Adresari I OJQ-ve për Evropën Juglindore

DIÇKA PËR RECQendra Rajonale e Mjedisit për Evropën Qendrore dhe Lindore (REC) është organizatë ndërkombëtare neutrale,jo-avokuese, dhe jo fitim-prurës me mision për te ndihmuar ne zgjedhjen e problemeve mjedisore ne Evropën Qendroredhe Lindore (EQL). Qendra e përmbush misionin duke promovuar bashkëpunim ndërmjet Organizatave jo-qeveritare,qeverive, bizneseve si dhe personave tjerë kyç mjedisor, dhe duke përkrahur shkëmbimin e lire te informatavedhe pjesëmarrjen publike ne vendim-marrjen për mjedis.REC është themeluar ne vitin 1990 nga Shtetet e Bashkuara te Amerikës, Komisioni Evropian dhe Hungaria.Sot REC ligjërisht zë vend në kartën e nënshkruar nga qeveritë e 29 vendeve, Komisionit Evropian,dhe ne marrëveshje ndërkombëtare me qeverinë e Hungarisë. Zyra qendrore e REC-ut është ne Szentendre,Hungari si dhe zyret fushore dhe zyret e shteteve ne 17 vendet përfituese ne vazhdim: Shqipëri,Bosnje dhe Hercegovine, Bullgari, Kroaci, Republika Çeke, Estoni, Hungari, Letoni. Lituani, IRJ e Maqedonisë.Mal të Zi, Poloni, Rumani, Serbi, Sllovaki, Slloveni dhe Turqi.Donatorët aktual janë Komisioni Evropian dhe qeveritë e Austrisë, Belgjikës, Bosnës dhe Hercegovinës, Bullgarisë,Republikës Çeke, Kroacisë, Danimarkës, Estonisë, Finlandës, Gjermanisë, Hungarisë, Italisë, Letonisë,Lituanisë, Holandës, Norvegjisë, Polonisë, Sllovakisë, Sllovenisë, Suedisë, Zvicrrës, Britania e Madhe,dhe Shteteve të Bashkuara, gjithashtu edhe institucionet tjera ndër-qeveritare dhe private..E tërë përmbajtja e këtij publikimi është e drejtë autoriale ©2006 Qendra Rajonale e Mjedisit përEvropën Qendrore dhe LindoreAsnjë pjesë e këtij publikimi nuk mund të shitet në asnjë formë apo të ri-prodhohetpër shitje pa lejen me shkrim të cilën e ka vetë autoriISBN: 978-963-9638-30-3Publikuar nga:Qendra Rajonale e Mjedisit për Evropën Qendrore dhe LindoreAdy Endre ut 9-11, 2000 Szentendre, HungariTel: (36-26) 504-000, Faks: (36-26) 311-294, E-mail: info@rec.org,Web faqe: Printuar në Hungari nga TyponovaKy publikim dhe te gjitha publikimet e tjera te REC-ut janë printuar ne letër te ricikluarose letër të prodhuar pa përdorimin e klorit ose produkteve të klorit

P Ë R M B A J T J AShkurtesat 4Mirënjohje dhe falënderime 5Harta e Kosovës 6Parathënia 7Metodologjia e vlerësimit 9Shembull i një profili të OJQ-së 10Si të përdoret ky Adresar 11Adresari i OJQ on-line 13Organizatat mjedisore të shoqërisë civile në Kosovë 15Krahasimi mes të dhënave nga 2001 dhe 2006 16Korniza ligjore & rregullative 17Baza e resurseve 19Kapacitetet njerëzore dhe organizative 19Baza e informatave dhe njohurive 20Llogaridhënia 23Adresari i organizatave mjedisore të shoqërisë civile 25Shtojca: Pyetësori i plotë – Pjesa A dhe B 37A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S3

S H K U R T E S A TBeHBosnja e HercegovinaEJLEvropa JuglindoreEUREuroGISSistemi i Informatave Gjeografike (Geographical Information System)LA21 Local Agenda 21MMPHMinistria e Mjedisit dhe Planifikimit HapësinorOJQOrganizata Jo-qeveritarePLVMPlani Lokal për Veprim në MjedisPOPNdotësit organikë të qëndrueshëm (Persistent Organic Pollutants)RECQendra Rajonale për Mjedis (Regional Environmental Center)UNMIKMisioni i Kombeve të Bashkuara në KosovëVNMVlerësimi i Ndikimit në MjedisVSMVlerësimi Strategjik i Mjedisit4A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Mirënjohje dhe falënderimePërgatitja e një publikimi si ky kërkon njëpërkushtim të madh nga një grup i madhnjerëzish, posaçërisht kur merret parasysh seështë synuar të përgatitet Adresari dhenjëkohësisht të kryhet edhe një studim i thukëti iniciativave të shoqërisë civile për mbrojtjen emjedisit në Kosovë. Për më shumë i gjithëprocesi ishte i ngjeshur në një periudhë gjashtëmujore. Për këtë arsye e kemi parë tënevojshme të falënderojmë shumë njerëz qëkanë qenë të përfshirë në zhvillimin e këtijpublikimi, për të gjithë punën dhe kontributine tyre të vlefshëm.Fillimisht mirënjohja dhe falënderimet tona idrejtohen mbështetësit të projektit, gjegjësishtAgjencisë Suedeze për Zhvillim dheBashkëpunim (Sida) dhe staf it të saj,përkatësisht zonjave Helen Holm dheMagdalena Svensson, të cilat bënë tëmundshme që REC të përfshijë këtë publikimnë programin SECTOR, i cili është njëprogram i gjerë për përkrahjen e organizatavetë shoqërisë civile në Evropën Jug-Lindore.Falënderimet tona i drejtohen edhe 30organizatave mjedisore të cilat plotësuanPyetësorin si dhe 15 përfaqësuesve të organizatavejo-qeveritare dhe të institucioneve qeveritare tëcilët u intervistuan si pjesë e këtij studimi. KyAdresar është zhvilluar me qëllim që tu ndihmojëatyre në misionin e vet dhe shpresojmë se do tejetë i dobishëm në këtë aspekt.Koordinimi i punëve që ndërlidheshin mepërpilimin e Adresarit është udhëhequr ngaZyra e REC në Kosovë, me ç’rast duhet tëpërmendim Dr. Zeqir Veselaj i cili ishte njëprej të intervistuarve dhe i cili mbikëqyri gjithëpunën e zyrës, Merita Fazliu Mehmed e cilaudhëhoqi procesin e shpërndarjes dhembledhjes të pyetësorëve si dhe përpunimin etë dhënave, si dhe Fitore Ferizi dhe NaimArifaj të cilët ndihmuan në përpunimin dhepërkthimin e materialit. Një falënderim iveçantë i drejtohet edhe kolegëve tanë në RECzyra në Tiranë të cilët na mbështetën nëpërkthimin dhe editimin e materialit.Në vijim po përmendim edhe personat kyç përdizajnimin dhe kryerjen e gjithë studimit:ekipin kryesor në REC, i cili zhvilloimetodologjinë e studimit, dizajnoi pyetësorët,kreu intervistat në vendet përkatëse, analizoi tëdhënat dhe shkroi pjesën faktike për të gjithavendet, ekip ky i cili përbëhej prej: RobertAtkinson, Adriana Craciun, Richard Filcak,Dana Carmen Romanescu, Jerome Simpson,Stephen Stec, Orsolya Szalasi, Kaidi Tingas dheMagdolna Toth-Nagy. Szilvia Pandi Szegedi ecila mblodhi dhe përpunoi të dhënat nëformat elektronik dhe bëri të mundur që tëanalizohen të gjitha të dhënat e nxjerra ngapyetësorët. Erzsebet Aszalos, Entela Pingulidhe Todd Schenk që dhanë përkrahje shtesë sidhe Laszlo Leitold i cili udhëhoqiadministrimin financiar të projektit. I jemimirënjohës edhe Profesor JoAnn Carmin ngaInstituti i Massachusetts për Teknologji përkontributin e saj në përgatitjen e pyetësorëve.Sa i përket publikimit, njerëzit në vijim ishinata që mundësuan përgatitjen dhe shtypjen ematerialit: thyerja dhe dizajni u krye ngaPatricia Barna, mbështetur nga Sylvia Magyar,teksti u lekturua nga David Landry dhe StevenGraning. Emese Gal mbështeti të gjithëprocesin e përgatitjes së publikimit, përderisaRichard Filcak dhe Robert Atkinsonkontribuuan në editimin e tekstit dhe tëdhënave dhe koordinuan procesin me MeritaFazliu Mehmed e cila ishte përgjegjëse përeditimin e versionit kosovar.Merita Fazliu MehmedEditorA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 5

H A R T A E K O S O V Ë SHUNGARIASuboticakilometraKROACIANovi SadiRUMANIABeogradiBOSNJA DHEHERCEGOVINASERBIANovi PazariNishMALI I ZIPrishtinaKOSOVA(terriror nën administrimine përkohshëm të UNMIK-ut)BULLGARIADetiAdriaticSHQIPERIAISH REPUBLIKAJUGOSLLAVE EMAQEDONISË6A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

ParathënieKy publikim që përfshinë Adresarin e OJQ-vemjedisore në Kosovë, si pjesë shtesë ka edhenjë përshkrim të fakteve dhe të gjeturave gjatëvlerësimit të gjendjes së organizatave tëshoqërisë civile kosovare.Vlerësimi dhe Adresari janë produkt i njëprogrami më të madh për përkrahje të OJQ qëaktualisht është duke u implementuar ngaREC. Ky program, i titulluar Përkrahja eOrganizatave të Shoqërisë Civile në EvropënJug-Lindore (SECTOR), do të zgjasë prej vitit2006 - 2010 dhe është financuar nga AgjenciaSuedeze për Zhvillim dhe BashkëpunimNdërkombëtar (Sida). Edhe pse programi si itillë përbëhet prej formave të ndryshme tëpërkrahjes, si që janë ndarja e granteve përmbështetje të projekteve, vlerësimi organizativ,asistenca për rrjetëzim dhe ngritje kapaciteteshnë këtë drejtim, duke synuar që përfundimishttë arrihet një forcim i rolit të organizatave tëshoqërisë civile në fushat e mjedisit urban dheqëndrueshmërisë urbane.Nga vlerësimi i kryer dolën tri rezultate. I pari,vlerësimi u mundëson organizatave mjedisoretë përfshihen në Adresarin e azhurnuar tënivelit nacional dhe rajonal (EJL). I dyti,vlerësimi ref lekton gjendjen aktuale tëorganizatave mjedisore dhe ambientin në tëcilin ato operojnë, si dhe ofron një analizë tëthellë të sfidave dhe mundësive më të cilatkëto organizata ballafaqohen. I treti, vlerësimie ndihmon REC-un në përgatitjen dheplanifikimin e formave tjera të përkrahjes qëdo të ofrohen si pjesë e programit SECTOR.Ky Adresar është dizajnuar ashtu që të jetë njëinstrument për të gjithë ata që punojnë meorganizata mjedisore të shoqërisë civile si dhe përata që vet punojnë në organizata të tilla. Adresarinë formën e tij të shtypur si dhe në formënelektronike on-line, është një resurs që mund tëpërdoret lirshëm nga të gjithë të interesuarit.Të dhënat e përfshira aty tregojnë emrin eorganizatës edhe në gjuhët vendore edhe nëgjuhën angleze, së bashku me informatatkontaktuese, aktivitetet kryesore dhe prioritetetnë mënyrë që lexuesit t’i ofrohet një pasqyrë eqartë rreth punës së secilës organizatë.Nuk pretendojmë se në këtë Adresar kemipërfshirë të gjitha grupet mjedisore të shoqërisëcivile kosovare mirëpo jemi të sigurt që kemipërfshirë një numër të madh të atyre që janëaktive në këtë fushë. Ka qenë e pashmangshmeqë në kryerjen e një vlerësimi kaq të gjerë përnjë kohë të shkurtër ka pasur raste kurorganizatat nuk kanë arritur të përgjigjen nëkohën e caktuar, apo raste tjera kur neve nakanë ikur gabime gjatë futjes së të dhënave. Nekërkojmë falje për rastet e tilla. Këto grupegjithsesi mund ti dërgojnë kontaktet e tyre nëREC duke e përdorur formularin ebashkangjitur këtu, apo në formën e elektronikepërmes webfaqes së REC ku kontaktet e tyre do t’i bashkëngjitenAdresarit i cili do të freskohet me të dhëna tëreja gjatë gjithë kohës. Kjo siguron që versionielektronik i Adresarit do të jetë sa më i saktëdhe sa më i plotë që është e mundur.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 7

8A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Metodologjia e vlerësimitVlerësimi dhe përpilimi i Adresarit ështëzhvilluar në tri faza:• mbledhja e të dhënave nga burimet ehapura;• shpërndarja e pyetësorit (i cili u përdor përfutjen e të dhënave në Adresar) tek njëaudiencë e gjerë e organizatave mjedisore tëshoqërisë civile; dhe• intervistat e gjysmë strukturuara individuale(shtesë për vlerësimin).Me këtë qëllim janë mbledhur të dhënakuantitative dhe kualitative.Fokusi i hulumtimit ishte organizuar rreth dytemave kryesore të ndara në pesë module.Tema e parë ishte gjendja, situata, progresizhvillimor i shoqërisë civile mjedisore(ambienti i brendshëm i punës) kurse tema edytë kishte të bëjë me kushtet ligjore,ekonomike sociale dhe mjedisore posaçërishtse si këto kushte ndikonin punën eorganizatave (ambienti i jashtëm i punës).Studimi u zhvillua rreth moduleve vijuese:• korniza rregullative dhe ligjore;• baza e resurseve;• kapacitetet njerëzore dhe organizative;• baza e informatave dhe njohurive; dhe• llogaridhënia.Pyetësori i kryer ju shpërnda organizatavemjedisore (meqenëse studimi u dedikohejgrupeve mjedisore e jo individëve) nga zyretlokale të REC në muajt Qershor dhe Korrik2006. Pyetësori ishte i ndarë në dy pjesë: tëdhënat nga Pjesa A u përdorën për të përpiluarpyetësorin, përderisa pyetjet nga Pjesa B kishinpër qëllim vlerësimin më të thellë të grupeve,mirëpo kjo është pjesë konfidenciale dhe nuk iështë bashkangjitur informatave specifike përorganizatat përkatëse. Të dhënat e futura aty upërdorën për pjesën analitike të studimit tëREC, për të vlerësuar gjendjen dhe nevojat elëvizjes mjedisore në EJL (shih Shtojcën 1 përtë parë Pyetësorin e plotë).Forma elektronike e pyetësorit u publikua nëwebfaqet e REC prej nga mund të shkarkohej,si dhe u shpërnda përmes postës elektronikedhe formave tjera të komunikimit. Zyrakryesore e REC në bashkëpunim me zyrënlokale përpiloi pyetësorin në gjuhën shqipedhe atë serbe. Organizatat mjedisore tëshoqërisë civile duhej ta plotësonin dhe tadorëzonin sërish në REC pyetësorin eplotësuar. Pyetësorët e dorëzuar u përkthyendhe u futën në data bazën rajonale në gjuhënangleze si dhe në gjuhën shqipe dhe atë serbepër qëllim të përgatitjes së këtij publikimi edhenë gjuhët e vendit. Pyetësori u plotësua ngagjithsejtë 30 organizata.Në fazën e fundit të hulumtimit në terren(Korrik – Gusht 2006) ekipi i REC kreu 16intervista personale, gjysmë të strukturuara meudhëheqësit e organizatave mjedisore në Kosovë,ekspertë ligjor, donator, përfaqësues të qeverisëdhe palë tjera. Të gjeturat kryesore janëpërmbledhur në këtë tekst ndërsa rekomandimetjanë dhënë në një raport të veçantë.Publikimi është i strukturuar në tri pjesëkryesore. Hyrja (ku përfshihen qëllimet dhemetodologjia), analiza vendore (ku përfshihetnjë krahasim mes të dhënave të vitit 2001 dhe2006 të mbledhura nga REC), dhe pjesa efundit është Adresari i OJQ-ve. Në kapitullinvijues mund të gjeni informata mbipërdorimin e Adresarit.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 9

