Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP
Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas Konfliktit - UNEP
Vlerësimi Mjedisor në Shqipëri pas KonfliktitNë vitin 1993 prodhimi kombëtar bruto u rrit me 11%. Në vitin 1994 urrit me 7% dhe në 1995 me 6%, që përbën nivelin më të lartë në Europë. Nga viti1992 deri në 1995 inflacioni ra nga një mesatare vjetore prej 226% në 7%. Brenda njëgjysmë dekade shteti arriti të kontrollonte 40% të ekonomisë së përgjithshme. Nxiturnga privatizimi dhe reforma e tokës, biznesi fshatar lulëzoi, duke i dhënë ekonomisënjë shtysë të madhe përpara.Në vitin 1997 Shqipëria kaloi një periudhë të vështirë destabilizimi dheproblemesh civile. Pasojat ishin të rënda për ekonominë, aq sa dhe sot e kësaj diteShqipëria vazhdon të përballet me shumë vështirësi. Pjesa dërrmuese e industriveqëndrojnë ende të mbyllura dhe papunësia është në një nivel të lartë. Varfëria ështëmjaft e përhapur.Një prej pasojave të rënies së vazhdueshme ekonomike ishte emigrimi ipopullsisë. Shumë njerëz u larguan nga Shqipëria për arsye ekonomike. Të tjerë uzhvendosën nga zonat rurale me një gjendje të vështirë ekonomike, drejt qyteteve.Problemi u rëndua edhe nga rritja e shpejtë e popullsisë. Popullsia e Tiranës është mëse dyfishuar gjatë dhjetë viteve të fundit.Infrastruktura urbane, megjithatë, nuk ka njohur rritje të njëkohshme. Sistemii furnizimit me ujë të pijshëm dhe ai i trajtimit të mbetjeve janë mbingarkuar përtejkapaciteteve. Në raste të skajshme, ka familje që, në mungesë të alternativave, kanëngritur shtëpi në zona tepër të rrezikshme industriale, siç do të përshkruhet më gjerënë kapitullin 3. Shqipëria po përballet, në të vërtetë, me një krizë të brendshmerefugjatësh.Po të shohim anën tjetër të spektrit ekonomik, vihet re se, me qëllim për tëshmangur taksat, nuk raportohen drejt sasi të konsiderueshme të ardhurash, dukedëmtuar në këtë mënyrë buxhetin e shtetit. Po kështu, ndërtimet e shumta pa leje poshpërfytyrojnë peizazhin shqiptar dhe po shkatërrojnë më tej administratën epaqëndrueshme të vendit.14Gjendja e mjedisitMegjithë sfidat e vështira sociale dhe ekonomike, Shqipëria ka nisur krijimin enjë kuadri për përballimin e problemeve mjedisore që kanë dalë gjatë dekadave tëindustrializimit dhe më pas.Kushtetuta e vendit parashikon që republika të ruajë "një mjedis të shëndetshëmdhe ekologjikisht të përshtatshëm për brezat e sotëm dhe të ardhshëm". Burimetnatyrore duhet të "shfrytëzohen në mënyrë racionale" sipas "parimit të zhvillimit tëqëndrueshëm".Nga kjo direktivë e kushtetutës rodhën një sërë zhvillimesh pozitive. Në vitin1993 qeveria miratoi për herë të parë Planin Kombëtar të Veprimit për Mjedisin. Atyu përcaktuan qëllimet e Shqipërisë për mjedisin si dhe u rekomandua një planveprimi. U përcaktuan gjithashtu disa përparësi afatshkurtra, si:
