hbplast_11_2011_Informacje techniczne.pdf - BIMs PLUS

Rury do instalacji wewn´trznych:woda zimna i ciepła, C.O.Informacje techniczne

2rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

spis treÊciSpis treÊci1. Zastosowanie Systemu HB Plast 52. Zakres produkcji 53. Zalety Systemu HB Plast 64. Wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB Plast 74.1. Wymiarowanie przewodów 74.2. Opory miejscowe 74.3. RozszerzalnoÊç liniowa rur PP oraz obliczanie wielkoÊci wydłu˝eƒ 84.4. Sposoby prowadzenia instalacji 104.5. Mocowanie rur 124.6. Przechodzenie przez Êcian´ i stropy 125. Instrukcja zgrzewania rur i kształtek Systemu HB Plast 136. Pakowanie, przechowywanie i transport 156.1. Pakowanie 156.2. Przechowywanie i transport 157. Próba ciÊnieniowa 168. Tabele i wykresy 199. Izolacje 2410. OdpornoÊç chemiczna Systemu HB Plast 29rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 3

4rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

zastosowanie systemu HB Plast, zakres produkcji1. Zastosowanie Systemu HB PlastSystem rur i kształtek polipropylenu typ 3 znajduje zastosowanie głównie do wykonywania instalacji zimnej i ciepłejwody oraz centralnego ogrzewania, innych instalacji sanitarnych w budownictwie przemysłowym i mieszkaniowym,a cz´sto tak˝e w rolnictwie. Ponadto mo˝e zostaç zastosowany do wykonywania instalacji technologicznych w przemyÊle,gdy˝ jest odporny na działanie wielu zwiàzków chemicznych. OdpornoÊç chemicznà Systemu HB Plast przedstawiatabela 10 (strona 29) Trwa∏oÊç instalacji polipropylenowych przedstawiono na wykresie 4 (strona 27).Charakterystyk´ materiału polipropylenu PP-R typ 3, z którego wykonujemy instalacj´ przedstawia tabela 2 (strona 19).2. Zakres produkcjiRury i kształtki Systemu HB Plast produkowane sà w nast´pujàcych rozmiarach (rozmiar okreÊla zewn´trznà Êrednic´):16, 20, 25, 32, 40, 50, 63, 75, 90 oraz 110 dla ni˝ej podanych szeregów ciÊnieniowych rur PP-R:■■■■■■■■Rury SDR 11 (PN 10) – instalacje wody zimnej o temperaturze do 20°C i ciÊnieniu roboczym do 1,0 MPaRury SDR 7,4 (PN 16) – do wody zimnej o temperaturze do 20°C i ciÊnieniu do 1,0 MPa, oraz wody ciepłejo temperaturze do 60°C i ciÊnieniu roboczym do 0,6 MPaRury SDR 6 (PN 20) – do wody zimnej i ciepłej o temperaturze do 60°C i ciÊnieniu roboczym do 1,0 MPaoraz instalacje centralnego ogrzewania o temperaturze do 80°C i ciÊnieniu roboczym do 0,6 MPa.Rury SDR 6 (PN 20) stabi (rury polipropylenowe stabilizowane perforowanà wkładkà aluminiowà wzmacniajàcàrur´ oraz ograniczajàcà jej wydłu˝alnoÊç termicznà) do wody zimnej i ciepłej o temperaturze do 60°Ci ciÊnieniu do 1,0 MPa oraz instalacje centralnego ogrzewania o temperaturze do 80°C i ciÊnieniu roboczymdo 0,6 MPa.Wszystkie kształtki dost´pne w ramach Systemu HB Plast posiadajà klas´ ciÊnieniowà PN 25, co oznacza,˝e sà uniwersalne i przeznaczone do współpracy z ka˝dà z oferowanych klas rur, z rurà stabilizowanà włàcznie.Produkcja kształtek w typoszeregu PN 25 powoduje automatyczne zwi´kszenie wytrzymałoÊci na ciÊnienieoraz w znaczàcy sposób wpływa na trwałoÊç instalacji.Podwy˝szenie wytrzymałoÊci ciÊnieniowej do PN 25 jest uzyskiwane przez zwi´kszenie gruboÊci Êcianek jak równie˝przez inne zaawansowane rozwiàzania konstrukcyjne samych kształtek oraz zastosowanie bardziej wytrzymałychelementów mosi´˝nych – kształtki z „gwintami”.Istotà zastosowania systemu w klasie PN 25 jest wydłu˝enie czasu jego eksploatacji, poniewa˝ trwałoÊç eksploatacyjnaszacowana jest nawet na 100 lat, podczas gdy w przypadku kształtek PN 20 jest to maksymalnie 50 lat.rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 5

zalety systemu HB Plast3. Zalety Systemu HB Plast■■■■■■■■■■■■długa ˝ywotnoÊç przekraczajàca znacznie 50 latcałkowita odpornoÊç na korozj´ i osadzanie si´ kamienia kotłowego, niezale˝nie od stopnia agresywnoÊciprzepływajàcej wodybardzo du˝a gładkoÊç wewn´trznych powierzchni rurociàgów, wynikajàca z niezwykle niskiego współczynnikachropowatoÊci polipropylenu typ 3, ma∏e opory przep∏ywublisko 9-cio krotnie mniejszy ci´˝ar w porównaniu z analogicznymi elementami ze stalibardzo złe przewodnictwo cieplne, ponad 175 razy gorsze od stali i 1300 razy gorsze od miedzidu˝a odpornoÊç chemiczna, polipropylen typ 3 jest całkowicie odporny na chemikalia o stopniu kwasowoÊcimieszczàcym si´ w zakresie od 1 do 14 pH■■wysoka maksymalna temperatura pracy ciàgłej, do 80°C■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■jeden typ po∏àczeƒ dla wszystkich rurabsolutna pewnoÊç i szczelnoÊç połàczeƒbardzo łatwy i szybki monta˝t∏umienie drgaƒ i ha∏asówestetyczny wyglàddobry izolator elektrycznyaseptycznoÊçprzyjazny dla Êrodowiska (mo˝liwy recykling)brak szkodliwej emisji gazów w wyniku spalanianieprzepuszczalnoÊç Êwiat∏a - brak ryzyka zwiàzanego z rozwojem algnietoksycznoÊçbrak zapachu i smakuwysoka odpornoÊç na p´kni´cia pod wp∏ywem napr´˝eƒ6rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB Plast4. Wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB Plast4.1. Wymiarowanie przewodówDla wst´pnego okreÊlenia Êrednicy rur mo˝emy posłu˝yç si´ nast´pujàcym wzorem:Q1Q12D1=18,8 V albo Vgdzie: V - pr´dkoÊç przepływu w m/sD1, D2 - wewn´trzna Êrednica rurQ 1- wielkoÊç przepływu w m 3 /hQ 2- wielkoÊç przepływu w l/sPr´dkoÊç przepływu musi byç wst´pnie dobrana zgodnie z charakterem przewodu. Mo˝na przyjmowaç nast´pujàcepr´dkoÊci przepływu:■ podejÊcie do przyborów 1,52 – 3,0 m/s■ piony 1,0 – 2,5 m/s■ przewody rozdzielcze 1,0 – 2,0 m/sPr´dkoÊci te sà nieco wi´ksze ni˝ dopuszcza si´ dla rur stalowych. Wynika to z mniejszej głoÊnoÊci przepływu wodyw rurach PP ni˝ w rurach stalowych.4.2. Opory miejscoweWspółczynniki oporów miejscowych dla stosowanej armatury nale˝y przyjmowaç zgodnie z danymi producenta.W tabeli 3 (strona 19) podano wartoÊç j dla złàczek Systemu HB Plast. Oporów miejscowych innych miejsc połàczeƒ(gwintowych, zgrzewanych lub kołnierzowych) nie da si´ dokładnie okreÊliç ze wzgl´du na ró˝norodnoÊç ich rodzajui jakoÊç wykonania. W zwiàzku z tym zaleca si´ powi´kszanie o 3% do 5% całkowitych obliczonych strat ciÊnienia.W tabeli 4 (strona 20) podane sà straty ciÊnienia wody (Z) o temperaturze 10°C dla ró˝nych obliczeniowychpr´dkoÊci przepływu (V), przy j =1. Zwraca si´ uwag´, ˝e miejscowe straty ciÊnienia (Z) oblicza si´ z nast´pujàcegowzoru:Z=gdzie: j - wg tabeli 3V - pr´dkoÊç przepływug - ci´˝ar właÊciwy wodyg - przyÊpieszenie ziemskierury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 7

wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB PlastNatomiast całkowita strata ciÊnienia w instalacji jest sumà strat wywołanych oporami tarcia w rurze i oporówmiejscowych:Dp = SR+ SZ R - opory tarcia w rurze; Z - opory miejscoweTabela 5 i 6 (strona 21/22) pokazuje straty ciÊnienia dla wody o temp. 10°C w funkcji wydatku oraz pr´dkoÊci przep∏ywu.Dla temperatur innych uwzgl´dniamy wspó∏czynnik temperaturowy wg wykresu 3 (strona 26)4.3. RozszerzalnoÊç liniowa rur PP oraz obliczanie wielkoÊci wydłu˝eƒRozszerzalnoÊç liniowa rur z PP jest znacznie wi´ksza ni˝ rur ze staliczy miedzi. Dla porównania poni˝ej podano przykładowewspółczynniki rozszerzalnoÊci:■ dla stali 0,012 mm/m°K■ dla miedzi 0,0165 mm/m°K■dla polipropylenu 0,15 mm/m°K lenowychpozwala na przejmowanieW instalacjach wykonanych z polipropylenu mamy wi´c do czynieniaze stosunkowo du˝ymi wydłu˝eniami przewodów jest montowana (patrz: w temperaturze wykres nr 1 oto- i 2--- s, czyli- strona 25). Zjawisko to praktycznie nie wyst´puje -w instalacjach tradycyjnych.Problem rozszerzalnoÊci nale˝y wi´c rozwiàzaç ju˝ na etapieprojektowania. Poprzez wyznaczenie niezb´dnych kompensacji.Wydłu˝enia liniowe przewodów mogà byç przej´te przez tzw.odcinki gi´tkie lub przez kompensatory. Du˝a elastycznoÊç przewodówpolipropylenowych pozwala na przejmowanie wydłu˝eƒ liniowychPSFP1m8m S2 S2 1 S1 S1 2FP PS s= Cprzez tzw. odcinki gi´tkie. Jest to najekonomiczniejszy s= C sposób kompen-sacji wydłu˝eƒ rurociàgów z PP. DługoÊç „odcinka gi´tkiego” zale˝yod wartoÊci wydłu˝enia termicznego = i 20 Êrednicy zewn´trznej rury.Dla uproszczenia pomija si´ trzeci czynnik -„temperatur´ Êcianki przewodu”,szczególnie bioràc pod uwag´ fakt, domo ˝e t wi´kszoÊç instalacji jestmontowana w temperaturze otoczenia (5-25°C).-domot przewodu w metrach, -Kompensowanie wydłu˝eƒ przeprowadza si´ zawsze pomi´dzy dwomapodporami stałymi lub te˝ pomi´dzy podporà stałà a zmianàd = 40 mmt = 40°C 6 40 = 36 mma z tego wyznaczamykierunku przebiegu rurociàgu. Naturalnà kompensacj´ wydłu˝eƒ czylitzw. samokompensacj´ mo˝emy zastosowaç obliczajàc minimalnàdługoÊç zginanego ramienia Ls, czyli minimalnej odległoÊci do pierwszegopunktu podparcia rurociàgu po zmianie kierunku jego s= 20 przebiegu:FPPS SFP PSPPFPPSRys. 1d6PS - podpora sta∏aPP - podpora przesuwnaRys. 28rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB Plast s= Cgdzie: C - stała materiałowa polipropylenu = 20d - Êrednica zewn´trzna rury w mmΔL - wydłu˝enie temperaturowe odcinka rurociàgu w mm, przy czym jak wiadomo:ΔL = ;t · L · Δt, gdzie L - długoÊç przewodu w metrach, ;t - współczynnikrozszerzalnoÊci w mm/mºK, Δt - ró˝nica pomi´dzy temperaturàw czasie monta˝u i temperaturà pracy w ºKPrzykład: rura PP SDR 6 (PN 20)d = 40 mm Δt = 40ºC L = 6 mz powy˝szych danych obliczamy:ΔL = 0,15 · 6 · 40 = 36 [mm]a z tego wyznaczamy:Ls = 20 √ 40 · 36 = 759 [mm]Minimalne odległoÊci od pionu podpór stałych umieszczonychna odgał´zieniach, oblicza si´ korzystajàc z tych samych zale˝noÊci.Przykład:d = 32 mm Δt = 60ºC L 1= 8 m L 2= 1 mΔL 1= 0,15 · 8 · 60 = d 72 = 32 [mm]L S1= 20 √ 32 · 72 = 960 [mm]ΔL 2= 0,15 · (8+1) · 60 = 81 [mm]L S2= 20 √ 32 · 81 = 1018 [mm]-- d = 32 mmd t = 32 60°C mmt 1= 860°Cm 12 = 81 m 2 1= 10,158 m S1 1 = 20 0,158 32 S1 2 = 20 0,15 32 60 = 81 mm S2 2 = 20 0,1532 60 81=1018 = mm81 mm S2= 20 32 81=1018 mm--d = 32 mmt = 50°C t = 50°C 2,8 50 = 21 mm S= 20 32 21 2,8 = 50 518 = mm 21 mm S= 20 32 21 = 518 mm--FPFP PSFPPSFPFPFPPS S S PP S SFPFP PSRys. 3FP PSFPddRys. 4W celu szybkiego okreÊlenia długoÊci zginanego ramienia, mo˝na skorzystaç z wykresów 5 i 6 (strona 28).W podobny sposób oblicza si´ minimalne długoÊci ramion kompensatora w FP kształcie litery „U”.FPPrzykład:d = 32 mm Δt = 50ºC L = 2,8 mΔL = 0,15 · 2,8 · 50 = 21 [mm]FP SLs = FP 20 √ 32 · 21 = 518 [mm]FPFP S7rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 97

t = 50°C 2,8 50 = 21 mm S= 20 32 21 = 518 mm Swytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB Plast-FPdDo kompensacji wydłu˝eƒ termicznych mo˝na tak˝e stosowaç metodà naciàgu wst´pnego kompensatorów.FPPS SPS FPPS FP7Rys. 5Jest to metodaprzy której, podczas monta˝u kompensatora naciàga si´ go wst´pnie o maksymalnie połow´przewidywanego wydłu˝enia danego odcinka rurociàgu. Do obliczania takich kompensatorów korzysta si´ wtedy10- s= C 2 s= C s= C 2 2-4.4. PP 4.4. 4.4. - PP -- PP-natynkowo- PS FPw szybachinstalacyjnych (kanałach) -pod tynkiem -(w bruzdach Êciennych) Szczególnie w przypadku prowadzenia-w podłodze -(stropie)FP FPinstalacyjnych,wymaga od projektantaPP Szczególnie Szczególnie w przypadku w przypadku prowadzenia prowadzeniaRys. 7- 8instalacyjnych, wymaga wymaga od projektanta od projektanta rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. z zale˝noÊci:Ten sposób monta˝u kompensatorów pozwala na znaczne skrócenie długoÊci zginanych ramion, a wi´c w przypadkukompensatora „U” ogólnie jego zmniejszenie oraz uzyskanie du˝ej estetyki wykonania, poniewa˝ wydłu˝enia rurociàgu,po uzyskaniu przez niego temperatury pracy, stajà si´ prawieniezauwa˝alne. Trzeba jednak zaznaczyç, ˝e we wszystkichwymienionych przypadkach rami´ kompensacji nie mo˝e byç ograniczoneprzez zablokowanie obejmami, wypukłoÊcià Êcian, belkamistropowymi itp.4.4. Sposoby prowadzenia instalacjiRurociàgi z polipropylenu mo˝na instalowaç:■■■■PP PSFPFPFPPSPP PSRys. 6FPFP FP s= C2

wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB PlastNatynkowy (swobodny) sposób prowadzenia instalacji konfrontuje projektanta z koniecznoÊcià rozwiàzanianajwi´kszej iloÊci problemów. Nale˝y bowiem, po zapoznaniu si´ z konfiguracjà obiektu, gdzie ma byç prowadzonymonta˝, ustaliç taki bieg rurociàgu, który b´dzie wykorzystywał układ budowli do naturalnego kompensowaniawydłu˝eƒ cieplnych. Przykład rys. 6. Nale˝y tak˝e ustaliç optymalne miejsca przejÊç przez stropy i Êciany,a wi´c okreÊliç miejsca podpór sta∏ych oraz podpór przesuwnych rurociàgu. Przykład rys. 7 (strona 10). S SNie mo˝na te˝ zapomnieç o wzgl´dach estetycznych geometrii rurociàgu. Szczególnie w przypadku prowadzeniainstalacji w mieszkaniach. Patrz – kompensacje, napr´˝enia wst´pne. Sprojektanta do zachowania SSFP S- SRys.8 Rys. 9 Rys. 10Prowadzenie rurociàgów w szybach instalacyjnych. Wymaga od projektanta rozwiàzania mniejszej iloÊci problemów.projektanta Zasłoni´tydo dlazachowania oka przewódinstalacyjny nie zmusza projektanta do zachowania a˝ tak du˝ej estetyki geometriiprojektanta do zachowania rurociàgu, jak w poprzednimsiatkakolankoprzypadku. Patrz – kompensacje.FPFPUWAGA: Obliczenie minimalnej Êrednicy otworu dla tego przypadku - kompensacje str. 8, 9.-Układanie przewodów pod tynkiem przykład rys. 11, eliminuje problem wyliczania kompensacji. Dzi´ki tylko- Sniewielkim siłom wynikajàcym z napr´˝eƒ osiowych, spowodowanych rozszerzalnoÊcià Stermicznà przewodu,wydłu˝enie rurociàgu redukowane jest prawie całkowicie wyst´pujàcymi oporami tarcia. siatkasiatkakolankokolanko9 9Rys. 119rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 11

wytyczne projektowania i monta˝u w Systemie HB PlastNale˝y jednak pami´taç aby:■■■■■■■■■■■■umieÊciç rur´ wystarczajàco gł´boko w Êcianie;pozostawiç jej pewien luz promieniowy (np. poprzez oplecenie rury tekturà falistà, wełnà mineralnà, piankàpoliuretanowà itp.);pozostawiç niewielkà przestrzeƒ na wydłu˝enie si´ rury w miejscach zmiany kierunku jej prowadzenia;przymocowaç rur´ do Êciany;zastosowaç siatk´ Rabitza lub podobnà dla wzmocnienia warstwy tynku;pokryç bruzd´ tynkiem o pewnej minimalnej gruboÊci.W przypadku małych Êrednic, tj. 16 do 32 mm, gruboÊç tynku musi wynosiç odpowiednio od 2,0 do 4,0 cm.Prowadzenie rurociàgu w podłodze (stropie) polega na zalaniu go po prostu betonem (z zastrze˝eniem,˝e rura powinna byç opleciona tektur´ falistà lub otulinà termoizolacyjnà). Warstwa betonu powinna mieç gruboÊçco najmniej 4 cm, celem wyeliminowania prawdopodobieƒstwa uszkodzenia rury przez wpływy zewn´trzne(naciski).4.5. Mocowanie rur Istotnym elementem przy monta˝u instalacji z PP jest prawidłowe mocowanie rurociàgów, które powinno zapobiecniekontrolowanemu ruchowi zainstalowanej rury. Na sposób mocowania wpływajà przede wszystkim siły rozszerzalnoÊcicieplnej przewoduoraz ci´˝ar rurociàgu wraz z przepływajàcym medium. Sprawdzone w praktyce rozstawy podpór,przy których podczas eksploatacji rurociàgu wyst´pujà minimalne wyboczenia przewodów, podane sà na koƒcu.4.5. Mocowanie rurDla przewodów pionowych mo˝na zwi´kszyç odległoÊci mi´dzy podporami o ok. 30% (tabela nr 7, 8 - strona 23).4.6. Przechodzenia przez Êcian´ i stropy-4.6. PrzejÊcia przez Êciany i stropy wykonywane sà najcz´Êciej w postaci tulei z innej rury z tworzywa sztucznego-o wi´kszej Êrednicy. Tuleja ta spełnia jednoczeÊnie rol´ podpory Êlizgowej. Przykładowe przejÊcie przez strop pokazanejest narysunku.tuleja stroprura4.7. IzolacjeRys. 1212rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

instrukcja zgrzewania rur i kształtek Systemu HB Plast5. Instrukcja zgrzewania rur i kszta∏tek Systemu HB PlastŁàczenie elementów Systemu HB Plast nale˝y wykonywaç zgodnie z poni˝szymi wytycznymi:■■■■■■wyposa˝yç zgrzewark´ polifuzyjnà w odpowiednie koƒcówki grzewcze, tak aby ka˝da koƒcówka całà swàtylnà płaszczyznà przylegała do powierzchni zgrzewarki;podłàczyç zgrzewark´ do sieci i włàczyç wyłàcznik główny – powinny zapaliç si´ lampka zasilania i termostatu;gdy koƒcówki grzewcze osiàgnà temperatur´ 260 ± 3°C, dioda termostatu zgaÊnie i mo˝na przystàpiçdo zgrzewania (zgrzewarki nie nale˝y wyłàczaç, lampka zasilania powinna si´ ciàgle Êwieciç)■■zaznaczyç na rurze gł´bokoÊç zgrzewania wg podanej tabeli nr 1 (strona 14);■■■■■■■■■■■■wszystkie zanieczyszczenia koƒcówek grzewczych nale˝y usunàç czystà szmatkà nasàczonà wodnym roztworemalkoholu;w celu wykonania zgrzewu nale˝y wsuwaç jednoczeÊnie rur´ do wn´trza jednej koƒcówki grzewczej,a kształtk´ na trzpieƒ drugiej koƒcówki do wyczuwalnego oporu;według podanej w tabeli wartoÊci odliczyç czas grzania od momentu pełnego wsuni´cia;równoczeÊnie zdjàç rur´ i kształtk´ z koƒcówek i nie obracajàc wcisnàç rur´ w kształtk´ do zaznaczonejgł´bokoÊci;od tej chwili upływa czas zgrzewania, w którym mo˝na dokonaç drobnej korekty połàczenia (do 5° odchyłkiosiowej);po upływie czasu zgrzewania połàczenie jest ju˝ nieodkształcalne i nale˝y odczekaç takà iloÊç minut jakàpodano w tabeli dla czasu ch∏odzenia.Pełnà wytrzymałoÊç zgrzew uzyskuje po około dwóch godzinach.Uwagi do procesu zgrzewania:■■■■■■■■■■■■wszystkie czynnoÊci w fazie zgrzewania właÊciwego nale˝y wykonywaç bez wzajemnego obracania ruryw stosunku do kształtki i koƒcówek grzewczych;nale˝y pami´taç, ˝e czasy grzania sà ró˝ne dla elementów o ró˝nych Êrednicach; w przypadku zgrzewaniarur STABI z wkładkà aluminiowà nale˝y w fazie przygotowania usunàç specjalnym zdzierakiem płaszcz aluminiowyz rury na gł´bokoÊç zgrzewu;ci´cia rur dokonywaç przy pomocy specjalnych no˝yc do tworzyw sztucznych;nale˝y u˝ywaç tylko zgrzewarek przystosowanych do zgrzewania polifuzyjnego;przy pracach w niskich temperaturach otoczenia, z uwagi na szybkie chłodzenie zgrzewanych elementów,czas grzania nale˝y wydłu˝yç o około 50%;w przypadku zgrzewania rur z typoszeregu PN 10 czas grzania powinien byç o około 30% krótszyni˝ czas grzania kształtek podany w tabeli;rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 13