S H E M B U L L I N J Ë P R O F I L F I T E O J Q - S ËEmri i OShC nëgjuhën kombëtare (emri ishkurtër më i përdorshëm)Personi përgjegjës përorganizatën si personjuridikViti kur është krijuardhe regjistruar OShCLloji i regjistrimitBurimet e financimitpër organizatënÇështjet prioritare tëpunës së organizatësAktivitetet kryesoretë organizatësGjuhët e huaja(të shkruara ose tëfolura)PRISHTINËShoqata e Ekologëve të KosovësKosova Association of Ecologists(KAE, SHEK)Rr. “Nëna Terezë” Fakulteti i Shkencave Matematike-Natyrore, nr 54 Prishtinë 10000 Prishtinë, KosovëTel: +377 44 129 671Faks: +381 38 549 873Adresa e postës elektronike: behxhetm@yahoo.comDrejtues: Behxhet Mustafa, kryetarPerson kontakti: Avni HajdariViti i krijimit: 2001Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i anëtarëve: 240Numri i vullnetarëve: 240Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS3, FS6, FS10, FS11Fushat kryesore: T2, T3, T4, T11, T12, T13, T14,T17, T19, T20, T21, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A13, A14, A15, A21, A22Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar,ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeta Elektronike eOJQ-ve Mjedisore “Sharri Net”Gjuhët: Shqip, Serbisht, AnglishtBotimet kryesore:1. Biodiversiteti i Gërmisë-vlerat dhe rreziqet që eKërcënojnë, Janar 2002 Prishtinë2. Biodiversiteti dhe zonat e mbrojtur 2004.Komente:1. Biodiversiteti i Gërmisë-vlerat dhe rreziqet që ekërcënojnë2. Kampanjë për mos hedhjen dhe mos djegien embeturinave jashtë vendeve të destinuara për to3. Plants along the borders4. Përmirësimi i sipërfaqeve të mbrojtura të parkuttë Gërmisë5. Kampanjë për ngritjen e vetëdijes dhe kulturësekologjike te nxënësit e shkollave fillore dhe tëmesme të Kosovës'.Emri i organizatës nëanglisht dhe shkurtimiKontakt, përfshi: adresë,telefon, faks, adresë e-mail,adresë internetiPersoni i kontaktitNumri i të punësuarve,anëtarëve dhe vullnetarëvenë organizatëBuxheti vjetor iorganizatësNiveli ku punon OShC(vendor, kombëtar osendërkombëtar)Anëtarësia nëorganizata ombrellëShembuj tëbotimeve kryesore* Për kodet specifike, shih listën e kodeve në kapakun e botimit.10A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Si të përdoret AdresariKapitulli mbi analizën vendore përmban njëhartë të vendit dhe një pasqyrë të përgjithshmetë sektorit të OJQ-ve, bazuar në të dhënatstatistikore të mbledhura gjatë përpilimit tëpyetësorit të vitit 2006. Në pjesën e Adresarit,OJQ-të janë radhitur sipas alfabetit në bazë tëshkronjës së parë të qytetit prej nga vjenorganizata. Në rastet kur disa OJQ vijnë ngaqyteti i njëjtë radhitja është bërë në mënyrëalfabetike sipas emrit të organizatës.Për secilën OJQ të listuar janë përfshirëinformatat në vijim:• Emri i grupit/organizatës/Emri i grupit/organizatës në anglisht dhe forma eshkurtër e emrit• Informatat kontaktues: përfshirë adresën,telefonin, faksin, adresën elektronikedhe webfaqen;• Personi kontaktues – për kontakt në rast tëpyetjeve lidhur më organizatën;• Personi përgjegjës – personi i cili ligjërisht epërfaqëson OJQ-në;• Viti i themelimit apo vitin kur organizatafilloi punën;• Numri i anëtarëve të regjistrua në organizatë;• Numri i punëtorëve që punojnë në organizatëme orar të plotë apo me gjysmë orari (punëtorëtë paguar) dhe numrin e vullnetarëve;• Buxheti vjetor është paraqitur dukepërdorur njërin prej kodeve prej B1 deri B9.Për vlerat e sakta të këtyre kodeve ju lusimtë shikoni kolonën B të pyetësorit;• Burimet e financimit të organizatës janëparaqitur duke përdorur njërin prej kodeveF1 deri F7; konsultoni kolonën përkatëse nëpyetësor për shpjegime më të hollësishme;• Publikimet kryesore të organizatës;• Nivelin e aktivitetit, apo nivelin kuorganizata është aktive. Këtu ka katër niveletë ndryshme duke filluar nga ai lokal,rajonal brenda vendit, nacional dheinternacional. Organizata mund të operojënë disa prej niveleve të përmendura;• Anëtarësimi në ndonjë organizatë ombrellë,aty ku organizata në fjalë ka një rol aktiv;• Gjuhët e folura dhe të shkruara ngaanëtarët brenda organizatës;• Fushat tematike ku organizata ështëaktive janë paraqitur duke përdorurkodet T1 deri T26. Për të parë listën eplotë të këtyre kodeve shih pyetësorin eplotë të bashkangjitur;• Aktivitetet e implementuara në vazhdimësinga organizata janë radhitur në kodet prejA1 deri A25. Për të parë listën e plotë tëkëtyre kodeve shih pyetësorin e plotëtë bashkangjitur;• Interesin e organizatës për të lidhurpartneritet me OJQ tjera është radhiturduke shfrytëzuar kodet: PP1 Lokal, PP2Nacional, dhe PP3 Internacional;Komente: një përshkrim i shkurtër kuparaqiten të arriturat kryesore, projektet ekryera, etj, relevante për organizatën;• Vetëm fushat të cilat janë plotësuar ngaOJQ janë paraqitur në prof ilin eorganizatës të dhënë në këtë publikim;Për më shumë, me qëllim të lehtësimit tëidentifikimit të ndonjë OJQ më lehtë janëpërfshirë dy indekse ku janë radhitur organizatat:• Sipas vendit dhe sipas emrit të OJQ-së (nëAnglisht) në radhë alfabetike;• Sipas fushave prioritare dhe vendit nëradhë alfabetike.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 11

12A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Adresari i OJQ-ve, versioni on-lineOrganizatat mjedisore nga Kosova të cilatmorën pjesë në vlerësim poashtu janë përfshirëedhe në Adresarin e OJQ të EJL, versioni online,që mund të gjendet në adresën emëposhtme elektronike: .Kjo data bazë shumë e lehtë për tu përdorur, ecila do të azhurnohet vazhdimisht, ofron katërmundësi kërkimi të cilat mund të përdorenndaras apo në çfarëdo lloj kombinimi me njëratjetrën:• OJQ sipas vendit• OJQ sipas lokacionit (qytetit)• OJQ sipas emrit (versioni Anglisht)• OJQ sipas fushës prioritare të aktiviteteve(bazuar në listën për zgjedhjen e prioriteteve).Web faqja e Adresarit të OJQ-ve ofron edhedisa mundësi shtesë:• Mund të shtypni listën e të gjitha OJQ-veapo të dhënat për OJQ-të individuale• Mund të dërgoni vërejtje dhe sugjerime sa ipërket përmirësimit të kualitetit të Adresarit• Dërgoni kërkesa elektronike për të pasur njëkopje të shtypur të Adresarit të OJQ-ve• Dërgoni të dhënat e një organizate qëdëshironi të futet në këtë AdresarPërveç kësaj, organizatat të cilat nuk janëpërfshirë në këtë Adresar mund të fusin tëdhënat e tyre dhe do të përfshihen në data bazëne organizatave mjedisore të shoqërisë civile.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 13

14A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Pasqyrë e përgjithshmeTË DHËNAT E KTHYERAPyetësorët e plotësuar 30REGJISTRIMINumri i OJQ të regjistruara dhejo të regjistruara zyrtarisht30 të regjistruara0 të paregjistruaraANËTARËSIMI NË ORGANIZATANumri i anëtarëve në Kosovë 2,878(gjithsejtë në vend)Anëtarët për OJQ prej 3 deri 550Mesatarja e anëtarëve për OJQ 96NUMRI I PUNËTORËVEStafi i paguar 105(me orar të plotë apo gjysmë orari)Punëtorë pa pagesë (vullnetarë) 2,601Proporcioni staf me pagesë/pa pagesë 1:25BUXHETET VJETORËKosovë: Totali i buxheteve të OJQ-ve 382,500Buxheti mesatar (i përafërt) 12,750Rangu më i zakonshëm 37% të buxheteve tëi buxhetit OJQ-ve hyjnë në kategorinë 1(nuk ka buxhet)Përqindja e OJQ-ve mjedisore në vijën më të lartë dhemë të ulët buxhetore dhe kontributi i tyre kundrejttotalit të buxheteve• 37% e OJQ mjedisore (kategoria 1, nuk ka buxhet)përbëjnë 0% të totalit të buxheteve vjetore të OJQve• 3% OJQ-ve mjedisore (kategoria 8, buxhet mbi100,000 EUR) përbëjnë 26% të totalit të buxhetevevjetore të OJQ-ve3 BURIMET KRYESORE PËR FINANCIMIN E OJQFS6 donacione/grante nga fondacione 76.7%ndërkombëtare/të huajaFS3 grante të sektorit publik ndërkombëtar 56.7%apo donacione/qeveri të huajaFS5- donacione/grante nga 50%fondacione vendore5 FUSHAT PRIORITARE KRYESORE PËR OJQ-TËMJEDISORE NË KOSOVËT11 edukimi mjedisor/edukimi për 90%zhvillimin e qëndrueshëmT17 mbrojtja e natyrës 80%T18 zhvillimi rural 73.4%T19 zhvillimi i qëndrueshëm 70%T12 legjislacioni mjedisor 63.4%3 AKTIVITETET KRYESORE PËR OJQ-TËMJEDISORE NË KOSOVËA2 fushata vetëdijesimi 93.4%A7 edukim 90%A6 konferenca, takime 86.6%A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 15

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M EGRAFIKONI 1.Viti i themelimit në OJQ-ve mjedisore nëKosovë (%)20151050Kategoria 1 – deri më 1990Kategoria 2 – 1991-1995Kategoria 3 – 1996-2000Kategoria 4 – 2001-2006GRAFIKONI 2.Niveli i Punës% ndaj totalit10090807060504030201000 0200018Lokal Rajonal Nacional Internacional(rajonet brenda vendit)7311Krahasimi i të dhënave mes viteve 2001dhe 2006Nga studimi i zhvilluar me organizatatmjedisore të shoqërisë civile këtë vit vërehetnjë rritje domethënëse nga 12 organizata qëREC-u kishte përfshirë në Adresarin e 2001 në30 sosh që do të përfshihen në Adresar këtëvit. Shumica e të dhënave tjera sugjeron rritjetë përgjithshme në sektor praktikisht në tëgjitha aspektet.Jo befas, numri i pjesëmarrësve është rritur nga539 në 2,878 në vitin 2006. Nga krahasime tëtjera vërehet se mesatarja e anëtarëve tëorganizatës është ngritur nga 45 në 96.Krahasuar me vetëm 10 punëtorë me pagesë në12 organizata nga viti 2001, organizatatkosovare raportojnë se kanë 105 punëtorë meorar të plotë apo të përgjysmuar. (Nëpërqindje prej 3.5 punëtorë për OJQ). Numri ivullnetarëve është rritur nga 66 në vitin 2001në 2,601 në vitin 2006.Në vitin 2001, 12 OJQ mjedisore kanëmenaxhuar me buxhet prej rreth 274,000 euro.Për vitin 2006, 30 grupet së bashku arrijnë njëbuxhet mesatar prej 382,500 euro. Si i tillëbuxheti i organizatës, i llogaritur përafërsisht,është rritur nga 22,833 në 12,700 gjatë vitit.Mirëpo, nëse shikojmë më përafërtshpërndarjen e mjeteve, shohim se numri iorganizatave me buxhet më pak se 500 euroështë ngritur në mënyrë të vrullshme prej vitit2001, nga 8 për qind në 42 për qind, nëkrahasim me grupet e vëzhguara pesë vite mëvonë. Dy OJQ mjedisore kanë pasur buxhetmë shumë se 100,000 euro në vitin 2001, derisanumri i tyre është zvogëluar në një në vitin2006. Të dhënat f inanciare tregojnë sekrahasuar me pesë vite më parë grupet kosovarekanë më pak fonde në dispozicion këtë vit.Përderisa në të dy vitet (2001 dhe 2006) burimikryesor për financimin e aktiviteteve të OJQ-vemjedisore kanë qenë donatorët e jashtëm,tarifa e anëtarësimit e cila është llogaritur siburimi i dytë kryesor në 2001 (42%), ka pësuarnjë ulje të dukshme në 2006. Grantet vendorembesin burimi i tretë i të hyrave, por numri iOJQ-ve mjedisore që raportojnë të kenë marrë16A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M Efonde të tilla është ngritur në 33% deri 50% tëatyre që plotësuan pyetësorin.Në fushat e aktiviteteve prioritare ka disandryshime të rëndësishme (të cilat sigurishtjanë shkaktuar nga organizatat e reja që janështuar në vitin 2006). Edukimi mjedisor ështëradhitur si fusha kryesore e punës në të dyjavitet. Mirëpo përveç mbrojtjes së natyrës, qëështë e pranishme në të dy vitet, shohim njëtendencë animi të theksuar drejt zhvillimitrural, zhvillimit të qëndrueshëm dhelegjislacionit mjedisor, përderisa kualiteti/ndotja e ajrit nuk radhitet në top pesë – shingjatë vitit 2006.Fushatat për vetëdijesim, edukim si dhembledhjet/konferencat janë aktivitetet më tërëndësishme për OJQ-të mjedisore në vitit2006, krahasuar me pastrimin, trajnimin,ngritjen e vetëdijes dhe edukimin në vitit 2001.Shkurtimisht, shumica e metodave të punëskanë mbetur të njëjta gjatë këtyre viteve.Sa i përket trendit të formimit të organizatave,ashtu siç mund të pritej, ai dominohet ngagrupet e themeluara pas vitit 2000. Sidoqoftë,niveli i punës ka filluar të ndryshojë. Përpara,grupet kanë punuar më shumë në nivelinlokal, por tashti aktivitetet regjionale janë mëtë përhapura. Përveç kësaj puna në niveletnacionale dhe internacionale është gjithashtunë ngritje në krahasim me ditët e hershme tëpas konfliktit.Korniza ligjore dhe rregullativeInvolvimi i lartë i komunitetit ndërkombëtarnë Kosovë, në teori ka mundësuar që kornizaligjore për regjistrim të OJQ-ve mjedisore tëjetë e qartë dhe e thjeshtë. Janë parëpërmirësime të mëdha në administrimin eregjistrimit qysh prej kur Institucionet ePërkohshme të Vetëqeverisjes morën përsipërpërgjegjësitë nga Misioni i Kombeve tëBashkuara në Kosovë (UNMIK). Sidoqoftë,për shkak të situatës së rëndë financiare nëvend, nga shumë të anketuar regjistrimikonsiderohet të jetë një barrë e rëndë. Ligjikërkon ndihmë ligjore për regjistrim edhe pseshumica mendojnë që nuk është e nevojshme.Situata dhe sf idat unike të Kosovës nëzhvillimin e strukturës qeveritare kanëkontribuar në perceptimin e përgjithshëm senga pikëpamja ligjore gjërat mezi janë dukefunksionuar. Mungesa e nëpunësve me përvojëdhe revidimi i plotë i ligjeve kanë kontribuarnë krijimin e një situate ku vetëm atoinstitucione dhe ligje më kritike për mbijetesëne popullsisë janë në të vërtetë relevante. Për mëtepër ndryshimi i sfondeve dhe standardetkanë bërë që shumë ligje të mbesin peng mesFaktet kryesore: Korniza ligjore dhe rregullative• Korniza ligjore për regjistrimin e OJQ-ve është e mirë dhe praktika administrativeështë përmirësuar.• Edhe pse punohet sipas të njëjtës kornizë ligjore, në praktikë për OJQ-të mjedisore ngapjesa më e madhe e Kosovës dhe për OJQ-të që operojnë në enklavat serbe aplikohenstandarde tjera për punë.• Zbatimi i ligjit dhe i obligimeve tatimore është i lirshëm, dhe OJQ-të mjedisore veprojnëduke i kushtuar pak vëmendje çështjeve ligjore.• Korniza ligjore për informim, pjesëmarrje dhe çështje të tjera të rëndësishme për OJQ-tëmjedisore janë zhvilluar mirë në bazë të standardeve internacionale.• Institucionet jo adekuate, mungesa e burimeve dhe administrimi i dobët kontribuojnënë mungesën e zbatimit të kornizës ligjore, përveç atyre ligjeve më kritike qëndikojnë në popullatë.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 17

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M Eqeverisë dhe UNMIK-ut. Me fjalë të tjera OJQtëmjedisore veprojnë në Kosovë duke i kushtuarshumë pak vëmendje aspektit ligjor. Përshembull, krahasuar me vendet tjera të rajonit,shumë më pak OJQ mjedisore në Kosovë upërmbahen obligimeve për raportim financiar.OJQ-të mjedisore në enklavat serbe nukpaguajnë taksa në përgjithësi duke u arsyetuarme vështirësitë në transport, komunikimin dhetë tjera kushte lidhur me raportet e tyre meautoritetet qendrore. Përderisa zbatimi është idobët thuhet se ai ndodh. Në anën tjetër, njëpjesë e madhe e fondeve të OJQ-ve vjen ngagrantet ndërkombëtare të liruara nga taksat.Korporatat mund të zbresin 5% e të hyrave ngadonacionet, edhe pse për shkak të definicionittë gjerë, shumica prej tyre përdorën përmbështetjen e klubeve sportive, ndarjen ebursave dhe mbështetjen e individëve.Në Kosovë struktura ligjore për qasje në drejtësithuaj se nuk ekziston. Sidoqoftë në krahasim mevendet fqinje në rajon OJQ-të mjedisore tëKosovës kanë një mendim paksa më të mirërreth kornizës ligjore dhe zbatimit të ligjit. Edhepse komuniteti ndërkombëtar ka imponuarstandardet ndërkombëtare, në përgjithësi nëKosovë nuk hasim mosbesimin në ligj të cilin ehasim në BeH dhe i cili rezulton në mendimimë të ulët për ligjin. Standardet ndërkombëtarevlerësohen dhe kuptohen, por në përgjithësikonsiderohen si të paarritshme. Edhe kornizaligjore për informacion dhe pjesëmarrje nukFaktet kryesore: Baza e resurseve• OJQ-të mjedisore kosovare kanë një varësi të kuptueshme nga burimet financiarendërkombëtare.• Burimet ndërkombëtare të financimit janë në rënie, ndërrojnë prioritetet e veta aposhtrëngojnë kushtet për financim.• Ndryshimi i prioriteteve të donatorëve ka rezultuar në ndryshimin e aktiviteteve të OJQ-ve.• Buxheti i Qeverisë tani për tani është tepër i kufizuar për të mbështetur ndarjen efondeve në masë të madhe, e përveç kësaj edhe qasja e qeverisë kundrejt shoqërinëcivile nuk bënë pjesë në prioritetet a larta.• Shumë OJQ mjedisore përdorin projektet e tyre për të mbështetur të pagat fillestare tëanëtarëve të vet (Pseudo – konsultim).• Buxhetet për OJQ-të mjedisore në Kosovë janë përkeqësuar nga viti 2001 (numri më imadh nuk ka fare buxhet). Si e tillë vërehet një ndarje e madhe mes organizatave mefonde dhe atyre pa to, duke reflektuar kështu një krizë të madhe për financim. Ështëbrengosëse që tre çerek e OJQ-ve mjedisore në Kosovë vlerësojnë se janë në gjendjefinanciare jo stabile apo të dobët.• OJQ-të mjedisore kosovare duket të kenë strategji më të dobët për mbledhjen e fondevese sa në vendet tjera të Evropës Jug-Lindore, duke rezultuar me “shuarjen” e OJQ-vemjedisore kosovare prej njërit në tjetrin projekt dhe duke shkaktuar kështu probleme tëmëdha për mbajtjen e stafit.• Edhe pse, OJQ-të mjedisore në Kosovë, në të shumtën e rasteve posedojnë zyrat e veta,shumë vështirë i përballojnë harxhimet që lidhen me mbajtjen e tyre.• Zhvillimi i filantropisë së organizuar nga qytetarët dhe biznesi nuk duket se ka gjasa tëzhvillohet në klimën sociale dhe ekonomike të tanishme.• Tarifat për anëtarësim, në afat të shkurtë dhe të mesëm, dhe nuk duken si burim imjaftueshëm për të hyrat e OJQ-ve mjedisore kosovare.18A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M EFaktet kryesore: Kapacitetet njerëzore dhe organizative• OJQ-të mjedisore në Kosovë nuk janë të zhvilluara sa duhet dhe kanë mungesë të stafitme përvojë pune.• Instrumentet për planifikim strategjik dhe procedurat administrative në përgjithësi janë tënjohura nga OJQ-të mjedisore, por nuk përdorën për sigurimin e efektivitetit oseefikasitetit të organizatës.• OJQ-të mjedisore funksionojnë në nivel mesatar. Sidoqoftë ato kanë probleme nëzhvillimin e aktiviteteve të cilat do t’i përgjigjeshin dhe do të reflektonin më mirënevojave të qytetarëve.• OJQ-të mjedisore shumë shpesh varen nga donatorët dhe iu mungon mbështetjaqeveritare.• Nuk ka mjaft mbështetje institucionale për OJQ-të mjedisore, posaçërisht ato tëminoritetit serb.bënë përjashtim këtu. Është e kualitetit të lartëpor praktikisht jo relevante. Një numër i OJQ-vekonsiderojnë kuadrot me ekspertizë ligjore si njënevojë të madhe. Vetëm disa programe trajnuesembi ligje, u janë dhënë OJQ-ve mjedisore.Bazat e resurseveNë Kosovë financimi për OJQ-të mjedisore mësë shumti vjen nga burimet e huaja, sikur ngaagjencitë qeveritare ashtu edhe ngafondacionet e ndryshme. Çdo ndryshim iprioriteteve të tyre apo çdo reduktim në fondenga këto burime, do të kishte një ndikim tëmadh në komunitet. Në të vërtetë, kjo veç kafilluar të vërehet në një numër të madh tëOJQ-ve mjedisore kosovare, të cilat oseshumica prej atyre që kanë projekte kryejnëaktivitete jashtë fushës së tyre fillestare apojanë të involvuara në rolin e konsulentëve. Përmë tepër te OJQ-të mjedisore kosovare ështëkrijuar një “mentalitet i kërkimit të ngushtë”duke mos kërkuar (apo duke mos qenë nëgjendje të kërkojnë) përtej burimeve tëshënjuara për Kosovën.Burimet vendore sidomos nga qeveria janë tëpakta dhe duhet të bëhen ndryshime qëmbështetja për shoqërinë civile tëinstitucionalizohet. Sidoqoftë buxheti i qeverisëështë mjaft i kufizuar dhe statusi i paqartë sjelledhe pasiguri financiare. Megjithatë edheburime të tjera, sado të vogla qofshin ato (p. sh.taksat mjedisore), do të duhet institucionalizuarme qëllim që të arrihet një strukturë eqëndrueshme e fondeve. Mekanizmi i sjelljes sëfondeve duhet përpunuar, veçanërisht ngaaspekti i sigurimit që përkrahja ndahet nëmënyrë ta barabartë te të gjitha grupet etnike.Ndoshta kjo më së miri do të arrihej dukedeleguar vendimmarrjen në nivelet lokale.OJQ-të mjedisore financiarisht janë në gjendjeshumë më të dobët se sa në vitin 2001. Njënumër i madh i tyre nuk ka fare burimefinanciare. Gjendja e tillë tregon se komunitetimjedisor nuk ka qasje në burimet e fondeve tëshumëllojshme dhe se mundësitë për vetëgjenerimin e të ardhurave dhe zhvillimi ifilantropisë janë ende në fazat fillestare. Kurkësaj i bashkohet edhe përvoja e dobët e OJQvemjedisore në gjetjen e fondeve krijohethapësirë për dyshim se kjo situatë mund tëthellohet në një krizë të zgjatur për lëvizjenmjedisore. Është e domosdoshme përkrahjeshtesë, por në formë të duhur, që tëpërmirësohet situata e tanishme.Kapacitetet njerëzore dhe organizativeNë përgjithësi, edhe pse OJQ-të mjedisore nëKosovë janë të vetëdijshme për instrumentet eA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 19

