläriningäläcäyini mähziki ölkä arasýnda son illärdäämälä gälän väziyyät maraqlandýrýr.Bunun da säbäbläriaydýndýr: zira Baký-Vaþinqton münasibätlärinindünänki durumunubilmädän bu iki ölkä arasýndahadisälärin gäläcäkdähansý istiqamätdä inkiþafedäcäyini proqnozlaþdýrmaq,sadäcä olaraq,mümkün deyil. ABÞ väAzärbaycan arasýnda sonillärdä ämälä gälän siyasiväziyyät isä heç dä üräkaçandeyil. Bunun da günahkarýnýnmähz Vaþinqtonolduðunu sübut etmäyä, zännimizcä,ehtiyac yoxdur. Belä ki, Azärbaycan müstäqilliyiniäldä edändän sonra ABÞ däfälärläermänipäräst mövqeyini müxtälif yollarlanümayiþ etdirib. Ermäni-rus quldurdästäläri täräfindän Azärbaycan ärazilärinin20 faizinin iþðal edilmäsinä baxmayaraq,Vaþinqton mähz täcavüzä märuz qalanölkämizä här cür yardýmý qadaðanedän “Azadlýða dästäk aktý”na 907 saylýdüzäliþ etdi. Bu düzäliþlä ABÞ täcavüzkarermäniläri daha da þirnikländirdi vä bu daonlarýn münaqiþänin hällindä daha särtmövqe nümayiþ etdirmäsinä, beynälxalqhüquq normalarýný kobud þäkildä tapdalamasýnagätirib çýxardý. Vaþinqtonda isä bunugörmäzliyä vuraraq, täcavüzkarErmänistana böyükhäcmdä maliyyä yardýmýgöstärmäyä baþladýlar.Qeyd edäk ki, bu çärçivädäABÞ son 18 ildä Ermänistanavä Daðlýq Qarabaðýnterrorçu vä separatçý rejiminä3 milyard dollara yaxýnmaliyyä yardýmý göstärib.Ermänistanýn isä buvar ki, hamýsýný bir täräfä atýb ancaq sänä särfedäni seçmäk vä ya här hansý risk ehtimalýolmayan bir cahil, bir xästä üzärindän reytinqqazanmaq kimsäyä baþ ucalýðý gätirmäz. Buaparýcýlar heç nädän çäkinmirlär, sanki onlarüçün heç bir mänävi yasaq, qýrmýzý xätt anlayýþýyoxdur. Bu qädär dä olmaz axý.Demäyä sözläri yoxdur, elmläri yoxdur,millätlä paylaþacaq bir þeyläri yoxdur. Bildikläribir þey yoxdur, amma millätä aðýl öyrädirlär.Hamýsý da millätä üstdän aþaðý baxýr, özünübaþqalarýndan aðýllý hesab edir.Sän dä istär-istämäz kanalý çevirib baþqaölkälärä tamaþa edirsän. Amma hara çevirirsän-çevir,öz taleyindän, öz qismätindänqaça bilmädiyin kimi aradan bir qädärkeçändän sonra yenidän qayýdýrsan ki, bälkäindi bir þey tapdýn, amma yenä üzülürsän,-ya þou, ya yalan.Son dövrlärdä yerli telekanallarýmýzdaän çox diqqätimi çäkän söhbätlärdän biri dämillät väkili Aqil Abbasýn: “Här käs 1 qramqýzýl verib mäni äsirlikdän qurtarsýn” çaðýrýþýnýndoðurduðu reaksiyalar oldu. 1980-ci illärinsonundan baþlayan bütün siyasi proseslärdänaz-çox xäbäri olan birisi kimi etirafedim ki, bu çaðýrýþý sämimi qarþýlaya bilmädim.Çünki o fondun bir däfä necä dolubboþaldýðýný,elä biliräm ki, Aqil bäy yaxþý bilir.Üstälik, son illärdä kimlärin bað evindän,ya haradansa aþkarlanmýþ däfinälärdän däxäbärsiz deyil. Aqil bäy 1 milyon manata ayýkababý yeyän oðlanlarý da yaxþý tanýyýr, xaricibanklarda yüz milyonlar saxlayýb, o pulunfaizi ilä adalar alanlarý da. Aqil bäy onu dayaxþý bilir ki, bu gün millätin bir qram qýzýlayox, ädalätä ehtiyacý var. Aqil bäy bunlarý çoxyaxþý bilir vä ona görä dä män onun bu çaðýrýþýnýseçki qabaðý publikaya oynanmýþ ucuzþou kimi qäbul ediräm.Sämimi olaq, äzizlärim, özümüzä, millätimizä,Allahýmýza qarþý sämimi olaq!maliyyä yardýmlarýndanhärbi mäqsädlär üçün istifadäetdiyi istisna edilmir.Amma mäsälänin mähz butäräfi ABÞ-ý heç vaxt narahatetmäyib vä etmir dä.Qeyd edäk ki, ötän äsrin90-ci illärinin ortalarýndaAzärbaycan öz qapýlarýnýABÞ baþda olmaqla, Qärbdänolan särmayäçilärüçün açdý vä bu çärçivädä Xäzär dänizininölkämizä aid olan sektorunda neft-qazlazängin strukturlarýn iþlänmäsi mäqsädi ilä“Äsrin müqaviläsi” adýný alan sänäd imzalandý.O vaxt Bakýda okeanýn o tayýndakýlarýntäcavüzkarý dästäklämäkdän vaz keçäcäklärinävä beynälxalq hüquq normalarýný,nähayät ki, näzärä alaraq münaqiþäninhällindä ikili standartlardan çýxýþ etmäkkimi mäkrli siyasätdän äl çäkäcäklärinäböyük ümidlär bäslänirdi. Lakin hadisäläringediþi göstärdi ki, ABÞ täcavüzkarýdästäklämäkdän vä münaqiþänin hällinämünasibätdä ikili standartlardan äl çäkmäkniyyätindä deyil. Bu da iki ölkä arasýndaziddiyyätlärin ämälä gälmäsinä vägetdikcä därinläþmäsinä säbäb oldu. Ötänil ABÞ administrasiyasýnýn Türkiyäyä Ermänistanlasärhädi açmaq üçün täzyiqlärgöstärmäsi isä Baký-Vaþinqton münasibätlärindäälavä gärginlik ämälä gätirdi. Bunaparalel olaraq, Vaþinqtonun Azärbaycanýnmaraqlarýný näzärä almadan vä Baký ilämäslähätläþmädän onun bir parçasý olanDaðlýq Qarabaðdaký separatçý rejimä maliyyäyardýmý göstärmäsi iki ölkä arasýndaämälä gälän ziddiyyätläri daha da därinläþdirdi.Obamanýn ABÞ Prezidenti kimifäaliyyätä baþlamasýndan sonra Vaþinqton-Bakýmünasibätläri daha böhranlý anlarýnýyaþamaða baþladý. Bu çärçivädä xanýmHillari Klintonun Bakýya säfärinin väburada apardýðý yüksäksäviyyäli danýþýqlarýnABÞ-Azärbaycan münasibätlärindäkiziddiyyätläri aradan qaldýracaðýna inanmaqçätindir. ABÞ dövlät katibi Bakýda nädeyir-desin, nä väd verir-versin, bu iki ölkämünasibätlärindäki soyuqluðu aradanqaldýra bilmäyäcäk. Çünki ABÞ-ýn bölgäninikinci Ýsrailinä çevrilän täcavüzkar Ermänistanaqarþý särt addýmlar atacaðýinandýrýcý görünmür. Bu isä ABÞ-Azärbaycanmünasibätlärindäki gärginliyin häläuzun müddät davam edäcäyini ehtimal etmäyäimkan verir... e.mustafa@zaman.azÜRFAN MÄMMÄDLÝABÞ üçün prioritet:Qarabað, yoxsa Ýran?Ýranýn täslim olmasýüçün än düzgün yolunonun ätrafýndaký ölkälärlädostluq münasibätläriqurulmasýndankeçdiyini düþünänABÞ, görünür,Azärbaycaný itirmäkistämir vä çox gümanki, Hillari Klintonunsäfäri dä mähz bununlabaðlýdýr.ABÞ dövlät katibi Hillari Klinton Bakýda birgünlüksäfärdä oldu. Bu säfär qýsamüddätli olsa da onun ähämiyyätinikiçiltmäk olmaz. Azärbaycan müstäqillik qazandýqdansonra dünyanýn superdövläti olan ABÞ-danbelä yüksäkranqlý räsmi þäxsin säfärinin þahidi olmayýb.ABÞ indiyä qädär öz maraqlarýný tämin edän neftmüqavilälärindän baþqa, bizim heç bir iþimizä yaramayýb.Üstälik, müstäqilliyimizin ilk ilindä ölkämizä qarþýembarqo tätbiq edib, “Azadlýðý müdafiä aktý”na Azärbaycanäleyhinä 907 nömräli älavä edäräk, onun fäaliyyätäbaþlamasýna þärait yaradýb. Yalnýz 11 sentyabrterrorundan sonra, yenä öz maraqlarý naminä häminembarqonun qüvväsini müväqqäti olaraq dondurub.ABÞ uzun illärdir ki, Azärbaycanýn ärazi bütövlüyününtämin olunmasýnýn täräfdarý olduðunu bildirsä dä, buistiqamätdä praktiki addým atmýr. Halbuki ötän äsrinsonlarýnda Küveytin ärazisini iþðal edän Ýraqýn þýltaqlýðýnacämi 5 ay dözmüþdü.Ýndi Azärbaycan ärazilärininiþðalýndan 20 iläyaxýn müddät ötmäsinäbaxmayaraq, ABÞ buhaqsýzlýða göz yummaqdadavam edir. Üstälik,Azärbaycan ärazisindäseparatçýlýq edän, ölkäninärazi bütövlüyünä tählükäolan Qarabað ermänilärinämaddi yardýmlargöstärir. Bu cür faktlarýnsayýný hälä çox artýrmaqolar vä älbättä, bunlarABÞ-ýn ikiüzlü siyasätiningöstäriciläridir. Ammabirdän-birä dövlät katibinin Bakýya gälmäsi ABÞ siyasätindähansýsa däyiþikliyin ola biläcäyindän xäbärverir. Doðrudur, indiyä qädär Azärbaycan ABÞ-ýn çaldýðýnaoynayýb. Amma ötän il 24 aprel äräfäsindä ABÞýnErmänistanla särhädläri qeyd-þärtsiz açmasý üçünTürkiyäyä täzyiqlär göstärmäsi, bu zaman Azärbaycanýnmaraqlarýnýn näzärä alýnmasýna laqeyd münasibätgöstärmäsi ölkälärimiz arasýnda älaqälärin pozulma istiqamätigötürmäsi ilä näticäländi. Bu müddätdä AzärbaycanABÞ-ýn çaldýðýna oynamaq fikrindä olmadýðýnýnümayiþ etdirdi. ABÞ Türkiyä ilä Ermänistaný yaxýnlaþdýrmaqxätti götüräräk, Azärbaycaný täklämäk siyasätiyeritmäyä baþladý. Hätta sälahiyyät müddäti bitmiþAzärbaycandaký säfirini baþqa diplomatla äväzlämädi,hämin post bu gün dä vakant olaraq qalýr. Türkiyä bütüntäzyiqlärä räðmän, Azärbaycanýn qardaþý olduðunugöstärdi, särhädlär açýlmadý, ABÞ-in bu siyasäti istäniläneffekti vermädi. Bu arada ABÞ-ýn täþäbbüsü iläBMT-dä Ýrana qarþý sanksiyalar tätbiq edildi. Doðrudur,ABÞ 30 ilä yaxýndýr ki, Ýrana qarþý embarqo tätbiqedir, amma Ýraný çökdürä bilmir. Ýranýn täslim olmasýüçün än düzgün yolun onun ätrafýndaký ölkälärlä dostluqmünasibätläri qurulmasýndan keçdiyini düþünänABÞ, görünür, Azärbaycaný itirmäk istämir vä çox gümanki, Hillari Klintonun säfäri dä mähz bununla baðlýdýr.Siyasi müþahidäçilärin äksäriyyäti bu säfärin äsasmäqsädinin Qarabað münaqiþäsinin tänzimlänmäsi iläbaðlý olduðunu bildirsä dä, zännimcä, ABÞ-ýn maraqlarýbaþqa problemlärin hällini tapmasýný täläb edir.Ýran mäsäläsi ABÞ üçün Qarabaðdan çox-çox irälidädir.ABÞ-ýn öz maraqlarýný tämin etmädän Azärbaycanýnmaraqlarýna cavab veräcäk bir mäsälänin hällinägiriþäcäyi inandýrýcý deyil. Elä xaným Klintonun Qarabaðproblemi barädä Bakýda verdiyi açýqlamalar da belädüþünmäyä äsas verir. Onun Azärbaycan PrezidentiÝlham Äliyevlä görüþünün detallarý barädä ätraflý mälumatverilmäsä dä, hökumätä yaxýn dairälärdän sýzanmälumatlara görä, iki lider arasýnda belä bir söhbätolub: “Äliyevin “Ermänistanýn iþðalý altýnda olan ärazilärinazad edilmäsi üçün ABÞ-ýn beynälxaq hüquq çärçiväsindäyardým edäcäyinä inanýrýq” sözlärinä cavabolaraq, Klinton: “Problemi biz häll edä bilmärik, ammabunun üçün dinamik bir þäkildä vasitäçilik edä bilärik”,-deyib. Mätbuatda da Klintonun: “Biz Qarabaðmünaqiþäsinin sülh yolu ilä hällinä täräfdarýq”, “Qarabaðmünaqiþäsinin hällinin vaxtý çatmýþdýr” kimi ümumi,çeynänmiþ sözlär dediyinin þahidi oluruq. Bütünbunlarý näzärä aldýqda belä qänaätä gälmäk olar ki,Klinton Qarabað münaqiþäsinin hällinin tezläþdirilmäsiüçün deyil, Ýran ätrafýnda olan daha bir ölkä ilä münasibätlärinpozulmasýnýn qarþýsýný almaq mäqsädi ilägälmiþdi. Onun Gürcüstan vä Ermänistana säfärlärininisä yolüstü xarakter daþýdýðýný söylämäk olar.u.memmedli@zaman.az

