راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﺰت ﻧﻔﺲ و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎ اﺳﺘﺮس ﻧﺎﺑﺎروري زﻧﺎن

راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﺰت ﻧﻔﺲ و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎ اﺳﺘﺮس ﻧﺎﺑﺎروري زﻧﺎن راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﺰت ﻧﻔﺲ و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎ اﺳﺘﺮس ﻧﺎﺑﺎروري زﻧﺎن

12.07.2015 Views

=ارتباط استرس ناباروري با عزت نفس و منبع كنترلاهداف پژوهش به طور مختصر براي ايشان شرحداده شد.‏ سپس در صورت تمايل،‏ افراد جهت شركت درمطالعه در يك فضاي اختصاصي و پرسشنامههابه صورت فردي به آنها ارائه ميگرديد.‏ افراد نابارورابتدا برگه مشخصات فردي و سپس به ترتيبپرسشنامه منبع كنترل دروني-‏ بيروني،‏ پرسشنامهعزت نفس و استرس ناباروري را تكميل ميكردند وفاصله زماني بين اجراي آنها در نظر گرفته نشده بود.‏ارائه و دريافت پرسشنامهها توسط خود محقق اجراگرديد،‏ در حين اجراي مطالعه چنانچه آزمودنيهاسؤالاتي داشتند به سؤالات آنها پاسخ داده شد.‏دادههاي حاصل از تحقيق با روش آماري ضريبهمبستگي پيرسون و آزموندكتر فراهاني و ...tمستقل براي دو گروهزنان و مردان نابارور با سطح احتمال 0/05 با نرم افزارآماري(11.5) SPSS محاسبه شد.‏ابزارهاي جمعآوري اطلاعات در اين پژوهش شاملموارد زير بود:‏برگه مشخصات فردي:‏ حاوي مواردي از قبيل سن،‏جنس،‏ مدت زمان ازدواج،‏ نوع ناباروري،‏ طول مدتدرمان،‏ عامل ناباروري و سابقه ناباروري در خانوادهكه از طريق آن ميتوان به برخي از تفاوتها ميان افرادنمونه دست يافت.‏١پرسشنامه استرس ناباروري نيوتن و همكاران (8): اينپرسشنامه كه يك ابزار چند بعدي است،‏ در ابتدا توسطنيوتن،‏ در مركز علوم بهداشتي لندن تدوين شده است.‏به سبب اينكه بيشتر تحقيقات مربوط به ناباروري،‏ بهعلت فقدان ابزارهاي اختصاصي در بررسي ناباروري،‏تنها ويژگيهاي شخصيتي،‏ اضطراب و افسردگي افرادنابارور را از طريق تنوعي از ابزارهاي استاندارد موردبررسي قرار دادهاند؛ لذا پرسشنامه استرس ناباروري،‏يك ابزار 46 سوالي است كه نگرانيهاي افراد نابارور رادر پنج بعد اجتماعي،‏ جنسي،‏ ارتباطي،‏ سبك زندگيوبدون فرزند و نياز به والدشدن،‏ مورد بررسيقرار ميدهد.‏ در پژوهش نيوتن و همكاران همبستگيدروني موضوعات اجتماعي=‏‎0/87‎‏،‏ موضوعات جنسي0/77، موضوعات ارتباطي=‏ 0/82، سبك زندگي بدونفرزند=‏‎0/80‎‏،‏ نياز براي والد شدن=‏‎0/84‎‏،‏ استرسكلي=‏‎0/93‎ ميباشد.‏ در اين پرسشنامه هر يك از6مقياس،‏ مجموعة نسبتاً‏ همگني از سؤالات بود؛ هر چند،‏شواهدي مبني بر اينكه پرسشنامه هر يك از ابعاد را بهطور مستقل اندازهگيري ميكند،‏ ارائه نشده است (8).به منظور اجراي اين پرسشنامه بر روي آزمودنيهايايراني،‏ ابتدا اين پرسشنامه از پترسونو (6) دريافتتوسط محققين ترجمه،‏ گرديد.‏ آنگاه جهت اطمينانبيشتر،‏ شش تن از اساتيد دانشگاههاي علامه طباطباييو تربيت معلم و يك نفر از اساتيد انستيتو روانپزشكيتهران آن را مورد بررسي قرار دادند و باتوجه بهنظرات و پيشنهادات آنها اصلاحات لازم اعمال گرديد.‏در پژوهش حاضر،‏ براي بدستآوردن پايايي آزمون،‏ابتدا پرسشنامه بر روي يك نمونة30 نفري (15 مرد15 زن)‏افراد نابارور در بيمارستان امام خميني اجراگرديد كه ضريب آلفاي كرنباخ به ترتيب برايموضوعات اجتماعي (0/78)، موضوعات جنسي،(0/77)موضوعات ارتباطي (0/78)، رد سبك زندگي بدونفرزند (0/75)، نياز به والدبودن(0/84)(0/91)برآورد شد.