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M Eudhëheqjes strategjike dhe për proceduratadministrative, si dhe rëndësinë e tyre përfunksionim më të mirë, vetëm një numër ivogël i tyre i përdorë ato metoda. OJQ-tëmjedisore në Kosovë shihen si shumë të dobëtanë aspektin e strukturës, programeve dheekspertizës. Janë pak të dukshme në shoqëridhe nuk janë partner efektiv me qeverinë.Është e qartë se organizatat mjedisore kanë njëbazë shumë të dobët të financimit, varen ngadonatorët dhe e kanë shumë të vështirë tëbashkëpunojnë dhe operojnë jashtë territorit tëtyre për arsye të mungesës së përvojës dhemundësive të pakta për të konkurruar në nivelrajonal. Kjo situatë është e kuptueshme për njëvend ku organizatat mjedisore janë shumë të rejastafi i të cilave në të shumtën e rasteve ka edhenjë punë tjetër jashtë angazhimit në organizatë.Shumë prej organizatave kanë kryer vlerësimine nevojave trajnuese mirëpo nuk ka pasurtrajnime sistematike për ngritjen e kapacitetittë stafit; në të shumtën e rasteve trajnimet janëmbajtur ad-hoc. Përdorimi i kufizuar i planitstrategjik vjen si pasojë e mungesës sëkapacitetit dhe njohurisë për zhvillimin e tij.Asistenca për zhvillimin e vizionit dhestrategjisë, së bashku me sistemetadministrative si p.sh menaxhimi financiarende paraqiten si nevoja kyçe për trajnim. Ngaintervistat e kryera lihet të kuptohet se është enevojshme një qasje tjetër trajnuese nga ajo qëështë përdorur deri më tani. Kjo qasje do tëduhej të fokusohej në mundësitë ku stafi iorganizatave do të mund të f itoj dhe tëpërdorë përvojat e veta përmes trajnimeve gjatëpunës dhe në mundësitë për shkëmbimndërkombëtar të stafit me organizatat tjera.Vetëm një numër i vogël i organizatavekonsideron se kanë performuar me sukses tëplotë vitin e kaluar, përderisa shumica eorganizatave performancen e vet e vlerësojnë tejete mesatare ose pjesërisht të suksesshme.Arsyet e dhëna si shkaqe për suksesin ekufizuar, në të shumtën e rasteve lidhen me:mungesën e motivacionit (meqë njerëzit nukpaguhen), varshmëria nga donatorët (përshtatjakonstante me programet e tyre), faktorët ejashtëm (mungesa e fondeve, nivel i ulët ivetëdijesimit dhe mungesa e vizionit mjedisorsi nga ana e institucioneve të përkohshmeashtu edhe nga komuniteti) si dhe mungesa epërkrahjes nga autoritetet lokale.Përderisa vet organizatat mjedisore vlerësojnëse kanë bazë të fortë të stafit ekspert, ide tëmira dhe reagojnë ndaj nevojave reale, ështëme rëndësi të ceket se palët tjera në këtë fushënuk kanë një vlerësim kaq pozitiv dhekonsiderojnë që OJQ-ve mjedisore në Kosovëu mungon vizioni, transparenca dhellogaridhënia dhe orientimi i tyre përcaktohetnga orientimet e donatorëve.Organizatat kryesisht punësojnë 3.5 punëtorëdhe kanë mesatarisht 200 vullnetarë përorganizatë. Anëtarësimi në organizata ështëpërgjithësisht i mirë, posaçërisht kur kihetparasysh interesi i ulët i popullatës në çështjetmjedisore dhe njohurive të pakta mbiaktivitetet e OJQ-ve. Përderisa shumica eanëtarëve i bashkëngjiten kësaj lëvizjeje ngavullneti për të ndikuar dhe për të ndryshuardiçka në shoqëri, shumica largohen nga ajopasi kuptojnë se sa i nënzhvilluar është sektori.Edhe pse OJQ-të mjedisore në Kosovë nëpërgjithësi kanë një balancë të mirë gjinor,lëvizja mjedisore karakterizohet me numër mëtë madh meshkujsh se femrash.Baza e informatave dhe njohuriveSa i përket ambientin operues të OJQ-vemjedisore, 55% e vlerësojnë disponueshmërinëme informacion mjedisor dhe me informacionrreth zhvillimit të qëndrueshëm si adekuat,përderisa 29% e vlerësojnë atë si jo adekuat.Shumë nga organizatat që u përgjigjën nëpyetësorin tonë mendojnë se informacioni ështëi pakët dhe se edhe informacioni në dispozicionështë i kualitetit të dobët. Kjo duket tëndërlidhet me faktin se nuk ka sistem tëmonitorimit mjedisor. Ka disa informata zyrtarenga zyra për edukim dhe ndërgjegjësim pranëMinistrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinorsi dhe në internet, mirëpo shumë nga organizatatnuk kanë qasje deri të këto informata, të cilatedhe ashtu duket të jetë të mangëta.20A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M EFaktet kryesore: Baza e informatave dhe njohurive• Mungesa e një sistemi të mirëfilltë për monitorim mjedisor ndikon edhe nëdisponueshmërinë e mangët të informatave mbi zhvillimin e qëndrueshëm dhemjedisin urban.• Informacioni zyrtar në dispozicion të OJQ-të mjedisore është i kualitetit të dobët (të dhënatë vjetra, të paraqitura dobët, dhe jo të besueshme) shpërndarja e të cilit pengohet edhenga konfliktet e interesit dhe mos vlerësimi i kërkesave të përdoruesit të fundit.• Shpërndarja e informacioneve rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe informacionevemjedisore (si proaktive dhe pasive) është e dobët dhe OJQ-të mjedisore kërkojnëpërmirësime në këtë drejtim, qoftë edhe në shpërndarjen e informacioneve nga vetOJQ-të mjedisore.• Gati te gjitha OJQ-të mjedisore mirëpresin përmirësimet në shkëmbimin e informataveme autoritetet, sikur fizike ashtu edhe virtuale.• Rreth gjysma nga të gjitha OJQ-të mjedisore posedojnë një koleksion librash, broshurashdhe raportesh mjedisore dhe një numër më të vogël të materialeve tjera. Një numër imadh konsiderojnë njohuritë dhe kapacitet/aftësitë e organizatave të tyre, në fushën kupunojnë, të jenë “adekuate”. Megjithatë, të gjitha mirëpresin trajnime shtesë që të rrisinnjohuritë e tyre të brendshme.• OJQ-të mjedisore nuk kanë tendenca që në mënyrë të pavarur të kryejnë hulumtime tëndryshme, nëse këto nuk janë të financuara si pjesë e ndonjë projekti.• Fletushkat dhe broshurat janë format më popullarizuara të botimit të informacioneve.OJQ-të përdorin postën elektronike, postaret/prezantimet për të shpërndarë informata.Kur flitet për kualitetin, praktikisht të gjithaOJQ-të konsiderojnë që është e nevojshme tëpërmirësohet kualiteti i informacionit zyrtar nëfushat vijuese: saktësia (95%), prezantimi(95%), dhe besueshmëria (72%). Një sfidëtjetër e cekur nga OJQ-të ka të bëjë edhe mefaktin se shumë biznese private dhe interesatjerë nuk kanë vullnet të shpërndajnëinformatat. Sa i përket shpërndarjes proaktivetë informacionit më shumë se 80% eorganizatave mendojnë se përmirësimi është inevojshëm (sa i përket qasjes në informacion,shpërndarje përmes mediave, shpërndarja nëkohë, formati elektronik dhe bërja publike einformacionit përmes qendrave për informimpublik). Ministria konfirmon se planifikon tëthemeloj një zyre informative. Sidoqoftë,shumë nga OJQ-të konsiderojnë se ministriaduhet të mbështeten më shumë më organizatate shoqërisë civile sa i përket informimitmeqenëse këto organizata janë në kontakt tëdrejtpërdrejtë me çështjet dhe mund tëreagojnë në shpejt dhe më konkret. Përgjigjazyrtare ndaj kërkesave për informacion në tëshumtën e rasteve u vlerësua negativisht. Sa ipërket përmirësimit të mekanizmave përshkëmbim të informacionit me autoritetet,89% preferojnë forumet fizike përderisa 94%preferojnë ato virtuale.Në lidhje organizimin e vetë OJQ-ve mjedisore,përafërsisht 45% posedojnë koleksion të libravemjedisor, broshurave dhe raporteve, përderisa39% posedojnë materiale tjera (publikime ngashtypi, të dhëna dhe statistika monitorimi).Tetëdhjete e gjashtë për qind konsiderojnënjohuritë dhe kapacitet/aftësitë e organizatavetë tyre, në fushën ku punojnë, të jenë“adekuate”. Megjithatë, të gjitha mirëpresintrajnime shtesë që të rrisin njohuritë e tyre tëbrendshme, sidomos duke pasur parasysh semungesa e fondeve pengon ngritjen emëtutjeshme të kapaciteteve.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 21

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M EFaktet kryesore: Llogaridhënia• Ligji për Mbrojtjen e Mjedisit dhe Udhëzimi Administrativ për Vlerësimin e Ndikimit nëMjedis vendosin një kornizë për bashkëpunim me OJQ-ve dhe autoriteteve mjedisore.Dispozitat e këtyre akteve ligjore ftojnë OJQ-të të ulen në këshille drejtuese dhekomisione këshillimi së bashku me trupat qeveritar, mirëpo këto dispozita nukspecifikojnë kushtet e përzgjedhjes së OJQ-ve pjesëmarrëse. Përzgjedhja kryesishtkryhet në bazë të kontakteve personale dhe vështirë mund të thuhet se cili është ndikimii përfaqësuesve të OJQ-ve në këto raste.• Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor është e vetëdijshme për rëndësinë ebashkëpunimit me OJQ-të mirëpo nuk ka as mjetet financiare e as njohuritë dhekapacitetet e nevojshme për të organizuar këtë bashkëpunim. Megjithatë ministria kë njëbashkëpunim më të afërt me rrjetin e OJQ-ve mjedisore Sharri.Net.• Përkundër politikave ekzistues nuk vërehet ndonjë bazë e mirëfilltë për bashkëpunimme OJQ dhe ky bashkëpunim është shumë i rrallë dhe me një qasje ad-hoc.Bashkëpunimi aktual bazohet kryesisht në kontribut ekspertësh nga OJQ-të e ndryshmenë hartimin e planeve dhe strategjive zyrtare.• Shembuj më pozitiv të bashkëpunimit mund të gjinden në nivel lokal (me fokus nëprojekte informimi dhe vetëdijesimi si dhe në aksione të ndryshme pastrimi).• Edhe pse disa OJQ që stimulohen nga komuniteti dhe janë të interesuara të dëgjojnë dhe tëpërfaqësojnë nevojat ekzistuese të komunitetit, shumica prej tyre udhëhiqen nga orientimete donatorëve dhe nuk përfaqësojnë në mënyrë të denjë nevojat e komunitetit lokal.• Edhe bashkëpunimi me bizneset lokale është i kufizuar. Nuk ka praktika të mirëfillta kubizneset private përkrahin aktivitetet e ndërmarra nga OJQ-të.• Korniza ligjore për qasje në informata dhe pjesëmarrje të publikut përgjithësisht (me disapërjashtime) është në nivel, mirëpo mungojnë udhëzime praktike se si do të zbatoheshinnë praktike këto procedura.• Ka pak njohuri apo udhëzime për proceduar për qasje në informacion dhe përpjesëmarrje të publikut. OJQ-të mjedisore nuk ushtrojnë të drejtën e tyre për të marrinformacione dhe për të qenë pjesë e vendimmarrjes, përveç kësaj, OJQ-të dheautoritetet nuk dinë se si të arrijnë grupet e tyre të targetuara dhe si të organizojnë njëproces të mirëfilltë të vendimmarrjes.• Komisionet parlamentare janë të hapura për publikun; OJQ-të mjedisore mund tipërdorin ato për të dhënë komentet dhe kontributin e tyre në draft dokumentet endryshme legjislative.• Rezultati i konsultimeve publike zakonisht nuk është i kënaqshëm për autoritetet publike,ngase OJQ-të mjedisore shpesh nuk ofrojnë kontributin e pritur në përgatitjen e draftdokumenteve. Përveç kësaj, OJQ-të mjedisore kanë prirje të tërhiqen nga procesi ikonsultimit kur shohin se procesi po shkon në një drejtim të padëshiruar. Megjithatë kadisa shembuj të mirë ku autoritetet kanë udhëhequr konsultime të mira sidomos nëfushën e VNM-se dhe ku është kërkuar ekspertizë e caktuar nga OJQ-të e ndryshme.Kur flitet për mbledhjen dhe hulumtimin e tëdhënave mjedisore dhe atyre mbi zhvillimin eqëndrueshëm OJQ-të mjedisore në Kosovë nukkanë tendenca që në mënyrë të pavarur tëkryejnë hulumtime të ndryshme, nëse këtonuk janë të f inancuara si pjesë e ndonjëprojekti. Përafërsisht gjysma e OJQ-vemjedisore në Kosovë përdorin pajisje22A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P A S Q Y R Ë E P Ë R G J I T H S H M Ekompjuterike për menaxhimin e të dhënavedhe vetëm 31% përdorin data baza për këtëqëllim. Fletushkat dhe broshurat janë formatmë popullarizuara të botimit të informacioneve.OJQ-të përdorin postën elektronike,postaret/prezantimet (100 për qind eOJQ-ve të anketuara) për të shpërndarëinformata. Forma tjera më tradicionale përshpërndarjen e informatave janë edhe artikujtapo njoftimet e ndryshme nëpër gazetavendore, raporte apo fletushka të shtypura,telefoni dhe faksi. Organizatat përkrahëse tëOJQ-ve mjedisore të anketuara vlerësojnë seOJQ-të kanë praktika të mira për shpërndarjene informacionit dhe shfrytëzojnë shumë mirëmediat ekzistuese.LlogaridhëniaNjë rishikim i gjendjes aktuale sa i përketllogaridhënies në Kosovë në fushën e strukturësadministrative dhe praktikave për implementimine parimeve dhe të drejtave të dala ngaKonventa Aarhus sugjeron se, me përjashtim tëdisa rasteve të pakta, kërkesat e KonventësAarhus në përgjithësi janë përfshirë nëlegjislacionin vendor. Megjithatë zbatimi ikëtyre parimeve dhe të drejtave në praktikëështë mjaft i mangët në shumë aspekte,pjesërisht për arsye të mungesës së kapacitetitdhe vetëdijes së autoriteteve përkatëse dhe OJQvepër ti vënë të drejtat e tyre në praktikë.Vetëm rishtazi ministria e mjedisit është bërë mëaktive në këtë fushë dhe fakti që edhe vet OJQtënuk janë shumë të njohura me të drejtat eKonventës Aarhus e vështirëson situatën.Mënyra se si autoritetet e trajtojnë informacioninmjedisor nuk testohet nga OJQ-të.Informacioni që jepet përmes internetit apomjeteve tjera është i dobët dhe duhetpërmirësuar edhe sa i përket kualitetit, kohëssë dhënies dhe saktësisë. Kërkesat përpjesëmarrje të publikut nuk mbështeten meprocedura dhe udhëzime konkrete që do tëdefinonin obligimet e autoriteteve si dhe do tuofronin atyre instrumentet e nevojshme për t’ijetësuar obligimet që dalin nga legjislacioni.E drejta për qasje në drejtësi nuk ushtrohet siduhet, kryesisht për arsye të përvojës së mangëtdhe të vetëdijes së ulët publike sa i përketproceseve gjyqësore që mund të iniciohen.Bashkëpunimi mes OJQ-ve mjedisore dheautoriteteve qeveritare ekziston në një masëmirëpo jo në masë të kënaqshme për asnjërënpalë. Përkundër disa vendeve tjera në rajon,bashkëpunimi mes OJQ-ve dhe autoritetevekërkohet edhe me ligjet mjedisore mirëpo nukpërkrahet me rregullore apo akte tjera mëspecifike. Përfaqësuesit e OJQ-ve mjedisoremund të përzgjidhen dhe të marrin pjesë nëshumë borde apo komisione këshilluese porndikimi i tyre këtu nuk është i mjaftueshëm.Bashkëpunimi i OJQ-ve mjedisore me qytetarëtzakonisht ndodh në ditë të caktuar me rëndësimjedisore (Dita e Tokës), fushata publike, dheiniciativa tjera që lidhen me projekte specifike.OJQ-të mjedisore nuk i kanë të zhvilluarmekanizmat për kuptimin e mendimit tëvërtetë publik; në të shumtën e rasteveudhëhiqen nga orientimet e donatorëve e jonga nevojat e komunitetit lokal. Edhebashkëpunimi me bizneset lokale është ikufizuar. Ka pasur raste bashkëpunimi mebizneset lokale mirëpo ende nuk ka praktika tëmirëf illta ku bizneset private përkrahinaktivitetet e ndërmarra nga OJQ-të.A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 23