08AÝLÄMänim mäläyim...1Anasý bir yaþý yenicä tamam olan Muradýn üstünä çämkirir.Balaca Murad bu räftarý gözlämädiyindän tääccüblä anasýnýnüzünä baxýr vä baxýþlarý ilä, sanki, “mänim günahým nädiraxý?” demäk istäyir, gözläri yaþarýr, aðlamaða baþlayýr. Muradýnbacýsý Þäbnäm qardaþýnýn aðlamaðýna dözmür, qardaþýnýn boynunuqucaqlayýb, doluxsuna-doluxsuna anasýna: “Ana, qýþqýrma daqardaþýmýn üstünä, yazýqdýr, qorxur axý?” - deyä gileyini bildirir...Bäzän uþaða däxli olmayan, evdä, ailädä, yaxud iþdä hansýsabir säbäb üzündän äsäbiläþändä dä acýðýmýzý körpänin üstünä tökürük,istäyirik hirsimizi, hikkämizi ondan çýxaq. Hätta qälbimizsýzlamadan äl dä qaldýrýrýq, bir-iki särt þillä, þapalaq vurduqdansonra sakitläþirik. Axý o, körpädir, bapbalaca üräyi hälä täzä-täzädöyünür, dünyaný yenicä duyur, därk edir, toppuþ ayaqlarýný torpaðahälä bärk basa bilmir, daþ-divarý yumþaq ällärinin toxunuþuilä hiss edir. Onu vurmaða necä älin gälir? O, dünyanýn än zärifmäxluqu, müqäddäs mäläyidir. “Mänim mäläyim”, - deyä qoruonu, qoru, göz bäbäyin kimi...Çiyäläk cemi1 Tärkibi:- 1 kq çiyäläk;- 1 kq þäkär tozu;- yarým limon þiräsi.Hazýrlanmasý:Çiyäläkläri bir neçä däfä yuduqdansonra saplaqlarýný qoparýbdärin qazana yýðýn vä üzärinä þäkärtozu tökün.Qazanýn qapaðýný örtüb, 1,5-2gün bu þäkildä saxlayýn ki, þäkärtozu tamamilä ärisin, çiyäläklärsuyunu buraxsýn. Sonra qazanýorta odun üzärinä qoyub, yarýmsaat biþirin. Cemin biþmiþ olubolmamasýnýbilmäk üçün qaba birdamcý damýzdýrýn. Qabý äyärkäncem axmýrsa, demäk, hazýrdýr. Ceminüzärinä limon þiräsi dä älaväedib, bir-iki buðum da qaynadýnvä köpüyünü käfgirlä götürün.Biþmiþ cemi þüþä bankaya tökün,soyuduqdan sonra aðzýný qapayýn.Bunlara hökmändiqqät edin1Evdä, häyä t d äelektrik avadanlýqlarýnýnkabel-6-7 iYUL 2010 ZAMANlärini vaxtaþýrýyoxlayýn. Ägärnasazlýq varsa,vaxtýnda tädbirgörün, ustayamüraciät edin.Plastik, sellofantorbalarýuþaqlar toxunmayanyerä yýðýnki, onlar bu torbalarlaoynayarkänbaþlarýna keçirib boðula bilärlär.Tählükäli mähsullarý rängli, göz oxþayanpaketlärdä saxlamayýn. Eyni zamanda zähärlimaddäläri ärzaq mähsullarý üçün istifadä edilänqablara qoymayýn. Uþaqlar üçün tählükäsizqapaqlarý olan þüþälärdän istifadä edin.Elektrik cihazlarýný su axan yerlärin yaxýnlýðýndaqoymayýn.Ýsti yemäkläri uþaqlarýn äli çatmayan yerlärdäsaxlayýn.Faydasý tükänmäyän meyvä1Böyräk daþlarýný äridir, baðýrsaq qurdlarýnýöldürür, qaný zähärli maddälärdäntämizläyir. Çiçäkläri qäbizliyiaradan qaldýrýr vä baðýrsaqparazitlärini tökür, sidikqovucuxassäyä malikdir,meyväsi häzmiasanlaþdýrýr, öd kisäsivä böyräklär üçünfaydalýdýr. Orqanizmäbütün bufaydalarý verän þaftalýdýr.Þaftalý çiçäyinin quru vä yatäzäsinin 10 qramýný 1 litr qaynar suya tökün vä 10 däqiqägözläyin. Sonra çay kimi için. Bu, baðýrsaqlarayumþaqlýq verir, ösküräyi yüngülläþdirir. Tam yetiþmiþþaftalýný saxlamayýn, keyfiyyätini itirmädän yeyin. Yetiþmämiþþaftalýlarý evdä otaq temperaturunda kaðýztorbada 2-3 gün saxlayýn. Onun yumþalmasýný xoþ qoxusundanhiss edäcäksiniz.Üräyinizin saðlamolmasý üçün...1Qýrmýzý märci dämir,maqnezium, fosfor,kalium, mis, zülal välif qaynaðý olmaqla yanaþý,häm dä märkäzi sinirsistemi saðlamlýðýnýnqorunmasýnda ähämiyyätlirol oynayan B1 vitamini ilä däzängindir. Qýrmýzý märcinin tärkibindäüräk vä xärçäng kimi geniþyayýlmýþ xästäliklärin qarþýsýný alan fitonütrienmaddäsi var.Günäþ þüasýnýn xeyri dä var,ziyaný da1Här þeydän ifrat däräcädä istifadä etdikdäziyan verir, o cümlädän günäþ þüasýndanda.Yay aylarýnda günäþin mänfi täsirlärindänqorunmaq saðlamlýq üçün böyük ähämiyyätdaþýyýr. Son illär ozon täbäqäsindä daha çoxnazikläþmä müþahidä edildiyindän günäþinzärärli täsiri daha çox näzärä çarpýr. Buna görädä günäþdän ölçülü þäkildä istifadä edilmälidir.Orqanizmin kalsium qäbulu vä sümüklärininkiþafý üçün D vitamini vacib olduðundan,þübhäsiz ki, günäþ þüasý qäbul etmäk lazýmdýr.Günäþ þüasý bäzi däri xästälikläri zamaný dayararlýdýr. Lakin lazými þäkildä istifadä etmädikdädäri xästälikläri, mäsälän, yanýqlar, qýzartýlar,hätta suluqlar meydana çýxýr vä buxästäliklär üräkbulanma, baþgicällänmäsi ilämüþayiät olunur. Bu zaman xästäni särin biryerdä uzandýrmaq, tez-tez särin duþ qäbul etmäklazýmdýr. Väziyyät gärgindirsä, häkimämüraciät edin.Üräk xästäliyi, yüksäk täzyiqi olanlarýn günäþdänçox istifadä etmämäläri mäslähät görülür.Günäþ vannasý qäbuledärkän nälärä diqqät yetirilmälidir?13.00-17.00 saatlarý arasýnda günäþ vannasýqäbul etmäyin. Ýlk däfä günäþ þüalarýnýn qäbulu15-20 däqiqädän çox olmamalýdýr. Buvaxtý tädricän artýraraq, 1-1,5 saata çatdýrmaqolar. Havanýn buludlu olmasý sizi aldatmasýn,yäni bu zaman da günäþin radiasiyasý azalmýr,ona görä dä yayda buludlu havalarda da þüadanqorunun.Sähifäni Yeganä Mämmädova hazýrlayýb. y.memmedova@zaman.az

09SÄRBÄST6-7 ÝYUL 2010 ZAMANOnu baðýþlamaq olarmý?Çöräkpulu qazanmaq adý ilä Rusiyaya gedib, iyirmi ildän sonra qayýdan kiþini arvadý qapýdan qovdu.RAFAEL MAYILBÄYESMÝRA HÝDAYÄTOVA MÝNGÄÇEVÝRSon günlär här gün iþä gedändä Mingä-20 Yanvar küçäsindäki skamyala-1çevirinrýn birindä ällärini baþýnýn arasýna alaraq oturmuþbir näfäri görürdüm. Sözün düzü, ona yaxýnlaþýbniyä fikirlärä qärq olmasýnýn säbäbinisoruþmaða cäsarät etmirdim. Lakin sraðagünbu tilsimi qýrmaq qärarýna gäldim. O, “özünüämällärinin qurbaný” kimi täqdim etdi. Dahasonra isä ad vä soyadýný söylädi: Seymur Äbilov.Söhbätdän aydýn oldu ki, o, 1990-cý ildä çöräkpuludalýnca Rusiyanýn Sverdlovsk þähärinäüz tutub. 20 ildän sonra isä Mingäçevirä - ailäsininyanýna qayýdýb. Lakin ailäsi onu qäbul etmäyib.Niyä? Elä bu niyäyä cavab tapmaq mäqsädiilä vaxtilä onun yaþadýðý ünvana getdik.Sumqayýtda yeni qaz xätläri çäkilib1Cari ilin may-iyun aylarý ärzindä Sumqayýtþähärindä Corat qäsäbäsinin, eyni zamandaþähärin Çerkassý küçäsinin täbii qazla tam täminedilmäsi mäqsädilä yeni qaz xätläri çäkilib. Belä ki,þähärin Çerkassý küçäsindä vä 12-ci mikrorayon... Qapýný üzümüzä nurani bir qadýn açdý.Hämin qadýn - Säyyarä xaným gäliþimizin säbäbinibilän kimi: “O baþýbatmýþ mänim ärimdir”,-dedi. Dediyinä görä, o, Seymurla 10 il evlilikhäyatý sürüb. Ýki uþaqlarý olub. 1990-ci ildääri qazanc dalýnca Rusiyaya yollanýb: “Elä o gedänoldu. Nä bir mäktub yazdý, nä dä zäng etdi.Bir sözlä, bizi tamam unutdu”. Ärindän, necädeyärlär, säs çýxmadýðýný görän 28 yaþlý Säyyaräxaným ailäni dolandýrmaq mäqsädi ilä müxtälifiþlärdän yapýþýb. Özünün dediyi kimi, saçýnýnbirini að, o birini dä qara hörüb, gah därziliklämäþðul olub, gah dayälik edib, gah da tämizlikiþlärindä çalýþýb. Çalýþýb ki, balalarýnýn gözüonun-bunun älindä olmasýn. Bu minvalla övladlarýnýda böyüdüb: “Ýndi qýzým da, oðlum daali mäktäb täläbäläridir. Onu da deyim ki, onlarbir däfä dä olsun atalarýnýn nankorluðunu dilägätirmäyiblär. Amma qýzým köçändä gözü qapýdaqaldý. Hiss etdim ki, atasýný gözläyir. Gözläyirki, atasý gälib, ona xeyir-dua versin... Ammaondan soraq çýxmadý. Ýndi qýzýmýn bir oðlu var.Oðlum isä bu yaxýnlarda ailä häyatý qurub.Äzab-äziyyät çäkmiþ bir ana kimi oðluma hämiþädeyiräm: “Bala, elä çalýþ ki, män çäkdiyimäzab-äziyyäti gälinim çäkmäsin”.Daha sonra Säyyarä xaným dedi: “Ägär mändäiradä, säbir olmasa idi, övladlarýmýn gününäaðlamasaydým, bu gün män dä onlarýn üzünä baxabilmäzdim. Adam bu günü elä yaþamalýdýr ki,sabah peþmançýlýq çäkmäsin. Ämällärinin girdabýndaqovrulmasýn. Necä ki, bizimki qovrulur”.Söhbätin bu yerindä o, häyat yoldaþýnýn qayýdýþýnýxatýrladý: “Elä bu günlärdä evimizin qapýsý döyüldü.Qýzým da bizdä idi. Elä qapýný da o açdý vädedi ki, ana, säni bir baba soruþur. Dedim, balam,bu baba kim ola bilär axý? Qapýya yaxýnlaþandayerimdä donub qaldým. Bu o idi. Bizi düz 20 ilbundan ävväl atýb, Rusiyaya “çöräk” dalýnca gedänärim... Elä gündä idi ki...Sözün düzü, onunhalýna acýdým. Amma evä buraxmadým. Dedim,indi sän nä mänä lazýmsan, nä dä övladlarýma...Eþitdiyimä görä, indi o, qohumlarýnýn evindä yaþayýr”.Sonra Säyyarä xaným “Onu baðýþlamaqolarmý?” filmindäki qadýn kimi dilländi: “Hä, indisiz deyin, onu baðýþlamaq olarmý?” Vä sualýna daözü cavab verdi: “Täbii ki, yox...” Sonra nä fikirläþdisäälavä etdi: “Ola bilsin ki, bu häyat hekayätimlätanýþ olanlardan mäni qýnayanlar da tapýlacaq.Amma beläläri qoy unutmasýnlar ki, Seymurkimilär insanlýq hisslärini çoxdan itiriblär. Beläläriilä yaþamaq isä dähþätdir”.