ŚciÄ gnij nr 70 z 10/2011 - PortalMorski.pl

WSPOMNIENIE „MORZA”archiwaliao Polsce wspó³czesnej. Nawet i programywychowania fizycznego i zajêæ praktycznychmog³yby przyj¹æ w niej kurs ideiwychowania wodnego. Nauka p³ywania,kajakowanie, budowa sprzêtu wodnego– da³aby siê z powodzeniem wprowadziæna pewnych szczeblach nauczaniaszkolnego, jako, ¿e m³odzie¿ lgnie dowody i wymienionych wy¿ej zajêæ. (…)W lutowym numerze z 1935 roku –krótka historia Akademickiego Zwi¹zkuMorskiego R. P., organizacji maj¹cej przyci¹gaædo morskich spraw m³odzie¿ akademick¹:Pierwsze jaskó³ki, zapowiadaj¹cepowstanie do ¿ycia organizacji, którabypoprowadzi³a pracê morsk¹ wœródm³odzie¿y, zjawiaj¹ siê w 1926 r. Na zjeŸdziedelegatów AZS-u wysuniêto projektstworzenia miêdzyœrodowiskowej sekcjijachtowej, któraby sta³a siê œrodkiem propagandymorza wœród m³odzie¿y akademickiej.Projekt nie doczeka³ siê realizacji.Dopiero w roku 1931 opracowanostatut organizacji morskiej, sportowoideowejpod nazw¹ AkademickiegoZwi¹zku Morskiego R. P. (…)Lato roku 1933. Pierwsze obozy¿eglarskie A. Z. M. w Jastarni. Zakreœlonyprogram szkolenia uwzglêdnia³ nietylkoznajomoœæ sztuki ¿eglarskiej,a k³ad³ przedewszystkiem nacisk na wychowaniemorskie. Wyrobienie w uczestnikachobozu poczucia karnoœci, szybkiejorjentacji i decyzji oraz wielu innychcech, niezbêdnych w chwilach zetkniêciasiê z groŸnym ¿ywio³em – oto najwa¿niejszewskazania programowe obozu.(…)Obozy morskie A. Z. M. odegra³y wiêksz¹rolê w propagandzie morza wœródm³odzie¿y, ni¿ tysi¹ce wyg³aszanych referatówi dyskusyj. Bezpoœrednioœæ obcowaniaz morzem przez ¿ycie na jachcierzuci³a w dusze uczestników nowe imuczucia. By³y tam i têsknota za pop³yniêciemgdzieœ w bezkresy dalekie, i mi³oœæprzyrody, i zapa³, po³¹czony z uporem dotworzenia nowego polskiego ¿ycia w oparciuo nasze wybrze¿e. (…)Nieliczni szczêœciarzePowróæmy jeszcze do Szko³y Morskiej.Ju¿ Pañstwowej i ju¿, od piêciu lat w Gdyni.W artykule z tego samego numeru„Morza” pt. „Szko³a hartu i tê¿yzny” czytamy,¿e cieszy siê ona, mimo poprzednichpesymistycznych zapowiedzi, wielkimpowodzeniem wœród m³odych ludzi:(…) Wielu m³odym kandydatom namarynarzy Szko³a Morska spêdza seniListopad 1938 r. - niezwyk³y wywiadz genera³em Mariuszem Zaruskim.z oczu, a jej dobrze i powszechnie znany– przez m³odzie¿ szczególnie – adres:Gdynia 1 – Szosa Gdañska, jestszczytem ich najgorêtszych marzeñi upragnionych nadziei. Jednak staleograniczona liczba miejsc dla kandydatówpozwala radowaæ siê niewielu tylkowybrañcom losu, którzy corocznie powiêkszaj¹szeregi marynarskiej braci zaledwieo kilkadziesi¹t osób.Numer z listopada 1938 roku przynosiniezwyk³y wywiad z genera³em MariuszemZaruskim. Zapewne jeden z ostatnich,je¿eli nie ostatni, przed wybuchemII wojny œwiatowej i póŸniejsz¹ œmierci¹wielkiego Polaka w wiêzieniu NKWD.Póki co, Zawisza Czarny, jacht Zwi¹zkuHarcerstwa Polskiego, którym od kilka latdowodzi genera³ Zaruski w³aœnie wróci³z kolejnego rejsu… - Rok bie¿¹cy jestczternastym rokiem mojej ¿eglugi jachtowejna wodach Ba³tyku – zaczyna Genera³.