24A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

D E Ç A N ■F E R I Z A JDEÇANShoqata e Intelektualëve të PavarurAssociation of Independent Intellectuals(SHIP-AII)Pallati i kulturës “Jusuf Gërvalla” Deçan 51000Deçan, KosovëTel: +377 44 182 689Adresa e postës elektronike:a_ship2002@yahoo.co.uk,ademlushaj@hotmail.comWEB Faqja: Nuk kaDrejtues: Adem Lushaj, Drejtor ekzekutivPerson kontakti: Adem Lushaj & Beqir KadriajaViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2000Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3Numri i anëtarëve: 50Numri i vullnetarëve: 15Buxheti vjetor: EUR 50,001-100,000Burimi i financimit: FS3, FS5, FS6Fushat kryesore: T2, T7, T11, T12, T13, T14, T17, T18, T19,T21, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A19, A20, A21, A22, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: Lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Sharri-net, AVOKO,Civic bridge, FOD, mozaiku, bridges of friendship , Forumindërkufitar mjedisor TEFGjuhët: Shqip, anglisht, serbo-kroate,Botimet kryesore: Në kuadër të aktiviteteve janë botuaredhe fletushka që të informohen qytetarët edhe meçështjet por edhe me të arriturat si p.sh. ta ruajmëbukurinë e natyrë sonë, jo ndotjes, institucionet nëshërbim te qytetareve, etj. dhe këto ne çdo 3 muaj.Komente:Kemi arritur suksese të shumta për çështjet mjedisore si nëaspektin e avokimit dhe në aspektin e ruajtjes dherregullimit. Duhet potencuar përgatitjen dhe më pasaprovimin nga asambleja komunale të rregullores përmbeturinat inerte, pajisjen e shkollave me kontejner 1.1 m3dhe shporta te vogla, pajisjen e disa fshatrave me kontejnerfamiljar, krijimin e Agjensionit për Pastrim Rural, që punonnë grumbullimin e mbeturinave nëpër vise rurale dheambulantat, vendosjen e shportave për mbeturina nëpërqendër të qytetit, etj.DEÇANAgjensioni për Pastrim RuralAgency for Rural Cleaning (APR)Pallati i Kulturës “Jusuf Gervalla” Deçan 51000Deçan, KosovëTel: +377 44 182 689Adresa e postës elektronike:ura_qytetare@yahoo.comDrejtues: Adem Lushaj, Drejtor ekzekutivPerson kontakti: Ali Berisha & Adem LushajViti i krijimit: 2002Viti i regjistrimit: 2002Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3Numri i anëtarëve: 550Numri i vullnetarëve: 7Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS2, FS3, FS5, FS6, FS9, FS11Fushat kryesore: T1, T3, T7, T11, T12, T13, T14, T17, T18,T19, T21, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A19, A20, A21, A22,A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar, Anëtar i njëorganizate ombrellë: FOD, Bridges of Friendship, Forumindër-kufitar mjedisor TEFGjuhët: Shqip, anglishte, serbo-kroate, gjermanishteBotimet kryesore: Në kuadër të aktiviteteve janë botuaredhe fletushka që të informohen qytetarët edhe meçështjet por edhe me të arriturat.Komente: Që nga viti 2002 jemi duke punuar në visetrurale në ruajtjen e mjedisit, por këtë vit me punën tonëkemi arritur që të kontraktojmë edhe me QendrënKryesore të Mjekësisë Familjare. Kemi mbi 500 klient dhejemi të vetmit në Kosovë që punojmë në këtë mënyrë,grumbullimin e mbeturinave familjare nëpër fshatra.FERIZAJOJQ Kualiteti i JetësLife Quality NGOFsh. VAROSH - FERIZAJ 70.000 FERIZAJ, KOSOVËTel: +377 44 406 126; +377 44 227 861Adresa e postës elektronike:ojq.kualiteti.i.jetes@hotmail.com@hotmail.comDrejtues: XHEMILE RYSHA - DREJTORPerson kontakti: Xhemile RyshaViti i krijimit: 2006Viti i regjistrimit: 2006Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: një, se s'kemi fonde dhe mjete punepër zyrëNumri i anëtarëve: 60Numri i vullnetarëve: 10Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS7, FS9Fushat kryesore: T2, T4, T7, T11, T17, T18, T22, T24, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A7, A8, A10, A11, A14, A19,A20, A21, A22Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonalGjuhët: ShqipBotimet kryesore: Fletëpalosjet, Botime ne revistën Jeta eGjelbër• Titulli Varroshi i Ekologeve te Rinj, Edhe fëmijët e duanpastërtinë, në gazetën BujkuA D R E S A R I I O J Q - V E 25

F E R I Z A J ■G J A K O V Ë• Ekologet e Rinj apeluan për sigurimin e ujit për pije (nukna kujtohen vitet ngase rralle kemi publikuar). Me parekjo OJQ ka shërbyer si Grupi i Ekologeve te Rinj vetëmne baza vullnetare me forca vetanake.Komente: Sigurim uji për pije ne shkolle, botimi,fletëpalosje ekspozita ambientaliste, shfaqje programeshambientaliste, aksione pastrimi, botime, apele, eksurzion,tubime, evidentimeGJAKOVAIniciativa e Femrës KosovareKosovo Women's Initiative (KWI - IFK)Rruga Hysni Dobruna K7 HI - Gjakove50000 GJAKOVA, KOSOVATel: +381 390 26 146Faks: +381 390 26 146Adresa e postës elektronike:ifk_kosova@hotmail.comDrejtues: Eranda Kumnova Baci, Drejtor ekzekutivPerson kontakti: Eranda Kumnova BaciViti i krijimit: 2001Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 8 Persona me orar te plote,4 Persona me gjysme orariNumri i anëtarëve: 15 anëtareNumri i vullnetarëve: 12 vullnetareBuxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS5, FS6Fushat kryesore: T11, T17, T19Aktivitetet: A1, A2, A6, A7, A13, A19, A20, A24Shtrirja e aktivitetit: rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: RRGKGjuhët: AnglishtBotimet kryesore: Ne kemi botuar disa raporte tehulumtimit gjatë periudhës së projekteve:• Si do te jetë e ardhmja nëse edhe ti vendos - Raporthulumtimi lidhur me temën Gruaja në politike• Udhërrëfyes lidhur me kompetencat e KuvenditKomunal• Qeverisja e komuniteteve dhe metodat e zgjidhjes seproblemeve - raport hulumtues me qytetarë• Monitorimi i Asamblesë Komunale - Deçan - raporthulumtues• Përfshirja e gruas në demokratizimin e shoqërisëkosovare - raport hulumtues Gjakovë, Rahovec, DeçanKomente: Prej themelimit të organizatës e deri tani nekemi implementuar rreth 38 projekte nga fushat endryshme. Projektet tona janë kryesisht të lidhura meqytetarët duke iu ofruar atyre shërbime për ti aktivizuar nëmënyre që të avokojnë dhe të lobojnë për probleme tëshumta në shoqërinë tonë. Ne kemi formuar disa grupejoformale të qytetarëve me të cilët bashkëpunojmë gjatëimplementimit të projekteve tona.GJAKOVËQendra Kosovare për Zhvillim - QKZHKosova Development Centre - KDC (KDC)rr. Dëshmorët e Lirisë nr. 135 50000 Gjakovë,KosovëTel: +381 390 26 374Faks: +381 390 26 374Adresa e postës elektronike:kdckosova@hotmail.comWEB Faqja: www.kdc-kosova.orgDrejtues: Ismet Isufi, Drejtor ekzekutivViti i krijimit: 2001Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 8+ 4Numri i anëtarëve: 50Numri i vullnetarëve: 20Buxheti vjetor: EUR 100,000+Burimi i financimit: FS1, FS2, FS3, FS4, FS5, FS6, FS9, FS11Fushat kryesore: T1, T2, T3, T4, T5, T6, T7, T11, T12, T14,T17, T18, T19, T20, T26Aktivitetet: A1, A2, A5, A6, A7, A10, A11, A12, A13, A14,A15, A17, A19, A20, A21, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar,ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeti i OJQ-ve -Gjakovë, Avoko - Prishtinë, Ballkan Initiative Shqipëri -Maqedoni - Kosovë - BullgariGjuhët: Shqip, Anglisht, Serbo - KroatishtBotimet kryesore:• Gazeta Fermeri - nga viti 2002 - 2005 janë publikuar11 numra• Doracak për Bletari - Prill 203• Kultivimi i Perimeve në mjedise të Mbrojtura - 2003• Mekanizimi në Prodhimtarinë e Misrit Lulediellit dheSojës - Maj 2004• Udhëzues Praktik për Prodhimin e Patates -Qershor 204• Dredhëza - Qershor 2004• Integrimi Gjinor në Zhvillimin Bujqësor - Tetor 2004• Plani Zhvillimit Lokal të Komunave Prizren dhe Dragash- Prill 2006Komente: Qendra Kosovare për Zhvillim u themelua në vitin2001 me iniciativë lokale dhe me mbështetjenndërkombëtare (MCIC dhe ICCO). Edhe pse u themeluarelativisht vonë QKZH arriti t'i përmbush objektivat dheqëllimet e veta me sukses. Kjo u arrit me përkushtim dhe zell.Nga një OJQ e re që filloi me numër të vogël punëtorëshdhe pilot projekte, në vitin 2005 arritëm të prezantohemi sinjë OJQ me numër të konsiderueshëm të projekteve dhe staftë trajnuar në implementimin e projekteve të ndryshme.Projektet e realizuara nga QKZH janë të ndryshme: iniciativatpër mbështetjen e asociacioneve të fermerëve, projekte qëgjenerojnë të ardhura, projekte që përkrahin zhvillimin ebizneseve, avokim dhe lobim etj. Të gjitha këto të arriturajanë rezultat i përkushtimit të stafit, menaxhimit të mirë dhepërkrahjes morale që ofron një asociacion i hapur i përbërë26A D R E S A R I I O J Q - V E

G J A K O V Ë ■I S T O Gnga ekspertët e fushave të ndryshme dhe përkatësive tëndryshme etnike dhe fetare. Një projekt i rëndësishëm iQKZH është “Përmirësimi i prodhimtarisë së perimeve nëKosovë" financuar nga USAID përmes Save the Children,dhe implementuar në bashkëpunim me CECI. Objektivastrateg-jike e projektit ishte rritja e volumit të produkteve tëperimeve të procesuara dhe të dala në treg në rajonet jugperëndimoretë Kosovës përfshirë këtu Rahovecin, Gjakovëndhe Prizrenin, me fokus të veçantë në patate në Vushtrridhe Burim.ISNIQ-DEÇANAgimi-IsniqAgimi IsniqPallati i Kulturës “Jusuf Gervalla” Deçan 51000Isniq-Decan, KosovëTel: +377 44 134 878; +377 44 134 011Adresa e postës elektronike: agimiisniq@yahoo.com,maksutaj@hotmail.comDrejtues: Rexhep Maksutaj, Drejtor ekzekutivPerson kontakti: Rexhep Maksutaj & Xhafer AhmetajViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2000Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 2Numri i anëtarëve: 150Numri i vullnetarëve: 50Buxheti vjetor: EUR 0-500Burimi i financimit: FS3, FS5, FS6Fushat kryesore: T2, T7, T11, T12, T13, T14, T17, T18, T19,T21, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A19, A20, A21, A22, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Sharri-net, FOD, MozaikuGjuhët: Shqip, anglishte, serbo-kroateBotimet kryesore: Shëndeti mbi të gjithaKomente: Kemi pasur aktivitete të ndryshme, sidomos nefshatin ku vepron kjo organizate.ISTOGOJQ Liria-iFreedom-iPallati i Kulturës, kati i III, nr. 33 31000 Istog, KosovaTel: +381 39 51 444Adresa e postës elektronike: ngo.liria@gmail.com,ojq_liria@yahoo.com, ojq_liria_i@hotmail.comWEB Faqja: www.ojqliria-i.4t.comDrejtues: Luan Hasanaj, Drejtor ekzekutivViti i krijimit: 2002Viti i regjistrimit: 2004Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3 me orar të plotë dhe 2 megjysmë orariNumri i anëtarëve: 150Numri i vullnetarëve: 50-100Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS1, FS6, FS7, FS11Fushat kryesore: T11, T13, T17, T18, T26Aktivitetet: A2, A4, A6, A7, A10, A11, A12, A13, A14, A15,A20, A24Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeti Rinor i Istogut,Rrjeti Rinor i KosovësGjuhët: Shqip, Serbisht, AnglishtBotimet kryesore:• Raporti avokues me rekomandime për Drejtorinë eshërbime publike dhe mbrojtje të mjedisit Nëntor 2005• Broshura Informative për rrezikun nga mbeturinat ehedhura nëpër qytet• Fletushka me aktivitetet e tona gjatë vitit 2005• Raporti avokues me rekomandime për KuvendinKomunal për hapat që duhet ndërmarrë për një mjedismë të pastër në Komunën e Istogut, Nëntor 2005,Prill 2006.Komente:• Klorizimi i të gjitha puseve të ujit të pijes (bunarëve) nëtë gjitha fshatrat e Komunës së Istogut viti 2004-2005• Pastrimi i rregullt i qytetit dhe parqeve• Organizimi i debateve mes qytetarëve dhe zyrtarëveKomunal për çështjet e mbrojtjes së mjedisit dheorganizimi i fushatës kundër ndërtimit të deponisë sëmbeturinave në afërsi të fshatit Tuçep (kemi arriturta ndalojmë).• Organizimi i 4 kampingjeve multietnike 'Natyra naBashkon' , të mbajtura në bjeshkët e Istogut• Organizimi i 30 sesioneve të trajnimeve për ngritjen ekapaciteteve të OJQ-ve në Istog në lëmin e avokimit,menaxhimit të OJQ-ve, shkrimin e projekt-propozimeve,punës ekipore,planifikimit strategjik, vullnetarizmit, tëdrejtave të njeriut , shëndetit riprodhues, rrezikut ngaarmët, HIV/AIDS-it, etj.ISTOGShoqata Mjedisore “Jeta e kaltërt”Blue Life Environmental Association (J.E.K.-a)Banjë e Pejës Istog, KosovëTel: +377 44 142 661Adresa e postës elektronike:jeta_ekaltert@hotmail.comDrejtues: Milaim Hakaj, Drejtor EkzekutivViti i krijimit: 2005Viti i regjistrimit: 2005Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 5Numri i anëtarëve: 110Numri i vullnetarëve: mbi 200Buxheti vjetor: EUR 1,001-5,000Burimi i financimit: FS3, FS5, FS7, FS10Fushat kryesore: T2, T3, T4, T6, T9, T11, T12, T13, T14,T17, T18, T19, T20, T21, T22, T23, T24, T25, T26A D R E S A R I I O J Q - V E 27