instrukcja zgrzewania rur i kształtek Systemu HB Plast■■w przypadku zbyt gł´bokiego zestrugania wkładki aluminiowej w rurze STABI, wskutek czego koƒcówka rurywchodzi w gniazdo kamienia grzewczego za luêno, nale˝y wyregulowaç odpowiednio gł´bokoÊç ostrza zdzierakalub koƒcówk´ rury podgrzewaç dwukrotnie. Pierwsze podgrzanie ma na celu powi´kszenie Êrednicyzewn´trznej (od kilku do kilkunastu sekund w zale˝noÊci od Êrednicy).Po pierwszym podgrzaniu nale˝y rur´ ostudziç i przystàpiç do procesu właÊciwego zgrzewania.Tabela 1. Tabela do instrukcji zgrzewaniaÊrednicazewn´trznarury[mm]gł´bokoÊçzgrzewania[mm]czasgrzania[s]czaszgrzewania[s]czaschłodzenia[min]16 13 5 4 220 14 5 4 225 15 7 4 232 16,5 8 6 440 18 12 6 450 20 18 6 463 24 24 8 675 26 30 10 890 29 40 10 8110 32,5 50 10 814rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

pakowanie, przechowywanie i transport6. Pakowanie, przechowywanie i transport6.1. PakowanieRury nale˝y wiàzaç w równoległe wiàzki, bez krzy˝owania i pakowaç w r´kawy foliowe. Wiàzanie rur powinno byçwykonane przy koƒcach i w połowie długoÊci wiàzki. Waga wiàzki nie powinna przekraczaç 30 kg.6.2. Przechowywanie i transportRury polipropylenowe nale˝y przewoziç i składowaç w pozycji poziomej, tak, aby całà swojà długoÊcià le˝ałyna twardej i równej powierzchni. Dopuszcza si´ składowanie rur na podkładach uło˝onych w małej odległoÊci.WysokoÊç sterty rur przy składowaniu nie powinna przekraczaç 1,0 m. Podczas transportu i na miejscu monta˝u rurnie nale˝y przeciàgaç tylko przenosiç.W czasie przechowywania i transportu rury powinny byç chronione przed bezpoÊrednim działaniem promienisłonecznych i opadów atmosferycznych. Wystarczajàcà ochronà przed promieniowaniem UV jest pozostawieniemateriału w fabrycznych opakowaniach transportowych (worki foliowe, kartony). Przy przemieszczaniu i transporcierur PP-R w temperaturze około 0°C i ni˝szej nale˝y zachowaç szczególne Êrodki ostro˝noÊci ze wzgl´du na ichpodwy˝szonà kruchoÊç w niskich temperaturach.Trzeba pami´taç, ˝e w niskich temperaturach (poni˝ej 0°C) polipropylenstaje si´ kruchy i przy silnych uderzeniach mogà nastàpiç mikrop´kni´cia.Liczba warstw składowania i ładowania rur nie powinna przekroczyç oÊmiu wiàzek, natomiast kształtki SystemuHB Plast, pakowane w kartonach, mogà byç ustawiane maksymalnie na wysokoÊç szeÊciu warstw. Rury i kształtkipolipropylenowe mo˝na przewoziç dowolnymi Êrodkami transportu.rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 15

próba ciÊnieniowa7. Próba ciÊnieniowaPrób´ ciÊnieniowà przeprowadzamy zgodnie z PN-ENV12108.Prób´ ciÊnieniowà przeprowadzamy po up∏ywie 24 godzin od zakoƒczenia ostatniego zgrzewu w instalacji. Armatura i inneelementy na czas próby od∏àczamy zast´pujàc je zaÊlepkami lub zaworami odcinajàcymi. Nape∏nionà instalacj´ odpowietrzamy.W najni˝szym punkcie instalacji pod∏àczamy pomp´ ciÊnieniowà oraz manometr. Próba ciÊnieniowa mo˝e byçprzeprowadzona na dwa sposoby, wed∏ug procedury testowej A lub B. Instalacj´ poddajemy dzia∏aniu ciÊnieniu 1,5-krotnejwartoÊci najwy˝szego ciÊnienia roboczego. W okresie 30 minut ciÊnienie 2-krotnie podnosimy do wartoÊci pierwotnejw obu przypadkach.Procedura testowa A1) W czasie 30 minut dwukrotnie podnosimy ciÊnienie do wartoÊci1,0x1,5-krotnej wartoÊci najwy˝szego ciÊnienia roboczego.2) Redukujemy ciÊnienie przez nag∏e upuszczenie wody z systemu0,5xdo 0,5 wartoÊci ciÊnienia projektowego zgodnie z rysunkiem obok.3) Zamykamy zawór. Powrót sta∏ego ciÊnienia wy˝szego ni˝ 0,5wartoÊci ciÊnienia projektowego oznacza prawid∏owoÊç wykonaniainstalacji.0 a0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 min4) Instalacj´ kontrolujemy przez kolejne 90 minut. Sprawdzamy ewentualne przecieki. JeÊli w czasie 90 min ciÊnienieobni˝y si´, oznacza to istnienie przecieku w instalacji.5) Wyniki testu nale˝y zanotowaç.Procedura testowa B1) W czasie 30 minut dwukrotnie podnosimy ciÊnienie do wartoÊci1,5-krotnej wartoÊci najwy˝szego ciÊnienia roboczego. Po up∏ywiekolejnych 30 minut sprawdzamy wartoÊç ciÊnienia i kontrolujemyobecnoÊç ewentualnych przecieków. Je˝eli ciÊnienie obni˝y∏o si´nie wi´cej 0,6 bara przyjmujemy, ˝e system nie ma przecieków.0 10 20 30 40 50 60 120 180 min2) Kontynujemy test bez dalszego pompowania, jeÊli po up∏ywie120 minut ciÊnienie obni˝y si´ o wi´cej ni˝ 0,2 bara - oznacza to przeciek w instalacji. W przeciwnym wypadku instalacjajest sprawna.3) Wyniki testu nale˝y zanotowaç.bar1,5xbarpompowanieP 1 < 0,6 barP 2 < 0,2 barZ przebiegu próby powinien byç sporzàdzony protokó∏ (wzór protoko∏u na stronie 17).Przeprowadzenie prób ciÊnieniowych jest niezb´dne do uznania ewentualnej reklamacji.16rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