– Jestem szczególnie rad – oficerowiei za³oga spisywali siê doskonale.(…)- Celem rejsów - mówi Genera³ – by³odanie za³odze elementarnych podstawo charakterze praktycznym. W czasie dobrejpogody odbywa³y siê na pok³adziewyk³ady o charakterze praktycznym.A wiêc æwiczono role alarmowe (alarmpo¿arowy, wodny, opuszczenie statku,„cz³owiek za burt¹!”), zapoznawano siêz kompasem, sond¹ Thomsona, schematemo¿aglenia i olinowania statku, czytanoi t³umaczono regulamin s³u¿by,prawo drogi, rzucano rzutk¹, cumowanoitp. (…) Odbywa³y siê równie¿ wyk³adyz zakresu meteorologii, w g³ównych,praktycznych zarysach. W portach– oficerowie udzielali objaœnieñ dotycz¹cychdanego kraju, oraz pouczali o roliza³ogi w obcym porcie. (…)- Rejsy z m³odzie¿¹, nieprzygotowan¹,a szczególnie rejs z opiekunami,równie¿ do ¿eglugi morskiej zupe³nienieprzygotowanymi, utwierdzi³y miêw tym niewzruszonym przekonaniu, ¿enawet krótkie podró¿e w charakterzemarynarzy przeobra¿aj¹ psychikêuczestników w sposób niezrównanyi w zupe³noœci wystarcz¹ do tego, abyuczestnicy zaczêli oceniaæ sprawy morskiez zupe³nie innego ni¿ dot¹d punktuwidzenia. (…)„Morze” ze stycznia 1939 roku przynosikolejny, i jeden z ostatnich przedwybuchem wojny, artyku³ o potrzebiemorskiego wychowania m³odzie¿y, kusz¹cdodatkowo m³odych ludzi perspektyw¹zasiedlenia nowych ziem: (…) Wychowaniecz³owieka do pracy na morzurozpoczynaæ siê musi od wczesnej m³odoœci.Ca³a m³odzie¿ polska winna byæwychowywana w ten sposób, by ideologiamorska sta³a siê wyznaniem wiarydorastaj¹cego pokolenia. Musi ono wiedzieæi wierzyæ, ¿e ca³a przysz³oœæ naszale¿y na morzu. Serce ka¿dego m³odzieñcamusi uderzaæ mocniej na samdŸwiêk magicznego s³owa – morze, trzebaobudziæ w duszach m³odzie¿y têsknotêdo „wielkiej wody”, do gor¹cegos³oñca krajów tropikalnych. Trzeba, bym³ode pokolenie zdawa³o sobie jasnosprawê z trudnej sytuacji, w jakiej rozpoczynaswój start ¿yciowy. W³asnym,wytrwa³ym i ¿mudnym wysi³kiem musiono torowaæ sobie drogê do lepszej przysz³oœcii wiedzieæ, ¿e ta jaœniejsza przysz³oœæzwi¹zana jest nierozerwalniez wszechstronnym wykorzystaniem wolnegodostêpu do morza i uzyskania naw³asnoœæ posiad³oœci kolonialnych.Opr. Czes³aw RomanowskiZachowaliœmy oryginaln¹pisowniê. Korzysta³emz bibliografii numerów „Morza”opracowanej przez AndrzejaKoteckiego. Tytu³ i œródtytu³y- od redakcji.Archiwalne numery„Morza” mo¿na znaleŸæ na stronie:http://www.magemar.com.pl/Nasze MORZE l nr 10 l paŸdziernik 201145