I S T O G ■K L I N E , P R I S H T I N ËAktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A19, A20, A21, A22,A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë:Gjuhët: Shqip, anglishtKomente: Nuk kemi realizuar ende projekte përveçangazhimeve vullnetare nga buxheti i anëtarësisë sëorganizatës.K. MITROVICANVO «Misija Ljudi Dobre Volje»Mission of People of Good Will(«Misija», «Mission»)Sutjeska 11 38 227 K.Mitrovica, Kosovo/UNMIK KosovoTel: +381 63 8 164 796; +381 28 421 289Adresa e postës elektronike:pepelnica02@yahoo.comDrejtues: Aleksandar Gvozdic,izvršni direktorPerson kontakti: Aleksandar Gvozdić, izvršni direktorViti i krijimit: 2001Statusi i regjistrimit: Civilno DruštvoNumri i punonjësve: 2Numri i anëtarëve: 12Numri i vullnetarëve: 9Buxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS6, FS7, FS11Fushat kryesore: T8, T10, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A5, A6, A24Komente: Organizata, përveç aktiviteteve tjera punonedhe me te rinj, gjithashtu edhe si bashkëpunimndërsektorial merret edhe tema ekologjike. Ne këtëlami mund te veçojmë: një seri te ligjëratave ne shkollafillore me temën.KAMENICËQendra Rinore 'Rinia' HogoshtRinia Youth Centre (UCY)Hogosht 65025, Kamenicë, KosovëTel: + 377 44 370 608Adresa e postës elektronike:naimagaj@hotmail.comDrejtues: Naim Agaj, Drejtor i organizatësPerson kontakti: Naim AgajViti i krijimit: 1987Viti i regjistrimit: 2003Statusi i regjistrimit: Organizatë komunitareNumri i punonjësve: 6Numri i anëtarëve: 751Numri i vullnetarëve: 280Buxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS1, FS3, FS4, FS5, FS6, FS10, FS11Fushat kryesore: T11, T12, T13, T14, T17, T18, T19, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A12,A13, A14, A15, A16, A17, A18, A19, A20, A21, A22,A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonalGjuhët: Shqip, Anglisht, SerbishtKomente: Ta Mbrojmë ambientin së bashku, Mbrojtja dhendotja nga ujërat e zezaKLINE, PRISHTINËShoqata Ekologjike “EKOKLINA”Ecologist AssociationShkolla e mesme 'Luigj Gurakuqi' KlineUlpiana, U-3, Lam c, nr. 3, Prishtine 10000 Kline,Prishtine, KosovaTel: +381 38 542 429, +377 44 349 780Faks: +381 38 542 429Adresa e postës elektronike: ekoklina@yahoo.comWEB Faqja: www.sharri.netDrejtues: Mr. Tafe VeselajPerson kontakti: Mr. Tafe Veselaj, Kryetar,Abaz Duraku, KordinatorViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 4Numri i anëtarëve: 14Numri i vullnetarëve: Depends on the activityBuxheti vjetor: EUR 501-1,000Burimi i financimit: FS3, FS5, FS6Fushat kryesore: T2, T3, T4, T6, T7, T11, T12, T13, T14,T15, T16, T17, T19, T20, T21, T22, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A17, A19, A20, A22, A24Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Sharri.netGjuhët: Shqip, anglisht, boshnjakeBotimet kryesore:• Llojet e rralla të bimëve dhe kafshëve në Kosovë - 2001;• Mirusha bukuri e veçantë e Ballkanit - 2002;• Artikuj në revistën Jeta e Gjelbër 'Ndotja e Drinit tëBardhë', 'Mungesa e vetëdijes ndikon mjedisin'.• Në revistën mujore 'Eko-logjika' të publikuar ngaSharriNet, kemi botuar artikujt "Mirusha dhe bukurit esaj"etj,• Në vitin 2006 fletëpalosjen "Pjesëmarrja e Publikut nëzonat e reja për mihje në Obiliq” - Konventa Aarhus, sidhe publikime tjera bazuar në bashkëpunimin institucionalKomente: Që nga themelimi ne kemi punuar me suksespër mbrojtjen e mjedisit edhe pse jo në nivelin e dëshiruarpër arsye të mungesës së fondeve. Kemi implementuarprojekte mesatare dhe të vogla, aksione, publikimemjedisore, trajnime mjedisore dhe konferenca në nivellokal dhe ndërkombëtar.28A D R E S A R I I O J Q - V E

P E J E ■ P E J ËPEJEShoqata e Speleologeve - ARAGONITARAGONIT Speleo Association(S.A.-ARAGONIT, Sh.S. ARAGONIT)Sheshi i Haxhi Zekes-51-Peje PEJE, KOSOVETel: +377 44 221 365; +377 44 221 380;+44 7801 947 007Faks: +44 2074 249 660Adresa e postës elektronike:fatoskatallozi@yahoo.co.uk/afbake@yahoo.co.uk/mentorbojku@yahoo.comWEB Faqja: www.aragonit-speleo.orgDrejtues: Afrim Kelmendi, KryetarFatos Katallozi, KoordinatorPerson kontakti: Fatos Katallozi, KoordinatorViti i krijimit: 2005Statusi i regjistrimit: OJQNumri i punonjësve: 0Numri i anëtarëve: 12Numri i vullnetarëve: 15-25Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit:Fushat kryesore: T3, T4, T6, T11, T14, T17, T21, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A15,A19, A20, A22Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar, ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Federata eSpeleologjisë, Federata Ballkanike e SpeleologjisëGjuhët: Shqip, Anglisht, Serbo-KroatishtBotimet kryesore:Komente: Hulumtimet në shpellat e ndryshme në tërëKosovën, ekspedita e parë gjithë Kosovare e suksesshmenë një ndër shpellat më të mëdha në Ballkan-Gryka eMadhe-Pejë prej 2002-në vazhdim.PEJËGrupi Aksionar Përgjegjës për MjedisinEnvironmentally Responsible Group (ERA)Rruga R.Buriq 78/1 30000 Pejë, KosovëTel: +377 44 161 844Adresa e postës elektronike:eragroup@hotmail.com, fatoslajci@yahoo.comDrejtues: Fatos Lajqi, Drejtor EkzekutivPerson kontakti: Fatos Lajqi, Drejtor EkzekutivViti i krijimit: 2003Viti i regjistrimit: 2003Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i anëtarëve: 45Numri i vullnetarëve: 20Buxheti vjetor: EUR 0-500Burimi i financimit: FS1, FS6Fushat kryesore: T2, T3, T4, T7, T11, T12, T13, T14, T17,T18, T19, T20, T21, T23, T24, T25, T26Aktivitetet: A2, A5, A6, A7, A9, A10, A11, A12, A15, A16,A17, A18, A19, A20, A21, A22, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar, ndërkombëtarGjuhët: Shqip, anglishtKomente: Mbrojtja e resurseve natyrore, pyjeve dheposaçërisht zhvillimi i Parkut të Paqes në BallkanPEJËSH.M.A “Aquila” (OJQ-Shoqata përMbrojtjen e Ambientit)Aquila EPA (NGO Environmental ProtectionAssociation, SH.M.A.A)Qendra Zejtare nr: 17 30000 Pejë, KosovaTel: +377 44 152 354Adresa e postës elektronike:aquilaorg@yahoo.com, aquilao@yahoo.comWEB Faqja: www.sharri.netDrejtues: Adem Nikqi, Drejtor ekzekutivPerson kontakti: Adem Nikqi, Drejtor ekzekutivViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2000Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i anëtarëve: 31Numri i vullnetarëve: 20Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS6, FS10Fushat kryesore: T1, T2, T3, T4, T11, T12, T13, T14, T17,T18, T19, T21, T23, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A5, A6, A7, A8, A10, A11, A12,A17, A19, A20, A21, A24Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeti i shoqatavemjedisore të Kosovës Sharri. Net, Rrjeti 'avoko' pranëATRC-së, RERePGjuhët: Shqip, Anglisht, SerbishtBotimet kryesore:• Plani Lokal për Veprim në Mjedis-Pejë (2005-2015),Rugova një pasuri e kthyer përmbys, Broshura tëprojekteve, buletine, postera etj.Komente: Hartimi i Planit Lokal të Veprimit në Mjedis përKomunën e Pejës, rregullorja për trajtimin e mbeturinave tëautomjeteve të hedhura, Avokimi për ndalimin endërtimeve ilegale në kanionin e Rugovës etj.PEJËShoqata Ekologjike' Euro-Ekologët'Euro-Ecologist NGO (Sh.E.E.)Qendra Multiprofesionale Fierzë 10300 Pejë,KosovëTel: +377 44 137 558Adresa e postës elektronike:euro_ekologet@hotmail.com30A D R E S A R I I O J Q - V E

P E J Ë ■P R I S H T I N ADrejtues: Naim Tahiri, Drejtor ekzekutivViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 5Numri i anëtarëve: 115Numri i vullnetarëve: mbi 300Buxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS3, FS5, FS7, FS10Fushat kryesore: T2, T3, T4, T6, T9, T11, T12, T13, T14,T17, T18, T19, T20, T21, T22, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A19, A20, A21, A22, A24Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë:Gjuhët: Shqip, anglishtBotimet kryesore: Revista “Drini i Bardhë”, revistë kjo qëështë periodike dhe sipas nevojave kur realizojmë projektetë cilat kanë në projekt-propozim botimin e revistës. Botimii projekt-rregullores për mbrojtjen e mjedisit për komunëne Pejës.Komente: Vetëdijesimi i qytetarëve për mbrojtjen emjedisit jetësor, mbrojtja e pyjeve nga shkatërrimi ,shfrytëzimi joracional dhe degradimi- kemi të nënshkruarmemorandumin e mirëkuptimit në mes institucioneve qëmenaxhojnë pyjet - Agjensioni Pyjor i Kosovës -dega nëPejë, gjykatave komunale , kundërvajtës dhe prokurorisë sëqarkut të Pejës dhe neve si OJQ.PEJË-VITOMIRICAOrganizata Multietnike për Ndihme BiznesiMulti-ethnic Organisation to Help EcologicalBusinesses (M.O.P.B.)Hasan Prishtina nr12 Pejë, Vitomiricë KosovëTel: +381 39 29 880Adresa e postës elektronike:emin_neziraj@yahoo.comDrejtues: Emin Neziraj, KordinatorViti i krijimit: 2002Viti i regjistrimit: 2003Statusi i regjistrimit: Organizatë KomunitareNumri i punonjësve: 5Numri i anëtarëve: 16Numri i vullnetarëve: 20Buxheti vjetor: EUR 501-1,000Burimi i financimit: FS1, FS3, FS5, FS6, FS10, FS11Fushat kryesore: T1, T4, T7, T8, T9, T10, T11, T13, T14,T16, T18, T19, T20, T21, T22Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A15,A16, A17, A18, A19, A22, A23Shtrirja e aktivitetit: lokalnil, regionalniAnëtar i një organizate ombrellë: lokal, regjionalGjuhët: Boshnjake, Shqip, Anglisht, SerbishtBotimet kryesore:• Printimi i buletinit në gjuhën boshnjake me temënruajtja e mjedisit të shëndoshë 2006, 6 numra Qershor -DhjetorKomente: Projektet me te suksesshme janë:• ndërtimi i parkut shkollor, rregullimi dhe pastrimi ihapësirës së shkollës fillore 7 Korriku në Vitomiricë• Mbajtja e seminarit me temën ruajtja e mjedisit tëshëndoshë• Pastrimi i deponive ilegale në territorin e Vitomiricës,Dobrushë• Mbjellja e fidanëve dhe luleve të ndryshme• Ngritja e vetëdijes të popullatës lidhur me ruajtjen emjedisit.PODUJEVËEKOVIZIONIEkovision (EV)Rruga 'Zahir Pajaziti' p.n. 11000 PODUJEVË,KOSOVËTel: +377 44 417 635Adresa e postës elektronike:ekovizioni@hotmail.comDrejtues: Rizah Muçolli, Drejtor i përgjithshëmPerson kontakti: Rizah Muçolli, Drejtor i përgjithshëmViti i krijimit: 2004Viti i regjistrimit: 2004Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3Numri i anëtarëve: 32Numri i vullnetarëve: 450Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS2, FS10Fushat kryesore: T1, T2, T3, T4, T6, T11, T12, T13, T14, T15,T17, T18, T19, T20, T21, T22, T23, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A3, A4, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A12,A13, A14, A15, A16, A17, A18, A19, A20, A21, A22, A23,A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarGjuhët: Shqip, Anglisht, SerbishtBotimet kryesore:• Fletëpalosje: 'Mundemi edhe ndryshe' 2006, çdo festëmjedisoreKomente: Analizat e ujit të lumit Llap nga burimi deri nëderdhjen në Sitnicë, 2005, Fushata: 'Java e rinisë' esponsorizuar nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve,Shënimi i festave mjedisore me ekspozita , aksione pastrimidhe shpërndarje fletëpalosjesh etj.PRISHTINAAmbienti e DemokraciaEnvironment and Democracy (ADM/EDM)Rr. Genci nr. 27 Fushë Kosovë 38000 PRISHTINA,KOSOVATel: +377 44 219 695A D R E S A R I I O J Q - V E 31

P R I S H I T I N A ■P R I S H T I N ËAdresa e postës elektronike: adm_ja @yahoo.comWEB Faqja: skaDrejtues: Magbule Krasniqi, DrejtorPerson kontakti: Bajram FeratiViti i krijimit: 0Viti i regjistrimit: 0Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3Numri i anëtarëve: 10Numri i vullnetarëve: 23Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS3Fushat kryesore: T10, T17Aktivitetet: A5, A6, A8, A11, A13, A16Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: F DGjuhët: shqipBotimet kryesore:Komente: Strategjia e Zhvillimit Energjetik në Kosovëmundësitë e zhvillimit Energjetik në Kosovë duke mosndotur mjedisin dhe duke i shfrytëzuar pasuritë në mënyrësa më racionale.PRISHTINADevelopment and Education Association(DEA)Str. NENA TEREZE 2-15 100000 PRISHTINA,KOSOVOTel: + 377 44 504 413Adresa e postës elektronike:dea_kosovo@yahoo.comDrejtues: Valentina Berisha - Selmanaj, Drejtor ekzekutivPerson kontakti:Viti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2000Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 2 - me gjysmë orariNumri i anëtarëve: 50Numri i vullnetarëve: 10Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS6Fushat kryesore: T11Aktivitetet: A6, A7, A24Shtrirja e aktivitetit: rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: Ministria e Mjedisit dhePlanifikimit HapësinorGjuhët: Shqip, AnglishtBotimet kryesore:• DEA - Broshurë, 2006Komente: Organizimi i trajnimeve, takimeve dhekonferencave në kuadër të projektit "Vendi im i Gjelbër"me mësuesit e shkollave fillore dhe të mesme në Kosovë.Aktivitete shkollore të ndërmarra me eko-grupet eshkollave pilote (rregullimi i oborreve shkollore, prezantimii ekspozitave të ndryshme për vetëdijesim sa i përketmjedisit në shkollë etj). Publikimi i broshuravePRISHTINËInstituti i Kosovës për Politika ZhvillimoreInstitute of Kosova for Developing Policy(IKPZH)Rr.Azem Bejta, nr21 10000 Prishtine, KosovaTel: +377 44 151 115; +377 44 502 546,+381 38 239 010Faks: +381 38 239 010Adresa e postës elektronike:instituti_politik@yahoo.comWEB Faqja: blerimburjani@yahoo.comDrejtues: Blerim Burjani -Kryetar i IKPZHPerson kontakti: Blerim BurjaniViti i krijimit: 2004Viti i regjistrimit: 1994Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 4Numri i anëtarëve: 36Numri i vullnetarëve: 52Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS1, FS2, FS3, FS11Fushat kryesore: T7, T8, T9, T11, T12, T13, T16, T20,T23, T26Aktivitetet: A1, A2, A5, A6, A7, A8, A9, A12, A13, A14,A15, A16, A18, A19, A20, A21, A22, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtarGjuhët: Shqip, anglishtBotimet kryesore:• Integrimet Evropiane, pushteti lokal, decentralizimi,legjislacioni për mjedisin, planifikimi urban,mbrojtja e natyrës.Komente: Publikime shkencore, libra, fushata përvetëdijesimin e qytetarëve, legjislacion për mjedisin,mbrojtja e diversitetit.PRISHTINËIniciativa për Mbrojtjen e Mjedisit “Nature”Environmental Protection Initiative 'Nature'(EPI 'Nature')Ulpiana D1/9/6 10 000 Prishtinë, KosovaTel: +377 44 192 795; +377 44 206 254Adresa e postës elektronike: shjusufi@yahool.comDrejtues: Bardha Korça, Drejtor i PërgjithshëmPerson kontakti: Bardha Korça, Kryetare e borditViti i krijimit: 2004Viti i regjistrimit: 2004Statusi i regjistrimit: FondacionNumri i punonjësve: Varësisht prej projekteve për të cilatfitohet grantiNumri i vullnetarëve: Varësisht prej projektit qëimplementohetBuxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS6Fushat kryesore: T2, T6, T10, T11, T12, T13, T17, T18, T19,T20, T23, T24, T25, T2632A D R E S A R I I O J Q - V E

P R I S H T I N Ë ■ P R I Z R E NAktivitetet: A2, A4, A5, A6, A7, A9, A11, A12, A13, A14,A15, A19, A21, A22, A24Shtrirja e aktivitetit: rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: Shari NetGjuhët: Shqip, Serbisht dhe AnglishtBotimet kryesore:• Buletini 'Gruaja dhe Uji i Sigurt', 2004,• pamfleti 'Shfrytëzimi racional i ujit', 2004,• tekst shkollor 'Analiza kimike e ujit', 2005,• ‘E drejta për ujë, perspektiva nga Kosova', 2006Komente: Implementimi projektit 'Gruaja dhe Uji i Sigurt',me qëllim të identifikimit të problemeve të ujit në Kosovë,edukimit dhe vetëdijesimit të popullatës për shfrytëzimracional dhe të qëndrueshëm të këtij resursi, organizimi ikonferencës multietnike për çështjet e ujit dhe publikime tëndryshme me karakter mjedisorPRISHTINËShoqata e Ekologëve të KosovësKosova Association of Ecologists (KAE, SHEK)Rr. 'Nëna Terezë ' Fakulteti i Shkencave Matematike-Natyrore,nr 54 Prishtinë 10000 Prishtinë,KosovëTel: +377 44 129 671Faks: +381 38 549 873Adresa e postës elektronike: behxhetm@yahoo.comDrejtues: Behxhet Mustafa, kryetarPerson kontakti: Avni HajdariViti i krijimit: 2001Viti i regjistrimit: 2001Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i anëtarëve: 240Numri i vullnetarëve: 240Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS3, FS6, FS10, FS11Fushat kryesore: T2, T3, T4, T11, T12, T13, T14, T17, T19,T20, T21, T24, T25, T26Aktivitetet: A1, A2, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A13,A14, A15, A21, A22Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar, ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeta Elektronike eOJQ-ve Mjedisore 'Sharri Net'Gjuhët: Shqip, Serbisht, AnglishtBotimet kryesore:• ‘Biodiversiteti i Gërmisë-vlerat dhe rreziqet që ekërcënojnë' Janar 2002 Prishtinë• ‘Biodiversiteti dhe zonat e mbrojtura’ 2004.Komente:• 'Biodiversiteti i Gërmisë-vlerat dhe rreziqet që e kërcënojnë',• 'Kampanjë për mos hedhjen dhe mos djegien embeturinave jashtë vendeve të destinuara për to',• 'Plants along the borders',• ‘Përmirësimi i sipërfaqeve të mbrojtura të parkut të Gërmisë',• 'Kampanjë për ngritjen e vetëdijes dhe kulturës ekologjikete nxënësit e shkollave fillore dhe të mesme të Kosovës'.PRISHTINËShoqatë e Bujqësisë Organike e KosovësOrganic Agriculture Association of Kosovo(OAAK, SHBOK)Rr ,,Bill Clinton'' p.nFakulteti i Bujqësisë Prishtine Prishtinë, KosovëTel: +377 44 175 277+381 38 540 846; +381 38 540 668Faks: +381 38 542 103Adresa e postës elektronike:shbok_ad@hotmail.comWEB Faqja: www.shbok.orgDrejtues: Adem Demaj, DrejtorPerson kontakti: Arben MehmetiViti i krijimit: 2002Viti i regjistrimit: 2002Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3 me orar të plotë, 1 gjysmë oreNumri i anëtarëve: 80Numri i vullnetarëve: 6Buxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS6Fushat kryesore: T1, T4, T5, T7, T11, T12, T13, T15, T17,T18, T19, T22Aktivitetet: A1, A2, A6, A7, A10, A11, A13, A14, A17, A21,A22, A24Shtrirja e aktivitetit: rajonal, ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Avalon Network-HolandeBotimet kryesore:• Broshura “Bimët mjekësore'',• “Përpunimi shtëpiak i pemëve'',• Buletin çdo tre muaj si dhe fletëpalosje dhe postertë ndryshëm.Komente: Jemi në përfundim e sipër të projektit për njoftimindhe vetëdijesimin e popullatës për bujqësi organike.PRIZRENSHOQATA EKOLOGJIKEEnvironmental Association (SH.K)Rr, Rugova, nr. 27 20 000 PRIZREN, KOSOVATel: +377 44 155 160Adresa e postës elektronike: n_bresa@yahoo.comDrejtues: Naser Bresa, Drejtor ekzekutivViti i krijimit: 1999Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: Varet nga projektet (dy, tre)Numri i anëtarëve: 75Numri i vullnetarëve: 250Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS1, FS3, FS5, FS6, FS9, FS11Fushat kryesore: T1, T2, T3, T4, T6, T7, T11, T12, T13, T14,T15, T16, T17, T18, T19, T21, T22, T24, T25, T26A D R E S A R I I O J Q - V E 33