tabele i wykresyTabela 4. Straty ciÊnienia wodyobliczeniowapr´dkoÊçprzepływuV (m/s)strataciÊnieniaZ (kPa)obliczeniowapr´dkoÊçprzepływuV (m/s)strataciÊnieniaZ (kPa)0,1 0,01 2,6 3,380,2 0,02 2,7 3,650,3 0,05 2,8 3,920,4 0,08 2,9 4,210,5 0,13 3,0 4,500,6 0,18 3,1 4,800,7 0,25 3,2 5,100,8 0,32 3,3 5,500,9 0,41 3,4 5,801,0 0,50 3,5 6,101,1 0,61 3,6 6,501,2 0,72 3,7 6,801,3 0,85 3,8 7,201,4 0,98 3,9 7,601,5 1,13 4,0 8,001,6 1,28 4,1 8,401,7 1,45 4,2 8,801,8 1,62 4,3 9,201,9 1,81 4,4 9,702,0 2,00 4,5 10,102,1 2,21 4,6 10,602,2 2,42 4,7 11,002,3 2,65 4,8 11,502,4 2,88 4,9 12,002,5 3,13 5,0 12,5020rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

tabele i wykresyTabela 7. Standardowe rury Systemu HB Plastd [mm]odległoÊç mi´dzy podporami przy temperaturze wody20ºC 30ºC 40ºC 50ºC 60ºC 70ºC 80ºC16 60 59 58 53 47 45 4220 65 63 61 60 58 53 4825 75 74 70 68 66 61 5632 90 88 86 83 80 75 7040 110 110 105 100 95 90 8550 125 120 115 110 105 100 9063 140 135 130 125 120 115 10575 155 150 145 135 130 125 11590 165 160 155 145 140 130 120110 165 160 155 145 140 130 120Tabela 8. Rury stabi Systemu HB Plastd [mm]odległoÊç mi´dzy podporami przy temperaturze wody20ºC 30ºC 40ºC 50ºC 60ºC 70ºC 80ºC16 115 108 100 95 84 82 8020 120 115 109 105 104 100 9525 140 130 125 121 118 112 10832 160 158 154 150 145 140 13540 185 175 168 164 160 155 15050 200 188 185 175 170 165 15563 210 205 195 187 180 175 16575 230 225 215 195 182 180 17090 230 225 215 195 182 180 170110 230 225 215 195 182 180 170rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 23

izolacje9. IzolacjePolipropylen charakteryzuje si´ niezwykle niskà przewodnoÊcià cieplnà, co obni˝a zdecydowanie straty cieplne rurnieizolowanych. Z tego wzgl´du mo˝na w znacznym stopniu ograniczyç zakres izolowania rurociàgów w porównaniuz instalacjami stalowymi czy miedzianymi. Obliczeniowà gruboÊç izolacji cieplnej dla rur przewodowychz polipropylenu typ 3 podaje tabela 9 (strona 24) na podstawie normy PN-B-02421:2000.Rury System HB Plast z uwagi na swojà neutralnoÊç mogà byç izolowane gotowymi otulinamiz materiałów o bardzo małym współczynniku przewodzenia ciepła, takich jak pianka poliuretanowa(g = 0,037) lub guma porowata (g = 0,041), co w połàczeniu z niskim współczynnikiem przewodzeniapolipropylenu (g = 0,037) daje w efekcie małe gruboÊci izolacji termicznych.GruboÊci izolacji zawarte w tabeli obliczone zostały na podstawie normy PN-B-0242/2000 okreÊlajàcejdopuszczalnà jednostkowà strat´ ciepła przewodów instalacji cieplnych. W instalacjach ciepłej wody u˝ytkowejzaleca si´ izolowanie poziomów i pionów, natomiast w instalacjach centralnego ogrzewania poziomówprzechodzàcych przez pomieszczenia nieogrzewane oraz pionów usytuowanych w bruzdach Êcian zewn´trznych.Przy izolowaniu przewodów nale˝y zwróciç szczególnà uwag´ na kolana pełniàce rol´ kompensacji naturalnej,aby izolacja nie ograniczała mo˝liwoÊci przesuni´cia si´ kolana o wartoÊç obliczeniowego wydłu˝eniakompensowanych odcinków (przypadek kolan w naro˝ach Êcian zewn´trznych).Tabela 9. Obliczanie gruboÊci izolacjiDz x g[mm]pianka poliuretanowaguma porowataciepła woda (55ºC) C.O. (70ºC) ciepła woda (55ºC) C.O. (70ºC)16 x 2,7 10 11 14 1620 x 3,4 10 11 14 1625 x 4,2 11 11 15 1632 x 5,4 12 12 15 1640 x 6,7 13 13 18 1950 x 8,4 15 15 20 2063 x 10,5 16 17 22 2224rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

tabele i wykresyWykres 1. Standardowe rury Standardowe PP SDR 6 (PN rury 20), PP, PN et 20, = 0,15 mm/mK100100 80Standardowe rury PP, PN 20, 1 m2 m3 m4 m5 m6 m8 m1 m2 m3 m4 m5 m6 m8 m10 m80 6060 5050 4040 3030 2020 1010010 20 30 40 50 60 80 100 110 120 130 140 150 160010 20 30 40 5060 80 100 110 120 130 140 150 16010 mWykres 2. Rury Stabi et = 0,03 mm/mK 100100 8080 6060 5050 4040 3030 2020 101 m2 m3 m4 m5 m6 m8 m10 m1 m2 m3 m4 m5 m6 m8 m10 m10010 20 30 40 50 60010 20 30 40 50 602222rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 25

tabele i wykresyWykres 3. Dla zakresu temperatur roboczych od 0 do 90 odczytanà z tabeli 6 strat´ ciÊnieniaprzemno˝yç przez odpowiedni współczynnik temperaturowy z poni˝szego wykresu10 20 30 40 50 60 80 = 0,82oraz dla t = 55°C = 0,8626rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.23

tabele i wykresyWykres 4. Wykres trwałoÊci rur z PP-R typ 3 308020601520°C50401040°C352860°C25201510p20161210 2 543280°CC120°CPN - 25PN - 2010 -1 10 0 10 1 10 2 10 3 10 4 10 5 10 6 1 rok50 lat-p = 2 2 rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 27

tabele i wykresyWykres 5 i 6. Układ wykresów do przybli˝onego, graficznego okreÊlenia długoÊci zginanegoramienia Ls1001 m2 m3 m4 m5 m6 m8 m10 mWykres 5 i 6. Układ wykresów do przybli˝onego, graficznego okreÊlenia długoÊci zginanegoramienia Ls 80605040302010d = 40 mmt = 50°C010 20 30 40 50 60 80 100 110 120 130 140 150 16018010 20 30 40 50 60 80 100 110 120 130 140 150 160ØØØ 63 mmØ 50 mm s16015014013012011010080605040Ø 40 mmØ 32 mmØ 25 mmØ 20 mmØ 16 mm s= 120 cm302010028 srury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.25

odpornoÊç chemiczna Systemu HB Plast10. OdpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemicznasubstancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºC1, 2-dwuaminoetan techn. czysty + +1, 2-dwubromoetan /1, 3-butadien gazowy techn. czysty / -2-butendiol-1,4 techn. czysty + +2-butindiol-1,4 techn. czysty +4-metynopentanol-2 +Acetamid + +Aceton (keton dwumetylowy) techn. czysty + +Akrylan butylu +Akrylonitryl techn. czysty +Aldehyd benzoesowy, roztw. wodny ka˝de +Aldehyd krotonowy techn. czysty +Aldehyd octowy techn. czysty /Aldehyd octowy roztw. wodny ka˝de + +Alkohol allilowy 96% + +Alkohol amylowy techn. czysty + + +Alkohol benzylowy + +Alkohol butylowy (butanol) +Alkohol etylowy 96% + + +Alkohol fenylowo-metylowy +Alkohol furfurylowy + /VAlkohol izobutylowy +Alkohol izopropylowy techn. czysty + + +Alkohol palmitynowy + +Alkohol propargilowy, roztw. wodny 7% + +Alkohole woskowe techn. czyste / -Alkoholowy roztw. tłuszczu kokosowego techn. czysty + /Ałun chromowo-potasowy, roztw. wodny nasycony + +Ałun chromowy, roztw. wodny nasycony + +Amidy kwasu tłuszczowego +Amoniak, gazowy + +Amoniak, płynny +Anilina (aminobenzen) ka˝de + +Anizol (metoksybenzen, eter metylowo-fenylowy) / /Asfalt + /VAspiryna +Atrament + +Azotan amonowy (saletra amonowa), roztw. wodny ka˝de + + +rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 29

