Scenariusze lekcji dla nauczyciela Scenariusze lekcji dla nauczyciela

Agnieszka KruszynskaPrzygodyScenariusze lekcjidla nauczyciela

Klucz do ćwiczeńKarta pracy nr 11. Szkoa, uczelnia, w której zdobywa si wiedz pod kierunkiem profesorów.2. Uroczysty apel w szkole, spotkanie z jakiej okazji, z czci oficjaln (powitania, przemówienia)oraz artystyczn (piosenki, recytacje, inne wystpy).Karta pracy nr 2Narratorem w „Akademii pana Kleksa” (czyli osob, która opowiada o wydarzeniach) jestchopiec o imieniu Ada. Wida to ju w pierwszym zdaniu utworu: „Nazywam si AdamNiezgódka, mam dwanacie lat i ju od pó roku jestem w Akademii pana Kleksa”.Karta pracy nr 3ortografia – ortografii; historia – historii; geografia – geografii;kolonia – kolonii; chemia – chemiiKarta pracy nr 4sekrety Pana Kleksafurtki do bajekpokój Pana Kleksai Mateuszasypialnie i jadalniasale lekcyjne...................park28

Scenariusze lekcjiLekcja 1.Temat: Pinokio – opowie o przygodach drewnianego pajaca, który zostachopcem.CELE LEKCJIUcze:– doskonali umiejtno opowiadania odtwórczego,– rozpoznaje bohatera tytuowego i gównego,– wskazuje cechy bani,– przedstawia swoje odczucia i przemylenia zwizane z utworem literackim,– dostrzega i okrela przesanie utworu.TOK LEKCJI1. Swobodne refleksje na temat Pinokia.2. Analiza utworu.1Bohaterowie powieci – wiczenia 1. i 2., s. 3.Wersja B 2 : Nauczyciel opisuje bohaterów Pinokia. Zadaniem uczniów jest odgadnicie ,o kogo chodzi. Krótkie przypomnienie przygód Pinokia. Wskazanie bohatera tytuowego i gównego zarazem (zasygnalizowanie, e nie zawsze bohatertytuowy jest bohaterem gównym). Wskazanie negatywnych i pozytywnych postaci w powieci. Miejsca, w których rozgrywa si akcja utworu (np. domek Deppetta, teatr marionetek, domekWróki, Wyspa Pracowitych Pszczó, Kraina Zabawek, brzuch rekina...). Kompozycjautworu, podzia na rozdziay – karta pracy nr 1.Pytania do uczniów: Jakie informacje znajdujemy w tytuach rozdziaów? Jakie utwory zaczynajsi od sów: „By sobie raz...”? Wskazanie innych typowych pocztków bani (np.„Za siedmioma lasami, za siedmioma górami ...”; „Dawno, dawno temu...”). Postacie i wydarzenia fantastyczne – wiczenie 13., s. 11.Wersja B: Uczniowie podaj przykady wydarze i postaci fantastycznych w Pinokiu. Podsumowanie rozwaa i wspólne uzupenienie notatki – karta pracy nr 2.3. Przesanie utworu. Przypomnienie warunków, jakie musia speni Pinokio, by sta si chopcem (jeeli wcze-niej omawiana bya Akademia pana Kleksa, wskazujemy podobiestwo midzy Alojzyma Pinokiem sprzed przemiany: mechaniczna lalka jest bezduszna, drewniany pajac zmienisi w chopca dopiero wtedy, gdy nauczy si kocha). Praca w grupach: kada grupa formuuje odpowied na pytanie: „O czym wanym mówiutwór?” Odczytanie wyników pracy, omówienie wiczenia, zapisanie wniosków w formienotatki, np.:1Wszystkie wiczenia pochodz z ksiki pomocniczej Przygody z lektur! Karty pracy dla uczniów klas 4–6 szkoy podstawowej.Cz 1.2Wersja B – wersja dla nauczycieli niekorzystajcych z ksiki pomocniczej Przygody z lektur! Karty pracy...35