P R I Z R E N ■V U S H T R R IAktivitetet: A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11,A12, A13, A14, A15, A16, A17, A18, A19, A20, A21, A22,A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonal, kombëtar, ndërkombëtarAnëtar i një organizate ombrellë: Sharri Net, TEFFGjuhët: ShqipBotimet kryesore:• Doracak mbi mbeturina nga Projekti Evitimi i ndotësvetë patretur, ku është bërë analizë e hollësishme nëorganizata punuese (Bonita, Kllokoti, Përpunimi i Vajit-Ferizaj) dhe sasia e mbetjeve nga këta ndotës. Pastajjanë botuar postere, Fletëpalosje (disa llojesh), incizimenë kaseta (video).Komente:• 'Evitimi i ndotësve të patretur dhe të paricikluar'kampanjë (lobim dhe avokim) në Ministri të Mjedisitdhe në grupin Parlamentar për çështje Mjedisore i cili karezultuar me krijimin e grupit pranë Parlamentit përshtyrjen e procesit në Ministri, gjere ne zgjidhjeafatgjate. Kontakt emisione në TV_Prizreni 'Vizion Plus',Defile me ekolog (150-200) për Ditën e Tokës 22 Prilldhe 5 Qershor, që nga viti 2000. Trajnime dhe ngritje tekapaciteteve te OJQ-ve mjedisore ne komunitet.SUHAREKËShoqata “Rimëkëmbja e bujqësisë”Renewal of Agriculture (ReB)Rajoni nr. 028 23000 Suharekë, KosovëTel: +377 44 184 416Adresa e postës elektronike:rimekembjab@hotmail.com,bexhet.basha@gmail.comDrejtues: Bexhet Basha, KryetarPerson kontakti: Bexhet BashaViti i krijimit: 1999Viti i regjistrimit: 1999Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 3Numri i anëtarëve: 60Numri i vullnetarëve: 3Buxheti vjetor: EUR 5,001-10,000Burimi i financimit: FS1, FS3, FS5, FS6Fushat kryesore: T1, T3, T4, T11, T14, T18Aktivitetet: A1, A2, A7, A9, A10, A24Shtrirja e aktivitetit: lokalAnëtar i një organizate ombrellë: Rrjeti i organizatave përprodhimtari bujqësore organikeGjuhët: ShqipBotimet kryesore:• Mbrojtja e ambientit nga biombeturinat - Kompostimi(fletëpalosje) 2004, fletëpalosjeKomente: Organizimi i trajnimeve profesionale, projektenë mbrojtje të ambientit-kompostim, projekte në bletari,projekte në serra, projekte në mekanizim bujqësor-Motokultivator, etj.SHTIMEVizioni Drejtë ArdhmërisëVision Towards the Future (VDA)Rruga e Tiranës nr. 15 SHTIME SHTIME, KOSOVËTel: +377 44 121 701; +377 44 222 456Adresa e postës elektronike:visioni_d_a@hotmail.com visioni_d_a@yahoo.deDrejtues: Halil Halili, Drejtor EkzekutivViti i krijimit: 2000Viti i regjistrimit: 2000Statusi i regjistrimit: ShoqatëNumri i punonjësve: 5Numri i anëtarëve: 15Numri i vullnetarëve: 15Buxheti vjetor: EUR 10,001-50,000Burimi i financimit: FS3, FS5, FS6, FS9, FS11Fushat kryesore: T4, T11, T12, T13, T14, T17, T18, T19Aktivitetet: A1, A2, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A12, A15,A16, A19, A20, A21, A22, A24, A25Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: AVOKOGjuhët: Shqip, Anglisht, Serbisht,Botimet kryesore:• Tribuna - 'Identifikimi i nevojave dhe prioritete e RinisëShtimjane' – 26.01.2002.• Buletini - Përmbledhje e aktiviteteve edukuese dhetrajnuese nga mjedisi - 30.06.2002.• Strategjia Zhvillimore e Komunës së Shtimes - Qershor2003.• Prioritetet zhvillimore të grupeve Minoritare –shtator 2004.• Investimet dhe Prioritetet Zhvillimore, Komuna e Lipjanit,Dhjetor 2004.• Nevojat dhe prioritetet zhvillimore të grupeve tëmargjinalizuara - Shkurt 2005.• Strategjia e Shtimes për Mjedisin dhe Zhvillim tëQëndrueshëm - Mars 2005.Komente:• Avokimi në Hartimin e Strategjisë Zhvillimore tëKomunës së Shtimes e cila u zyrtarizua nga AsamblejaKomunale me 31.01.2004• Hartimi i Strategjisë për Mjedis dhe Zhvillim tëQëndrueshëm e cila është në fazën e zyrtarizimit.VUSHTRRIShoqëria për ShoqërinëSociety for Society - SHPSHRruga 'Adem Jashari' nr. 41 42000 Vushtrri, KosovaTel: +377 44 196 652Adresa e postës elektronike:blerimzhabari@hotmail.comDrejtues: Blerim Zhabari, përgjegjës i organizatës për mjedisViti i krijimit: 2003Viti i regjistrimit: 2003Statusi i regjistrimit: Shoqatë34A D R E S A R I I O J Q - V E

V U S H T R R I ■V U S H T R R INumri i anëtarëve: 21Numri i vullnetarëve: 33Buxheti vjetor: Pa buxhetBurimi i financimit: FS1, FS5, FS6Fushat kryesore: T1, T11, T18, T19, T20, T26Aktivitetet: A2, A6, A11, A14, A20Shtrirja e aktivitetit: lokal, rajonalAnëtar i një organizate ombrellë: Sharri.netGjuhët: Shqip, anglishtBotimet kryesore:• Planet strategjike në komunitet, 2005 VushtrriKomente: Hartimi i planeve strategjike në komunitet -projekti është implementuar në bashkëpunim meadministratën komunale në Vushtrri dhe përmes REC-utështë financuar nga Ballkan Trust for Democracy.A D R E S A R I I O J Q - V E 35

36A D R E S A R I I O J Q - V E

SHTOJCA 1 PyetësoriPjesa A – Të dhënat për Adresarin e OJQ-veEmri i grupit/organizatës(emri origjinal – përfshirë të gjitha shenjate pikësimit dhe thekset e mundshme):....................................................................................Emri i grupit/organizatës(përkthimi në anglisht):....................................................................................Shkurtimi/Forma e shkurtër e emrit(Në anglisht dhe në gjuhën origjinale):....................................................................................Shteti: ......................................................................Qyteti: .....................................................................Kodi postar: ...........................................................Kutia Postare: ........................................................Adresa: ........................................................................................................................................................Telefon [(kodi i shtetit-kodi i qytetit) numri],p.sh. (+381 38) 504-000....................................................................................Faks: [(kodi i shtetit-kodi i qytetit) numri],p.sh. (+381 38) 311-294....................................................................................E-mail: ........................................................................................................................................................Faqja e internetit .....................................................................................................................................Drejtuesi i organizatës dhe pozicioni itij/saj: , [P.sh.: Arben Shehu, drejtor i përgjithshëm]........................................................................................................................................................................Personi i kontaktit (nëse është i ndryshëmnga personi i mësipërm): , ........................................................................................................................................................................Viti kur është formuar për herë të parëorganizata juaj:....................................................................................A është e rregjistruar zyrtarisht (ligjërisht)organizata juaj?❑ E regjistruar❑ Jo e regjistruarNëse është e rregjistruar, cili është viti irregjistrimit:....................................................................................Nëse organizata juaj është e regjistruarligjërisht, çfarë lloj regjistrimi ka?❑ Shoqatë❑ Fondacion❑ Qendër❑ Nuk e di❑ Tjetër, ju lutem specifikojeni:A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 37

P J E S A A : T Ë D H Ë N A T P Ë R A D R E S A R I N E O J Q - V ESa persona janë të punësuar nëorganizatën tuaj (me orar të plotë pune dheme gjysmë orari pune)?....................................................................................Sa anëtarë ka organizata juaj?....................................................................................Sa vullnetarë marrin pjesë në aktivitetettuaja?....................................................................................❑❑❑❑❑donacione apo grante të tjera private apoqytetarekuota anëtarësimipagesa prej shërbime të kryera (aktivitetekonomik) p.sh. kërkime/studimeshkencore, këshillime, kurse edukimi dhetrajnimitë ardhura prej qerave apo asete të tjera(investime, të drejta autori)biznese mbështetëse dhe/ose shitjeprodukteshBuxheti vjetor aktual(zgjidhni atë buxhet që përdorni):❑ nuk ka buxhet❑ mbi 500 EUR❑ 501 – 1000 EUR❑ 001 – 5000 EUR❑ 5001 – 10,000 EUR❑ 10,001 – 50,000 EUR❑ 50,000 – 100,000 EUR❑ më shumë se 100,000 EUR❑ nuk e diBurimi i financimit(klikoni të gjitha ato që përdorni):❑ grante/donacione të sektoritpublik/qeveria vendore❑ kontrata të sektorit publik/qeveria vendore❑ grante apo donacione të sektorit publikndërkombëtar/qeveri të huaja❑ kontrata të sektorit publikndërkombëtar/qeveri të huaja❑ donacione/grante nga fondacione vendore❑ donacione/grante nga fondacionendërkombëtare/të huaja❑ sponsorizime, donacione apo grante ngakorporatat/biznesi vendas❑ sponsorizime, donacione apo grante ngakorporatat/biznesi i huaj/ndërkombëtarÇështjet kryesore ku organizata juaj ështëaktive: (klikoni të gjitha ato që përdorni)❑ bujqësi/bujqësi organike/bujqësitradicionale❑ cilësia e ajrit/ndotja e ajrit❑ mbrojtja e kafshëve/kafshët e egra❑ biodiversiteti❑ certifikimi dhe etiketimi❑ ndryshimet klimatike❑ mbrojtja e konsumatorit/të drejtat e tij❑ instrumentet ekonomike❑ energjia/energjia bërthamore❑ energjia/energjia e ripërtëritshme dheeficenca e energjisë❑ edukimi mjedisor/edukimi për zhvillimin eqëndrueshëm❑ legjislacioni mjedisor❑ hartimi i politikave mjedisore❑ pyjet❑ organizmat e modifikuargjenetikisht/bioteknologjia❑ globalizimi dhe politikat ndërkombëtare❑ mbrojtja e natyrës❑ zhvillimi rural❑ zhvillimi i qëndrueshëm❑ konsumi mjedisor/konsumi i qëndrueshëm38A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A A : T Ë D H Ë N A T P Ë R A D R E S A R I N E O J Q - V E❑❑❑❑❑❑turizmi/turizmi i qëndrueshëm/eko- turizmilëndët toksike, kimikatet dhe ndotësitorganikë të qëndrueshëm (POPs)transporti/trafikumjedisi urbançështjet e mbetjeveçështjet lidhur me ujinAktivitetet (klikoni gjithçka që ju bëni):❑ shërbime këshillimi❑ fushata ndërgjegjësimi❑ fushata/protesta❑ aktivitete pastrimi, kampingje❑ organizim komuniteti dhe hartimstrategjish/ plane veprimi (LA21, PLVM)❑ konferenca, takime❑ edukim❑ vlerësim i ndikimit në mjedis (VSM, VNM,të tjera)❑ menaxhimi mjedisor❑ punë në terren❑ përhapje informacioni❑ advokaci ligjore❑ lobim❑ shtypi/media❑ monitorim/matje (teknike)❑ negocime dhe bisedime❑ rrjetëzim❑ zbatim politikash❑ takime publike❑ pjesëmarrje publike❑ botime❑ kërkime❑ marketing social❑ trajnime/rritje kapacitetesh❑ vëzhgime (aktivitetet publike/private)Niveli i aktivitetit (klikoni të gjtha ato qëpërdorni):❑ lokal❑ rajonal (brenda vendit)❑ kombëtar❑ ndërkombëtarNë çfarë organizate ombrellë apo rrjetjeni anëtarë ose të përfshirë (në nivelkombëtar, ndër-rajonal dhe ndërkombëtar)?(Ju lutem, përmendini ato)Kombëtar:....................................................................................Ndër-rajonal (Evropa Juglindore):....................................................................................Rajonal (Evropian) dhe Ndërkombëtar (mbarëbotëror):....................................................................................Gjuha e folur:....................................................................................Komente/përmbledhje e shkurtër (veprimetë suksesshme, projekte të përfunduara etj):........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Botimet tuaja kryesore (titulli, viti,shpeshtësia): ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 39

40A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

Pjesa B – Vlerësimi i OrganizataveMjedisore të Shoqërisë CivileÇËSHTJE RREGJISTRIMIP1. Nëse jeni të regjistruar ligjërisht, si do ta vlerësonit kompleksitetin procedural tëprocesit të regjistrimit? (klikoni mundësinë më të mire për çdo kolonë):Aspekti burokratik Aspekti financiar Aspekti ligjor❑ E thjeshtë dhe e qartë ❑ Kërkon burime të ❑ Kërkon shërbimin e njëplota financimiavokati për procedurat erregistrimit❑ Jo e qartë, e kompli- ❑ Nuk kërkon burime të ❑ Nuk kërkon shërbiminkuar, tepër burokratike plota financimi e një avokati përprocedurat e rregistrimitP2. Nëse jeni të rregjistruar ligjërisht, kush prej mundësive të mëposhtme e përcaktonmë mirë mënyrën në të cilën rregjistrimi i organizatës suaj korrespondon me aktivitetete saj të synuara? (klikoni vetëm një zgjedhje):❑ Ne kemi kapacitet të plotë ligjor për t’u përfshirë në aktivitetet tona të synuara❑ Rregjistrimi jonë është formalitet dhe nuk është i lidhur me aktivitetet tona❑❑Ne synojmë të ndryshojmë rregjistrimin tonë në përputhje me aktivitetet tona ose tëndryshojnë aktivitetet tonaDisa herë kemi vështirësi me autoritetet lidhur me disa aktivitete si rezultat i statusittonë të rregjistrimitA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 41

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EÇËSHTJE RAPORTIMIP3. Cilat prej dokumentave të mëposhtme përgatit organizata juaj në bazë të rregullave?Ju lutem, përzgjidhni raportet që ju përgatisni dhe tregoni arsyet pse i përgatisni ato.(klikoni të gjitha ato që përdorni)LLoji i raportit❑ Raport aktiviteti (raport vjetor)❑ Raport financiar (bilanci mbi llogaritë)Përse e përgatisni?❑ i kërkuar nga ligji❑ i kërkuar nga rregullat ndërkombëtaretë organizatës❑ i kërkuar në bazë të kontratës(donatorët etj)❑ lehtëson sigurimin e fondeve❑ informacion për anëtarët❑ informim publik dhe për shpërndarje❑ i kërkuar nga ligji❑ i kërkuar nga rregullat ndërkombëtaretë organizatës❑ i kërkuar në bazë të kontratës(donatorët etj)❑ lehtëson sigurimin e fondeve❑ informacion për anëtarët❑ informim publik dhe për shpërndarje42A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP4. Nëse jeni të rregjistruar ligjërisht, nga cilat prej taksave të mëposhtme përjashtohetorganizata juaj? (klikoni të gjitha ato që përdorni)Si e vlerësoni procedurën për kompen-simin e taksave nga të cilat ju përjashtoheni(klikoni të gjitha ato që përdorni):A është organizata juaj e përjashtuarsipas ligjit, nga taksat e mëposhtme?❑ Taksa mbi të ardhurat nga grantet,donacionet❑ Taksa mbi të ardhurat prej tarifavetë grumbulluara❑ Taksa e punësimit❑ TVSH❑ Është mjaft e lehtë ta zbatosh dheshumë e shpejtë❑ Procedura është disi e gjatë dhe evështirë, por funksionon❑ Rregullat lidhur me taksat përdorenjo rregullisht❑ Procedura është shumë e komplikuardhe ne nuk harxhojmë kohë me to❑ Është mjaft e lehtë ta zbatosh dhe shumëe shpejtë❑ Procedura është disi e gjatë dhe e vështirëpor funksionon❑ Rregullat për taksat përdoren jo rregullisht❑ Procedura është shumë e komplikuar dhene nuk harxhojmë kohë me to❑ Është mjaft e lehtë ta zbatosh dhe shumëe shpejtë❑ Procedura është disi e gjatë dhe e vështirëpor funksionon❑ Rregullat për taksat përdoren jo rregullisht❑ Procedura është shumë e komplikuar dhene nuk harxhojmë kohë me to❑ Është mjaft e lehtë ta zbatosh dhe shumëe shpejtë❑ Procedura është disi e gjatë dhe e vështirëpor funksionon❑ Rregullat për taksat përdoren jo rregullisht❑ Procedura është shumë e komplikuar dhene nuk harxhojmë kohë me toA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 43