ärazisindä 315 mm diametrli 1800 p/metr uzunluðundayeni qaz xätti quraþdýrýlýb. Corat qäsäbäsinin2-ci mähälläsindä çäkilmiþ yeni qaz xätti isämüxtälif diametrli 3700 p/metr uzunluðundadýr.Qeyd edäk ki, bu yeni qaz xätlärinin çäkiliþi“Azärbaycan Respublikasý regionlarýnýn2009-2013-cü illärdä sosial-iqtisadi inkiþafýDövlät Proqramý” na äsasän, “Azäriqaz” ÝstehsalatBirliyi täräfindän häyata keçirilir.Ceyhun Mämmädov SumqayýtHAYRETTÝN AKAN“Allah sizdänrazý olsun, häkim!”1Deyirlär, insan dünyaya ikincidäfä göz açýr. Çox zamanbunu gäliþigözäl söz kimi çözürük.Amma taleyimizä yazýlan aðrýlý-acýlýanlarda häyatdan älimizi üzüb,yenidän iþýqlý dünyaya qayýdandabunun häqiqät olduðunu anlayýrýq.Bäli, insan ikinci däfä dünyayaqayýda bilär. Bäzän Allah-Täalanýnverdiyi ömrün baþa çatdýðýný düþündüyünanda kömäyinä saðlamlýðýmýzýnkeþiyindä duran häkimläringäldiyini düþünür. Bunu bir dahavätändän uzaq düþdüyüm, ümidimitäkcä göydä Allaha, yerdä isäþäfalý ällär sahibi, Türkiyänin “Þafa”xästäxanasýnýn häkimi, professorHayrettin Akanýn mänim ömrümünbaþa çatmadýðýný bildirmäküçün göstärdiyi fädakarlýðý biländänsonra täsdiqlädim. Müqäddäsväzifä borcunu vicdanla yerinä yetirmäkläyanaþý, mänä göstärdiyimänävi kömäyä görä Hayrettin häkimä“Allah sizdän razý olsun, häkim!”deyiräm. Eyni zamanda “Þafa”xästäxanasýnýn baþ häkiminä,tibb bacýlarýna täþäkkürümü bildiriräm.Hämçinin äzizlärimdän uzaqdüþdüyüm gärgin anlarýmda mänäyardýmçý olan Nevzat bäyä, Nurhanvä Emiþ xanýma ömrüm boyu minnätdaram.Allah här zaman yardýmçýnýz olsun!Amin! NÄCÝBÄ ÄZÝZQIZI ÝSTANBUL

10AVTOMOBÝLHär gözälä aldanmayýn1Bäzän müþtärilär avtomobilin xarici görünüþünäaldanaraq seçim edirlär. Bilmäklazýmdýr ki här tämiz vä yaraþýqlý görünän avtomobilmäslähätli olmaya bilär. Mäsälän, alýcý ikiavtomobildän birinin täkrar boya görmäsi säbäbindänonun problemli olduðu qänaätinä gälir.Ancaq unutmayaq ki, avtomobil cýzýqlar väkiçik zädälärdän dolayý da boyana bilär. Halbukibu avtomobil çox, saðlam vä iþläkdir. Äslindäboyadan daha çox avtomobilin ehtiyat hissälärinindäyiþdirilib-däyiþdirilmämäsi önämlidir.Näzärä almaq lazýmdýr ki, xüsusilä-qeyri peþäkarxidmät märkäzlärindä däyiþdirilän ehtiyathissäläri ävvälki görünüþü vä keyfiyyäti vermir.Bu mänada äsasän avtomobilin þassisindä ciddizädä olub-olmamasýna diqqät edilmälidir.6-7 ÝYUL 2010 ZAMANSatýcýya hansý suallar verilmälidir?1Göräsän, avtomobilinsatýlma säbäbi iqtisadiproblemdän, yenilenmä istäyindän,yoxsa texnikiproblemindän qaynaqlanýr?Mähz bütün bunlarý müäyyänläþdirmäküçün satýcýyabirinci sualýnýz avtomobilihansý säbäbdän satmasý iläbaðlý olmalýdýr. Bu sual qarþýsýndasatýcýnýn reaksiyasýavtomobil haqqýnda gizläyäcäyihär hansý vacib mälumatýnolub-olmadýðýný aþkarlamaqbaxýmýndan çoxönämlidir.s Avtomobilin ümumi väziyyäti necädir? Siz satýcýnýn keçmiþdäyaþadýðý problemläri öyränmäklä gäläcäkdä nä kimiproblemlärlä qarþýlaþacaðýnýzý täxmin edä bilärsiniz.s Avtomobilin elanda göstärilänlärdän baþqa, daha hansýgöstäriciläri var? Näzärä almaq lazýmdýr ki avtomobilinbütün xüsusiyyätlärinin elanda göstärilmäsi mümkündeyil.s Avtomobil aðýr qäzalar keçiribmi ? Bu çox önämli bir sualdýr.Mälum olduðu kimi, hazýrda avtomobillärin qäzakeçirmä riskläri çoxalýb. Bu mänada kiçik qäzalar artýqnormal sayýlýr. Çünki belä qäzalarda avtomobillär ciddizädä almýr. Aðýr qäza keçirän avtomobillär isä, adätän,problemli sayýlýr.Avtomobil alarkän nälärädiqqät etmäliyikrtýq modern dünyamýzda atomobillär insanlarýn gündälik vä zäruriA ehtiyaclarý sýrasýna daxil olub. Bu mänada avtomobil bazarý än cälbedicibazar sayýlýr. Bazarda, xüsusilä, ikinci äl avtomobillärinin çäkisihär zaman yüksäk olub. Üstälik, dünyada hälä dä davam edän maliyyäböhraný bu çäkini bir az da yüksältdi. Hazýrda ikinci äl avtomobillärinämüþtäri maraðý artan xätt üzrä inkiþaf edir. Etiraf edäk ki, iþlänmiþ avtomobillärinalýnmasý maliyyä sarýdan älveriþli olsada mänfi täräfläri däkifayät qädärdir. Bilmäliyik ki, iþlänmiþ maþýnlar daha çox xidmät, zamanvä mäsräf täläb edir. Buna görä dä çalýþmaq lazýmdýr ki, çox daxärcä-borca girmädän büdcämizä uyðun olan än gänc avtomobil alaq.Yaxþý, bäs ikinci äl avtomobili alarkän äsasän hansý nüanslara diqqätetmäliyik? Bunlarý aþaðýda maddälär halýnda aydýnlaþdýrmaða çalýþaq:i Avtomobil alarkän birinci növbädäonun qäza keçirib-keçirmädiyini araþdýrmaqlazýmdýr. Täbii ki bu mälumatýsatýcýdan müfässäl öyränmäk þansýnýzyoxdur. Bunun üçün öncä maþýnýn boyasýnýaraþdýrýn. Belä ki qäza keçirmämiþmaþýnda kopotun iç vä çöl säthindäkiränglär eyni olur. Digär bir täräfdän,þassi vä mühärrik nömrälärinintexniki posportda göstärilän räqämlärläeyni olmasýna däqiq fikir verin. Bu nömrälärora sonradan häkk edilä bilär. Ägärnömrälärlä oynama varsa, bu avtomobilialmamaðýnýz yüz faiz xeyrinizädir.i Avtomobildä tez-tez sýradan çýxan änvacib ehtiyat hissäsi olan mühärrik qayýþýnýnän son nä vaxt däyiþdirildiyinimütläq öyränin. Äks halda, qayýþýn gözlämädiyinizzamanda qýrýlmasý sizä bahabaþa gälär.i Maþýnýn üzärindä zärbä izlärinin olubolmamasýnamütläq baxýn. Täkärlärinaþýnmasý da diqqätinizdän yayýnmasýn.Ehtiyat täkärläri dä gözdän keçirin.i Qapýlarýn standart vä rahat açýlýb-örtülmäsinävä bu zaman sürtünmänin olubolmamasýna diqqät edin.i Þüþä vä faralar üzärindäki cýzýq vä çatlarafikir verin.i Avtomobilin þassisinikontrol edin. Ägär tämir edilibsä, buavtomobildän uzaq durun. Çünki beläavtomobillärin problemli olmaq ehtimalýyüksäkdir. Xüsusilä, bu qäbildänolan maþýnlar qäza zamaný normal maþýnlaranisbätän daha zäif müqavimätgöstärir.i Avtomobilin faralarýný, siqnallarýný, tormoziþýqlarýný, ümumiyyätlä elektrik sistemininäzärdän keçirin.i Su radiatorunun içärisindäki mayeyädiqqät edin. Ägär bu azdýrsa, radiatordadälik vä ya çat ola bilär.i Avtomobilin altýna baxýn, mühärrikinaþaðýsýnda här hansý bir axýntýnýn olubolmadýðýnýyoxlayýn.i Ýsitmä vä havalandýrma sistemlärini yerindäcäiþlädäräk yoxlayýn. Radionu dahämçinin.i Ýç oturacaqlarla mäsafä cihazýndaký räqämläräkompleks yanaþýn. Ägär oturacaqlarýnkifayät qädär köhnälmäsinäbaxmayaraq, maþýnýn qät etdiyi yürüþmäsafäsi olduqca az görünürsä,burada bir anormallýq var. Buonu göstärir ki mäsafä cihazýna müdaxiläediläräk räqämlär däyiþdirilib. Yürüþmäsafäsini müäyyänläþdirmäkdä,sükandaký aþýnmalar oturacaqlardanheç dä geri qalmýr. Bütün bunlara baxmayaraq,bu mäsälädä än önämli göstäricimotor testidir. Hazýrda xidmätmärkäzlärindä kompyuter vasitäsilä pistonlardakýaþýnmaný araþdýrýb avtomobilinyürüþ mäsafäsi haqqýnda däqiqmälumat almaq olar.i Müasir komputer imkanlarý ilä müayinäoluna bilmäyän avtomobilläri almayýn.Çünki bu cür avtomobillär xarab olduðuzaman daha çox xärc vä zaman täläbolunur.Avtomobili alarkän mütläq onu süräräkyoxlayýn. Bu zaman onun problemlärivarsa, daha tez müäyyänläþdirmäk olar.Yaxþý, bäs bu zaman nälärä diqqät edilmälidir.Bunu da bir neçä maddädä cämläyäk:i Mühärrikin säsinä fikir verin. Mühärrikmaksimum sässiz olmalýdýr. Bu sässizlikmühärrik qýzdýqdan sonra da davam etmälidir.iKälä-kötür yerdä däsüräräk älavä säsvä qoxuolub-olmadýðýna da diqqät edini Müxtälif sürät säviyyälärindä tormozedäräk täkrar sürät yýðýn. Bu zaman maþýndaolan titrämäläri, saða-sola oynamalarýgörmäk olar.i Müxtälif sürätlärdä dönmä häräkätläriedini Düz häräkät zamaný ön vä arxa täkärläreyni xätt üzrä häräkät etmälidir. Ägärarxa täkärlärin izi qabaq täkärlärin izi iläüst-üstä düþmürsä demäli, avtomobilinþassisindä vä ya oxlar arasýndaký mäsafädäsimmetriya pozulub.Ulduzlarýn avtomobil sevgisiHollivud ulduzlarý sahib olduqlarý avtomobillärlähämiþä media nümayändälärininmaraq dairäsindä olublar. Onu dadeyäk ki, aktyorlar bu sahädä heç dä futbolçulardangeri qalmýr, hätta çox irälidädirlär.Mäsälän, Tom Kruz än son model“Bugatti” avtomobilinä sahibdir.“Troya” filmlärinin qährämanlarýndanAxillesi vä bir çox filmlärin baþ qährämanlarýnýcanlandýran Bred Pitä BMW þirkätitäräfindän “BMW Hydrogen 7” avtomobilihädiyyä olunub. Bu avtomobil häläkütlävi istehsala buraxýlmayýb. Reklamkompaniyasý çärçiväsindä mähz mäþhurHollivud ulduzuna hädiyyä olunanbu avtomobilin äsasxüsusiyyäti ekoloji tämizsayýlan hidrogen yanacaðýilä iþlämäsidir.Mäþhur modelSindi Krouford ingilisfutbolçusu Con Terrikimi “Bentley ContinentalGT” avtomobilinäüstünlük vermiþdir.Con Terridänfärqli olaraq, Sindibu avtomobili äldä etmämiþdänävväl onun birneçä hissäsinin xüsusi täkmilläþmiþehtiyat hissälärlä äväz olunmasýnýsifariþ edibmiþ.