Karty pracyKARTA PRACY NR 1Wykrel bohaterów Pinokia Carla Collodiego, a odczytasz rozwizanie.R O W R Ó K AK O T Z L I S DA R L E K I N ZG O B I A W I S I E N K ARozwizanie: ................................................................Uzupenij notatk.KARTA PRACY NR 2...................................... to imi drewnianego pajaca, który sta si ....................................... .Powie nosi tytu Pinokio – gówny bohater jest zarazem bohaterem ................................................... . Utwór podzielony jest na ................................................................................... .Ich tytuy informuj o .............................................................................................................................. .Pierwsze sowa ksiki przypominaj pocztek ................................................................. .W utworze czytamy o wielu postaciach i wydarzeniach ........................................................................, takich jak na przykad Wróka, Gadajcy wierszcz, przemiana pajacaw chopca czy podró na gobim grzbiecie.43

Lekcja 4.Temat: O byciu innym. Historia dzielnego Kotika.CELE LEKCJIUcze:– doskonali umiejtno opowiadania odtwórczego,– wskazuje podobiestwa i rónice midzy bohaterami literackimi,– rozumie zasady akceptacji innoci,– okrela motywy postpowania bohaterów,– rozwija umiejtno czytania ze zrozumieniem i wybierania gównych informacji,– formuuje krótki tekst, wiadomie realizujc cel wypowiedzi.TOK LEKCJI1. Wybieranie informacji z tekstu i sporzdzanie prostej notatki – uczniowie otrzymuj artykuz Wikipedii (haso: foka szara) lub tekst o fokach i na podstawie tego tekstu sporzdzaj krótknotatk – karta pracy nr 11.2. Rozmowy o Kotiku i o innoci. Przypomnienie historii Kotika. Wymienienie innych bohaterów, którzy czym si rónili od osób w ich otoczeniu i czuli siz tego powodu gorsi (zalenie od dowiadcze czytelniczych dzieci: Harry Potter – by sierot,mia magiczne zdolnoci; Ania Shirley – miaa rude wosy, bya dzieckiem adoptowanym;Brzydkie Kacztko – odróniao si od kacztek, które pokrywa liczny óty puch; Knypsz Czubkiem – by bardzo brzydki, a wosy jeyy mu si na gowie, tworzc czub). Pytania do uczniów: Czym róni si Kotik od reszty fok? Jak traktowali go rodzice i innefoki? wiczenia 15., s. 36 oraz 19. i 20., s. 41.Wersja B: karta pracy nr 12. Pogadanka – jaki bd popeniy foki i jaki bd popeniaj ludzie wobec kogo, kto czymsi odrónia od otoczenia? Zapisanie hasa: „Inny nie znaczy gorszy”.3. Rozmowa o przekonywaniu. Pytania do uczniów: Jak Kotik przekonywa foki do wyprawy? Jakie sposoby przekonywanias przyjte w wiecie ludzi? wiczenia 21. i 22., s. 42.Wersja B: Spisz argumenty, za pomoc których Kotik mógby przekona foki do wyprawy,a nastpnie napisz kilka zda jego przemówienia do fok.Uwaga: to zadanie uczniowie mog wykona w grupach.4. Ocena Kotika. Czego Kotik dokona i czemu zawdzicza sukces? – karta pracy nr 13. wiczenie 16., s. 37.Wersja B: Napisz, co robi i czego nie robi, by osign zamierzony cel.5. Praca domowa: wiczenie 17., s. 37.Wersja B: Przedstaw kogo, kto pokona trudnoci, przeszkody i osign wyznaczony cel.Moe to by kto znany tobie (kolega, ssiad) lub spoeczestwu, np. podrónik, wynalazca,sportowiec.57