‏و استرس كلي٢پرسشنامه عزت نفس روزينبرگ : اين مقياس ابزارشناخته شده و استانداردي از عزت نفس است كهتوسط روزينبرگ (9) بسط و گسترش يافته است.‏ اينآزمون حاوي10 سؤالاست كه به هر سؤال براساسمقياس چهار گزينهاي كاملاً‏ موافق،‏ كاملاًمخالف،‏ موافقو مخالف نمره داده ميشود.‏ همبستگي آزمون مجدد دردامنه 0/82-0/88 و ضريب همساني دروني يا آلفايكرنباخ در دامنه 0/77-0/88 قرار دارد.‏ اين مقياس ازDownloaded from http://www.jri.ir2- Self esteem inventory1971- Fertility problem inventoryفصلنامه باروري و ناباروري/‏ بهار 84

ارتباط استرس ناباروري با عزت نفس و منبع كنترلروايي دروني رضايت بخشيدكتر فراهاني و ...(0/77)برخوردار است.‏همچنين همبستگي بالايي با پرسشنامه ملي نيويورك وگاتمن در سنجش عزت نفس دارد؛ لذا روايي محتواي آننيز مورد تأييد است.‏ براي تعيين صحت ترجمهپرسشنامه،‏ از 30 نفر دانشجويان كارشناسي ارشد ودكتراي زبان انگليسي دانشگاه علامه طباطبايي و تربيتمعلم خواسته شد تا ابتدا پرسشنامه انگليسي و پس ازآن پرسشنامه فارسي را پاسخ دهند،‏ براساس نتايج،‏همبستگي تمام سئوالات پرسشنامه فارسي و انگليسيدر سطح بالايي بود.‏ ضمناً‏ پايايي نسخه فارسي باروش بازآزمايي،‏ به فاصله ده روز محاسبه شد وضريب همبستگي0/74 بهدست آمد.‏ نمرات اين مقياساز صفر تا‎30‎ مرتب و نمره 30 بالاترين نمره ممكناست.‏ روشهاي نمرهگذاري ديگر هم ممكن است.‏ برايمثال،‏ گاهي ارزشهاي 1-4 به جاي 0-3 انتخاب ميشودكه در اين صورت نمرات عزت نفس در دامنهقرار دارند.‏پرسشنامه منبع كنترل دروني-‏ بيروني لونسون0-40١: (IPC)اين پرسشنامه از نوع مداد-‏ كاغذي بوده و حاوي24سؤال و داراي سه مؤلفه است كه عبارتند از:‏ مقياس(I): درونياين مقياس داراي 8 ماده است،‏ ميزان باورافراد را نسبت به بر عهده داشتن كنترل زندگي خوداندازهگيري ميكند.‏ مقياس قدرتمند بودن ديگران:(P)اين مقياس نيز شامل 8 ماده است و با كنترل افرادقدرتمند در ارتباط است و ميزان باور افراد را به كنترلپيامدها توسط افراد قدرتمند اندازهگيري ميكند.‏ مقياس(C): شانساين مقياس همانند دو مقياس ديگر داراي8ماده است و در زمينة ادراك كنترل توسط عواملتصادفي و شانس بوده و اعتقاد افراد را به ميزان كنترلزندگي توسط شانس اندازهگيري ميكند.‏ نمره هر فرددر مقياسهاي سهگانه بين0-48 ميباشد .(10)لونسون ضريب پايايي كودر-‏ ريچاردسون را برايوهر يك از مقياسهاي ،IPCگزارش %77 و ،%50 %61كرده است.‏ برآورد اعتبار از راه دو نيمه كردن با روشاسپيرمن براوان براي مقياسهاي IPC به ترتيب%62%64و ،%60 %63و پايايي براي آزمون مجدد به فاصله يك هفته%70گزارش شده است.‏ اين پرسشنامهتوسط فراهاني وهمكاران بر روي نمونههاي ايرانيهنجاريابي شده استنتايج.(10)ماتريس همبستگي بين خرده مقياسهاي منبع كنترل وعزت نفس با مؤلفههاي استرس ناباروري در جدولشمارة1 نشانداده شده است كه رابطه مثبت ومعنيداري بين خرده مقياس بيروني ‏(اعتقاد بهقدرتمندي ديگران)‏ با مؤلفههاي ‏(جنسي،‏ ارتباطي،‏اجتماعي و نياز به والد بودن)‏ در سطح معنيداري0/05وجود داشت و تنها بين اين خرده مقياس با رد سبكزندگي بدون فرزند رابطه معنيداري وجود نداشت.‏همچنين براساس جدول شماره 1، بين خرده مقياسبيروني ‏(شانس)‏ با مؤلفههاي استرس ناباروري‏(اجتماعي،‏ ارتباطي و نياز به والدبودن)‏ در سطح0/05رابطه مثبت و معنيداري به دست آمد.‏ از سوي ديگر،‏هر چند بين درونيبودن و مؤلفههاي استرس ناباروريرابطة معكوسي وجود دارد؛ اما اين رابطه معنيدار نبود.