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EVazhdimSi e vlerësoni procedurën për kompen-simin e taksave nga të cilat ju përjashtoheni(klikoni të gjitha ato që përdorni):A është organizata juaj e përjashtuarsipas ligjit, nga taksat e mëposhtme?❑ Tjetër (specifiko)❑ Është mjaft e lehtë ta zbatosh dhe shumëe shpejtë❑ Procedura është disi e gjatë dhe e vështirëpor funksionon❑ Rregullat për taksat përdoren jo rregullisht❑ Procedura është shumë e komplikuar dhene nuk harxhojmë kohë me toP5. A janë donacionet e bëra për organizatën tuaj nga individë apo korporata tëpërjashtuara nga taksat? (klikoni vetëm një zgjedhje):❑ Po❑ Jo❑ Nuk e diFINANCIMIP6. Si do e vlerësoni gjendjen financiare të organizatës suaj? (klikoni vetëm një zgjedhje)❑ Shumë të mirë (Ne nuk kemi asnjë problem serioz financiar)❑ Mjaft mirë (Kryesisht ne kemi fonde të mjaftueshme për të mbështetur aktivitetet tonakryesore, por disa nga programet tona aktuale apo të ardhshme nuk kanë mundësi financimi)❑ Të paqëndrueshme (Shumica e projekteve tona po përjetojnë vështirësi financiare)❑ Të varfër (Me vështirësi mund të ruajmë aktivitetet/projektet tona kryesore për shkak tëmungesës së fondeve)❑ Shumë të varfër (Ne nuk kemi asnje lloj burimi financiar)44A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP7. Vlerësoni përafërsisht, peshën relative (përqindjen e buxhetit tuaj aktual) të burimevekryesore të financimit për organizatën tuaj (përpiquni të përbushni përafërsisht 100%shumën nga llojet e ndryshme):Lloji i financimit Burime Burime Disi të Burime Nuk kakritike shumë të rëndësi- të vogla burime(>50%) rëndësi- shme (

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EMATERIALETP8. Si e karakterizoni gjendjen e burimeve materiale të organizatës suaj? (klikoni vetëmnjë zgjedhje)❑ Të shkëlqyer (Ne kemi të gjitha pajisjet e nevojshme)❑ Të përshtatshme (Ne kemi pak a shumë cfarë na nevojitet për aktivitetet tona)❑ Të papërshtatshme (Ne nuk kemi pajisjet e kërkuara dhe kjo vështirëson aktivitetet tona)❑ Asnjë (Ne nuk kemi asnjë pajisje dhe kjo dëmton të ardhmen tonë)P9. Cila nga zgjedhjet e mëposhtme përshkruan më mirë vendin e punës për organizatëntuaj? (klikoni vetëm një zgjedhje)❑ Organizata jonë ka zyrën e saj të vetën❑ Ne e kemi me qera (apo të dhëna falas) zyrën që na nevojitet për punën tonë❑ Disa herë ne marrim me qera dhoma apo hapësira të tjera për punën tonë❑ Ne punojnë jozyrtarisht në vendet e punës së anëtarëve tanë❑ Ne nuk kemi nevojë për dhoma për të bërë punën tonëSTAFIP10. Nëse ju keni personel të paguar apo ekspertë të jashtëm (me kohë të plotë punedhe me kohë të pjesshme), ju lutem tregoni sa persona punëson apo kontraktonorganizata juaj sipas funksioneve të mëposhtme? (shkruani numrin në çdo kuti të mëposhtme)Lloji i pozicionitNumërMenaxherë…………Punonjës për projekte…………Punonjës administrate/zyre…………Punonjës të jashtëm për projekte/ …………konsulentëEkonomistë të jashtëm/kontabilist …………Këshillues ligjor/avokat…………P11. Duke konsideruar të gjithë personat akivë të përfshirë në organizatën tuaj(punonjësit, anëtarët dhe vullnetarët), ju lutem vlerësoni përqindjen e atyre që janë femra.(klikoni vetëm një zgjedhje)❑ Më shumë se 80% janë femra❑ Midis 60 dhe 80% janë femra❑ Midis 40 dhe 60% janë femra❑ Midis 20 dhe 40% janë femra❑ Më pak se 20% janë femra46A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EECURIA ORGANIZATIVEP12. Ecuria organizative: Si do ta vlerësoni ecurinë e përgjithshme të organizatës suaj nëarritjen e qëllimeve të saj gjatë vitit të fundit, pavarësisht nga arsyet? (klikoni vetëm njëzgjedhje)❑❑❑❑❑❑Ecuri jo e suksesshme (fatkeqësisht gati kemi dështuar në arritjen e qëlimeve që kemipërcaktuar)Pjesërisht e pasuksesshme (disa nga qëllimet janë arritur pjesërisht, por jo shumica e tyre)Ecuri e mesme (shumë qëllime janë arritur, por shumë të tjera jo)Pjesërisht e suksesshme (shumë nga qëllimet tona janë arritur, por disa prej tyre jo)Plotësisht e suksesshme ( ne kemi arritur të gjitha qëllimet që kemi përcaktuar për vitine fundit)Vështirë të thuash (nuk e di, nuk i kemi vlerësuar qëllimet tona)A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 47

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP13. Eficenca organizative: Brenda organizatës suaj, ju lutem vlerësoni rëndësinë e mjetevetë mëposhtme strategjike dhe planifikuese. (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Shumë e E rëndës- Disi e Më pak i Jo irëndësi- ishme, rëndësi- rëndësi- rëndësishme,ky ky mjet shme, ne e shëm, ne e shëm,mjet është përdoret përdorim përdorim nukkyç për rregullisht këtë mjet, me raste përdorimplanifikimin si një por ai apo një mjettonë organ- mekani- është jozyrtarisht të tillëizativ dhe zëm plani- pjesërisht këtë mjet planifikiështëfikues dhe i përdor- për plani- mishumë i ndiqet shëm fikimetpërshtat- rregullisht tona, porshëmai rrallëndiqetPlanifikim strategjik ❑ ❑ ❑ ❑ ❑i aktiviteteve tonaStrategji për ❑ ❑ ❑ ❑ ❑gjetje fondeshStrategji burimesh ❑ ❑ ❑ ❑ ❑njerëzoreStrategji komunikimi ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ose marrëdhënievepublikePlanifikim biznesi ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Tjetër, ju lutem ❑ ❑ ❑ ❑ ❑specifikoni……………………………… ❑ ❑ ❑ ❑ ❑……………………………… ❑ ❑ ❑ ❑ ❑……………………………… ❑ ❑ ❑ ❑ ❑……………………………… ❑ ❑ ❑ ❑ ❑……………………………… ❑ ❑ ❑ ❑ ❑48A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP14. Efiçenca organizative: Brenda organizatës suaj, ju lutem vlerësoni rëndësinë eprocedurave të mëposhtme administrative. (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Shumë e E rëndës- Disi e Më pak i Jo irëndësi- ishme, rëndësi- rëndësi- rëndësishme,ky ky mjet shme, ne e shëm, ne e shëm,mjet është përdoret përdorim përdorim nukkyç për rregullisht këtë mjet, me raste përdorimplanifikimin si një por ai apo një mjettonë organ- mekani- është jozyrtarisht të tillëizativ dhe zëm plani- pjesërisht këtë mjet planifikiështëfikues dhe i përdor- për plani- mishumë i ndiqet shëm fikimetpërshtat- rregullisht tona, porshëmai rrallëndiqetMenaxhimi financiar ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Menaxhimi i burimeve ❑ ❑ ❑ ❑ ❑njerëzoreManual i procedurave ❑ ❑ ❑ ❑ ❑administrativeSistemi i menaxhimit ❑ ❑ ❑ ❑ ❑të projekteveA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 49

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EÇËSHTJE TRAJNIMIP15. Cila nga zgjedhjet e mëposhtme e përshkruan më mirë përkushtimin e organizatëssuaj për trajnime? (klikoni të gjitha ato që përdorni)❑ Organizata jonë investon fonde për trajnimin e të gjithë punonjësve mbi një rregull bazë❑ Punonjësit tanë ndjekin vetëm trajnimet që janë falas, pa pagesë❑❑❑❑❑❑Organizata jonë ndjek strategjinë e zhvillimit të personelit vetëm përmes pjesëmarrjesnë trajnimPunonjësit tanë ndjekin trajnime që kanë lidhje me nevojat për zhvillimin e organizatësOrganizata jonë nxit personelin e saj të ndjekë sa më shumë trajnime të mundshmeOrganizata jonë e lejon personelin të ndjekë çdo trajnim që ata e mendojnë të përshtatshëmOrganizata jonë nuk mendon se trajnimi është i rëndësishëmNuk e diP16. Vlerësoni nëse trajnimet e ofruara për shoqërinë civile i plotësojnë nevojattrajnuese të organizatës suaj? (klikoni vetëm një zgjedhje)❑ Shumë i mirë (ne kemi gjithçka që na nevojitet)❑❑❑❑Mjaftueshmërisht i mirë (kryesisht, ne kemi mundësi të mjaftueshme për t’iu përgjigjurnevojave tona, por kemi mangësi në disa fusha)I pamjaftueshëm (shumë nga nevojat tona nuk preken)I varfër (disa trajnime janë të mundshme, por jo të mjaftueshme)Shumë i varfër (ne nuk marrim asnjë lloj trajnimi)P17. A ka ndërmarrë organizata juaj ndonjë analizë të nevojave për trajnim gjatë treviteve të fundit?❑ Po❑ Jo❑ Nuk e di50A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP18. Nëse organizata juaj ka pasur mundësi të marrë pjesë në kurse trajnimi mbiçështjet e mëposhtme organizative, ju lutem tregoni dobishmërinë e tyre: (ju lutem, klikonikutinë e duhur në çdo rresht)Çështjet e menaxhimit Shumë të Mesatarisht Jo tëdobishme të dobishme dobishmeStrategji organizativePlanifikim strategjik i aktiviteteve ❑ ❑ ❑Strategji për gjetje fondesh ❑ ❑ ❑Strategji burimesh njerëzore ❑ ❑ ❑Strategji komunikimi ose ❑ ❑ ❑marrëdhënieve publikePlanifikim biznesi ❑ ❑ ❑Proceset organizativeMenaxhimi financiar ❑ ❑ ❑Menaxhimi i burimeve njerëzore ❑ ❑ ❑Proceset operacionale dhe administrative ❑ ❑ ❑Sistemi i menaxhimit të projekteve ❑ ❑ ❑Aftësi të tjera të nevojshmeKrijim dhe mirëmbajtje Adresari ❑ ❑ ❑Faqosje dhe përgatitje botimesh ❑ ❑ ❑Aplikime te GIS ❑ ❑ ❑Instalime dhe menaxhim Hardware/software ❑ ❑ ❑Menaxhimi i vullnetarëve ❑ ❑ ❑Aftësi prezantimi ❑ ❑ ❑Shkrim propozimesh ❑ ❑ ❑Aftësi të punës në grup ❑ ❑ ❑Menaxhim i faqes së internetit ❑ ❑ ❑A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 51

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP19. Nëse organizata juaj ka pasur mundësi të marrë pjesë në kurse trajnimi mbiçështjet e mëposhtme, ju lutem tregoni dobishmërinë e tyre. (ju lutem, klikoni kutinë eduhur në çdo rresht)Çështjet mjedisore Shumë të Disi të Jo tëdobishme dobishme dobishmeT1 - bujqësi/bujqësi organike/ ❑ ❑ ❑bujqësi tradicionaleT2 - cilësia e ajrit/ndotja e ajrit ❑ ❑ ❑T3 - mbrojtja e kafshëve/kafshëve egra ❑ ❑ ❑T4 – biodiversiteti ❑ ❑ ❑T5 - certifikimi dhe etiketimi ❑ ❑ ❑T6 - ndryshimet klimatike ❑ ❑ ❑T7 – mbrojtja e konsumatorit/ ❑ ❑ ❑të drejtat e tijT8 - instrumentet ekonomike ❑ ❑ ❑T9 – energjia/energjia bërthamore ❑ ❑ ❑T10 – energjia/energjia e ripërtërishme ❑ ❑ ❑dhe efiçenca energjetikeT11 - edukimi mjedisor/edukimi për ❑ ❑ ❑zhvillimin e qëndrueshëmT12 - legjislacioni mjedisor ❑ ❑ ❑T13 - hartimi i politikave mjedisore ❑ ❑ ❑T14 – pyjet ❑ ❑ ❑T15 - organizmat e modifikuar ❑ ❑ ❑gjenetikisht/bioteknologjiaT16 – globalizimi dhe politikat ❑ ❑ ❑ndërkombëtareT17 - mbrojtja e natyrës ❑ ❑ ❑T18 – zhvillimi rural ❑ ❑ ❑52A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EVazhdimÇështjet mjedisore Shumë të Disi të Jo tëdobishme dobishme dobishmeT19 – zhvillimi i qëndrueshëm ❑ ❑ ❑T20 – konsumi mjedisor/ ❑ ❑ ❑I qëndrueshëmT21 - turizmi/turizmi i qëndrueshëm/ ❑ ❑ ❑eko- turizmiT22 – lëndët toksike, kimikatet dhe ❑ ❑ ❑ndotësit organikë të qëndrueshëm(POPs)T23 - transporti/trafiku ❑ ❑ ❑T24 – mjedisi urban ❑ ❑ ❑T25 - çështjet e mbetjeve ❑ ❑ ❑T26 - çështjet e lidhura me ujin ❑ ❑ ❑A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 53

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP20. Nëse organizata juaj ka patur mundësi të marrë pjesë në kurse trajnimi mbiçështjet e mëposhtme, ju lutem tregoni dobishmërinë e tyre. (ju lutem, klikoni kutinë eduhur në çdo rresht)Shumë të Disi të Jo tëdobishme dobishme dobishmeA1 - shërbime këshillimi ❑ ❑ ❑A2 - fushata ndërgjegjësimi ❑ ❑ ❑A3 - fushata/protesta ❑ ❑ ❑A4 - aktivitete pastrimi, kampingje ❑ ❑ ❑A5 - organizim komuniteti dhe strategji ❑ ❑ ❑planifikimi mjedisor (LA21, PLVM)A6 - konferenca, takime ❑ ❑ ❑A7 – edukim ❑ ❑ ❑A8 - vlerësim i ndikimit në mjedis ❑ ❑ ❑(VSM, VNM, të tjera)A9 – menaxhimi mjedisor ❑ ❑ ❑A 10 – punë në terren ❑ ❑ ❑A11 - përhapje informacioni ❑ ❑ ❑A12 – advokaci ligjore ❑ ❑ ❑A13 - lobim ❑ ❑ ❑A 14 - shtypi/media ❑ ❑ ❑A15 – monitorim/matje (teknike) ❑ ❑ ❑A 16– negocime dhe bisedime ❑ ❑ ❑A17 – rrjetëzime ❑ ❑ ❑A 18– zbatim politikash ❑ ❑ ❑A19 - takime publike ❑ ❑ ❑A20 - pjesëmarrje publike54A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EVazhdimShumë të Disi të Jo tëdobishme dobishme dobishmeA21 – botime ❑ ❑ ❑A22 – kërkime ❑ ❑ ❑A 23– marketing social ❑ ❑ ❑A24 – trajnime/rritje kapacitetesh ❑ ❑ ❑A 25– vëzhgime (aktivitetet publike/private) ❑ ❑ ❑PASQYRA E INFORMACIONIT MJEDISOR JASHTË ORGANIZATËS SUAJP21. Ju lutem vlerësoni disponueshmërinë e informacionit të përgjithshëm mbimjedisin/qëndrueshmërinë në vendin tuaj. (klikoni atë që përdorni)❑❑❑❑❑I shkëlqyer (informacioni është lehtësisht i disponueshëm mbi shumë çështje dhe tematë rëndësishme)I përshtatshëm (ka mjaft informacion, por duhen përpjekje të konsiderueshme përmarrjen e tij)I papërshtatshëm (vështirë për ta patur dhe shpesh informacion jo i plotë)Nuk ekziston (aspak ose shumë pak informacion i disponueshëm)Nuk e diA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 55

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP22. Lidhur me cilësinë e përmbajtjes dhe shpërndarjen e informacionit mjedisor zyrtar(qeveritar), ju lutem vlerësoni faktorët e mëposhtëm. (ju lutem, klikoni kutinë e duhurnë çdo rresht)PërmbajtjaKa nevojë për Ka nevojë Nuk ka Nuk e dipërmirësime për disa nevojë përtë mëdha përmirësime përmirësimeAktual (a është i rifreskuar?) ❑ ❑ ❑ ❑I prezantueshëm (qartësia e tij) ❑ ❑ ❑ ❑I sigurt (i besueshëm) ❑ ❑ ❑ ❑ShpërndarjaI lehtë për t’u marrë ❑ ❑ ❑ ❑Çmim të arsyeshëm ❑ ❑ ❑ ❑Koha e shpërndarjes ❑ ❑ ❑ ❑Përmes mediave ❑ ❑ ❑ ❑Formati elektronik ❑ ❑ ❑ ❑Formati i printuar ❑ ❑ ❑ ❑Qendra të shërbimit publik ❑ ❑ ❑ ❑Debati dhe diskutimFizik (ballë për ballë) ❑ ❑ ❑ ❑Virtual (elektronik) ❑ ❑ ❑ ❑56A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EPASQYRA E INFORMACIONIT TË BRENDSHËMP23. Ju lutem, vlerësoni kapacitetet/aftësitë njohëse të organizatës suaj mbi çështjet emjedisit për të cilat ju punoni. (klikoni vetëm një zgjedhje)❑ i shkëlqyer (ne kemi të gjithë informacionin e nevojshëm)❑ i mjaftueshëm (ne kemi, pak a shumë, atë çka na duhet për aktivitetet)❑ i pamjaftueshëm (ne nuk kemi njohuritë e nevojshme dhe kjo pengon aktivitetet tona)❑ Nuk ekziston (ne nuk kemi asnjë njohuri dhe kjo dëmton të ardhmen tonë)P24. Cilat janë formatet me të cilat organizata juaj grumbullon dhe/ose shpërndaninformacionin mjedisor? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)GrumbulluarShpërndarëBroshurat ❑ ❑Librat mjedisorë ❑ ❑CD mjedisore ❑ ❑Filma dokumentarë dhe edukues ❑ ❑Statistika dhe të dhëna monitoruese ❑ ❑Gazeta/artikuj periodikë ❑ ❑Fletëpalosje ❑ ❑Deklarata për shtyp ❑ ❑Raporte mjedisore ❑ ❑Mendime të shprehura me gojë dhe ❑ ❑komente lidhur me proceset evendimmarrjes mjedisoreA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 57