Lekcja 2.Temat: Jak trudno y wród ludzi! Zmartwienia Marchewki.CELE LEKCJIUcze:– przedstawia motywy postpowania bohaterów,– okrela przyczyny i skutki zdarze opisanych w utworze literackim,– formuuje wypowied zgodn z okrelon intencj (pocieszenie, rada).TOK LEKCJI1. Rozmowa o trudach wspóycia z ludmi. Codzienne kopoty, konflikty.2. Wprowadzenie wyrazów bliskoznacznych do sowa kopot (zmartwienie, problem, zagwozdka,frasunek, strapienie, zgryzota, tarapaty) – napisanie notatki.3. Jakie zmartwienia miaa Ania? Wypunktowanie zmartwie bohaterki i zebranie ich np. w tabeli:Zmartwienia Anidotyczce jej samejoraz jej pragniezwizane z niemiymi sytuacjamiwród ludzi4. Przyczyny i skutki kopotów Ani. Praca w grupach: grupa I – wiczenie 18., s. 61; grupa II – wiczenie 19., s. 62; grupa III –wiczenie 20., s. 63.Wersja B: Okrel przyczyny kopotów Ani. Praca w grupach: grupa I – kótnia z paniLinde; grupa II – oskarenie Ani o kradzie broszki; grupa III – zielone wosy; grupa IV –konflikt z Gilbertem; grupa V – spacer po dachu i zamanie nogi. Praca w klasie (ewentualnie samodzielna): wiczenia 14., s. 58 i 15., s. 59. Omówienie wicze.Wersja B: Wybierz jeden z kopotów Ani. Pociesz dziewczynk i porad jej, co moezrobi.5. Umiejtno przyznania si do bdu. Przypomnienie sytuacji, w których Ania przeprasza – dlaczego te sytuacje s troch zabawne? wiczenie 21., s. 63.Wersja B: Dlaczego dobrze jest umie przeprasza? Wspólne zapisanie odpowiedzi.6. Praca domowa: wiczenia 16., s. 60 oraz 22., s. 64.Wersja B: Opowiedz o którym z problemów lub smutków dziewczynki w 1. osobie liczbypojedynczej (opowiada sama Ania) albo w 3. osobie liczby pojedynczej (opowiada narrator) –do wyboru.75

Clive Staples LewisLew, czarownica i stara szafaBaśń jako tęsknotaPosta Clive’a Staplesa Lewisa, autora Opowieci z Narnii, zostaa przypomniana w 1994roku w filmie Cienista dolina, jednak popularno tego wybitnego uczonego, znawcyliteratur dawnych nie jest efektem filmowej reklamy. Lewis dziki swojemu pisarstwui odwadze mówienia o najtrudniejszych problemach – cierpieniu, wierze i Bogu – jeszczeza ycia cieszy si ogromn sympati czytelników, którzy odczuwali potrzeb nawizywaniaz nim osobistego kontaktu. Zasypywany listami (tylko w czasie Boego Narodzeniaotrzymywa ich okoo dwóch tysicy) odpowiada na wszystkie, poniewa uwaa,e skoro ludzie s na tyle zainteresowani jego osob, aby do niego napisa, to i on musizdoby si na wysiek.Z wypowiedzi czytelników na temat Opowieci z Narnii wynika, e ten cykl baniby odbierany nie tylko jako ródo magii „odwieajcej ducha”, ale przede wszystkimjako ródo wiedzy o wiecie i yciu, o mierci i o Bogu. Opowieci z Narnii powstawayprzez wiele lat – prawdopodobnie pierwsze zdania Lewis kreli ju w 1939 roku, kiedyto grupa dzieci zostaa ewakuowana z Londynu do Kilns. Ostatnia bitwa natomiastukazaa si w roku 1956. Ta cz cyklu zostaa uznana za najlepsz ksik roku adresowando dzieci i uhonorowana nagrod The Carnegie Medal. Dobór tytuów oraz wykonanieilustracji byo przedmiotem wielkiej troski autora. Nad stron graficzn cykluczuwaa Pauline Baynes – Lewis wybra t wanie rysowniczk, poniewa zachwyci sijej ilustracjami do jednego z utworów Tolkiena.Opowieci z Narnii nie s dzieem bajkopisarza pragncego zaj dzieci ciekawhistori, lecz gr uczonego, który przetwarzajc dawne motywy na potrzeby nowegowiata, spodziewa si, e czytelnik rozpozna ich róda – redniowieczne, biblijne,a nawet tureckie (widoczne choby w angielskiej nazwie przysmaku, jakim BiaaCzarownica kusi Edmunda –Turkish Delight, czy w imieniu Aslan, które w jzykutureckim oznacza lwa). Ten aspekt konstrukcji utworu stanowi trudno dydaktyczni jakkolwiek mona go zasygnalizowa w szkole podstawowej, to z pewnoci niemona go w peni wyzyska. Niewtpliwie inne wartoci bani duo lepiej przysu- si nauczycielowi polonicie. Otó wiat za szaf jest wspaniale ywy, zaludnionyistotami, dla których czowiek jest tak samo nieprawdopodobny, jak one dla niego –w domku fauna Tumnusa znajduje si ksika pod tytuem Czy czowiek jest mitem?Jest to te wiat, w którym powicenie si dla przyjació przywraca porzdek. Narniajest wyrazem tsknoty za harmoni i za now wiosn. Podróe w wyobrani, odczucie,czym jest ojczyzna i umiejtno stawania po stronie dobra – to wartoci uniwersalnepierwszej z narnijskich opowieci.86