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCAzotan miedzi, roztw. wodny 30% + +Azotan ˝elazawy, roztw. wodny nasycony + +Azotan ˝elazowy, roztw. wodny nasycony + +Azotan potasowy ka˝de + +Azotan sodowy, roztw. wodny ka˝de + +Azotan srebra + +Azotan srebra, roztw. wodny ka˝de + + +Azotan wapniowy, roztw. wodny 50% + +Azotan niklu + +Azotyn sodowy, roztw. wodny ka˝de +Barwnik piwny handlowe + +Benzen techn. czysty / -Benzoesan sodowy, roztw. wodny ka˝de + +Benzoesan sodowy, roztw. wodny 36% +Benzyna techn. czysta /Benzyna/benzol-mieszanka 80/20 /Benzyna normalna /Benzyna testowa techn. czysta /Bezwodnik fosforowy 100% +Bezwodnik octowy techn. czysty + /V -Bitum + /VBoraks (czteroboran sodowy), roztw. wodny nasycony + + +Boraks, roztw. wodny nasycony + + +Boran potasowy, roztw. wodny 1% + +Boran sodowy + +Brom, para -Brom płynny 100% -Bromek litu + +Bromek potasowy, roztw. wodny do 10% + + +Bromochlorometan -Brometan, gazowy techn. czysty -Butan, gazowy + +Butandiol, roztw. wodny ka˝de + +Butanon + /Butantriol, roztw. wodny ka˝de + +Butylen (buten), płynny techn. czysty +Butylofenol techn. czysty /Butylofenon techn. czysty +Chinina + +30rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝enieChlor gazowy mokry -Chlor gazowy suchy -Chlor płynny -zachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturzeChlor, roztw. wodny (woda chlorowa) nasycony / -20ºC 60ºC 100ºCChloral techn. czysty + +Chloran potasowy, roztw. wodny ka˝de + + +Chloran sodowy, roztw. wodny nasycony + +Chloran wapniowy, roztw. wodny nasycony + +Chlorek amonowy, roztw. wodny ka˝de + + +Chlorek antymonu, bezwodny + +Chlorek benzoilu /Chlorek benzylowy / -Chlorek cynawy, roztw. wodny ka˝de + +Chlorek cynku, roztw. wodny ka˝de + +Chlorek cynowy, roztw. wodny nasycony + +Chlorek fosforylu + /Chlorek glinu, roztw. wodny ka˝de + + +Chlorek glinu, stały + +Chlorek magnezu, roztw. wodny ka˝de + +Chlorek metylenu / -Chlorek miedzi, roztw. wodny nasycony +Chlorek niklu + +Chlorek ˝elazawy, roztw. wodny nasycony + +Chlorek ˝elazowy, roztw. wodny nasycony + + +Chlorek ˝elazowy, roztw. wodny ka˝de + +Chlorek potasowy, roztw. wodny ka˝de + + +Chlorek sodowy, roztw. wodny ka˝de + + +Chlorek sulfurylu -Chlorek tionylu -Chlorek wapniowy, roztw. wodny nasycony + + +Chlorek winylidenu techn. czysty -Chlorobenzen / -Chloroetan techn. czysty -Chloroetanol techn. czysty + + VChloroform techn. czysty / -Chlorohydryna glicerolu +Chlorometan, gazowy techn. czysty -Chloryn sodowy, roztw. wodny 50% + /Chromian potasowy, roztw. wodny 40% + + +rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 31

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCChromian sodu + +Clophen®A50 i A60, chlorodwufenyl (niepalny Êrodek izolacyjny) + / -Cukier gronowy, roztw. wodny ka˝de + +Cukier trzcinowy, roztw. wodny ka˝de + +Cyjanek amonowy + +Cyjanek miedzi, roztw. wodny nasycony + +Cyjanek potasowy, roztw. wodny ka˝de + +Cyjanek potasu, roztw. wodny ka˝de + +Cyjanek sodu + +Cykloheksan +Cykloheksanol (alkohol cykloheksylowy) + +Cykloheksanon + /CzterobromometanCzterochlorek w´gla techn. czysty -Czterochloroetan / -Czterochloroetylen / -Czteroetylekołowiu (czteroetyloołów) +Czterowodorofuran techn. czysty /-Czterowodoronaftalen techn. czysty -D-glikoza (cukier gronowy) + +DDT, proszek + +Dekalina (dziesi´ciowodoronaftalen) techn. czysty / /Dekstryna (guma skrobiowa), roztw. wodny 18% + +Detergenty + +Dioksan / / -Dro˝d˝e +Dwuchlorek propylenu 100% -Dwuchlorobenzen /Dwuchloroetan +Dwuchloroetylen techn. czysty -Dwuchromian potasowy, roztw. wodny nasycony + +Dwuchromian sodu + +Dwumetyloamina +Dwumetyloformamid techn. czysty + +Dwusiarczek w´gla /Dwutlenek siarki, gazowy + +Dwutlenek siarki, roztw. wodny ka˝de + +Dwutlenek w´gla 100% + +Ekstrakt garbnikowy roÊlinny handlowe + //DO-32rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCEkstrakt kawy + +Emulgator + +Emulsja fotograficzna handlowe + +Emulsja silikonowa handlowe + +Ephetin®, roztw. wodny 10% + + +Epichlorohydyna +Ester etylowy kwasu jednochlorooctowego + +Ester kwasu ftalowego + /Ester metylowy kwasu dwuchlorooctowego + +Ester metylowy kwasu jednochlorooctowego + +Etanol 96% + + +Etanol zanieczyszczony toulenem 96% (obj.) +Etanoloamina techn. czysta +Eter /Eter dwubutylu / -Eter dwuizopropylowy techn. czysty / -Eter etylowy techn. czysty /Eter jednobutylowy glikolu etylenowego techn. czysty +Etylenoglikol + + +Etylobenzen techn. czysty / -Fenol + + VFenylohydrazyna techn. czysta /Fluor gazowy -Fluorek amonowy, roztw. wodny nasycony + +Fluorek miedzi, roztw. wodny nasycony +Fluorek potasowy, roztw. wodny ka˝de + +Fluorek sodowy + +Formaldehyd, roztw. wodny do 40% + +Formamid + +Fosforan dwusodowy + +Fosforan sodu, roztw. wodny nasycony + + +Fosforan trójbutylowy + +Fosforan trójkrezylu + /Fosgen, roztw. wodny 100% -Fosgen (tlenochlorek w´gla), gazowy / /Fotograficzne Êrodki wywołujàce +V +VFrigen 12® (Freon 12) 100% /Fruktoza (cukier owocowy), roztw. wodny ka˝de + + +Ftalan dwubutylu techn. czysty + /rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 33