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP25. Vlerësoni se sa rregullisht përdor organizata juaj këto metoda/mekanizma për tëshpërndarë informacionin mjedisor apo të dhëna të tjera. (ju lutem, klikoni kutinë e duhurnë çdo rresht)Shpërndarja e informacionit/ Të përdorura Të përdorura Asnjëherë tëtë dhënave shpesh me raste përdoruraCD-ROM-e ❑ ❑ ❑Postën e thjeshtë ❑ ❑ ❑Email-in ❑ ❑ ❑Artikuj në gazetat e pavarura ❑ ❑ ❑ose reklamaFaqe interneti ❑ ❑ ❑Librari/Qendër informacioni ❑ ❑ ❑Raport i printuar apo pamflet ❑ ❑ ❑Postera/Demostrime ❑ ❑ ❑Programe radiofonike ose reklama ❑ ❑ ❑Telefon/Faks ❑ ❑ ❑P26. A përdor organizata juaj ndonjë sistem menaxhimi/përpunimi të dhënash? (klikoniato që përdorni)❑ Adresarë❑ GIS❑ Botime të ndryshme❑ Tjetër, ju lutem specifikoni…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………❑ Nuk e di58A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L ERRJETEZIMETP27. Vlerësoni përvojën tuaj të përgjithshme brenda rrjetëzimeve të shoqërisë civile.(klikoni vetëm një zgjedhje)❑ Shumë të mirë (ne kemi përvoja të mira dhe janë thelbësore në punën tonë)❑ Të mirë (përgjithësisht ne kemi përvoja të mira dhe i përdorim shpesh)❑ Të mjaftueshme (zakonisht kemi përvoja pozitive, por jo gjithmonë i plotëson nevojat apokërkesat tona)❑ Të varfër (ne i shohim rrjetëzimet rrallëherë të dobishme apo të lidhura me ne)❑ Shumë të varfër (nuk i shohim ato të dobishme për punën tonë)P28. Cili prej këtyre funksioneve të një rrjeti të shoqërisë civile do të nxiste ‘vecanërisht’organizatën tuaj që të përfshihej në të? (klikoni të gjitha ati që përdorni)❑ Shpërndarja i lajmeve dhe informacionit❑ Shkëmbimi i përvojave❑ Ndërgjegjësimi për mundësi financimi❑ Ndërgjegjësimi për mundësi trajnimi❑ Identifikimi i partnerëve për projekte të përbashkëta❑ Identifikimi i partnerëve për aktivitete lobuese❑ Rritja e efiçencës së fushatave❑ Shfaqje dhe ekspozim më i madh❑ Tjetër, ju lutem specifikoni…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 59

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP29. Si do t’i vlerësoni marrëdhëniet tuaja me autoritetet qeveritare? (ju lutem, klikonikutinë e duhur në çdo rresht)Niveli/Lloji i Ne bash- Ka bashkë- Nuk ka Mendime te Vështirëbashkëpunimit këpu-nojmë punime të akoma kundërta për tangushtë rastës bashkë- mes njëri- thënë/dhe ishme punim tjetrit Nuk e di(ne planifi-kojmë tazhvillojmëatë)në mënyrëkonstruktiveGrupet parlamentare ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Autoritetet kombëtare, ❑ ❑ ❑ ❑ ❑agjencitë (dhe grupet)përgjegjëse përçështjet mjedisoreInstitucione të tjera ❑ ❑ ❑ ❑ ❑të pushtetit qendrordhe agjencitëPushteti vendor ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Institucione të tjera ❑ ❑ ❑ ❑ ❑të pushtetit vendor dheagjencitë apo degëte tyreQeveritë e huaja ❑ ❑ ❑ ❑ ❑(ambasadat, agjencitë)Organizatat ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ndërkombëtare60A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP30. Si do t’i vlerësoni marrëdhëniet tuaja me biznesin, mediat dhe institucionetkërkimore shkencore? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Niveli/Lloji i Ne bash- Ka bashkë- Nuk ka ako- Ne Vështirëbashkëpunimit këpu-nojmë punime të ma bashkë- përplasemi për tangushtë rastës punim (ne me njëri- thënë/dhe ishme planifi- tjetrin Nuk e dinë mënyrëkonstruktivekojmë tazhvillojmëatë)Bizneset kombëtare/ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑lokaleKorporatat ndërkom- ❑ ❑ ❑ ❑ ❑bëtare që veprojnënë vendin tuajMedia lokale ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Media kombëtare ❑ ❑ ❑ ❑ ❑Institucionet ❑ ❑ ❑ ❑ ❑kërkimore shkencoreA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 61

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP31. Si do t’i vlerësoni marrëdhëniet tuaja me qytetarët, organizatat e komunitetit dheorganizatat e tjera të shoqërisë civile? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Niveli/Lloji i Ne bash- Ka bashkë- Nuk ka ako- Ne Vështirëbashkëpunimit këpu-nojmë punime të ma bashkë- përplasemi për tangushtë rastës punim (ne me njëri- thënë/dhe ishme planifi- tjetrin Nuk e dinë mënyrëkonstruktivekojmë tazhvillojmëatë)Qytetarët dhe ❑ ❑ ❑ ❑ ❑publiku i përgjithshëmOrganizatat e shoqërisë ❑ ❑ ❑ ❑ ❑civile në nivel lokaldhe grupet komunitareOrganizatat kombëtare ❑ ❑ ❑ ❑ ❑të shoqërisë civileOrganizatat e shoqërisë ❑ ❑ ❑ ❑ ❑civile nga vendet fqinjeOrganizatat ndërkom- ❑ ❑ ❑ ❑ ❑bëtare të shoqërisë civile62A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP32. Si i informoni qytetarët në komunitetin tuaj rreth nismave që ju ndërmerrni apoaktiviteteve ku jeni të përfshirë? (klikoni të gjitha ato që përdorni)❑ Media (televizion, radio, gazeta)❑ Internet, e-mail, faqe interneti❑ Botime ( p.sh. fletëpalosje, broshura, revista)❑ Postë (p.sh., kartolina, letra, fletushka)❑ Takime publike❑ Aksione në rrugë, demostrata, protesta❑ Stenda afishimi❑ Tjetër, ju lutem specifikoni…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………❑ Ne nuk kemi qytetarët si objekt të nismave tonaP33. Nëse në aktivitetet tuaja, përfshini qytetarë të komunitetit tuaj, çfarë procesesh apomjetesh përdorni? (klikoni të gjitha ato që përdorni)❑ Informimi paraprak i qytetarëve mbi ngjarjet e ardhshme, vendin, datën dhe programin❑❑❑❑❑❑❑❑❑❑❑Organizimi i takimeve publike apo diskutimeve me aktorët kryesorë për të diskutuar nevojatdhe propozimet e mundshmeOrganizimi i takimeve publike apo diskutimeve me përfaqësues të pushtetit vendor dhe aktorëtë tjerë të komunitetit për të diskutuar nevojat dhe propozimet e mundshmeGrumbullimi i komenteve dhe mendimeve nga qytetarëtKrijimi i grupeve të përbashkëta pune me aktorët e përfshirë në zhvillimin e propozimevepër aktiviteteKrijimi i grupeve të ekspertëve me qytetarët e përfshirë në çështje të vecanta diskutimiGrupe të fokusuaraOrganizimi i seminareve (takime pune)Sondazhe, pyetësorë apo studimeKërkime, studimeTjetër, ju lutem specifikoni…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Ne nuk kemi qytetarët si objekt të nismave tonaA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 63

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EÇËSHTJET LIDHUR ME KONVENTËN E AARHUSIT: E DREJTA PËRINFORMACION, PJESËMARRJE PUBLIKE DHE E DREJTA PËR T’IUDREJTUAR GJYKATËSP34. Cila është përvoja juaj lidhur me të drejtën për informacion mjedisor dhepjesëmarrje publike në proceset e vendimmarrjes si dhe të drejtën për t’iu drejtuargjykatës për çështje mjedisore? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Në tre vitet e fundit, Po Jo Nëse po,organizata juaj:sa shpesh(kërkesat)A ka paraqitur një kërkesë zyrtare ❑ ❑ …………pranë autoriteteve përgjegjëse përinformacion mjedisor?A ka marrë pjesë në procese tëpjesëmarrjes publike për:Një aktivitet të veçantë si VNM, ❑ ❑ …………licencime, leje mjedisore?Një dokument strategjik si plane/programe ❑ ❑ …………lokale/ rajonale/kombëtare; strategji,plane e vlerësime mjedisore të tyre?Hartim ligjesh apo rregulloresh? ❑ ❑ …………A ka qenë paditëse në një çështje mjedisore ❑ ❑ …………(madje, edhe si pjesë e proceduraveadministrative apo procedurave gjyqësore)Shënim. Përgjigjuni pyetjeve të mëposhtme mbi të drejtën për informacion (P35), përpjesëmarrje publike (P36) dhe të drejtën për t’iu drejtuar gjykatës (P37), vetëm nëse ijeni përgjigjur ‘PO’ në pyetjen e mësipërme P34:64A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP35. Bazuar në përvojën tuaj, si e vlerësoni gjendjen aktuale lidhur me të drejtën për tëmarrë informacion mjedisor në bazë të kërkesave të autoriteteve qeveritare në vendintuaj? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur në çdo rresht)Pozitive❑ Ekziston legjislacioni lidhur me të drejtatdhe përgjegjësitë❑ Ekzistojnë procedura apo rregulla të qarta❑ Legjislacioni zbatohet siç duhet❑ Ka mjaft njohuri mbi të drejtat që kanëqytetarët dhe organizatat e shoqërisë civile❑ Njohuritë dhe aftësitë se si të përdoren tëdrejtat, procedurat dhe mundësitë,janë të mira❑ Kohëzgjatja për marrjen e informacionitështë e përshtatshme❑ Informacioni mbahet si sekret vetëm nëraste të justifikuara mirë❑ Nuk ka asnjë kosto për marrjen einformacionit, ose ato janë të arsyeshmee të përshtatshme❑ Dihet se cilat autoritete kanë informacioninsipas fushave të caktuara dhe është e qartëmënyra se si mund të sigurohet ai❑ Informacioni i siguruar është i rifreskuar❑ Informacioni është në formatin e duhur,i lehtë për t’u kuptuar dhe për t’u përdorur❑ Autoritetet prodhojnë dhe sigurojnë njëshumëllojshmëri informacioniNegative❑ Mungon legjislacioni lidhur me të drejtatdhe përgjegjësitë❑ Procedurat apo rregullat nuk janë të qarta❑ Ka mungesa në zbatimin e legjislacionit❑ Njohuri mbi të drejtat që kanë qytetarëtdhe organizatat e shoqërisë civilejanë të pakta❑ Mungojnë njohuritë dhe aftësitë se si tëpërdoren të drejtat, procedurat dhemundësitë❑ Kohëzgjatja për marrjen e informacionitështë shumë e gjatë❑ Informacioni sekret është i shpeshtë, dukekrijuar pengesa në marrjen e informacionit❑ Kostoja për marrjen e informacionit është epajustifikueshme dhe krijon pengesa nësigurimin e tij❑ Nuk dihet me siguri se cilat autoritete kanëinformacionin e fushave të ndryshme, kurdhe si mund të sigurohet ai❑ Shpesh informacioni është i vjetër❑ Informacioni nuk është në formatin eduhur dhe i vështirë për t’u kuptuar e përt’u përdorur❑ Informacioni nuk është i disponueshëmA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 65

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP36. Bazuar në përvojën tuaj, si e vlerësoni gjendjen aktuale të pjesëmarrjes publike nëprocesin e vendimmarrjes mjedisore në vendin tuaj? (ju lutem, klikoni kutinë e duhur nëçdo rresht)Pozitive❑ Ekziston legjislacioni lidhur me tëdrejtat dhe përgjegjësitë❑ Procedurat dhe rregullat janë të qarta❑ Zbatimi i legjislacionit është i mirë❑ Njohuritë mbi të drejtat që kanë qytetarëtdhe organizatat e shoqërisë civile janëtë mjaftueshme❑ Njohuritë dhe aftësitë se si të përdorentë drejtat, procedurat dhe mundësitë,janë të mira❑ Lajmërimet mbi mundësitë e përfshirjes nëvendimmarrje dhe për pjesëmarrjen epublikut në çështjet e ndryshme jepennë kohë❑ Shpërndahet informacioni i duhur mbimundësitë e përfshirjes në vendimmarrjedhe për pjesëmarrjen e publikut në çështjete ndryshme❑ Koha për t’u përgatitur për konsultimepublike është e përshtatshme❑ Ne kemi burime të mjaftueshmepër pjesëmarrje❑ Ne kemi ekspertizën teknike të duhur përtë dhënë komentet e nevojshme mbiaspektet mjedisore/teknike❑ Debatet e hapura publike organizohensiç duhet❑ Komentet e publikut zakonishtmerren parasysh❑ Jepet informacioni i duhur se cilat komentejanë marrë parasysh dhe cilat jo❑ Jepet informacion i detajuar lidhur merezultatet dhe vendimmarrjenNegative❑ Ka mungesa të legjislacionit lidhur me tëdrejtat dhe përgjegjësitë❑ Ka mungesa të procedurave dhe rregullavetë qarta❑ Ka mungesa të zbatimin e legjislacionit❑ Ka mungesa të njohurive mbi të drejtat qëkanë qytetarët dhe organizatat e civile❑ Mungojnë njohuritë dhe aftësitë se si tëpërdoren të drejtat, proceduratdhe mundësitë❑ Lajmërimet mbi mundësitë e përfshirjes nëvendimmarrje dhe për pjesëmarrjen epublikut në çështjet e ndryshme dalinme vonesë❑ Nuk shpërndahet informacioni i duhur mbimundësitë e përfshirjes në vendimmarrjedhe për pjesëmarrjen e publikut nëçështjet e ndryshme❑ Koha për t’u përgatitur për konsultimepublike është shumë e shkurtër❑ Mungesa e burimeve pengon aktivitetettona në këtë fushë❑ Kemi mungesa të ekspertizës teknike për tëbërë komentet e nevojshme mbi aspektetmjedisore/teknike❑ Nuk organizohet asnjë debat i hapur publik❑ Komentet e publikut nuk merren parasysh❑ Nuk jepet asnjë informacion se cilatkomente janë marrë parasysh dhe cilat jo❑ Nuk jepet informacion i detajuar lidhur merezultatet dhe vendimmarrjen66A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

P J E S A B : V L E R Ë S I M I I O R G A N I Z A T A V E M J E D I S O R E T Ë S H O Q Ë R I S Ë C I V I L EP37. Bazuar në përvojat tuaja, si e vlerësoni situatën aktuale lidhur me të drejtën përt’iu drejtuar gjykatave për çështjet mjedisore në vendin tuaj? (ju lutem, klikoni kutinë eduhur në çdo rresht)Pozitive❑ Sistemi gjyqësor është i përshtatshëm❑ Ka kërkesa të qarta mbi të drejtën për t’iudrejtuar gjykatës lidhur me të drejtat përapelim dhe për të cuar rastin në gjykatënjë rast❑ Ka të drejta të plota për qytetarët dheorganizatat e shoqërisë civile❑ Ka të drejta të vecanta për qytetarët dheorganizatat e shoqërisë civile❑ Procesi i zbatimit të legjislacionit ekzistuesdhe i vendimeve gjyqësore është i mirë❑ Njohuritë mbi të drejtat e qytetarëve dhetë organizatave të shoqërisë civile janëtë mjaftueshme❑ Njohuritë dhe aftësitë se si të përdoren këtotë drejta dhe procedura, janë të mjaftueshme❑ Kohëzgjatja e procedurave ështëe mjaftueshme❑ Kostot e procedurave gjyqësore janëtë arsyeshme❑ Ka mundësi të mira për të përdoruravokatët dhe këshilluesit ligjorë❑ Ka mundësi të mira për të përdorurekspertët teknikë❑ Ka burime për mbështetjen financiare tëekspertëve dhe avokatëve/këshilluesve ligjorëNegative❑ Sistemi gjyqësor është i papërshtatshëm❑ Nuk ka kërkesa të qarta mbi të drejtën përt’iu drejtuar gjykatës lidhur me të drejtatpër apelim dhe për të cuar rastinnë gjykatë❑ Ka mungesa apo të drejta të kufizuara përqytetarët dhe organizatat e shoqërisë civile❑ Nuk ka të drejta të vecanta për qytetarëtdhe organizatat e shoqërisë civile❑ Ka mungesa në zbatimin e legjislacionitekzistues dhe të vendimeve gjyqësore❑ Ka mungesa të njohurive mbi të drejtat eqytetarëve dhe të organizatave tëshoqërisë civile❑ Ka mungesa të njohurive dhe aftësive se sitë përdoren këto të drejta dhe procedura❑ Procedurat gjyqësore janë shumë tëngadalta dhe zgjatin shumë në kohë❑ Kostot e procedurave gjyqësore janëshumë të larta❑ Nuk ka mundësi ose janë tepër të kufizuarapër të përdorur avokatët dhe këshilluesitligjorë❑ Nuk ka mundësi ose janë tepër të kufizuarapër të përdorur ekspertët teknikë❑ Mungojnë burimet për mbështetjenfinanciare të ekspertëve dhe avokatëve/këshilluesve ligjorëA D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S 67

68A D R E S A R I I O J Q - V E T Ë K O S O V Ë S

PËRKRAHJE OJQ-VEQendra Rajonale e Mjedisit për Evropën Qendrore dhe Lindore(REC) është organizatë ndërkombëtare neutrale, jo-avokuese, dhe jofitim-prurës me mision për te ndihmuar ne zgjedhjen e problemevemjedisore ne Evropën Qendrore dhe Lindore (EQL). Qendra e përmbushmisionin duke promovuar bashkëpunim ndërmjet Organizatavejo-qeveritare, qeverive, bizneseve si dhe personave tjerë kyç mjedisor,dhe duke përkrahur shkëmbimin e lire te informatave dhe pjesëmarrjenpublike ne vendim-marrjen për mjedis.REC është themeluar ne vitin 1990 nga Shtetet e Bashkuara teAmerikës, Komisioni Evropian dhe Hungaria. Sot REC ligjërisht zëvend në kartën e nënshkruar nga qeveritë e 29 vendeve, KomisionitEvropian, dhe ne marrëveshje ndërkombëtare me qeverinë e Hungarisë.Zyra qendrore e REC-ut është ne Szentendre, Hungari si dhezyret fushore dhe zyret e shteteve ne 17 vendet përfituese nevazhdim: Shqipëri, Bosnje dhe Hercegovine, Bullgari, Kroaci, RepublikaÇeke, Estoni, Hungari, Letoni. Lituani, IRJ e Maqedonisë. Maltë Zi, Poloni, Rumani, Serbi, Sllovaki, Slloveni dhe Turqi.Donatorët aktual janë Komisioni Evropian dhe qeveritë e Austrisë,Belgjikës, Bosnës dhe Hercegovinës, Bullgarisë, Republikës Çeke,Kroacisë, Danimarkës, Estonisë, Finlandës, Gjermanisë, Hungarisë,Italisë, Letonisë, Lituanisë, Holandës, Norvegjisë, Polonisë, Sllovakisë,Sllovenisë, Suedisë, Zvicrrës, Britania e Madhe, dhe Shteteve tëBashkuara, gjithashtu edhe institucionet tjera ndër-qeveritare dhe private.