11 TÜRKÝYE6-7 ÝYUL 2010 ZAMANUfukta seçim göründüðüne göre...Ufukta seçim göründü. Ýster herhangibir sebepten dolayý seçim tarihiöne alýnsýn isterse seçimler normalzamanýnda yapýlsýn durumdeðiþmez; artýk busaatten sonra yapýlankonuþmalarý, týrmandýrýlanolaylarý, verilenmesajlarý vs. seçim havasýiçinde bir yereoturtmak gerekiyor.Sandýðý etkilemekiçin yapýlan hamleleri ta baþtan sezemeyen,bu ülkede yaþanan bazý olaylaraanlam veremez. Oysaki hemenher kritik seçim öncesinde bazý tuhafgeliþmeler yaþanýr. Bu seferki seçimlertuhaf senaryolarýn yoðun yaþanacaðýbir arenaya dönüþebilir. Mesela?Seçim arifesinde terörün týrmanmasýasla tesadüf deðildir. Derin yapý (kibunlarýn içinde PKK'nýn varlýðý aþikârhale gelmiþtir artýk) öteden beri gelengizli iktidar ve tasallutunun devamedebilmesi için umutsuzluk ve öfkeyaymaya çalýþýr. Tansiyon yükseldikçeinsanlarýn normal düþünmeleri, olaylarýnperde arkasýna kafa yormalarýzorlaþýr. Taþeron örgütleri sadecePKK'dan müteþekkil sanmak saflýkolur. Tansiyon yüksekliðini yeterli bulmayanlardevreye 'radikal örgütleri'de sokabilir. Güneydoðu'ya bir de bugözle bakmak gerekir mesela. PKK'nýneylemlerini artýrmasý üzerine dini yaOturma sakýn!Deðerli MeYeKa üyesi arkadaþlarým,toplantýyý açýyorum, efendim, ülkemizin...ülkemizin... bir saniye efendim; Ali beyhayýrdýr? Efendim gerek yok kaþ göz iþaretlerine,yönetim kurulumuz demokratikbir kuruluþtur. Çekinmeyiniz Ali bey,efendim?..Peki, kulaðýma söyleyebilirsiniz...Hmm, anlýyorum...öyle miii? Peki efendim,bekleriz o halde; arkadaþlar,Önder abimizlavabodan henüz dönmemiþ,farkýnda olmadýðýmiçin hepinizden, özellikleÖnder büyüðümüzün manevi varlýðýndanözür dilerim... Süreyi boþ geçirmemekiçin ne yapmamýz gerektiðini oylamayasunmayý... sunmayayým mý Ali Bey,peki sunmayayým... bari bir bardak suiçeyim; mahzuru yok deðil mi Ali bey, teþekkürederim efendim... günde beþ litresu içmeliymiþiz, doktorlar öyle söylüyor;bunu söyleyen doktor günde beþ litre suiçebilir mi acaba? Ýnanmazsýnýz, bir günDünyanýn merkeziEKREM DUMANLIA. TURAN ALKANALÝ BULAÇdenedim ben bunu, ilk litreyi bitiremedimvallahi; bunlar insaný saðlýk manyaðýyapacaklar neredeyse, þimdi de lokantamasalarýndaki tuzluklara takmýþ SaðlýkBaka... Ooo... Efendim hoþ geldiniz, Önderabi de geldiðine göre toplantýya baþlayabilirizdemektir, Ali bey, birsakýnca yoktur inþallah?Evet, yokmuþ, baþlýyoruzefendim; bu arada bir açýlýþkonuþmasý yapmak istermiydiniz Önder abi, gerekyok diyorsunuz... Ýlerde belkiyaparým diyorlar ve ben sözlerimedevam ediyorum.Gündemin ilk maddesi, yaptýðým son yurtiçigezilerindeki izlenimlerimdir... Deðerliarkadaþlar, yurtiçi gezisi deyince uçakneyse haydi; THY uçaklarý konforlu, güzel,hele ön taraftaki geniþ koltuklar çok rahat.Skylife dergisini bir karýþtýrayým, bakayýmne partizanlýk yapmýþlar diye...Aaa, genel müdürün resmi; bir ona baktým,bir THY'nin durumuna baktým; buadamlar böyle bir þirketi nasýl týkýr týkýrBeþeriyetin tarihinde “bilgi ve hikmet”iki defa Doðu'dan Batý'ya, bir defada Batý'dan Doðu'ya kaydý. Ýçinden geçmekteolduðumuz zaman diliminde bilgive entelektüel zihin üretimi ikinci defaBatý'dan Doðu'ya doðrukaymaktadýr.Farabi, “Hikmet'inana yurdunun Mezopotamya(Keldani) olduðunu”söylüyordu. Kendinebiçtiði misyon, Mezopotamya'danMýsýr'a, oradanÝtalya'ya ve Yunanistan'ageçmiþ bulunan ilim ve hikmetitekrar ana yurduna getirmekti. Gazali'yegöre, temelinde Nübüvvet ýþýðýolan hikmet Yunan'a geçtikten sonradejenere olmuþtu. Sokrat kendisindenönceki filozoflarýn sýrtýný yere getirmiþti,Eflatun Sokrat'ýn, Eflatun'un da Aristobelini kýrmýþtý. Þaný yüce Allah, Aristo'nunbelini kýrma görevini Gazali'yevermiþti.Sývanu'l-Hikme'nin sahibi Sicistani'yegöre, tarihte müziði, özellikle ilkenstrüman olarak ud'u Farslar, astronomive mantýðý Babilliler, alan ölçümüve geometriyi Mýsýrlýlar, hesap ve matematiðiFenikeliler, tabii ilimleri Þamlýlar,týbbý Mezopotamyalýlar geliþtirdi. Hikmetise Nübüvvetin miþkatýndan (nurodaðý) Doðu'ya ve Batý'yayayýldý. Çin ve Hind ilimlerive tefekkürü bu beþeri havzalardanalýp geliþtirdiler.Yusuf el Amiri, kendindenemin bir tarzda, hikmeti ilkformüle eden þahsýn LukmanHekim olduðunu söylerki, yine Sicistani'ye göreLukman Hekim Hz. Davud'un çaðdaþýydý,Þam'da yaþýyordu. Yunanlý Enpedokleshikmeti ondan öðrenmiþti. Yunanlýikinci hakim Pisagor da hikmeti (matematiði,müziði, tabiat ilimlerini) Hz. Süleyman'ýnizleyicilerinden öðrenmiþti.Pisagor þunu söylüyordu: Hikmet Yunan'dakaybolmuþtur, yapýlmasý gerekenonu sevmek ve aramaktýr. Bu iþiyapacak olanlar “filozoflar”dýr.Emevilerin son zamanlarýnda veAbbasiler döneminde MüslümanlarYunan ilimlerini, felsefe ve hikmetiniiþletip üstelik büyütebiliyorlar diye hayretettim hani. Acaba Amerikalý danýþmanfilan mý tuttular diyorum ben? Neyseefendim, uçak faslý iyi ama helikopteryolculuðu felaket bir þey arkadaþlar.Yolda Ýlker Paþa'mla biraz sohbetedeyim dedim, ne mümkün? Müthiþ birmotor uðultusu, kulaklýk veriyorlar amaanlamak ne mümkün? Yolda dedim ki ÝlkerPaþa'ya, Paþam dedim, Recep beymuhalefet lideri olsaydý bu gezide onaeþlik eder miydiniz dedim. Duyulmuyoriþareti yaparak kulaklýðý iþaret etti, bende tekrarlamadým soruyu. Sað olsun çoknazik, çok düþünceli bir insan, büyük birdeðerdir kendileri. Neyse efendim, indikkarakolun pistine, fotoðraf çektirdik, askerlerlemerhabalaþtýk filan. Allah siziinandýrsýn arkadaþlar, dimdik ayakta durdumböyle Atatürk gibi, hiç korkmadým.Resimde de görülüyor zaten. Ben bu fotoðrafýÖnder abinin de izniyle seçimafiþlerinde kullanalým derim... Ýyi olurbence. Sonracýðýma askerlerimizle öðlekaravanasý yedik, yemekler güzeldi, bulgurpilavý güzeldi, tas kebabýný pilavýn üstünedöküp çaldým kaþýðý, çaldým kaþýðý;da milliyetçiliði esas aldýðýný düþünenörgütlere yeni roller biçilebilir. Bir dönemjandarma genel komutanlýðý göreviyapmýþ Teoman KomanPaþa'nýn, varlýðýný kabuletmeyip '...PKK'nýn baskýnlarýnakarþý kendini koruyan,dinî inançlarý kuvvetlivatandaþlar...' diye tanýmladýðýörgütün o vahimcinayetlerin ortaya çýkmasýndansonra uzun bir sessizlikyaþadýðý ancak bu örgütün sonzamanlarda serpilip geliþtiði biliniyor.Ayrýca þehit cenazeleri üzerinden siyasetitanzim etmek isteyenler o yürekdaðlayan törenlerde çok daha sistemlive kýþkýrtýcý roller üstlenmiþ durumda.Bunlarýn hepsi, önce referandumsonra genel seçim þeklinde karþýmýzaçýkacak sandýða yönelik yeni düzenlemelerdir.Seçim takvimi yaklaþtýkçayaþanan olaylarýn çeþitlenmesineve kýþkýrtma dozunun artýrýlmasýnaþahit olacaðýz. Sadece terörle testedilmeyecek demokrasimiz. Bir de siyasetinkendi iç kumpasý var. Bu saattensonra yaþanacaklara siyaset tarihimizinbazý tecrübeleri ýþýðýnda bakmakgerekir. Mesela milletvekilliði istifalarýnýnve parti deðiþtirmeye yöneliktransferlerin perde arkasýný iyi okumaklazým ki nelerin planlandýðý dahanet anlaþýlabilsin. Ýç siyasette ayakoyunlarýnýn sýkça yaþanacaðý bir dönemegiriyoruz. Siyasetin kurdu olmuþbazý kiþiler kapalý kapýlar arkasýnda incesenaryolar yazarak beklenmedikadýmlar atabilir. Mesela bir zamanlar'merkez sað' deyip yeri göðü inletenler,bu yeni dönemde CHP'nin elinigüçlendirmek için muazzam bir gayretgösterecek. 'Merkez saðdaki yapýlanma'yýtemsil ettiðini ya da edeceðinisandýðýnýz kiþi ve partiler bambaþkabir kurgunun içinde yer alarak saðgösterip sol çakmayý deneyecektir. Zýtkutuplarý bir araya getirecek toparlayýcýunsur belli: Ulusalcý söylemler. Ülkeelden gidiyor diye baðýrýp çaðýranlarherkesin nabzýna göre þerbet verecek,kâh laiklik kullanýlacak kâh yabancýdüþmanlýðý. Üzerinde siyaset libasýbulunan bazý politikacýlarýn (hattabazý gazetecilerin) Ergenekon sanýklarýnagöstere göstere verdikleri destekkamuoyundan yardým beklentisiya da seçmenden oy toplamak içinyapýlmýyor. Bazý kiþi ve kurumlarýngönlünde yatan hâlâ askerî vesayetaltýnda mesleklerini icra etmek. Meselamedya kadim bir insiyakla seçimsonuçlarýný etkileyecek haberler, yorumlaryapmaya baþlayabilir. Sonmahallî seçimlerde Ýstanbul ve Ankara'dayapýlan yayýnlarý unutmamakgerekiyor. Eskiden bu tip haberler irticauydurmalarý ile yapýlýrdý. Þimdi butür oyunlarý halk yutmuyor artýk. Dosyaavcýlýðý daha revaçta. Aylarca bekletilenbazý iddialar gündeme taþýnabilir.Mesela, kim iktidara ortak edilmekisteniyorsa daha sýk ve daha þaþaalýbir sunumla karþýmýza çýkacaktýr.Bir yandan içeride ve dýþarýda yürütülenyýpratýlma gayretlerine diðeryandan da desteklenen kiþilerin tanýtýmfaaliyetlerine sýkça rastlanacaktýr.Halk bu bombardýmandan ne kadaretkilenir? Eskisi kadar etkilenmeyeceðiçok açýk. Çünkü bu ülkede yaþayanherkes artýk biliyor ki siyaset ne medyanýnoyuncaðýdýr ne asker-sivil bürokrasinin...Belki de her þeye sýnýrlarýyeniden tanýmlayarak baþlamak gerekiyor.Baþka türlü normalleþmekmümkün deðil. Açýktan açýða sormalýyýz'Medya ne iþ yapar?' 'Medyanýnsorumluluðu nerede baþlar neredebiter?' Bu sorular sadece medyanýnsorumluluk alanýný çizmez; ayný zamandamedya ile iliþkisi olan diðersahalarýn çizgilerini de belirgin halegetirir. Ýç içe girmiþ ve karmakarýþýkhale gelmiþ iliþkileri birbirinden ayýrmak,berrak hale getirmek hem medyaiçin çýkýþ yoludur hem de medyaile doðrudan ya da dolaylý iliþki içindeolanlarýn kendilerini aklamasýnavesiledir. Daha açýk söylemek gerekirse;'Medyanýn görev alaný nereyekadardýr?' sorusu siyasete, sivil ve askerîbürokrasiye, yargýya yeni biralan tarifi getirecektir. Çünkü bualanlar tamamen birbirine girmiþ,kördüðüm olmuþ durumda. Normalbir demokraside sahalar bu kadar içiçe girmez; birinin tahakkümü diðerinibu kadar yok etmez.üstüne de çay içtik bir güzel. Bu esnadaÖnder büyüðümüzün tembihini hatýrlayýphep ayakta durdum. Tabii ayakta yemekyemek zor oluyor ama bunu da baþardýmarkadaþlar. Orada dedim ki,“Problemlerimizi Ankara'da oturarak çözemeyiz;ayakta durmamýz lazým ve beniþte bu yüzden oturmuyorum. Eksik olmasýnlaronlar da tabldot tepsilerini ellerinealarak benimle birlikte ayakta yemekyediler. Hoþaf içerken zor oluyor tabii,kolay deðil, nitekim bir kýsmý ister istemezyere döküldü ama bizim iþimizzor olaný baþarmaktýr. Nitekim “Oturarakproblem çözemeyiz” vecizesinin de seçimsloganý yapýlmasý iyi olur diyorumben; elbette Önder abi'nin de izniyle... Nedersin Önder abi? Bir dakika iþitemiyorum,evet abi... elbette Önder abi... Öyleyaparýz o zaman Önder abi... Arkadaþlar,Önder abi, bu esnada benim ayakta olmamgerektiðini söylüyor. Hemen ayaðakalkýyorum ve bunu düþünemediðim içinbaþta Önder abi olmak üzere hepinizdenözür diliyorum. Deðerli arkadaþlarým; verimlibir geziydi, ilk seçimde iktidarýz, artýkoturabilir miyim Önder abi?ana yurduna getirmek için seferberlikbaþlattýlar. Mýsýr, Babil, Ýran, Hind veÇin'den iktibaslar yaptýlar. Fakat asýlaðýrlýðý Yunan'a veriyorlardý. Yunan'ýnsanat ve edebiyatýný, iþe yaramaz tiyatro,heykelcilik ve trajedyasýný bir kenarabýrakýp ilimleri ve felsefeyi ana yurdunataþýma iþini baþarýyla yürütüncebüyük bir medeniyeti inþa ettiler.Ýktidar kavgalarý ve basiretsizlerinöne çýkmasýyla devran deðiþti. Ýlimler,felsefe ve hikmet Sicilya ve Ýspanyaüzerinden Batý'ya geçti. Rönesans, reformve Aydýnlanma doðdu, Avrupa,kadim Yunanlýlar gibi, hikmeti bir kenaraitti, maddi ilimleri alýp geliþtirdi,bundan muazzam bir dünyevi zenginliktüretti. Sanayi devrimi doðdu, arkasýndanbüyük bir askeri ve ekonomikgüç kurup siyasetiyle dünya üzerindehegemonya kurdu. Bu arada Sn. Thomas,Descartes, Kant, Hegel, Marx gibibüyük zihinler yetiþti.Olup biten Malik Binnebi'nin dediðidir:Batý'nýn “ruh çaðý” 18. yüzyýldasona erip Aydýnlanma ile “akýl çaðý”baþladý. 