ŚciÄ gnij nr 70 z 10/2011 - PortalMorski.pl

WSPOMNIENIE „MORZA”archiwalianików oraz asystentów. Reszta pracujew morskich przedsiêbiorstwach handlowych,w morskich urzêdach, b¹dŸ te¿uzupe³nia sw¹ wiedzê na wy¿szychuczelniach krajowych i zagranicznych.Bezrobotnych niema, przeciwnie,w zwi¹zku z rozbudow¹ naszej floty handlowejwypad³o nawet sprowadziæ kilkuabsolwentów, odbywaj¹cych praktykê nastatkach francuskich. (…)Numer lutowo-marcowy „Morza”z 1930 roku donosi z kolei o dziesi¹tejrocznicy powstania szko³y, dodaj¹c ciekawyw¹tek - uczelnia za³o¿ona zosta³a17 czerwca 1920 roku: jakby na dowódtê¿yzny, ¿ywotnoœci i dzielnoœci duchapolskiego, bo przecie¿ by³ to okres najciê¿szejzawieruchy wojennej, bo budowanonow¹ placówkê z myœl¹ o dalekiejprzysz³oœci, chocia¿ centralne obszarypañstwa p³onê³y po¿og¹ wojny, chocia¿dalecy przyjaciele stracili nadziejê uratowaniaodrodzonej Polski, a najbli¿si s¹siedzigotowali siê do zagarniêcia tego,co im wydar³a sprawiedliwoœæ dziejowa.Wierzono jednak w si³y Narodu, wierzono,¿e nawa³a bolszewicka zostanie odparta,a wówczas Ojczyzna nasza, rozwijaj¹csiê, potrzebowaæ bêdzie przedewszystkiemmarynarki handlowej, tej têtnicy,dziêki której serce nowoczesnego pañstwabije normalnie i zdrowo; wierzono,¿e wspó³czesne spo³eczeñstwo polskie zdobêdziesiê na wysi³ek naprawienia dawnychb³êdów i stworzy w krótkim czasiemarynarkê handlow¹. Postanowiono wiêczapewniæ jej m³ode si³y – fachowo wyszkolonychoficerów. (…)W lutowym numerze z 1935 r. – krótka historiaAkademickiego Zwi¹zku Morskiego R. P.O tym, jakie nadzieje, je¿eli chodzio zainteresowanie i propagowanie szerokopojmowanych „spraw morskich” pok³adanow m³odym pokoleniu, œwiadczyapel wydrukowany w lipcu 1933 rokupod tytu³em „M³odzie¿ na morze” autorstwain¿. Antoniego Ponikowskiego, profesoraPolitechniki Warszawskiej, by³egoMinistra Oœwiaty, w który pisze on m.in.:(…) Mamy Niepodleg³oœæ i wielkie,potê¿ne, nieraz zupe³nie nowe zadaniaprzed sob¹. Do takich zadañ nale¿y PolskieMorze.Ca³e spo³eczeñstwo wie i rozumiedobrze, ¿e morze jest dla Polski tem,czem jest powietrze dla ¿ycia, ¿e to dajejej g³êboki oddech na wewn¹trz i swobodêwyjœcia na szeroki œwiat. Mimo tonaród nasz, jako ca³oœæ jeszcze nie czujedostatecznie tej sprawy tak, ¿eby sta³asiê arterj¹ nie tylko w ¿yciu pañstwowem,ale i ¿yciu ca³ego narodu. Z³o¿y³o siê nato wiele przyczyn historycznych, a najbardziejd³uga niewola, która oddali³anas od naszego morza. (…)Teraz musi siê dokonaæ wielki zwrotw duszy polskiej, zwrot myœl¹ i czynemdo tego, ¿eby nowa Gdynia i ca³e naszemorze sta³y siê ogniskiem, zestrzelaj¹cempolskie uczucia, myœli i d¹¿enia.Niech ca³a M³odzie¿ stanie tu do pracy.Bez wzglêdu na kierunek studjów i naprzysz³y fach, niech M³odzie¿ sprawênaszego morza stawia na pierwszymmiejscu.Has³o „wszystko dla naszego morza”niech przejdzie przez wszystkie sercaM³odzie¿y.Gdyñska plagaW kwietniowym numerze z roku nastêpnegoznalaz³ siê artyku³ „Wychowaniewodne a szko³a”, bêd¹cy w pewnymsensie kontynuacj¹ apelu in¿yniera Ponikowskiego.Autor, M. Socha, pisze w nim,¿e czêœæ nauczycieli nieco zbyt rygorystyczniepodesz³a do propagowania morzana swoich lekcjach, przytaczaj¹c takieoto zdarzenie:(…) Na jednym z kursów dla nauczycielstwaszkó³ œrednich, ktoœ z prelegentów(wizytator ministerialny) wyrazi³ siê:„Tylko, na Boga, panowie mówcie mniejo Gdyni”. Podobno Gdynia sta³a siê plag¹szko³y. Ka¿dy nauczyciel, na ka¿dejlekcji, przy ka¿dym przedmiocie i przyka¿dej okazji, jedzie uparcie do Gdyni.Wed³ug autora artyku³u, nie nale¿yjednak z tego zdarzenia wyci¹gaæ zbytpochopnych wniosków:Mo¿e to jest i b³¹d metodyczny, mo¿enawet nieudolne podejœcie do tego bardzopowa¿nego zagadnienia, skoro, wedlekr¹¿¹cej na cytowanym kursie anegdoty,ka¿dy uczeñ zapytany, na czemnauczyciel skoñczy lekcjê, odpowiada³z uœmiechem: „na Gdyni”. W ¿adnymjednak wypadku nie jest to dowodem, ¿eszko³a poœwiêca zagadnieniom morskimzbyt wiele miejsca i ¿e w programachnauczania uwzglêdnia postulat wychowaniawodnego m³odzie¿y.Gdynia powinna zaj¹æ w programachnauczania takie miejsce, by sta³a siênietylko nazw¹ portu, lecz tak¿e, abys³owo „Gdynia” by³o symbolem stosunkunarodu polskiego do spraw morskich.Fakt, ¿e nauczyciel przy ka¿dej okazjirusza z mi³oœci¹ „na Gdyniê”, dowodziraczej, ¿e wyczuwa on ca³kowiciekoniecznoœæ nastawienia m³odzie¿y namorze, ale nie wie, jak podejœæ do tejpracy. I nic dziwnego, ¿e nie wie. Mywszyscy Polacy, z nielicznemi tylko wyj¹tkami,jesteœmy laikami w sprawachmorskich. Programy i podrêczniki szkolnepowinny nauczycielowi u³atwiæ tozadanie, wskazaæ w³aœciw¹ drogê. (…)Autor artyku³u idzie dalej: Dlaczegotylko do Gdyni ma prowadziæ nauczycielpolski polsk¹ m³odzie¿? Czy¿ naszeprzepiêkne jeziora, rzeki i kana³y, z królow¹Wis³¹ na czele, nie warte s¹ bli¿-szego poznania? I czy to nie bêdzie równie¿wychowanie wodne, a wiêc i nastawieniena zagadnienia morskie?!Wszystkie te sprawy mog³yby znaleŸæw³aœciwe im miejsce w programach i podrêcznikachhistorji, geografji i nauki44Nasze MORZE l nr 10 l paŸdziernik 2011