Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP
Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP
Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit3. Fusha naftëmbajtëse e Marinzës-Patosa) Brenda një periudhe afatshkurtër:• të mbyllen puset përgjatë një seksioni të fushës së naftës afër fshatit;• të fillojë menjëherë rigjenerimi i tokës• të ruhen, brenda mundësive, nivelet e prodhimit duke rritur prodhimin ngapuset e naftës pranë impianteve paratrajtuese.b) Të përshpejtohen planet për rindërtimin e fushës, ku të përfshihet dhe rikthimi nëpuse i ujërave të ndotura dhe i disa fraksioneve nga paratrajtimi i naftës bruto.c) Të sigurohet që pajisjet paratrajtuese të kenë një ndarës vaji të mirë përriqarkullimin e naftës bruto.d) Të përmirësohen dhe forcohen puset, tubat, të lidhen si dhe të mbulohencisternat naftëmbajtëse me qëllim mbrojten e cilësisë së ajrit.e) Të hapen puse monitorimi dhe të monitorohen ujërat dhe puset privatetë ujërave në pjesën e poshtme të fushës naftëmbajtëse.f) Të merren parasysh stimujt administrues ose metoda të tjera që nxisinminimizimin e humbjeve të naftës bruto gjatë procesit të prodhimit.4. Rafineria e naftës – Ballsha) Të përcaktohen dhe të rregullohen menjëherë rrjedhjet e naftës bruto dhe tëkomponimeve të naftës në sistemin e prodhimit të naftës dhe përbërësit erafinerisë së naftës.b) Të rindërtohet uzina e trajtimit të ujërave të ndotura për të llogaritur vëllimindhe përbërjen e ujërave të prodhuara.c) Të hapen puse monituruese përgjatë brigjeve lumore të rrjedhës së poshtmenga rafineria; të hetohet cilësia e ujërave të lumit dhe e ujërave të puseve private.d) Të monitorohet cilësia e ajrit rreth zonës dhe të instalohen teknologjikontrolluese të ajrit.e) Të merren parasysh stimujt administrues dhe metoda të tjera që nxisinminimizimin e humbjeve të naftës bruto gjatë prodhimit.545. Vendshkarkimi i plehrave – Sharrëa) Të ndalohet rreptësisht hyrja e njerëzve dhe e kafshëve në vendshkarkim.b) Të përpilohet një sistem administrimi për vendshkarkimin që të përmbajëstrategjitë për ndërprerjen e djegies së mbeturinave, përcaktimin e tipeve tëtyre dhe kufizimin e kontaminimit të tokës dhe të ujërave nëntokësore.c) Të hapen puse monitoruese dhe të përshtaten ato sipas niveleve të ndryshme.Të hartohet një program monitorimi që përfshin ujërat sipërfaqësore dhe atonëntokësore në pjesën e poshtme të lumit nga vendshkarkimi. Monitorimiduhet të kryhet për parametrat mikrobiologjikë dhe përbërjet organike.d) Autoritetet lokale duhet t’i heqin plehrat nga vendshkarkimi i Pezë-Helmësitqë ndodhet jashtë pesëmetërshit të vendshkarkimit (më afër lumit) për t’i çuarato brenda rrezes së vendshkarkimit. Të pakësohen rrjedhjet kontaminuesedhe të ndalohet kontakti me ujërat e lumit, të zëvendësohen plehrat e hequrame material argjili.e) Autoritetet lokale duhet të hetojnë cilësinë e ujit në zonën e poshtme tëvendshkarkimit Helmës-Pezë, të ujërave të puseve private që furnizohen ngalumi dhe të ujërave që trajtohen në impiantin e Pezës së Vogël. Të merrenmostra për komponimet organike dhe mikrobiologjike.