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCFtalan dwuheksylowy + /Ftalan dwuizooktylu techn. czysty + /Ftalan dwuoktylu + /Gaz chlorowodorowy suchy i mokry + + VGaz Êwietlny handlowy +Gaz ziemny techn. czysty +Gazy z pra˝enia ka˝de + +Genantin® + + +Gin +Gliceryna, roztw. wodny + + +Glicyna, kwas aminooctowy + +Glikol butylenu techn. czysty +Glikol etylowy, roztw. wodny handlowe + + +Glikol propylenu + +Glukoza, roztw. wodny ka˝de + + +Glysantin® + + +Gnojówka + +Heksan + /Heksantriol + + +Heptan / /Hydrat chloralu ka˝de / -Hydrat hydrazyny +Hydrochinon, p-dwuhydroksybenzen + Vi-propanol + +Izooctan, 2,2,4-trójmetylopentan + /Jodek magnezu + +Jodek potasowy 3% jod + +Jodek potasowy ka˝de +Jodyna DAB 6 handlowe +Kamfora +Karbazol (dwubenzopirol) + +Karbolineum handlowe +Karbolineum sadownicze, roztw. wodny + V /VKeton + DO/Keton dwuizobutylu techn. czysty + -Keton metylowo-izobutylowy +Klej +Koncentrat Coli + +Kondensat pary nasyconej + +34rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝enieKoniak +zachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCKwas jednochlorooctowy + +Kwas krzemowy, roztw. wodny ka˝de + +Kwas maleinowy, roztw. wodny do 100% + +Kwas masłowy (kwas butanowy), roztw. wodny ka˝de +Kwas metakrylowy + +Kwas mlekowy, roztw. wodny ka˝de + + +Kwas moczowy +Kwas mrówkowy, roztw. wodny 85% + /Kwas mrówkowy, roztw. wodny 10% + +Kwas nadchlorowy, roztw. wodny 20% + +Kwas nikotynowy

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCKreozot + + VKreozol 100% + /VKreozol oktylu techn. czysty / -Kreozol, roztw. wodny rozcieƒczony + +V +VKrochmal, roztw. wodny ka˝de + +Krzemian sodowy, roztw. wodny ka˝de + +Ksylen -Kwas adypinowy, roztw. wodny nasycony + +Kwas akumulatorowy + +Kwas aminokarboksylowy + +Kwas arsenowy, roztw. wodny ka˝de + +Kwas askorbinowy + +Kwas azotowy 25% + -Kwas azotowy 50% / -Kwas benzenosulfonowy + +Kwas benzoesowy (kwas benzenokarboksylowy), roztw. wodny ka˝de + + +Kwas bromowodorowy, roztw. wodny 50% + +Kwas bromowy st´˝ony /Kwas bursztynowy, roztw. wodny 50% + +Kwas chlorooctowy (mono), roztw. wodny ka˝de + +Kwas chlorooctowy, roztw. wodny

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCNadtlenek wodoru, roztw. wodny 30% + /Nadtlenoboran sodowy, roztw. wodny ka˝de + + +Nafta (ropa naftowa, olej skalny) + /Nafta Êwietlna / / -Naftalina (naftalen) +Nawozy mineralne, roztw. wodny ka˝de + +Nitrobenzen + +Nononol +O-nitrotoluen + /Ocet (ocet winny) handlowe + +Octan amonowy, roztw. wodny ka˝de + + +Octan amylu techn. czysty / -Octan butylu techn. czysty / -Octan butylu / -Octan celulozy (nitroceluloza) +Octan etylu + /Octan etylu techn. czysty + +Octan metoksybutylu (Butoxyl®) +Octan metylu techn. czysty + /Octan ołowiowy, roztw. wodny ka˝de + +Octan sodu, roztw. wodny ka˝de + + +Octan winylu + /Olbrot +Oleista smoła z w´gla kamiennego + VOlej arachidowy (olej z orzeszków ziemnych) techn. czysty + +Olej bawełniany techn. czysty + +Olej do silników dwutaktowych +Olej do smarowania techn. czysty +Olej lniany techn. czysty + + +Olej maszynowy + / -Olej mineralny + / -Olej nap´dowy + /Olej opałowy + /Olej palmowy (tłuszcz palmowy) +Olej parafinowy (parafina ciekła) + / -Olej rycynowy + +Olej silikonowy techn. czysty + + +Olej silnikowy typu HD + /Olej sojowy + /38rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝enieOlej terpentynowy (terpentyna) techn. czysty -zachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCOlej transformatorowy techn. czysty + /Olej wazelinowy + / -Olej wrzecionowy + -Olej z igieł Êwierkowych + +Olej z orzecha włoskiego +Oleje roÊlinne i zwierz´ce + +DO/Oleje zwierz´ce + /Olejek kamforowy -Olejek mi´towy +Olejek orzechowy +Olejek sosnowy + +Olejki eteryczne / -Oleum (kwas siarkowy dymiàcy) ka˝de -Oliwa + + +Ortofosforan amonowy, roztw. wodny ka˝de + + +Ortofosforan trójwapniowy + +Ozon 50 pphn + /Parafina-emulsja handlowe + +Paraformaldehyd +Pentanol (alkohol amylowy) +Pirydyna / /Piwo + +Pi´ciochlorek antymonu + +Plastyfikatory poliestrowe +Pochloryn wapniowy, roztw. wodny (suspensja) ka˝de + +Podchloryn sodowy z 12,5% aktywnym tlenem / / -Podsiarczyn, wodosiarczek, roztw. wodny do 10% + +Poliglikole + +Powietrze techn. czyste + + +Preparaty witaminowe, suche +Propan gazowy techn. czysty +Propanol + +Pulpa owocowa + +Płyn hamulcowy + +Płynne mydłoRopa naftowa +RozjaÊniacz optyczny + +Roztwór mydła, roztw. wodny ka˝de + +rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 39

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCRt´ç + +Sagrotan® + /Salicylan metylu +Sabacynian dwubutylu +Serwatka + +Siarczan amonowy, roztw. wodny ka˝de + + +Siarczan cynku, roztw. wodny ka˝de + + +Siarczan dwusodowy + +Siarczan fenylu + +Siarczan glinowo-sodowy + +Siarczan glinu, roztw. wodny nasycony + + +Siarczan glinu, stały + +Siarczan magnezu +Siarczan magnezu, roztw. wodny ka˝de + +Siarczan miedzi, roztw. wodny ka˝de + +Siarczan niklu, roztw. wodny ka˝de + +Siarczan ˝elazawy, roztw. wodny nasycony + +Siarczan ˝elazowy, roztw. wodny nasycony + +Siarczan potasowo-glinowy, roztw. wodny ka˝de + + +Siarczan potasowy, roztw. wodny ka˝de + +Siarczan sodowy, roztw. wodny nasycony + + +Siarczan wapniowy + +Siarczek amonowy, roztw. wodny ka˝de + +Siarczek potasowy, roztw. wodny nasycony + +Siarczek sodowy, roztw. wodny zimny nasycony + +Siarczyn potasowy, roztw. wodny nasycony nasycony + +Siarczyn sodowy, roztw. wodny 40% + + +Siarka + + +Siarkowodór, gazowy + +Siarkowodór, roztw. wodnySoda kaustyczna, soda ˝ràca + +Soda, roztw. wodny ka˝de + + +Sok ananasowy + +Sok cytrynowy + +Sok owocowy ka˝de + + +Sok owocowy niesfermentowany ka˝de + + +Sok pomaraƒczowy + +Sok pomidorowy + +Sok z buraka cukrowego + + +40rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCSoki cytrusowe + +Solanka nasycona + +Sole baru, roztw. wodny ka˝de ka˝de + + +Sole bizmutu +Sole chromu, roztw. wodny ka˝de + +Sole cynku, roztw. wodny ka˝de + +Sole miedzi, roztw. wodny zimny nasycony + +Sole rt´ci + +Sole srebra, roztw. wodny zimny nasycony + +Spaliny zaw. CO2 ka˝de + +Spaliny zaw. CO ka˝de + +Spaliny zaw. H2SO4 ka˝de + +Spaliny zaw. HCI ka˝de + +Spaliny zaw. HCO3 ka˝de + +Spaliny zaw. SO20 małe + +Spirytus winny + + +Stearynian cynku + + +Styren / -Syrop cukrowy + + +Syrop skrobiowy + +SzeÊciocyjano˝elazian potasowy ka˝de +SzeÊciocyjano˝elazian sodowy (II) + +SzeÊciometafosforan sodowy, roztw. wodny nasycony nasycony + +Szkło wodne + +Szlam anodowy chromowy +Sól gorzka (epsomit), roztw. wodny ka˝de + + +Sól gorzka (glauberska), roztw. wodny ka˝de + + +Sól kuchenna, roztw. wodny ka˝de + +Ârodek antyadyhezyjny + +Ârodek do wiercenia „Hoechst” / /Ârodek mrozoodporny handlowy + + +Ârodek przeciwpieniàcy +Ârodki do prania, syntetyczne u˝ytkowe + +Ârodki myjàce, do płukania zwykłe + +Ârodki ochrony roÊlin (pestycydy) u˝ytkowe +Tanina, roztw. wodny 10% + +Tiofen / -Tiosiarczan potasowy, roztw. wodny nasycony + +Tiosiarczan sodowy, roztw. wodny nasycony + +rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 41