‏همچنين بين نمرات عزت نفس و تمامي مؤلفههاياسترس ناباروري در زنان و مردان نابارور رابطهمعنيدار و معكوسي در سطح 0/05 وجود داشت.‏جدول شمارة2ميانگين و انحراف معيار متغيرهايعزت نفس و منبع كنترل در مردان و زنان نابارور رانشان ميدهد.‏ يافتههاي تحقيق بيانگر اين است كهميانگين نمرات زنان نابارور در مقياس عزت نفس كمترو در خرده مقياسهاي قدرتمندي ديگران و اعتقاد بهشانس بيشتر از ميانگين نمرات مردان نابارور ميباشد.‏Downloaded from http://www.jri.ir1- Internality, Powerful –Others and Chanc Locus of ControlScalesفصلنامه باروري و ناباروري/‏ بهار 84198

ارتباط استرس نابار<strong>و</strong>ري با عزت نفس <strong>و</strong> منبع كنترلر<strong>و</strong>ايي در<strong>و</strong>ني رضايت بخشيدكتر فراهاني <strong>و</strong> ...(0/77)برخ<strong>و</strong>ردار است.‏همچنين همبستگي بالايي با پرسشنامه ملي ني<strong>و</strong>ي<strong>و</strong>رك <strong>و</strong>گاتمن در سنجش عزت نفس دارد؛ لذا ر<strong>و</strong>ايي محت<strong>و</strong>اي آننيز م<strong>و</strong>رد تأييد است.‏ براي تعيين صحت ترجمهپرسشنامه،‏ از 30 نفر دانشج<strong>و</strong>يان كارشناسي ارشد <strong>و</strong>دكتراي زبان انگليسي دانشگاه علامه طباطبايي <strong>و</strong> تربيتمعلم خ<strong>و</strong>استه شد تا ابتدا پرسشنامه انگليسي <strong>و</strong> پس ازآن پرسشنامه فارسي را پاسخ دهند،‏ براساس نتايج،‏همبستگي تمام سئ<strong>و</strong>الات پرسشنامه فارسي <strong>و</strong> انگليسيدر سطح بالايي ب<strong>و</strong>د.‏ ضمناً‏ پايايي نسخه فارسي بار<strong>و</strong>ش بازآزمايي،‏ به فاصله ده ر<strong>و</strong>ز محاسبه شد <strong>و</strong>ضريب همبستگي0/74 بهدست آمد.‏ نمرات اين مقياساز صفر تا‎30‎ مرتب <strong>و</strong> نمره 30 بالاترين نمره ممكناست.‏ ر<strong>و</strong>شهاي نمرهگذاري ديگر هم ممكن است.‏ برايمثال،‏ گاهي ارزشهاي 1-4 به جاي 0-3 انتخاب ميش<strong>و</strong>دكه در اين ص<strong>و</strong>رت نمرات عزت نفس در دامنهقرار دارند.‏پرسشنامه منبع كنترل در<strong>و</strong>ني-‏ بير<strong>و</strong>ني ل<strong>و</strong>نس<strong>و</strong>ن0-40١: (IPC)اين پرسشنامه از ن<strong>و</strong>ع مداد-‏ كاغذي ب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> حا<strong>و</strong>ي24س<strong>و</strong>ٔال <strong>و</strong> داراي سه م<strong>و</strong>ٔلفه است كه عبارتند از:‏ مقياس(I): در<strong>و</strong>نياين مقياس داراي 8 ماده است،‏ ميزان با<strong>و</strong>رافراد را نسبت به بر عهده داشتن كنترل زندگي خ<strong>و</strong>داندازهگيري ميكند.‏ مقياس قدرتمند ب<strong>و</strong>دن ديگران:(P)اين مقياس نيز شامل 8 ماده است <strong>و</strong> با كنترل افرادقدرتمند در ارتباط است <strong>و</strong> ميزان با<strong>و</strong>ر افراد را به كنترلپيامدها ت<strong>و</strong>سط افراد قدرتمند اندازهگيري ميكند.‏ مقياس(C): شانساين مقياس همانند د<strong>و</strong> مقياس ديگر داراي8ماده است <strong>و</strong> در زمينة ادراك كنترل ت<strong>و</strong>سط ع<strong>و</strong>املتصادفي <strong>و</strong> شانس ب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> اعتقاد افراد را به ميزان كنترلزندگي ت<strong>و</strong>سط شانس اندازهگيري ميكند.