Vende të tjera industriale6. Uzina e plehrave azotike - Fiera) Të përshpejtohen planet për zhvendosjen e tretësirës së arsenatit dhe tëarsenitit nga uzina si dhe të përmirësohet zona përreth.b) Brenda një periudhe afatshkurtër :• Të përcaktohet shkalla e kontaminimit me arsenik të tokës dhe të zhvendosettoka e kontaminuar, me qëllim parandalimin e kontaminimit të ujërave nëntokësore.• Të rivishet nga brenda bazamenti prej betoni për të parandaluar rrjedhjete mëtejshme në mjedisin përreth.• Të analizohet toka dhe ujërat sipërfaqësore pranë vendit ku ruhen tretësirat.• Ekspertët lokalë kanë hartuar një plan për pakësimin e vëllimit të tretësirësqë kërkon ndërhyrje. Të shqyrtohet gjerësisht mundësia e zbatimit të këtij plani.c) Të shqyrtohet ndikimi i ujërave të ndotura të patrajtuara që dalin nga uzina tekujërat ku ato derdhen.7Rekomandime7. Kombinati metalurgjik – Elbasana) Të kontrollohet cilësia e ujërave sipërfaqësore dhe e ujit të pijshëm nëpërpuset private të vendosura në rrjedhën e poshtme nga baseni i sedimentimit,si dhe cilësia e ujërave të ndotura të kombinatit.b) Të monitorohet toka dhe ujërat nëntokësore në afërsi të basenit tësedimentimit si dhe ujërat sipërfaqësore të rrjetit lumor të zonës.c) Të përdoren lëndë djegëse me përmbajtje të ulët squfuri dhe të monitorohetcilësia e ajrit në zonën përreth, sidomos për lëndët e grimcuara. Të ngrihenteknologji që kontrollojnë ndotjen e ajrit për të pakësuar emetimet si dhe tëkërkohet ngritja e teknologjive të tilla përpara se të riaktivizohen procesete kombinatit që shkaktojnë ndotje të ajrit.8. Fabrika e bakrit – Rubika) Për të parandaluar kontaminimin e ujërave nëntokësore një mjet veprimiafatshkurtër është mbulimi i mbeturinave me gëlqere ose me gur gëlqeror.b) Të kontrollohet cilësia e ujit të puseve private në zonën e rrjedhës poshtëfabrikës, për të sqaruar rreziqet potenciale për shëndetin e njerëzve.c) Të hapen puse monitoruese midis fabrikës dhe lumit si dhe të monitorohetgjendja e ujërave të lumit dhe e ujërave të puseve private.d) Me qëllim që të eliminohet plotësisht kontaminimi potencial i zonës,mbeturinat duhet të transportohen në minierë.9. Uzina e superfosfatit – Laça) Ndër mjetet afatshkurtra për të parandaluar kontaminimin e ujëravenëntokësore është mbulimi i mbeturinave me gëlqere ose me gur gëlqeror.b) Të kontrollohet cilësia e ujit të puseve private në rrjedhën e poshtme ndajfabrikës, për të sqaruar rreziqet potenciale për shëndetin e njerëzve.c) Të hapen puse monitoruese midis fabrikës dhe lumit si dhe të monitorohetgjendja e ujërave të lumit.d) Për të eliminuar plotësisht kontaminimin potencial të zonës, mbeturinat duhettë zhvendosen në një vendruajtje të sigurt, p.sh. në një minierë.55
- Page 3 and 4: Vlerësimi Mjedisornë Shqipëripas
- Page 5 and 6: ParathënieGjatë dekadës së fund
- Page 7 and 8: ➤ Harta 1 : Rajoni i Ballkanit1Au
- Page 9 and 10: ➤ Harta 2 : Vendet e vlerësuara
- Page 11 and 12: 2. Katër pikat e tjera të vizitua
- Page 13 and 14: ➤ Harta 3 : Republika e Shqipëri
- Page 15 and 16: ●●●●●●Monitorimi i ndot
- Page 17 and 18: Është ende në shqyrtim hartimi i
- Page 19 and 20: ■ UjiBurimet ujore në Shqipëri
- Page 21 and 22: ■ TokaErozioni i tokës është n
- Page 23 and 24: ➤ Harta 5 : Ruajtja e Natyrës n
- Page 25 and 26: 3Dele duke kullotur në tokat e ish
- Page 27 and 28: Uzina e PVC-VlorëVlorëProblemet k
- Page 29 and 30: Fusha e naftëmbajtëse eMarinzës,
- Page 31 and 32: RAFINERIA E NAFTËS-BallshProblemet
- Page 33 and 34: zhavorri. Vendshkarkimi nukka veshj
- Page 35 and 36: mjedisin përreth, në rast rrjedhj
- Page 37 and 38: Ajo që dikur ka qënë një burim
- Page 39 and 40: ➤ Harta 6 : Shpërndarja e Refugj
- Page 41 and 42: Me fillimin e krizës, qeveria shqi
- Page 43 and 44: Në disa zona rurale dhe bashki, ve
- Page 45 and 46: Një raport i botuar prej Organizat
- Page 47 and 48: AKM-ja drejtohet nga një Kryetar;