20. yy akýl çaðýný kapatýp “eylemçaðý”ný baþlattý. 21. yy ise ruhunukaybetmiþ ve aklý tutulmuþ Batý'nýnrefahý tüketmek ve mümkün mertebedaha çok adaletsizlik ve tahakkümkurmak suretiyle ömrünü uzatmayaçalýþacaktýr. Ancak Ýlahi sünnet hükmünüicra etmektedir: “Allah'ýn günleri(Eyyamüllah)” deðiþmekte, Nebiyyü'lasr'ýniþaret ettiði “Ýkindi vaktini (asr)”yaþayan beþeriyetin aðýrlýk dengesiikinci defa Batý'dan Doðu'ya doðru kaymaktadýr.”Eksen kaymasý” tartýþmalarýný yaparkenbilgi ve hikmetin tarihte takipettiði yol haritasýný ve karþýlýklý güzergahlarýiyi takip etmek lazým (Bkz. AliBulaç, Ýslam Düþüncesinde Din Felsefe/VahyAkýl Ýliþkisi, Ýst, 4. Bsm. S. 62vd.) Sarkaç dengesini tam orta noktadabulacaktýr. Çin ve Hind temel iddialarýndanvazgeçip maddî seri üretim ve tüketimleçöken bir uygarlýðýn ürünlerinitaklit etme yolunu seçtiler. Biz MüslümanlarNübüvvetin miþkatýndan ýþýkalýp yeniden akledersek, gelenekteki gibikendimize bir çekidüzen verebilirsek,bu helezonik zamanýn yükselen adilgücü biz olacaðýz. Batý iç enerjisini tüketirken,Uzakdoðu, ondan deli gömleðinidevralýyor. Biz Kur'an ýþýðýnda bilgi,akýl ve hikmetle yeni bir anlam ve yolharitasýný takip edelim. Ýfrat/Batý ve tefrit/Doðuarasýnda merkez/denge biziz.Ne istiyorlar?Yüksek yargýdaki son hamlelerüzerine tekrar ayný deneme yapýlýyorfarkýnda mýsýnýz? Meselenin siyasi/etnikkadrolaþma boyutu bir yana, 'Ergenekon'uboþa çýkarma, olmadý bulandýrma,o da olmadý sulandýrma' timleriyine ufaktan yerlerinden kýmýldar, homurtularýnýçýkarýr oldular. Çetenin bizzatorganik olarak üretip kontrol ettiði,kiþi ve oluþumlardan bahsetmiyorumburada. Zira onlarýn misyonu zatenbelli, hep sulandýrma, tam bulandýrma.Kara propaganda siteleri ve Ergenekoncularýnkucaðýna oturup devletinsakalýný yolma kliklerini liste dýþý býrakarakçiziyorum çerçeveyi...Her Ergenekon dendiðinde 'Muhaliflerve aydýnlar gözaltýnda' diye yerigöðü inletenlerin, yer altýndan fýþkýransilahlarýn, cephanelerin, ölüm planlarýnýn,yapýlmýþ ve yapýlacak olan menfursaldýrýlarýn, suikastlarýn unutulmasýný yada istedikle-M. NEDÝM HAZARri kesiminüzerine yapýþmasýnýtekrar ummalarýgayetnormal birbeklenti. Bunuhep yaptýlar ve yapacaklar. Çok fazlabir inandýrýcýlýklarýnýn kalmadýðý da açýk.Ancak yüksek yargýnýn son kararlarýndansonra tekrar güven tazelemiþ birþekilde yerlerinden homurtuyla kýmýldamalarýda az þey anlatmýyor bence.Bu milletin bazý þeyleri artýk apaçýkgördüðünün aslýnda onlar da farkýnda.Her ne kadar toplumsal belliðimizinzayýflýðýna güvenip, terör örgütününbu kadar deþifre olmasýndansonra bile bir süre sonra her þeyinkendi istedikleri istikamete döneceðineinansalar bile, ortaya konulan deliller,internette gezinen kasetler bunlaraçok ciddi engel. Lakin zorlama hukukkararlarýnýn bu zihniyete güç vemoral verdiði de bir gerçek.Pekiyi ne istiyor bu güruh?Tekrar eski istedikleri o karanlýkve balçýk günlere dönülmesini mi? Ýstediklerian ülkeyi kana bulamalarý, istediklerian istedikleri insana suikastyapýp üzerine yatmalarý, yaptýklarý oncakanunsuzluðun, hukuksuzluðunyanlarýna kalmasýný mý? Masum insanlarýezip, korkutarak kendilerini ülkeninesas sahibi olarak lanse ettiði günleriözlüyorlar sanýrým! Hoþlanmadýklarý kiþilerindevlet memuru bile olmasýný engellemek,istedikleri siyasiyi istediklerian iktidara getirmek, zaten ellerindeolan bürokrasi ile, beðenmedikleri düþünceve zihniyete kan kusturmak içintekrar eski günlerin gelmesini istiyorlar.Ýstiyorlar ki, yine onlar 'Dört yanýmýzdüþmanla çevrili' desin ve biz yine tümkomþularýmýzý Türk düþmaný olarak bilelim.Ýstiyorlar ki, ülke olarak kabuðumuzaçekilelim ve öyle bir devlet olsun ki;birilerini semirte semirte ülkenin baþýnabela etsin, baþka birilerini ise eze ezekendi kabuðunun içinde kaybetsin. Ýstiyorlarki, istedikleri medya grubu en çokizlenen olsun, en kýyak krediler onlaraverilsin, en þahane bahçeliklere istediklerirezidans yapýlsýn ki, manþete ihtiyaçolunduðunda hemen ellerinin altýnda olsun.Yandaþlýðýn kralýný da yine onlar istiyorlar.Tüm gazeteler ayný manþetle çýkabilsinistiyorlar, manipülasyonun þahýnýyapabilmeyi özlüyorlar, göbeðindenkendilerine baðlý medyayý, çaðdaþ veözgürlükçü olarak tanýmladýklarý günlerinhasretiyle tutuþuyorlar. Bu ve bunungibi bir dolu nedenle eski günleri özlüyor,özlem ve hasretle iç çekiyor, öfkeylekonuþuyor, demeç veriyor, manþetatýp, köþe yazýyorlar. Öyle olmasa, samimiolsalar, çerçevenin bir kenarýnda þehitcenazeleri, içi kanayan analar, yüreðiyanan babalar, öfkeli akrabalardururken, 'siperde çöktü çökmedi'soytarýlýðýný haber olarak üzerimizeboca ederler miydi?

12TÜRKÝYE BASININDAN6-7 ÝYUL 2010 ZAMANTaha AkyolMÝLLÝYET'TENMURAT Baþesgioðlu’nun Ak Parti’den istifaettiðini TV’lerden öðrenince þaþýrdým ve hemenkendisini aradým. Gazetecilik yapmak içindeðil, rahmetli Turgut Özal döneminden beridostum olduðu için... Çok takdir ettiðimiz dürüstbr politikacý olduðu için... Ve tabii neleroluyor diye de soracaktým.Telefonlarý kapalýydý, Meclis’teki sekreterinenot býraktým. Ertesi gün beni aradý. Aramýzdayýllarýn dostluðu var, buna raðmen telefondasöylediði þu:“Yaptýðým yazýlý açýklamanýn dýþýnda þu andabir þey söylemek istemiyorum. Ýstanbul’ageldiðimde oturup ayrýntýlý olarak konuþalým!”Halbuki, “bunlarý yazma” diyerek, parti vehükümet hakkýnda eleþtiriler yapabilirdi; hattabizde âdet olduðu gibi parti liderini ve yakýnçevresini çekiþtirebilirdi. Hayýr, yapmadý. ÝþteBaþesgioðlu budur; bu bir siyasi ahlaktýr! Biraraya gelip sohbet ettiðimizde de eminim “konular”ýkonuþacaðýzdýr, “kiþiler”i deðil.Baþesgioðlu “Turgut Özal mektebi”ndengelmek gibi önemli bir siyasi tarza ve tecrübeyesahiptir. 28 Þubat’ýn kurdurduðu hükümetteÝçiþleri Bakaný olan Baþesgioðlu ‘post moderndarbe’nin bakanlýktaki tahribatýný sessiz, gürültüsüzönlemeyi baþarmýþtý. Erdoðan hükümetindekibakanlýk görevlerini de baþarýyla yürütmüþtü.Baþesgioðlu’nun ayrýlmasý AKP için bir ciddibir kayýptýr.Fraksiyon partileriHer kitle partisi birer sosyal ve siyasi koalisyondur.Doktrin partileri ise kitleleri kapsayamaz.Marjinal ‘fraksiyon’ partileri bir kenara,bizde MHP’nin ve Milli Görüþ partilerinin sýnýrlýkalmasýnýn asli sebebi budur. Mesut Yýlmaz’laTansu Çiller arasýndaki kavganýn merkezsaðý erittiði, böylece “arsa”da büyük boþlukKitle partisioluþtuðu zaman bile Erbakan doðal oyu olanyüzde’de 10’dan ancak yüzde 22’ye çýkabilmiþti.Benzer bir analiz MHP için de geçerlidir.Hatta bir ölçüde CHP için bile... CHP niyeyýllardýr yüzde 20 civarýný aþamýyor? Kutsadýðýideoloji, partinin farklý kitlelere açýlmasýný engelliyorda ondan.Kýlýçdaroðlu bunu “kitlelerle aramýzdakikültürel duvar” diye tanýmlamýþtý, ayný þey...Bakýn, türban açýlýmýný, ‘doktrin’ nasýl engelledi?Suhulet gerekliAk Parti'nin sosyolojik olarak bir kitle partisiolduðunun kanýtý, aldýðý oylardýr. “Milli Görüþgömleðini çýkarmak”, Erbakan’ýn “HýristiyanKulübu” dediði AB’ye üyeliðimizi, yabancýsermayeyi, NATO’yu, liberal özgürlükleri savunmak...Elbette ayný zamanda muhafazakârbir parti. Özal ve ANAP da muhafazakârdý þüphesiz.Fakat Özal’ýn yakýn ekibinde sol kökenlibir Iþýn Çelebi vardý; üç yýl önce insanlarýn saðcý,solcu diye birbirini öldürdüðü Türkiye!..Özal Merkez Bankasý’nýn baþýna, muhafazakârlýklailgisi olmayan Rüþtü Saracoðlu’nugetirmiþti. Örnekleri uzatmaya gerek bile yok.Ve Özal Türkiye’nin gidiþatýný deðiþtiren reformlaryaptýðý halde, böyle davrandýðý için, Türkiyebugünkü kadar kutuplaþmamýþtý; Özal’ý tanýyanherkes bilir, onun siyaset tarzý “iþleri suhuletleyapmak”tý, öfkelenmeden, kýrýp dökmeden...Baþesgioðlu’nun istifasýnýn toplumsal zemininiBaþbakan dikkatle analiz etmelidir. Ülkemizdeetnik gerginlik týrmanýrken siyasette bir“suhulet” iklimi oluþturmaya ekmek su gibi ihtiyaçvar.Bir de gerçeði iyi düþünmeli: Türkiye’de iktidarlarýnikinci dönemi çok sorunlu geçer; “suhulet”daha bir gereklidir!Ahmet KekeçSTAR'DANYok artýk!Çetin Altan olsa, “Bizde siyaset yapmak,amansýzca sidik yarýþtýrmaktýr” diyebaþlar, “yerel”den girip “evrensel”dençýkar, araya mutlaka bir Bektaþifýkrasý sýkýþtýrýr, “önem” ve “deðer” skalasýnailiþkin esaslý þeyler söyler, sonundabir anekdotla iþi baðlardý...Ben renksiz bir adamým...Fýkra bilmem, anekdot tutamam,“vecize” tadýnda laflar edemem.Dolayýsýyla, bodoslamadan girip Allahne verdiyse yükleneceðim. Ýþi nasýlbaðlayacaðýmý bilemediðim için de, sonundakýrýp dökeceðim... Küfürleriniziþimdiden hazýr edebilirsiniz; “yandaþkalem” Kýlýçdaroðlu’na saldýrýya geçiyor...Baþlýyorum:Demiþtim ki, “Gider bu, kum torbalarýnýnönünde ayakta dikilir, resim çektirirgelir...”Dalgamý geçmiþtim hesapta.Bu kadar aþikâr bira mizansen içindeyer almaz diye umuyordum...Utanýr...Bu iþlerin “kör kör gözüne parmaðým”usulüyle olmayacaðýný bilir...Komik duruma düþeceðini hesapeder...Ne bileyim, dalga konusu olmak istemez,filan...Böyle umuyordum ama gitti...Kendisine bir de “karargah kýyaðý”çekildi. Refakatinde hem “halef” hemde “selef” Genelkurmay Baþkanlarý vardý.Cephe ziyaretine iliþkin fotoðraflar,ertesi gün beklenmeden, hemen Genelkurmay’ýninternet sitesine konuldu.Fotoðraf altý yazýlarla ziyaretin önemi vedeðeri vurgulandý. Ziyarete katýlanlarýntek tek isimleri yazýldý. Bu muameleBaþbakan’a yapýlmadý oysa.Ýnternet sitesi hemen devreye sokulmadý.Recep Tayyip Erdoðan ismi, bir kezolsun bile fotoðraf altýnda yer almadý.Kýlýçdaroðlu þanslýydý... Mesela Baþbakan,sýnýra 150 metre uzaklýkta (yahutyakýnlýkta) olan sýfýr noktasýndaki Gediktepecephesine gitmiþ, dizkapaðý hizasýnakadar yükseltilmiþ (yahut indirilmiþ)kum torbalarýnýn arkasýnda GenelkurmayBaþkaný Ýlker Baþbuð’la birlikteçömelerek sýnýr bölgesini tarassut etmiþti.Kýlýçdaroðlu Çukurca’ya götürüldü.Nereye götürüldüðünü kendisi debilmiyordu.Maksat götürülmek ve o fotoðrafývermekti...Bereket, götürüldüðü yer Çukurca’dabir gözetleme karakoluydu. Sýnýrayakýnlýðý (yahut uzaklýðý) 100 kilometreydi.Hakikaten de dediði gibi yaptý ve“çömelmedi...” Etro gömleðinin yakahizasýna kadar yükseltilmiþ kum torbalarýnýnarkasýnda “kahramanca” dikildi,olmayan “terör ve nifak yuvalarýna”doðru bilmiþ gözlerle baktý.Hadi bu fotoðrafý verdin, muradýnaerdin...Bari dur...Bari “mizanseni” tadýnda býrak da,“gerçeklik” duygumuzu yitirmeyelim.Karakol ziyaretini müteakip, ayaðýnýntozuyla Karadeniz bölgesine gitti vebu kez “vaatkâr lider rolü” oynamayabaþladý.Baþbakan olursa ne yapacakmýþ, biliyormusunuz? Trabzonspor’u þampiyonyapacakmýþ. Baþörtüsü meselesiniçözemiyorsun... Kürt meselesinin üstesindennasýl geleceðini bilemiyorsun...“Özgürlükler” bahsine girmiyorsun...Silivri’ye selam göndermek dýþýnda darbecilerleilgili tek laf etmiyorsun... “Ýstihdam”dendiðinde, aklýna “devlet kesesindenzararýna fabrika kurmak” dýþýndabir çözüm önerisi gelmiyor...Peki, Trabzonspor’u nasýl þampiyonyapacaksýn?Kanunla mý?Kanun hükmünde kararnameylemi?Anayasa Mahkemesi eliyle mi?Ýcabýnda kurallarý deðiþtirecek “laikve cumhuriyetçi hakemler” yetiþtirerekmi?Nasýl?Popülizm, tamam, bir “siyaset etmebiçimi”dir ama bu kadarý da yok artýk!