‏ نمره هر فرددر مقياسهاي سهگانه بين0-48 ميباشد .(10)ل<strong>و</strong>نس<strong>و</strong>ن ضريب پايايي ك<strong>و</strong>در-‏ ريچاردس<strong>و</strong>ن را براي<strong>و</strong>هر يك از مقياسهاي ،IPCگزارش %77 <strong>و</strong> ،%50 %61كرده است.‏ برآ<strong>و</strong>رد اعتبار از راه د<strong>و</strong> نيمه كردن با ر<strong>و</strong>شاسپيرمن برا<strong>و</strong>ان براي مقياسهاي IPC به ترتيب%62%64<strong>و</strong> ،%60 %63<strong>و</strong> پايايي براي آزم<strong>و</strong>ن مجدد به فاصله يك هفته%70گزارش شده است.‏ اين پرسشنامهت<strong>و</strong>سط فراهاني <strong>و</strong>همكاران بر ر<strong>و</strong>ي نم<strong>و</strong>نههاي ايرانيهنجاريابي شده استنتايج.(10)ماتريس همبستگي بين خرده مقياسهاي منبع كنترل <strong>و</strong>عزت نفس با م<strong>و</strong>ٔلفههاي استرس نابار<strong>و</strong>ري در جد<strong>و</strong>لشمارة1 نشانداده شده است كه رابطه مثبت <strong>و</strong>معنيداري بين خرده مقياس بير<strong>و</strong>ني ‏(اعتقاد بهقدرتمندي ديگران)‏ با م<strong>و</strong>ٔلفههاي ‏(جنسي،‏ ارتباطي،‏اجتماعي <strong>و</strong> نياز به <strong>و</strong>الد ب<strong>و</strong>دن)‏ در سطح معنيداري0/05<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د داشت <strong>و</strong> تنها بين اين خرده مقياس با رد سبكزندگي بد<strong>و</strong>ن فرزند رابطه معنيداري <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د نداشت.‏همچنين براساس جد<strong>و</strong>ل شماره 1، بين خرده مقياسبير<strong>و</strong>ني ‏(شانس)‏ با م<strong>و</strong>ٔلفههاي استرس نابار<strong>و</strong>ري‏(اجتماعي،‏ ارتباطي <strong>و</strong> نياز به <strong>و</strong>الدب<strong>و</strong>دن)‏ در سطح0/05رابطه مثبت <strong>و</strong> معنيداري به دست آمد.‏ از س<strong>و</strong>ي ديگر،‏هر چند بين در<strong>و</strong>نيب<strong>و</strong>دن <strong>و</strong> م<strong>و</strong>ٔلفههاي استرس نابار<strong>و</strong>ريرابطة معك<strong>و</strong>سي <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د دارد؛ اما اين رابطه معنيدار نب<strong>و</strong>د.‏همچنين بين نمرات عزت نفس <strong>و</strong> تمامي م<strong>و</strong>ٔلفههاياسترس نابار<strong>و</strong>ري در زنان <strong>و</strong> مردان نابار<strong>و</strong>ر رابطهمعنيدار <strong>و</strong> معك<strong>و</strong>سي در سطح 0/05 <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د داشت.‏جد<strong>و</strong>ل شمارة2ميانگين <strong>و</strong> انحراف معيار متغيرهايعزت نفس <strong>و</strong> منبع كنترل در مردان <strong>و</strong> زنان نابار<strong>و</strong>ر رانشان ميدهد.‏ يافتههاي تحقيق بيانگر اين است كهميانگين نمرات زنان نابار<strong>و</strong>ر در مقياس عزت نفس كمتر<strong>و</strong> در خرده مقياسهاي قدرتمندي ديگران <strong>و</strong> اعتقاد بهشانس بيشتر از ميانگين نمرات مردان نابار<strong>و</strong>ر ميباشد.‏Downloaded from http://www.jri.ir1- Internality, Powerful –Others and Chanc Locus of ControlScalesفصلنامه بار<strong>و</strong>ري <strong>و</strong> نابار<strong>و</strong>ري/‏ بهار 84198

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!