ScenariuszeLekcja 1.Temat: O przejciach do rónych wiatów.Uwaga: lekcj powinno si przeprowadzi przed przystpieniem uczniów do czytania Opowie-ci z Narnii w celu ukierunkowania lektury.CELE LEKCJIUcze:– rozwija wyobrani,– przypomina i wykorzystuje motywy baniowe,– formuuje krótkie wypowiedzi na temat zwizany z lekcj,– przygotowuje si do czytania utworu.TOK LEKCJI1. Rozmowa o sposobach przedostawania si do fantastycznych krain, do wiata bani w utworachliterackich i filmach, np. w Alicji w Krainie Czarów, Alicji po drugiej stronie lustra,cyklu o Harrym Potterze, Akademii pana Kleksa. Napisanie notatki, np.:Jak przedosta si do fantastycznego wiata? Alicja w Krainie Czarów – przez nork królika, a take przez sen; cykl o Harrym Potterze – pocigiem odjedajcym z peronu 9 i ¾; Akademia pana Kleksa – przez furtki w murze otaczajcym Akademi.2. Pytanie do uczniów: Po co s baniowe, wymylone wiaty? (eby odpocz od rzeczywisto-ci, eby przey fantastyczn przygod, eby bawi si wyobrani...).3. Tworzenie wasnej fantastycznej krainy (praca w grupach). Wymylenie fantastycznej krainy i okrelenie, kto i na jakich zasadach moe si do niejdosta – karta pracy nr 1. Podanie najwaniejszych informacji o krainie – kata pracy nr 2. Rysowanie mapy (mona wykorzysta wiczenie 22., s. 90). Mieszkacy wymylonej krainy – karta pracy nr 3.Uwaga: To zadanie naley poprzedzi rozmow o mieszkacach fantastycznych krain (np.mówice zwierzta, ludzie, olbrzymy, wróki). Przedstawienie wyników pracy przez przedstawicieli poszczególnych grup – opowiadanieo wymylonych krainach.4. Wprowadzenie do lektury. Krzyówka – karta pracy nr 4. Odczytanie nazwy krainy z ksiki Lew, czarownica i stara szafa i okrelenie terminurozpoczcia omawiania lektury na lekcjach. Zaciekawienie uczniów informacj, e do Narnii mona si dosta przez szaf.5. Praca domowa: karta pracy nr 5 i zadanie: Zaznacz w ksice fragment, który ci zaintrygowa,zaciekawi lub zastanowi.87

Carlo Collodi PinokioGrupa IZadanie 1. Deppetto zrobi Pinokia za) drewnab) plastelinyc) gaganków.Zadanie 2. By kupi bilet do teatru, Pinokio sprzedaa) jabkab) tornisterc) elementarz.Zadanie 3. Dzieweczka o Bkitnych Wosach byaa) cioci pajacykab) wrókc) kosmitk.Zadanie 4. W Krainie Zabawek Pinokio zamieni sia) w kotab) w gc) w osa.Zadanie 5. Pinokio odnalaz swojego tatusiaa) w brzuchu rekinab) w zamku królac) na Wyspie Pracowitych Pszczó.Zadanie 6. Na brzeg morza pajacyka zaniósa) orzeb) gobc) wróbel.Zadanie 7. Gdy Pinokio kamaa) wydua mu si nosb) wybauszay mu si oczyc) wyrastay mu skrzyda.Zadanie 8. Pinokio odda zarobione pienidzea) na dom dzieckab) na leczenie chorej Wrókic) na schronisko dla zwierzt.Zadanie 9. Najwikszym marzeniem pajacyka byoa) zosta królemb) nauczy si czytac) sta si prawdziwym chopcem.Zadanie 10. W prezencie od Wróki Pinokio dostaa) liczny nowy pokoikb) karetc) kosz sodyczy.111