13 ÜZ - ÜZÄ6-7 ÝYUL 2010 ZAMANTäyyar Mustafayev: “Yüksäkixtisaslý väbacarýqlý kadrlara här bir þirkätin ehtiyacý var”2009-10-cu tädris ili arxada qaldý. Här il olduðu kimi, bu il dä ali tähsil müässisälärindän mäzunolan minlärlä gänc artýq iþ axtarýþýna baþlayýb. Lakin äksär hallarda iþ tapmaq bir çox gänclärä näsibolmur. Bäzi gänclär isä iþ üçün hara vä necä müraciät edäcäklärini belä bilmirlär. Belä zamanlardagänclärin kömäyä, mäslähätä daha çox ehtiyacý olur. Bäs ämäk bazarýna yenicä qädäm qoyan bugänclärä kim kömäk etmälidir? Ümumiyyätlä, gänclär iþ axtarýþlarýna nä zaman baþlamalýdýrlar, onlariþ tapa bilmäk üçün nälärä diqqät etmälidirlär? Bütün bu suallara cavab almaq üçün Qafqaz Universitetininiþ dünyasý ilä älaqälär üzrä prorektoru Dr. Täyyar Mustafayevä müraciät etdik.TÄYYARMUSTAFAYEVQafqaz Universitetininiþ dünyasý ilä älaqälärüzrä prorektoruALLAHVERDÝ CÄFÄROV- Täyyar müällim, här il ali tähsilmüässisälärindän minlärlä gäncmäzun olsa da onlardan bir çoxuözünä iþ tapa bilmir. Sizcä, bu, nä iläbaðlýdýr? Boþ iþ yerläri yoxdur,yoxsa...- Müasir dövrdä änböyük problemlärdänbiri dä iþsizlikdir. Buproblem dünyanýnbütün ölkälärindämövcuddur. Ýþsizlikproblemi bir çox säbäblärdänyaranýr. Busäbäblärdän biri däodur ki, gänclär özlärinädüzgünixtisasseçmirlär. Gänclär ali mäktäblärädaxil olarkän ixtisas seçimini düzgünaparmadýqlarý üçün sonradan iþ tapmaqdaçätinlik çäkirlär. Hazýrda ortamäktäbi bitirän þagirdlärin äksäriyyätiüçün äsas mäqsäd universitetä qäbulolmaqdýr. Bu zaman ixtisas vä peþäseçiminä o qädär dä ähämiyyät verilmir.Äksär hallarda valideynlär däbu cür düþünürlär. Halbuki äsasmäqsäd düzgün ixtisas seçimi olmalýdýr.Gänclär elä ixtisas seçmälidirlärki, gäläcäkdä hämin sahädä özlärinämünasib iþ tapa bilsinlär.- Düzgün ixtisas seçimindän älavä nälärädiqqät etmäk lazýmdýr ki, gäläcäkdä, universitetdänmäzun olduqdan sonra iþ tapmaqmümkün olsun?- Ýxtisas seçimindän sonra, ikinciönämli mäsälä odur ki, þagird hansýali mäktäbä qäbul olacaðýný düzgünmüäyyän etmälidir. Bu mäsälä dä ixtisasseçimi qädär ähämiyyätlidir. Bildiyimizkimi, här müässisänin birmähsulu olur. Hämin mähsullarýnkeyfiyyäti isä ona olan täläbilä ölçülür.Täbii ki, alýcýlar daha keyfiyyätlimähsullarý almaða üstünlük verirlär.Äslindä ali mäktäb dä bir müässisädir.Onlarýn “mähsullarý” isä mäzunlarýdýr.Müässisä vä þirkätlär iþçi seçärkändaha yaxþý tähsil verän, täläbälärinäseçdikläri ixtisasý yüksäk säviyyädäöyrädän universitetlärä üstünlükverirlär. Biz il ärzindä onlarlaþirkätdä oluruq, iþ adamlarý ilä görüþürük.Ýþ adamlarý açýq þäkildä bildirirlärki, onlarýn yüksäkixtisaslý kadrlaraehtiyaclarý var. Onlar iþä götüräcäklärikadrlarda bäzi keyfiyyätlärinolmasýný istäyirlär. Ona görä dä härbir täläbä vä yaxud da mäzun, ilknövbädä, iþ dünyasýnýn täläblärinivä sahibkarlarýn nä istädiklärini,hansý keyfiyyätlärä üstünlük verdiklärinimüäyyän etmälidir.- Bäs sahibkarlarýn äsas täläbläri nädir?Onlar iþä götürmäk istädikläri mütäxässislärdännäläri täläb edirlär?-Ýþ dünyasýnýn, sahibkarlarýn äsastäläbi odur ki, iþä götüräcäkläri insanetibarlý vä dürüst olsun. Heç bir sahibkaristämäz ki, onun iþçiläri arasýndamünaqiþälär, narazýlýqlar olsun.Yäni sahibkarlar kollektivlä ünsiyyätyarada bilän, ünsiyyätcil kadrlarý iþägötürmäk istäyirlär. Sahibkarlarýnikinci täläbi isä iþä götüräcäklärikadrlarýn öz ixtisaslarýný yaxþý bilmäläridir.Buna görä dä täläbälär universitetlärdäoxuduqlarý zaman öz ixtisaslarýnýdärindän öyränmäli, müasirdärsliklärdän, yeni ädäbiyyatlardanistifadä etmälidirlär. Baþqa bir önämlimäsälä isä kompyuter texnologiyalarýilä baðlýdýr. Bildiyimiz kimi, bugün äksär müässisä vä þirkätlärdäkompyuter texnologiyalarýndan istifadäolunur. Ona görä dä kompyuterproqramlarýný vä internetdän istifadäniän aþaðý säviyyädä olsa belä bilmäklazýmdýr. Çünki kompyuterdänistifadäni bilmädän iþ tapmaq çox çätindir.Bundan älavä, xarici dil bilmäkhär bir mäzun üçün älavä üstünlükhesab olunur.- Ýþ tapmaq üçün, ilk növbädä, nädän baþlamaqlazýmdýr?- Här þeydän öncä mäzunlar väya iþ axtaranlar özläri haqqýnda mükämmälCV (tärcümeyi-hal) hazýrlamalýdýrlar.Onlarýn iþ häyatýna baþlamasýmähz bu CV-lärin necä hazýrlanmasýndançox asýlýdýr. CV-lär elähazýrlanmalýdýr ki, onu oxuyan þäxsdäälavä sual yaranmasýn. Diqqät etmäklazýmdýr ki, CV-dä yalan vä þiþirdilmiþmälumatlar yer almasýn.Çünki CV-dä täqdim olunan mälumatlarýnyalan olduðu ortaya çýxarsa,bu, iþ axtaran üçün heç dä yaxþý olmaz.Hätta hämin þäxs iþ üçün bir dahao þirkätä müraciät edä bilmäz. Üzüzägörüþlär zamaný da son däräcädiqqätli olmaq, än kiçik detallara beläfikir vermäk lazýmdýr. Mäsälän,içäri girärkän otaðýn qapýsýný döymäk,bälkä dä, iþlä baðlý ähämiyyätsizbir mäsälädir, amma bu häräkätiniziþägötürändä sizin haqqýnýzda müsbätfikir formalaþdýra bilär.- Bu gün ölkämizin ämäk bazarýnda hansýixtisaslara daha çox ehtiyac hiss olunur?- Ayrý-ayrý þirkätlärdä olarkänapardýðýmýz müþahidälär, hämçininölkänin ämäk bazarýndaký araþdýrmalarýmýzgöstärir ki, bu gün müasirtexnologiyalarý bilän mühändisläräböyük ehtiyac var. Bu, häm yüngül,häm dä aðýr sänaye sahälärindä hissedilir. Xüsusilä, neft-kimya mühändislärinäböyük ehtiyac var. O cümlädänkompyuter mühändislärinä väproqramçýlara da täläb çoxdur. Bundanbaþqa, marketinq sistemini mükämmälbilän kadrlara här bir þirkätdäböyük ehtiyac var. Ýctimaiyyätläälaqälär, reklam, maliyyä-bank väbiznesin täþkili kimi sahälärdä däkadr ehtiyacý hiss olunur. Mäsälän,universitetimizin iqtisadiyyat fakültäsindänmäzun olan täläbälärimizin,demäk olar ki, hamýsý iþlä tämin olunub.- Sizin fikrinizcä, yaxþý iþ nä demäkdir?- Yaxþý iþ üçün üç mäsäläyä diqqätyetirmäk lazýmdýr. Bunlar iþ þäraiti,yüksäk maaþ vä karyera imkanlarýdýr.Ägär bu üç meyar bir arada varsa,onda hansý þirkätdä vä yaxud hansýsahädä iþlämäyin o qädär dä ähämiyyätiyoxdur. Bir insan karyera imkanlarýolan böyük bir þirkätdä, yaxudda dövlät idaräsindä iþlädiyi halda,maaþý azdýrsa, onun iþinä yaxþý iþ demäkolmaz. Yaxud da bir insan iþlädiyiyerdän yüksäk ämäkhaqqý alýr, ammao iþdä karyera imkanlarý yoxdursa,buna da yaxþý iþ demäk olmaz.Biz däfälärlä þahid olmuþuq ki, mäzunlarýmýzämäkhaqlarý yaxþý olduðuhalda, iþlärindän ayrýlýblar. Säbäb isääksär hallarda iþ þäraitinin vä karyeraimkanlarýnýn olmamasý olub.- Aydýndýr ki, bu üç meyarýn bir aradaolduðu iþ yeri tapmaq o qädär dä asan deyil.Ýþ häyatýna baþlayan gänclär sadaladýðýnýzbu üç meyardan hansýna daha çox üstünlükvermälidirlär?- Hesab ediräm ki, ägär bir yerdäiþ þäraiti yaxþýdýrsa vä karyeraimkanlarý da varsa, maaþýn az olmasýilä bir müddät razýlaþmaq olar.Xüsusilä dä, universitetlärdän yenimäzun olanlar, ilk növbädä, karyeraimkanlarý olan iþlärä üstünlük vermälidirlär.Biz öz mäzunlarýmýza dahär zaman bunu tövsiyä edirik.- Yeni iþä baþlayan mäzunlarla necämünasibät qurursunuz? Onlara hansýsa formadakömäklik edirsiniz?- Universitet rähbärliyi olaraq,biz öz mäzunlarýmýzla daima älaqäsaxlayýrýq. Bu mäqsädlä universitetimizdäiki þöbä yaradýlýb. Bunlarmäzun koordinasiya vä staj vä karyeraplanlama þöbäläridir. Mäzunlarýmýztez-tez universitetä dävätolunur vä onlarýn täläbälärlä görüþläritäþkil edilir. Mäzunlarýmýzýn iþhäyatýnda qarþýlaþdýqlarý çätinlikläröyränilir. Çox zaman mäzunlarýmýzýniþ yerläri ilä tanýþ oluruq, onlarýnhansý þäraitdä iþlädikläri ilä yaxýndanmaraqlanýrýq. Mäsälän, mäzunkoordinasiya þöbäsi täräfindänbir il ärzindä minä qädär mäzunumuzuniþ yerinä ziyarätlär täþkiledilib.- Qafqaz Universitetindä mäzunlarýn iþlätämin olunmalarý necä täþkil olunub?-Mäzunlarýmýzýn iþlä täminolunmalarý istiqamätindä dä çoxciddi iþlär häyata keçirilir. Bu sahädäQafqaz Universiteti olaraq, böyüktäcrübä äldä etmiþik. Biz yay tätillärizamaný 2-ci vä 3-cü kurs täläbäläriniaparýcý þirkätlärdä täcrübäkeçmäyä göndäririk. Hätta täläbälärimizibu mäqsädlä Türkiyä vä Avropayada göndäririk. Täläbälärimizintäcrübä keçmäläri vä gäläcäkdäiþlä tämin olunmalarý üçün universitetimizläölkänin aparýcý þirkätläriarasýnda protokollar imzalanýb. Häminþirkätlärlä yaxýndan ämäkdaþlýqedirik. Eyni zamanda biz ayrýayrýþirkätlärin rähbärlärini, nümayändäläriniuniversitetä dävät edirikvä burada täläbälärlä görüþlärinitäþkil edirik. Bundan baþqa, QafqazUniverisiteti här il änänävi olaraqÄmäk vä Ähalinin Sosial MüdafiäsiNazirliyi ilä birlikdä ämäk särgisikeçirir. Mäsälän, sonuncu ämäksärgisindä ölkänin iri þirkätläri universitetimizägäläräk mäzunlarýmýzüçün 700-ä yaxýn iþ yeri täklif etdilär.Hazýrda Qafqaz Universitetimäzunlarýnýn 90%-i iþlä tämin olunub.Digär 10%-i isä ya ailä þäraitinägörä, ya da härbi xidmätdä olduðunagörä iþlämir.

