Lekcja 2.Temat: Jak trudno y wród ludzi! Zmartwienia Marchewki.CELE LEKCJIUcze:– przedstawia motywy postpowania bohaterów,– okrela przyczyny i skutki zdarze opisanych w utworze literackim,– formuuje wypowied zgodn z okrelon intencj (pocieszenie, rada).TOK LEKCJI1. Rozmowa o trudach wspóycia z ludmi. Codzienne kopoty, konflikty.2. Wprowadzenie wyrazów bliskoznacznych do sowa kopot (zmartwienie, problem, zagwozdka,frasunek, strapienie, zgryzota, tarapaty) – napisanie notatki.3. Jakie zmartwienia miaa Ania? Wypunktowanie zmartwie bohaterki i zebranie ich np. w tabeli:Zmartwienia Anidotyczce jej samejoraz jej pragniezwizane z niemiymi sytuacjamiwród ludzi4. Przyczyny i skutki kopotów Ani. Praca w grupach: grupa I – wiczenie 18., s. 61; grupa II – wiczenie 19., s. 62; grupa III –wiczenie 20., s. 63.Wersja B: Okrel przyczyny kopotów Ani. Praca w grupach: grupa I – kótnia z paniLinde; grupa II – oskarenie Ani o kradzie broszki; grupa III – zielone wosy; grupa IV –konflikt z Gilbertem; grupa V – spacer po dachu i zamanie nogi. Praca w klasie (ewentualnie samodzielna): wiczenia 14., s. 58 i 15., s. 59. Omówienie wicze.Wersja B: Wybierz jeden z kopotów Ani. Pociesz dziewczynk i porad jej, co moezrobi.5. Umiejtno przyznania si do bdu. Przypomnienie sytuacji, w których Ania przeprasza – <strong>dla</strong>czego te sytuacje s troch zabawne? wiczenie 21., s. 63.Wersja B: Dlaczego dobrze jest umie przeprasza? Wspólne zapisanie odpowiedzi.6. Praca domowa: wiczenia 16., s. 60 oraz 22., s. 64.Wersja B: Opowiedz o którym z problemów lub smutków dziewczynki w 1. osobie liczbypojedynczej (opowiada sama Ania) albo w 3. osobie liczby pojedynczej (opowiada narrator) –do wyboru.75
Clive Staples LewisLew, czarownica i stara szafaBaśń jako tęsknotaPosta Clive’a Staplesa Lewisa, autora Opowieci z Narnii, zostaa przypomniana w 1994roku w filmie Cienista dolina, jednak popularno tego wybitnego uczonego, znawcyliteratur dawnych nie jest efektem filmowej reklamy. Lewis dziki swojemu pisarstwui odwadze mówienia o najtrudniejszych problemach – cierpieniu, wierze i Bogu – jeszczeza ycia cieszy si ogromn sympati czytelników, którzy odczuwali potrzeb nawizywaniaz nim osobistego kontaktu. Zasypywany listami (tylko w czasie Boego Narodzeniaotrzymywa ich okoo dwóch tysicy) odpowiada na wszystkie, poniewa uwaa,e skoro ludzie s na tyle zainteresowani jego osob, aby do niego napisa, to i on musizdoby si na wysiek.Z wypowiedzi czytelników na temat Opowieci z Narnii wynika, e ten cykl baniby odbierany nie tylko jako ródo magii „odwieajcej ducha”, ale przede wszystkimjako ródo wiedzy o wiecie i yciu, o mierci i o Bogu. Opowieci z Narnii powstawayprzez wiele lat – prawdopodobnie pierwsze zdania Lewis kreli ju w 1939 roku, kiedyto grupa dzieci zostaa ewakuowana z Londynu do Kilns. Ostatnia bitwa natomiastukazaa si w roku 1956. Ta cz cyklu zostaa uznana za najlepsz ksik roku adresowando dzieci i uhonorowana nagrod The Carnegie Medal. Dobór tytuów oraz wykonanieilustracji byo przedmiotem wielkiej troski autora. Nad stron graficzn cykluczuwaa Pauline Baynes – Lewis wybra t wanie rysowniczk, poniewa zachwyci sijej ilustracjami do jednego z utworów Tolkiena.Opowieci z Narnii nie s dzieem bajkopisarza pragncego zaj dzieci ciekawhistori, lecz gr uczonego, który przetwarzajc dawne motywy na potrzeby nowegowiata, spodziewa si, e czytelnik rozpozna ich róda – redniowieczne, biblijne,a nawet tureckie (widoczne choby w angielskiej nazwie przysmaku, jakim BiaaCzarownica kusi Edmunda –Turkish Delight, czy w imieniu Aslan, które w jzykutureckim oznacza lwa). Ten aspekt konstrukcji utworu stanowi trudno dydaktyczni jakkolwiek mona go zasygnalizowa w szkole podstawowej, to z pewnoci niemona go w peni wyzyska. Niewtpliwie inne wartoci bani duo lepiej przysu- si nauczycielowi polonicie. Otó wiat za szaf jest wspaniale ywy, zaludnionyistotami, <strong>dla</strong> których czowiek jest tak samo nieprawdopodobny, jak one <strong>dla</strong> niego –w domku fauna Tumnusa znajduje si ksika pod tytuem Czy czowiek jest mitem?Jest to te wiat, w którym powicenie si <strong>dla</strong> przyjació przywraca porzdek. Narniajest wyrazem tsknoty za harmoni i za now wiosn. Podróe w wyobrani, odczucie,czym jest ojczyzna i umiejtno stawania po stronie dobra – to wartoci uniwersalnepierwszej z narnijskich opowieci.86