odpornoÊç chemiczna Systemu HB PlastTabela 10. OdpornoÊç chemiczna (ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝eniezachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturze20ºC 60ºC 100ºCTlen + +Tlenek cynku + + +Tlenek etylenu techn. czysty +Tlenek wapniowy, proszek + +Toluen techn. czysty / -Tran z wàtroby ryby +Trójchlorek antymonu + +Trójchlorek fosforu +Trójchloroetylen techn. czysty / /Trójetanolamina + + VTrójetylenoglikol + +Trójmetylopropan, roztw. wodny + +Trójtlenek chromu, bezwodnik chromowy, roztw. wodny 50% /V /VTrójtlenek siarki -Tłuszcz kokosowy +Tłuszcz kostny + +Tłuszcz wołowy + +Ług ołowiowy z 12,5% aktywnym chlorem / / -Ług potasowy 50% + + +Ług sodowy ka˝de + + +Utrwalacz, roztw. wodny ka˝de + +Utrwalacz, stały + +Wapno + + +Wapno bielàce + +Wazelina techn. czysta + /Whisky +Winiak +Wino + +Wino jabłkowe + +Wiskoza – roztw. prz´dzalniczy + +Witamina C +W´glan amonowy, roztw. wodny ka˝de + +W´glan cynku + +W´glan magnezu + +W´glan potasowy, roztw. wodny ka˝de + +W´glan sodu, roztw. wodny ka˝de + +W´glan wapniowy + +Wàglik wapniowy + +Woda amoniakalna ka˝de + +42rury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O.

notatkiTabela 10. OdpornoÊç chemiczna(ciàg dalszy z poprzedniej strony)substancjast´˝enieWoda bromowa nasycona zimna /zachowanie w stosunkudo materiału PP w temperaturzeWoda chlorowa nasycony / -20ºC 60ºC 100ºCWoda destylowana + + +Woda królewska (HCI+HNO3) - -Woda mineralna + + +Woda morska (woda z jeziora) + + +Woda pitna, tak˝e chlorowana + + +Woda wapienna + +Woda z Javelle + DO/ /Woda z Labarraque + DO/ /Wodorochromian potasowy, roztw. wodny ka˝de + +Wodorosiarczan potasowy, roztw. wodny + + +Wodorosiarczan sodowy, roztw. wodny nasycony + +Wodorosiarczek amonowy, roztw. wodny ka˝de + +Wodorosiarczyn sodowy, roztw. wodny nasycony + +Wodorotlenek baru, roztw. wodny ka˝dy + +Wodorotlenek glinu + +Wodorotlenek magnezu + +Wodorotlenek potasowy + +Wodorotlenek potasowy ka˝de +Wodorotlenek sodowy, roztw. wodny ka˝de + +Wodorotlenek sodowy, stały + +Wodorotlenek wapniowy + +Wodorow´glan amonowy, roztw. wodny nasycony + +Wodorow´glan potasowy +Wodorow´glan potasowy, roztw. wodny nasycony + +Wodorow´glan sodowy nasycony + + +Wodór + +Wosk pszczeli + /DO-Woski + +DO/Wódka + +Wywoływacze fotograficzne +V +VZacier + +Zacier słodowy fermentacyjny + +Zmywacz do paznokci + /˚elatyna + +˚elazocyjanek potasu ka˝de + +˚ywica kumaronowa +˚ywice poliestrowe /LEGENDA:+ odporne / warunkowo odporne - nieodporne V mo˝liwoÊç zabarwieniarury do instalacji wewn´trznych: woda zimna i ciepła, C.O. 43

HB PLAST – produkowany jest z polipropylenu PP-R typ 3, tworzywa opracowanegospecjalnie na potrzeby wewn´trznych instalacji wodnych oraz centralnegoogrzewania.HB PLAST – kompletny system rur jednorodnych, rur STABI oraz kształtek o wymiarachfi 16 do fi 110mm, który uzupełniajà znakomite narz´dzia takie jak zdzieraki,kamienie i zgrzewarki słynàce z bardzo wysokiej jakoÊci i niezawodnoÊci.HB PLAST – posiada niezb´dne aprobaty techniczne i atesty higieniczne. Mo˝epracowaç w instalacjach przez ponad 50 lat. Zakres Êrednic umo˝liwia wykonanieka˝dej instalacji ciÊnieniowej wewn´trznej zarówno sanitarnej jak i technologicznej.HB PLAST – wytwarzany jest przez czołowego polskiego producenta instalacjiz polipropylenu firm´ Detal-Met, która posiada 25 letnie doÊwiadczenie w bran˝yoraz dysponuje najnowoczeÊniejszym obecnie parkiem maszynowym. ProdukcjaHB PLAST odbywa si´ na najnowszej generacji wtryskarkach oraz kompletnychliniach technologicznych firmy Battenfeld.HB PLAST – wysokà klas´ wyrobów gwarantuje nie tylko doskonale wyposa˝onelaboratorium badawcze producenta, ale tak˝e stały nadzór instytutówbadawczych m.in. „CENTRALNEGO LABORATORIUM BADA¡ RUR Z TWORZYWSZTUCZNYCH” w Głównym Instytucie Górnictwa.PROCEDURA POST¢POWANIA REKLAMACYJNEGO DLA SYSTEMU INSTALACYJNEGO Z PP-R3 SYSTEMHB PLAST PRODUKCJI DETAL-MET Sp. z o.o.1. W sytuacji wystàpienia przecieku, bàdê stwierdzenia wad materiałowych elementów systemu wchodzàcychw skład wykonywanej instalacji, nie wolno samodzielnie wycinaç uszkodzonego fragmentu instalacji.2. Nale˝y natychmiast powiadomiç producenta – Detal-Met Sp. z o.o.3. Producent jest zobowiàzany do przeprowadzenia ogl´dzin i powiadomienia ubezpieczyciela.4. Producent wraz z ubezpieczycielem dokonujà wyci´cia uszkodzonego fragmentu instalacji i przekazujàgo do niezale˝nej ekspertyzy.Firma Detal-Met Sp. z o.o. udziela 10 lat gwarancji na wady materiałowe i produkcyjne swoich wyrobów orazinformuje, ˝e system instalacyjny System HB Plast jest ubezpieczony na kwot´ 4 000 000 zł.Informacje techniczne · 11.2011www.bimsplus.com.pl