14 MÝZAH6-7 ÝYUL 2010 ZAMANHer bulut fýrtýna doðurmazAþçýbaþýlar niçin o acayipþapkalarý giyerler?1Bir kere kafalarýna bir þeylergiymeleri zorunludur. Yoksasaçlarý yiyeceklerin içine düþebilir.Ama aþçýlarýn bu kafanýn üzerinde silindirikbir þekilde yükselen, ucu dabalonumsu þekilde kývrýmlarla bitenbeyaz þapkalarý giymelerinin asýl nedenibaþkadýr. Bu tip þapkalarda,özellikle mutfaklarýn çok sýcak ortamlarýnda,hava þapkanýn içinde rahatlýkladolaþabilir ve aþçýnýn kafasýný serintutar, terlemeyi önler. Mutfaðýnkalabalýk ve hareketli yaþamýnda, aynýtip giysiler içindeki aþçýlar arasýndanaþçýbaþýný ilk görüþte ayýrt edebilmekiçin onun þapkasý biraz dahauzun ve ucu kývrýmlýdýr. Bu þapkalarýnbeyaz, yani boyasýz olmalarýnýnnedeni ise beyaz kumaþýn, boyalý kumaþagöre daha hijyenik olarak kabuledilmesidir. Beyaz renk her yerde insanlardatemizlik, saflýk, iyi niyet vebarýþ duygularý uyandýrýr. Muharebesýrasýnda barýþ mesajý göndermek isteyenbirliklerin beyaz bayrak çekmelerininnedeni de budur. Gelinliklerinbeyaz olmasý ise barýþtan ziyadesaflýðý ve masumiyeti simgeler.Vücudumuzdaki hücrelereöldüðünde ne olur?1Vücudumuzun yüzeyindeki yada organlarýmýzýn dýþýndakihücreler deri yoluyla ve boþaltýmlavücuttan atýlýr. Vücudun içinde kalanölü hücrelerin bazýlarý fagositlertarafýndan temizlenir. Ölü hücrelerdenedinilen enerji diðer beyazhücrelerin üretiminde kullanýlýr. Bazýölü hücreler özellikle býrakýlýr, çünkübunlarýn vücuttaki görevleri hala bitmemiþtir.Örneðin, gözün lensi, deri,týrnak gibi dokular da ölü hücrelerdenoluþur ama bunlar beden içingerekli olduðu için yok edilmezler.Vücudumuzdakaç kemik vardýr?1Doðduðumuzda sahip olduðumuzkemik sayýsý 300’ünüzerinde. Geliþim sýrasýnda bukemiklerden bir kýsmý birbiriyle birleþtiðiiçin yetiþkin vücudundakikemiklerin sayýsý daha az. Kiþidenkiþiye deðiþebilmekle birlikte, busayý 206 olarak kabul ediliyor.1Hayatýn içindenTaþ içindeBir heykeltýraþ, iþleyip heykel yapmak üzere mermer satýn allmak istiyordu.Mermercinin bahçesinde dolaþýrken, köþeye atýllmýþ bir kayaparçasýna gözü iliþti. “Bu mermer parçasýnýn fiyatý nedir?” diye sordumermerciye. “Bedava” cevabýný verdi mermerci, “Eðer iþine gerçektenyarayacaðýný düþünüyorsan, para vermeden götürebilirsin.” Heykeltraþþaþýrmýþtý: “Neden bedava veriyorsun bunu?” “Þekli bozuk çünkü” dedimermerci, “Kimse satýn almak istemiyor ve bahçemi iþgal etmektenbaþka bir iþe yaramýyor. Alýp götürürsen, beni ancak mutlu edersin.”Birkaç ay sonra, heykeltraþ mermercinin dükkanýna elinde bir kutuylagirdi ve kutuyu mermerciye uzattý. Mermerci kutuyu açtý, içinde harikabir heykel duruyordu. “Þu güzellige bakýn!” dedi mermerci. “Eminim busanat eseri için büyük paralar isteyeceksin. Peki ama onu neden banagetirdin? Biliyorsun, ben sadece mermer taþý sataným... “ “Hayýr, hayýr,”diye cevapladý sanatkar, “Bu sana bir hediye.” “Bana hediye mi? Neden?”“Çünkü bu taþ senin.” “Nasýl yani?” “Hatýrlamýyor musun, burayaaltý ay önce gelmiþtim ve bana bahçenin köþesinde duran bir taþ parçasýnývermiþtin?” “E... evet, o heykeltýraþ sendin. Þimdi hatýrladým.” “Ýþtebu heykeli bana verdigin taþtan yaptým.” Mermerci altý ay önce söyledigisözleri hatýrlayýp utandý: “Allah’ým! Bu harika heykelin o çirkintaþtan çýkabileceðine kim inanabilirdi ki?” Michelangelo da baþka heykeltýraþlarýnalmak istemedigi bir büyük mermer blogu alýp o dünyacameþhur Hz. Davud heykelini yapmýþtý. Kendisine bu harika sanat eserlerininasýl yaptýðýný soranlara da þu cevabý vermiþti: “Ben mermerleriniçinde bir melek görürüm ve onu özgürlügüne kavuþturuncaya kadar,mermeri keski ve çekicimle oymaya devam ederim.” Ne dersiniz, çoðuzaman beðenmedigimiz, þikayet ettiðimiz hayatýmýz da o çirkin mermerparçasýna benzemiyor mu? Yapmamýz gereken, hayat taþýmýzýn üzerindekifazlalýklarý atmak ve içimizdeki meleði açýða çýkarmak deðil mi?Hayatýmýz Yaratýcýýmýz’dan bize bir hediye. Onun içinden çýkarttýðýmýzsanat eseri ise bizim ona hediyemiz...Tahta çanaklarEvde yaþayan yaþlý dedenin elleri o kadar titriyordu ki yemek yerkensürekli üstüne baþýna döküyor, sofra örtüsünü kirletiyor, tabak çanakkýrýyordu. Son zamanlarda sofrada bu tür kazalar artýnca bundan rahatsýzolan anne ve baba bir çözüm düþündüler, dedeye tahta çanak,kaþýk-çatal alýndý. Artýk dede yer sofrasýnda ayrý yiyor, hiç bir þey kýrmýyordökmüyordu. Böylece anne de daha az çamaþýr yýkýyor, deðerlitabaklar da kýrýlmamýþ oluyordu. Yaþlý dede tahta çanakla çorbasýnýiçerken son derece mahcup bir þekilde etrafýna bakýyordu. Evin küçüktorunu dedesinin bu durumunu tam anlamamýþ da olsa uzaktanizliyordu. Bir gün anne ve babasý dýþarýdayken çocuk eline geçirdiðibir tahta parçasýný oymaya baþladý. Anne ve babasý eve gelince neyaptýðýný sorduklarýnda “Tahta çanak yapýyorum, siz yaþlanýnca bende size vereceðim,” dedi. Anne ve baba bir süre sessizce birbirlerinebaktýlar ve yaptýklarýndan utandýlar. Babalarýna kendi rahatlarý uðrunane büyük bir utanç verdiklerini anladýlar. Hikayenin sonu mu? Birdaha o evde ne ayrý sofra kuruldu ne de tahta çanak kullanýldý. Kalanömürlerini birlik ve mutluluk içinde yaþadýlar.Her türlü yazýlarýnýzý bekliyoruz: info@zaman.az,a.ucal@zaman.az Hazýrlayan: Aydýn Ucal1 saatlik sessizlik...25. evlilik yýldönümlerinde kadýn kocasýnadönüp: “Hatýrlýyor musun?..”diye sormuþ. “Bana evlenme teklif ettiðindeacayip þaþýrmýþ ve bir saat tekbir kelime bile konuþamamýþtým...”“Evet...” diye cevap vermiþ adam içgeçirerek... “Hayatýmýn son mutlu saatiydi!..”Nasýl bir kadýnlaevlensem...Adam 40 yýllýk arkadaþýnahayatýnda “doðru” bir kadýnlakarþýlaþamadýðý için evlenemediðinisöylemiþ. “Nasýlbirini arýyorsun ki?..” diyesormuþ arkadaþý. “Önce çokgüzel olmalý, iyi bir aþçý, ustabir temizlikçi olmalý... Huyuçok iyi olmalý, en önemlisiçok zengin olmalý. Evi, malýmülküolmalý...” “Yahu...” demiþarkadaþý. “Tarif ettiðinkadýnýn senin gibi biriyle evlenebilmesiiçin deli olmasýlazým?..” “Mmm...” demiþadam. “Diðer özellikleri tutuyorsa,olabilir!..”