●●●●●●Monitorimi i ndotjes industriale dhe urbane, përfshirë ndotjen e ajrit dhe të ujëraveVendosja e standardeve të lejueshme të ndotjesNdalimi i prerjeve të paligjshme të pyjeve dhe caktimi i masave parandaluesekundër erozionit të tokësPërcaktimi i nevojave mjedisore të bregdetit shqiptarRehabilitimi i zonave të ndotura rëndëZbatimi i mekanizmave mjedisorë të nivelit europian.Për realizimin e këtyre qëllimeve po ndërmerren shumë nisma. Në të njëjtënkohë ka filluar procesi i rinovimit të Planit Kombëtar të Veprimit për Mjedisin(PKVM). PKVM-ja e rishikuar pritet të vërë theksin në:●●●●●●Bashkëpunimin më të ngushtë ndërqeveritarNgritjen e njësive mjedisore në ministritë kryesore dhe bashkitëPërmirësimin e sistemit të inspektimit të mjedisitNgritjen e një sistemi informacioni mjedisorFuqizimin e sistemit të vlerësimit të ndikimit në mjedisPlotësimin e kuadrit ligjor mjedisor2Konteksti MjedisorLigji për Mbrojtjen e Mjedisit, një ligj thelbësor i këtij kuadri, u miratua në vitin1993 dhe u amendua më 1998. Ai plotëson spektrin e çështjeve të politikësmjedisore. Ligji kërkon, gjithashtu, botimin e Raportit mbi Gjendjen e Mjedisit(RGJM). Raporti i parë mbi gjendjen e mjedisit u botua më 1993, i katërti më 1999.Këto dokumente ndodhen në internet në adresën: http://www.grida.no/enrin/htmls/albania/soe/htmls/Bashkimi i lumit Buna me liqenin e ShkodrësNë vitin 1998 qeveria krijoi Agjencinë Kombëtare të Mjedisit (fillimisht Komiteti iMbrojtjes së Mjedisit), duke u dhënë kështu çështjeve mjedisore një rëndësi kombëtare.Agjencia Kombëtare e Mjedisit diskutohet më gjerësisht në kapitullin 6.15
- Page 1 and 2: Vlerësimi Mjedisornë Shqipëripas
- Page 3 and 4: Vlerësimi Mjedisornë Shqipëripas
- Page 5 and 6: ParathënieGjatë dekadës së fund
- Page 7 and 8: ➤ Harta 1 : Rajoni i Ballkanit1Au
- Page 9 and 10: ➤ Harta 2 : Vendet e vlerësuara
- Page 11 and 12: 2. Katër pikat e tjera të vizitua
- Page 13: ➤ Harta 3 : Republika e Shqipëri
- Page 17 and 18: Është ende në shqyrtim hartimi i
- Page 19 and 20: ■ UjiBurimet ujore në Shqipëri
- Page 21 and 22: ■ TokaErozioni i tokës është n
- Page 23 and 24: ➤ Harta 5 : Ruajtja e Natyrës n
- Page 25 and 26: 3Dele duke kullotur në tokat e ish
- Page 27 and 28: Uzina e PVC-VlorëVlorëProblemet k
- Page 29 and 30: Fusha e naftëmbajtëse eMarinzës,
- Page 31 and 32: RAFINERIA E NAFTËS-BallshProblemet
- Page 33 and 34: zhavorri. Vendshkarkimi nukka veshj
- Page 35 and 36: mjedisin përreth, në rast rrjedhj
- Page 37 and 38: Ajo që dikur ka qënë një burim
- Page 39 and 40: ➤ Harta 6 : Shpërndarja e Refugj
- Page 41 and 42: Me fillimin e krizës, qeveria shqi
- Page 43 and 44: Në disa zona rurale dhe bashki, ve
- Page 45 and 46: Një raport i botuar prej Organizat
- Page 47 and 48: AKM-ja drejtohet nga një Kryetar;
- Page 49 and 50: Bashkëpunimi ndërkombëtar dhe vi
- Page 51 and 52: Është themelor fakti që bashkit
- Page 53 and 54: “Pikat e nxehta”1. Uzina kimike
- Page 55 and 56: Vende të tjera industriale6. Uzina
- Page 57 and 58: ambalazhe të biodegradueshme dhe s
- Page 59 and 60: Kapacitete institucionale për admi
- Page 61 and 62: d) Të hartohen standardet e shkark
- Page 63 and 64: Instituti i Studimeve Mjedisore dhe