- Page 49 and 50: Bashkëpunimi ndërkombëtar dhe vi
- Page 51 and 52: Është themelor fakti që bashkit
- Page 53: “Pikat e nxehta”1. Uzina kimike
- Page 57 and 58: ambalazhe të biodegradueshme dhe s
- Page 59 and 60: Kapacitete institucionale për admi
- Page 61 and 62: d) Të hartohen standardet e shkark
- Page 63 and 64: Instituti i Studimeve Mjedisore dhe
- Page 65 and 66: Bashkia e Shkodrës. 1999.Gjendja e
- Page 67 and 68: BIIBakri (Cu). Bakri është një m
- Page 69 and 70: plagë në formë puçrrash, kryesi
- Page 71 and 72: KIIKlori (Cl 2 ). Klori është nj
- Page 73 and 74: janë toksike edhe në përqendrime
- Page 75 and 76: Bosnjë-Hercegovina, Bullgaria, Rep
- Page 77 and 78: si një forum, në të cilin vendet
- Page 79 and 80: Shtojcë IV•LISTA E KONTRIBUESVEI
- Page 81 and 82: Raporti i Programit të Mjedisit t
Vende të tjera industriale6. Uzina e plehrave azotike - Fiera) Të përshpejtohen planet për zhvendosjen e tretësirës së arsenatit dhe tëarsenitit nga uzina si dhe të përmirësohet zona përreth.b) Brenda një periudhe afatshkurtër :• Të përcaktohet shkalla e kontaminimit me arsenik të tokës dhe të zhvendosettoka e kontaminuar, me qëllim parandalimin e kontaminimit të ujërave <strong>në</strong>ntokësore.• Të rivishet nga brenda bazamenti prej betoni për të parandaluar rrjedhjete mëtejshme <strong>në</strong> mjedisin përreth.• Të analizohet toka dhe ujërat sipërfaqësore pra<strong>në</strong> vendit ku ruhen tretësirat.• Ekspertët lokalë ka<strong>në</strong> hartuar një plan për pakësimin e vëllimit të tretësirësqë kërkon ndërhyrje. Të shqyrtohet gjerësisht mundësia e zbatimit të këtij plani.c) Të shqyrtohet ndikimi i ujërave të ndotura të patrajtuara që dalin nga uzina tekujërat ku ato derdhen.7Rekomandime7. Kombinati metalurgjik – Elbasana) Të kontrollohet cilësia e ujërave sipërfaqësore dhe e ujit të pijshëm <strong>në</strong>përpuset private të vendosura <strong>në</strong> rrjedhën e poshtme nga baseni i sedimentimit,si dhe cilësia e ujërave të ndotura të kombinatit.b) Të monitorohet toka dhe ujërat <strong>në</strong>ntokësore <strong>në</strong> afërsi të basenit tësedimentimit si dhe ujërat sipërfaqësore të rrjetit lumor të zo<strong>në</strong>s.c) Të përdoren lëndë djegëse me përmbajtje të ulët squfuri dhe të monitorohetcilësia e ajrit <strong>në</strong> zo<strong>në</strong>n përreth, sidomos për lëndët e grimcuara. Të ngrihenteknologji që kontrolloj<strong>në</strong> ndotjen e ajrit për të pakësuar emetimet si dhe tëkërkohet ngritja e teknologjive të tilla përpara se të riaktivizohen procesete kombinatit që shkaktoj<strong>në</strong> ndotje të ajrit.8. Fabrika e bakrit – Rubika) Për të parandaluar kontaminimin e ujërave <strong>në</strong>ntokësore një mjet veprimiafatshkurtër është mbulimi i mbeturinave me gëlqere ose me gur gëlqeror.b) Të kontrollohet cilësia e ujit të puseve private <strong>në</strong> zo<strong>në</strong>n e rrjedhës poshtëfabrikës, për të sqaruar rreziqet potenciale për shëndetin e njerëzve.c) Të hapen puse monitoruese midis fabrikës dhe lumit si dhe të monitorohetgjendja e ujërave të lumit dhe e ujërave të puseve private.d) Me qëllim që të eliminohet plotësisht kontaminimi potencial i zo<strong>në</strong>s,mbeturinat duhet të transportohen <strong>në</strong> minierë.9. Uzina e superfosfatit – Laça) Ndër mjetet afatshkurtra për të parandaluar kontaminimin e ujërave<strong>në</strong>ntokësore është mbulimi i mbeturinave me gëlqere ose me gur gëlqeror.b) Të kontrollohet cilësia e ujit të puseve private <strong>në</strong> rrjedhën e poshtme ndajfabrikës, për të sqaruar rreziqet potenciale për shëndetin e njerëzve.c) Të hapen puse monitoruese midis fabrikës dhe lumit si dhe të monitorohetgjendja e ujërave të lumit.d) Për të eliminuar plotësisht kontaminimin potencial të zo<strong>në</strong>s, mbeturinat duhettë zhvendosen <strong>në</strong> një vendruajtje të sigurt, p.sh. <strong>në</strong> një minierë.55