15SPORBuffon sýrtýndanameliyat edildi1Ýtalya Milli Takýmý ve Juventus'un kalecisiGianluigi Buffon, sýrtýndan ameliyatedildi. Juventus kulübünün açýklamasýnda,yaklaþýk bir saat süren ameliyatýn baþarýlý olduðubelirtildi. Dünya Kupasý'nda Paraguay ileoynanan grup maçýnda sakatlanan Buffon'un 3ay sonra sahalara dönmesi bekleniyor.Güiza müjdesi!1Malaga'yý satýn alan Katarlý petrol milyarderiAl Thani, Güiza'nýn transferi içinFenerbahçe ile görüþmelere baþladýklarýnýaçýkladý. Problemli golcüsü Daniel Güiza'yý cazipbir bonservis bedeliyle göndermek isteyenFenerbahçe'ye, Arap piyangosu vurdu. Malaga'nýnçoðunluk hisselerini satýn alan Katarlýpetrol milyarderi Sheikh Abdullah Bin NasserAl Thani, golcü transferi konusunda hareketegeçtiklerini belirterek, Güiza için ýsrarlý olduklarýnýsöyledi. Kulübün satýþý için bir araya geldiðiMalaga Baþkaný Fernando Sanz ile birliktebasýn toplantýsý düzenleyen Bin Nasser Al Thani,hayraný olduðu Güiza'nýn transferi için Fenerbahçeile resmi görüþmelere baþladýklarýnýbildirdi. Arap iþadamýnýn bu açýklamasý, Ýspanyolbasýnýnda, “Güiza, Malaga'da” þeklindeyorumlandý. Malaga'nýn, Güiza ile anlaþtýðýnýkaydeden gazeteler, kulüpler arasýndaki pazarlýklarýnsürdüðünü yazdý. Haberlerde, Malaga'nýnönereceði bonservisin, Fenerbahçe'nin5-6 milyon euroluk beklentisineyakýn olacaðý öðrenildi.Galatasaray'ýn ve A Milli Futbol1takýmýnýn efsane futbolcularýndanHakan Þükür, basýnda çýkan 'rahatsýzlanýphastaneye kaldýrýldý' ifadelerineaçýklýk getirdi. Þükür, kalbinde birproblem olmadýðýný, sýcakla beraber aþýrýspor yapmasý nedeniyle ufak bir rahatsýzlýkgeçirdiðini söyledi. Önümüzdekisene teknik direktörlük yapmayý planladýðýnýifade eden Þükür, Galatasaray'danteklif gelmesi durumunda, önceliðinineski takýmý olacaðýný dile getirdi.Bodrum'da yakýnlarý ile tatil yaparken,hastanede görülen Þükür, basýndaçýkan 'yüzerken aniden rahatsýzlandý veambulansla hastaneye kaldýrýldý' haberlerinetatil dönüþü Atatürk Havalimaný'ndayanýt verdi. Rahatsýzlýðý ile ilgilimedyanýn konuyu biraz abarttýðýnýifade eden efsane futbolcu, “Çocuklarýmavakit ayýramadýðým için, onlarlailgileneyim düþüncesiyle güneþinaltýnda fazla kaldýk. Üst üste aþýrý sporyapmam nedeniyle bu olay baþýmageldi. Ancak büyük bir risk gerektirecekbir olay yaþanmadý” dedi. Hastanederutin bir kontrol yaptýrdýðýný belirtenÞükür, “Bodrum'da olmam nedeniyleorada da kontrolümü yaptýrdým.Nasýl duyuldu? Nasýl yayýldý?Herhangi bir fikrim yok. Ben düzenlicheck up yaptýran biriyim. Önemli birsorun yok” ifadelerini kullandý.Çýkan haberlerden sonra telefonlarýnýnsusmadýðýný aktaran Þükür, buvesileyle ne kadar sevildiðini anladýðýnýdile getirdi.6-7 ÝYUL 2010 ZAMANHakan Þükür: “Kalpkrizi deðil rutin kontrol”Schuster Podolski'yi istedi1Bu sezon 4-4-1-1 sistemine dönüþhazýrlýðýnda olan Beþiktaþ'ta mevcutgolcüler Bobo, Holosko ve Nobre Teknik DirektörSchuster'i düþündürüyor. Almançalýþtýrýcý, yeni oyun sisteminde bu isimlerinbekleneni veremeyeceðini düþündüðünden,yeni bir forvet alýnmasý için yönetime çaðrýdabulunmuþtu. Önceki gün Avusturya'da biraraya geldiði Baþkan Yýldýrým Demirören'e budurumu bir kez daha anlatan Schuster'inKöln'de forma giyen ve halen Alman MilliTakýmý'yla Dünya Kupasý'nda mücadele edenPolonya asýllý Lucas Podolski'nin alýnmasýnýistediði ortaya çýktý. Podolski'nin maliyetininise kendisine ödenecek yýllýk ücretle birlikte 13milyon euro gibi bir rakama biteceði öðrenildi.Galatasaray teklifederse teknik direktörlük yaparýmYaþanan rahatsýzlýk teknik direktörlükkariyerinizi etkileyecek mi sorusunaÞükür, “Þu anda bile futbol oynayabilirim.Bu sene birçok teklif vardýzaten. Teknik direktörlüðü önümüzdekisene düþünüyorum. Aklýmda bir takýmyok. Oynatacaðým takým gelen teklifleregöre olacak. Ancak Galatasaray olursaöncelik olur” þeklinde konuþtu.Gallas'ý önerdilerDýþ transferde önceliði ön li-ve stopere veren G.Sa-1beroray, Avrupa'daki temaslarýnýsürdürüyor. Sarý kýrmýzýlýlara en sonArsenal'de forma giyen 32 yaþýndakiFransýz futbolcu William Gallas'ýnönerildiði iddia edildi. Menajerler,daha önce Chelsea'de de forma giyenve Arsenal'le olan sözleþmesisona erdiði için bonservisi elindebulunan Gallas'ýn G.Saray'a gelebileceðinibelirttiler. Arsenal'insözleþmesini uzatmadýðý oyuncu ileParis Saint Germain'in temas halindeolduðu ifade edildi.G.Saray'a Ýspanya'dan mutlu haberÝspanyol spor gazetesi Marca,Galatasaray'ýn Arjantinli kalecisiLeo Franco'nun, Ýspanya'nýn RealZaragoza takýmýna transfer olacaðýnýiddia etti. Haberde, Galatasaray'ýnserbest býrakacaðý belirtilenLeo Franco'nun, ileriki günlerdeReal Zaragoza ile 2 yýllýk sözleþmeimzalayacaðý ileri sürüldü. 33yaþýndaki Arjantinli kaleci, kariyerindeilk olarak 1997-98 yýlýndaClub Polideportivo Merida ileÝspanya liginde forma giymiþ, dahasonra Mallorca B (1998-99), RealMallorca (1999-2004) ve AtleticoMadrid (2004-2009) takýmlarýndaoynayýp, geçen sezon Galatasaray'atransfer olmuþtu.GallasGerets, Fas Milli Takýmý'nýn baþýnda1Bir dönem Galatasaray'da da görev yapan Belçikalý teknikadam Eric Gerets, Fas Milli Takýmý'nýn baþýna geçti.Fas Futbol Federasyonu'nun internet sitesindeki açýklamada,Gerets'in yardýmcýlýðýný Dominique Cuperly'nin yapacaðý belirtildi.Suudi Arabistan'ýn El Hilal takýmýný çalýþtýran Eric Gerets,Asya Þampiyonlar Ligi maçlarýnýn tamamlanmasýnýnardýndan en geç kasým ayýnda El Hilal'den ayrýlacak. 56yaþýndaki Gerets, daha önce Club Brugge, PSV Eindhoven,Kaiserslautern, Wolfsburg ve Marsilya gibi takýmlarý çalýþtýrmýþtý.2005-2007 yýllarýnda Galatasaray'da görev yapan Gerets,2006'da sarý-kýrmýzýlý takýmý þampiyonluða taþýmýþtý.Sercan'a karþýlýk Zapo ve Holosko1Beþiktaþ, Bursaspor'un yýldýz futbolcusu SercanYýldýrým'ý transfer edebilmek için Filip Holosko ile TomasZapotocny'yi gözden çýkardý. Yeþil-Beyazlýlarla Sercaniçin temasa geçen Kartal, Slovak forvet Holosko'nun yaný sýrageçen sezon Timsah'a kiraladýðý Zapo'yu bonservisiyle vermeyiönerdi. Kartal ayrýca 1,5 milyon Euro teklif etti. Bursa'nýnbu öneriye sýcak baktýðý; ancak Holosko ile Zapo'nundýþýnda 3 milyon Euro istediði öðrenildi. Ayrýca kadrosundaki12 yabancý sayýsýný indirmek için çareler arayan Siyah-BeyazlýlardaTeknik Direktör Schuster, Neftçi maçýnda ilk kezizlediði Fink, Tabata ve Zapo'yu beðenmedi. Schuster'in buisimleri gönderme ihtimalinin yüksek olduðu ortaya çýktý.Schuster, Holosko ve Tello'nun da milli takýmdan dönmelerinibekliyor.

Ýlk finalçý bu gün bilinäcäkCänubi Afrika Respublikasýnda keçirilän dünya çempionatýnda bu gün vä sabah yarýmfinaloyunlarý baþ tutacaq. Bu gün Hollandiya ilä Uruqvay milliläri münasibätlärini ayýrd edäcäklär.Sabahký görüþdä isä Avropanýn iki tämsilçisi - Ýspaniya ilä Almaniya üz-üzä gäläcäklär.6-7 ÝYUL 2010 WWW.ZAMAN.AZ“Baký”da almaniyalý futbolçuYeni mövsüm äräfäsindä1heyätini formalaþdýran “Baký”klubu baxýþa almaniyalý futbolçudävät edib. Baþ mäþqçi Vinfred Þaferhämyerlisi Henninq Qrieneysenisýnaqdan keçirir. “Koblents”läkeçirilän yoxlama matçýnda da meydançayaçýxan futbolçunun taleyinäyaxýn günlärdä aydýnlýq gäläcäk. 26yaþlý yarýmmüdafiäçi “Zalskotten”klubunun yetirmäsidir. 13 yaþýnadäkbu komandada futbolun sirlärinäyiyälänän Henninq 1997-ciildä “Arminiya”nýn seleksiyaçýlarýtäräfindän älä keçirilib. Altý il buklubun uþaq vä yeniyetmä komandalarýndaoynadýqdan sonra o,äväzedici heyätä cälb olunub. 2003-2005-ci illärdä “Arminiya II”dä 24matç keçirib, 2 qol vuran orta sahäoyunçusu äsas komandada dadebüt edib. Lakin onun äsas komandadakýkaryerasý elä bir matçdanibarät olub. Hämin oyun 2004-cü il sentyabrýn 28-nä, “Hannover”läkeçirilän matça täsadüf edib.Futbolçu 90-cý däqiqädä meydançayaçýxýb. Növbäti iki ili digäraþaðý dästä tämsilçisi “HolsrteynKyel”dä keçirän Henninq 42 oyunda2 qol vurub. 2007-ci ildän “Osnabryuk”datop qovan yarýmmüdafiäçiburada 44 qarþýlaþmaya çýxaraq,1 däfä färqlänib.Qeyd edäk ki, Henninqin komandasýötän mövsüm 3-cü liqadaçempion olaraq, bu ildän II Bundesliqadaçýxýþ etmäk hüququ qazanýb.“Zolaqlilar” II Bundesliqa klubu ilä“sülh” baðladýHazýrda Almaniyada hazýrlaþan“Baký” növbäti yoxlama oyununu dakeçirib. Vinfred Þaferin yetirmäläri IIBundesliqa tämsilçisi “Koblents” iläqarþýlaþýblar. Azärbaycan Kubokununson qalibi matç ärzindä iki däfähesabda iräli çýxsa da, üstünlüyünüqoruya bilmäyib - 2:2. Jabanýn 7-cidäqiqädä vurduðu qoldan 31 däqiqäsonra tarazlýðý bärpa edän almaniyalýlarFabio Luis Ramimin ikincihissädä färqlänmäsini dä cavabsýzqoymayýblar. Þafer bu matçda MarkoÞarliya, Dare Nibombe, MahmudQurbanov, Ernad Skuliç, AdnanBäräkät, Vyaçeslav Sofroni, FabioLuis Ramim, Emin Cäfärquliyev,Aleksey Savinov, Henninq Qrieneysen,Jaba “11-liy”ini ilkdäqiqälärdän meydançaya buraxýb.Almaniyalý mütäxässis ikincihissädä Vadim Borets, Xalidu Sissoko,Bäxtiyar Soltanov, Rafael Ämirbäyovvä Cämþid Mähärrämova daoynamaq imkaný verib.Qeyd edäk ki, “Baký” tälimmäþqprosesi çärçiväsindä növbätioyununu bu gün Lüksemburq çempionu“Jeness”ä qarþý keçiräcäk.Görüþ Baký vaxtý ilä saat 22:00-dabaþlanacaq.Aqolli getdi,Medvedev gäldiAvropa Liqasýnýn I täsnifat1märhäläsi çärçiväsindä iyulun8-dä Makedoniyada “Metallurq”klubu ilä görüþäcäk “Qarabað” bugün sähär saatlarýnda säfärä çýxacaq.Baký-Ýstanbul-Skopye hava reysi iläsäfär edäcäk tämsilçimiz Makedoniyapaytaxtýnda “Aleksandr” otelindämäskunlaþacaq. Aðdam tämsilçisicavab oyununa ciddi itkilärlä yollanýr.Belä ki, komandanýn här iki albaniyalýfutbolçusu cavab görüþündäiþtirak etmäyäcäk. Ýlk oyunda qýrmýzýväräqä alaraq cäza durumunadüþän märkäz müdafiäçisi AdmirTelidän baþqa, müdafiänin sol cinahýndayer alan Ansi Aqolli dä“Qarabað”a kömäk edä bilmäyäcäk.Buna säbäb Ansinin ilk oyundazädälänmäsidir. Beläliklä dä, iki albaniyalýMakedoniyaya aparýlmayacaq.Äväzindä zädäli olduðu üçünBakýdaký görüþdä meydançaya çýxabilmäyän Maksim Medvedev, eläcädä zädä ilä baðlý problemi olan SamirAbasov cavab oyununda komandayakömäk edäcäklär.“Everton”dan räsmi açýqlama:Abdullayevlä müqavilä 2 illikdirÝngiltäränin “Everton” klubu1Azärbaycan yýðmasýnýn futbolçusuAraz Abdullayevin keçidiniräsmän täsdiqläyib. Liverpul tämsilçisininräsmi saytýndaBakýnýn “Neftçi” komandasýnýn18 yaþlýyarýmmüdafiäçisinintransferi barädä xäbäryer alýb. Azärbaycanfutbolunun ulduzu kimiqälämä verilänArazýn “Everton”amümkün keçidi razýlaþdýrýlýbvä bu, yüksäkqiymätländirilir: “Azärbaycanfutbolunun 18yaþlý yetirmäsi vätänindä, Bakýnýn“Neftçi” klubunda oynayýr. Buyaxýnlarda Liverpula gälän Abdullayevtibbi müayinädän uðurla keçibvä müqavilänin þärtläri razýlaþdýrýlýb.Bu isä Araza Böyük Britaniyada iþçivizasýný alacaðý halda, ikiillik anlaþmaimzalamaða imkan verir. Yarýmmüdafiäçiolan Abdullayevinbeynälxalq miqyasdadebütü cämi 16yaþýnda olub. Ancaqonun än yadda qalanqolu 21 yaþlýlardanibarät Azärbaycanyýðmasýnýn heyätindämartda Þotlandiyayasäfär oyununda vurduðuqol olub. O,Azärbaycanda än parlaqoyunçulardansayýlýr. Ýlk peþäkar oyunu 2008-ci iloktyabrýn 5-dä olub. Bundan 6 günsonra Azärbaycan milli komandasýndadebüt edib”.