<strong>Vlerësimi</strong> <strong>Mjedisor</strong> <strong>në</strong> <strong>Shqipëri</strong> <strong>pas</strong> <strong>Konfliktit</strong>Në vitin 1993 prodhimi kombëtar bruto u rrit me 11%. Në vitin 1994 urrit me 7% dhe <strong>në</strong> 1995 me 6%, që përbën nivelin më të lartë <strong>në</strong> Europë. Nga viti1992 deri <strong>në</strong> 1995 inflacioni ra nga një mesatare vjetore prej 226% <strong>në</strong> 7%. Brenda njëgjysmë dekade shteti arriti të kontrollonte 40% të ekonomisë së përgjithshme. Nxiturnga privatizimi dhe reforma e tokës, biznesi fshatar lulëzoi, duke i dhë<strong>në</strong> ekonomisënjë shtysë të madhe përpara.Në vitin 1997 <strong>Shqipëri</strong>a kaloi një periudhë të vështirë destabilizimi dheproblemesh civile. Pasojat ishin të rënda për ekonomi<strong>në</strong>, aq sa dhe sot e kësaj dite<strong>Shqipëri</strong>a vazhdon të përballet me shumë vështirësi. Pjesa dërrmuese e industriveqëndroj<strong>në</strong> ende të mbyllura dhe papu<strong>në</strong>sia është <strong>në</strong> një nivel të lartë. Varfëria ështëmjaft e përhapur.Një prej <strong>pas</strong>ojave të rënies së vazhdueshme ekonomike ishte emigrimi ipopullsisë. Shumë njerëz u larguan nga <strong>Shqipëri</strong>a për arsye ekonomike. Të tjerë uzhvendosën nga zonat rurale me një gjendje të vështirë ekonomike, drejt qyteteve.Problemi u rëndua edhe nga rritja e shpejtë e popullsisë. Popullsia e Tira<strong>në</strong>s është mëse dyfishuar gjatë dhjetë viteve të fundit.Infrastruktura urbane, megjithatë, nuk ka njohur rritje të njëkohshme. Sistemii furnizimit me ujë të pijshëm dhe ai i trajtimit të mbetjeve ja<strong>në</strong> mbingarkuar përtejkapaciteteve. Në raste të skajshme, ka familje që, <strong>në</strong> mungesë të alternativave, ka<strong>në</strong>ngritur shtëpi <strong>në</strong> zona tepër të rrezikshme industriale, siç do të përshkruhet më gjerë<strong>në</strong> kapitullin 3. <strong>Shqipëri</strong>a po përballet, <strong>në</strong> të vërtetë, me një krizë të brendshmerefugjatësh.Po të shohim a<strong>në</strong>n tjetër të spektrit ekonomik, vihet re se, me qëllim për tëshmangur taksat, nuk raportohen drejt sasi të konsiderueshme të ardhurash, dukedëmtuar <strong>në</strong> këtë mënyrë buxhetin e shtetit. Po kështu, ndërtimet e shumta pa leje poshpërfytyroj<strong>në</strong> peizazhin shqiptar dhe po shkatërroj<strong>në</strong> më tej administratën epaqëndrueshme të vendit.14Gjendja e mjedisitMegjithë sfidat e vështira sociale dhe ekonomike, <strong>Shqipëri</strong>a ka nisur krijimin enjë kuadri për përballimin e problemeve mjedisore që ka<strong>në</strong> dalë gjatë dekadave tëindustrializimit dhe më <strong>pas</strong>.Kushtetuta e vendit parashikon që republika të ruajë "një mjedis të shëndetshëmdhe ekologjikisht të përshtatshëm për brezat e sotëm dhe të ardhshëm". Burimetnatyrore duhet të "shfrytëzohen <strong>në</strong> mënyrë racionale" si<strong>pas</strong> "parimit të zhvillimit tëqëndrueshëm".Nga kjo direktivë e kushtetutës rodhën një sërë zhvillimesh pozitive. Në vitin1993 qeveria miratoi për herë të parë Planin Kombëtar të Veprimit për Mjedisin. Atyu përcaktuan qëllimet e <strong>Shqipëri</strong>së për mjedisin si dhe u rekomandua një planveprimi. U përcaktuan gjithashtu disa përparësi afatshkurtra, si: