podstawy masteringuPodstawymasteringuMianem masteringu określany jest finalny etap pracy nad utworem, któregozasadniczym celem jest sprawienie, by Wasze miksy zabrzmiały głośniej,mocniej i, po prostu, lepiejNa temat masteringu krąży wiele mitówi legend. Czy mastering jest potrzebny?Czy mogą zajmować się tym amatorzyw domowym studiu? I wreszcie – dlaczegomastering jest tak istotny? Profesjonaliścitwierdzą, że finalizację miksów najlepiejzostawić specjalistom, gdyż samemu łatwocoś „popsuć”. Zawsze warto jednak poznaćpodstawy tematu i samemu spróbować działańokreślanych mianem masteringu. W końcuwszyscy eksperci, zanim zostali ekspertami, teżzaczynali od podstaw, prawda?Czym zatem jest mastering? To końcowyszlif, wykończenie, czynności poprzedzającechwilę, gdy Twoja muzyka zostanieZwrócenie uwagi na kwestie,których dotyczy procesfinalizacji, pomoże Ci w pracynad miksamiwypalona na CD, wytłoczona na winylu lubzaładowana do Sieci. Proces obejmuje dostosowaniemateriału audio do standardów(korekcja, wyrównanie poziomów), kilkamniej powszechnych sposobów obróbki (redukcjaszumów i ustalenie szerokości bazystereo) oraz sprawy zupełnie niezwiązanez muzyką (konwersja częstotliwości próbkowania,dodanie kodów ISRC, dithering).Praca taka może być całkiem złożona i wyraźnieodznaczyć swoje piętno na materialemuzycznym, dlatego działania te oddzielasię od procesu miksowania.Na początku jest miksA co się dzieje w sytuacji, gdy Twój miksdobrze brzmi już po zmiksowaniu, i masznieodparte wrażenie, że żadna dodatkowaobróbka nie jest mu już potrzebna? Zwróćjednak uwagę na fakt, że może on brzmiećdobrze na Twoich głośnikach i w Twoimpomieszczeniu. Czy zabrzmi tak samo do-106Domowe studio nagrań
podstawy masteringu PRZYGOTOWANIE DO MASTERINGU1 23Na samym początku przygotuj swoje nagraniedo eksportu. Upewnij się, że wyłączyłeś/usunąłeś z kanału Master w sekwencerzejakiekolwiek kompresory, korektory i limitery.Jeżeli po ich usunięciu brzmienie zmieniłosię w sposób radykalny, być może będzieszmusiał ponownie ustawić elementy w miksie.Powinieneś utrzymać dynamikę na takimpoziomie, by nie miało miejsca obcinaniewierzchołków przebiegu.Zrób trochę miejsca na końcu utworu, tam gdziecichnie muzyka. Przyda się ono dla wybrzmiewającychpogłosów i do wyciszenia. Przesuwającmarker wyznaczający koniec utworu o kilkataktów w prawo nie będziesz musiał późniejdodawać brakujących sekund obrabiając materiałw edytorze. Pozostawienie „zapasu” da Ci teżmożliwość płynnego przejścia z utworu w utwór,jeśli będzie to konieczne.> Kompresja równoległa4Kompresja równoległa,zwana również kompresją„nowojorską”, polega najednoczesnym miksowaniusygnału mocno skompresowanegoz sygnałem podstawowym(dry). Niektórekompresory mają kontrolerDry/Wet, przydatny właśniew takim zastosowaniu. Wielekompresorów tej funkcjijednak nie ma i wówczasnależy skorzystać z toru wysyłkowegoAux z włączonymkompresorem, i w ten sposóbzmiksować dwa sygnały.Kompresja równoległa jestsposobem na zachowaniedynamiki sygnału nieprzetworzonegoi dodanie doniego głębi i mocy sygnałupoddanego kompresji(zazwyczaj bardzo mocnej –wysoka wartość Ratio, niskipróg zadziałania Threshold).Zwróć uwagę na problemyz opóźnieniem sygnału (dlaścieżki z kompresorem). Jeżeliwystępuje słyszalna latencja,uruchom ten sam procesorna ścieżce podstawowej,ustawiając Ratio na 1:1. W tensposób wprowadzisz takiesamo opóźnienie dla kanałuz sygnałem podstawowym,ale bez jego kompresowania(1:1 oznacza, że sygnał niepodlega redukcji).Im większy zapas dynamiki (headroom)tym lepiej. O tym, jak uzyskać największyheadroom dowiesz się z porad w dalszejczęści tekstu. Zalecany poziom to 3-5 dB, aleustawiając poziomy niższe (do -8 dB włącznie),zostawiasz większe pole do działaniaprocesorom masteringowym. Zwróć uwagęna to, by wszystkie poziomy szczytowe utworuznajdowały się poniżej wartości 0 dB.Gdy jesteś zadowolony z miksu, możeszwyeksportować utwór do pliku. Pamiętajo ustawieniu właściwej rozdzielczości i częstotliwościpróbkowania. Ustawienie 44,1 kHzsprawdzi się w większości zastosowań, ale jeślichodzi o rozdzielczość, to ustaw najwyższąz możliwych, najlepiej 32 bity, choć nic niestoi na przeszkodzie, by użyć standardowegoobecnie formatu 24-bitowego.Kompresja równoległajest świetną metodą działaniapodczas pracy nadpojedynczymi ścieżkamiinstrumentalnymi. Tymsposobem można uwypuklićsłabe linie prowadzące,dodać treści anemicznympartiom perkusji czy poszerzyćbrzmienie nieśmiałychlinii wokalnych. To samodotyczy kanału Master,gdzie kompresja pomagalepiej skleić wszystkieścieżki miksu, a gdy brakujedynamiki i życia, zastosowaniekompresora w trybierównoległym będzie trafionymrozwiązaniem.Domowe studio nagrań107